Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 43, 24 December 1856 — KA HANA KUPONO E AO AKU AI NA MAKUA I KA LAKOU POE KEIKI. [ARTICLE]
KA HANA KUPONO E AO AKU AI NA MAKUA I KA LAKOU POE KEIKI.
Ilni.u I.
Ena mukua nioa Iv< iUi, no oukou kekahi cloh<i. Un pominkai kakou no kn haauiana mai o ko AUua-1«i Uakou i ke koiki, .oiii no ko, kakou iu i, a me kō kak«ul io, oia n>» ka m ea i loaa ia kakon.i ko leakou wa ui, ua heuolcf, ame ko -.kakōii wa ekunakule. Ua hanai nae Uakou i na koiki a kakou mcr ke ano naanpO', a ine ka nianao iiio no o kukou, he pono keia hanai ann, a ine ke ao ana i nu
keiki. ; : Ak«i 1ic pono no i kekalii iian«i nn«i, he ole loa ka’nui. K p<>no p ;ha e lioomaliui aku ka pono •• ka UaUou ao aiia tnc ko dh ha.ole, he pono/loa ka laUou ao ann.i nu keiki. hoi' kekaln mau nila 'mnlalo ilio, i kupono i ke qo ana i na koiki a kakou. . . 1. K-lioomacmao.po.no. i ko keiki, a me ka malama pono, a 1110 Ue oloha, a nie kā olioii. o. me ka Imoniaikai aiku i ko Akua ka inea nana i hnaw.i inai. t 2 K hoiln-i i kou nlohn ma ka naaii, e moe i kou aluha mu ka ihaku me he aoo huliu ia. . ';■■■• ., ' , ; 3. E hoouna i ke keiUi e ao i ke kula, me ku akii i ke kuinu rnc ku i»lu<’)lu, o. na ko Akna ».».'«• liaawi mai i kā uku kupono, o like ine kau haua.ana. . 4. Ē ho.oina.lu lo.a i.ke keiki malalo o Uou mau krtnau ai, a pela iio-e malāma ai iko ke* kumu Uaiiawai, ame ko ke Aupūni kanawai 6. K kakān.pono i ua ivui o ka aie o ke keiki mai uliku, a hiki i ku w.a e loau ai kana, nnnā no e hoihoi inai, 6. Mai hoopnu ilieie i ke keiki, Aoh- hoi e pono e.Uoiiiinauna iuo, a mo ka pepehi ino, no ka liuliu maoli. Oia na ml-i a’u .i manao a;i no ke ao ana i kekeiki. Aka, nui pnha.na rula i koe, ina he pono ko ao aku inalaila. Ina he inea pono ole no ko ao ana nui kekahi o keia maii rula maluna, e pono nn ke wniho aku, maha he mea e pilikia ai, a pono oie ka lehulehu, a me ke Aopuni no kekahi mau rula muluna. E pono pūha. ia-’u ke hoakaka aku i ka mea pili pono ma keia mau rula inaluna, Ke pono ?aha, aōle paha, na knkoo nne e noonoo. lie rnca pono, e hoao no, iaa be mea poK> ole, e waiho uo. .
I. K hooniaemae pono i Ue keiki, ine kn inaluma pono,'a ino ke ulohn, a me ka o|i«li, a me k;i hoomaikai aku i ko AUua k*i. inoa nana i haawi mai. •
M'a keia rula, pono loa no, He nneane po iin ole ka hahu ana o ku poe kamaha me ka rula (iie*, a ino ke kuea ole, A pola no lioi ka ka poo hnna kanawai., Gka rula i kau ia e lakou, nve ka ae like o na hale Ahaolelo elua, a me ka hana liku malalooke kumiikanawai, oiu ka.mea e pololei ai ka lakou hana. A l>cla tio hoi-ka poe liooko kanawai, oia hoi na Limaknnawai, a me kekalii poe luna e ae, O na rula wāle no ka men e pono ai ka haua anu. O ka mla oia ke kaha pololei, n rne ke kanawai. Oka lioomaemiie ana ikp keiki, tia loii;i mni.ke keiki ia liauu mc iie waiwai la i iiuii ia, a. i irni ia, pela ka loaa ana mai iā kuua ke keiki.
E pono ia kaua ke hoomaemae, a me ka holoi pono i inaemae kc keiki, i aala, a nnemae poho, Aole poiio ke kapuhi a rnc ka liohoiio, e hol«»i pono i kona mau wahi kapa e p*ll nna ia ia, i maeinae pono, a'i niahaloia kau hana maikai ana iinua o na kanalea Ina he rnai ke keuki, e imi i ke kahuna kupoiio, he kahiin.a Panao paha, no ka mea, oia no ka inai o. ka wa kamalii, a lie mai e ae no hoi kekahi.
Aolo pono c imi i mea o uwe ai kc keiki, mo ka hoalala ia ia, a me ka hoouwe, a me ka liaalele wale, a ine ka haalele i ka manu ahi liiiii, me ka mnn n», na hai e malama, a na kamakiia paha; a m-o ka hoalianau, lie mea I ipuwaii; ia. K puno e hoolnko i kf»na maii inakemake a pau. Ina ō luko ole, e kapaia uo “he wahi keiki uwe, ano ka uwe, liuhu ka inakuahiiie, a lioohanai iho i ka w-aiu, a lioolei ino [»aha ilalo, a uwe inau, a lilo i keiki uwe, a hele loa a.ku i kalohe. 1C j)ono o hoomaikai aku i ke Akun, nana e kokua mai i ka inalāma ana o ka.ua, i ka waiwai ana i haawi inai ai, rnc ke kauoha ppno aku ia .in, e hooloihi pr»no nku i Ue ola • » ke keiki, u oi aku mainuH o ka makua. Ki i kekahi. ma ka rula 2. J?enci, K hoihoi i k*»u aloha ina ka naau, e hooinoe i kou aloha ma ka niaka, mo lio ano Iiuhu la/ Ma keia mla, he i ula nui loa ia kakou ke noppoo aku, a nio ke kuu[/aona -ana, o kei»i ru!a,' oia ka wa mahuahua ae o kokeiki, ua htlc, elui makahiki a pel’ku, a mamuā iho i»pha, ma keia wa o ke keiki, Uā hiki ke honkcekeo> ke inhelohe, ke alnnu, ma Uālii in, e like ine ka o!c|o a’u mamua no na keiki puiiahele, ■mā.ka Helu :J8, aoao 149. Ma koia wa, e hoihoi i kou ah»lia ina kn nnnu, a e hoomoe i kou nlnha ma ka maka, me he aiio huhu la. I keia wa rio e mahuahua mni ni jke kalohe o ke keiki, e like me ka pii ana o kona kiuo. ina i koh»he ke keiki, e hoopai oe in ia me ko aU.ihn.rna ka nanu, me ka huhu ma kou moka, i hiki i ke keikl ke weiiweli, a manao iho he hewa pnha keia a u i hana iho nei. Ina i uwe, mai kii aku ka makuohine e hoonana; a e hoomalimali paha, m^i
kii ae.keknhi kannka e, o pili an(» ia ia, mai hoike aku i 'kekahi ololo aloha imua o ke keiki. Aolo pono ika makua nnna i hoopai ke hnom.'iiimali Imu aku ma h«*pc, ho rnca lapuwale loa ia. Ina oe e hoomalimali hou aku r e aho e wuilio aku ia ia e hana hnwa me ka hoopa i ole aku. Kia keia, e hanni ia i ka ni kupono, mai Jon i ka opu o ko keiki i kn ai n lilio, a koke. n ke hu pono ole ka opu. No ka mea, he ikaiku ka ai, he h»h Inhi Ka opu, nole poho ke haawi nui i ka io, e pono e hanwi nui i ka iwi, inn ka iwl pnnn nne, ame ka. iwi hipi. A< ln p«no ka iwi oka ia. mnmuli laoa, a pilikia. {Jlole ipau.)