Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 32, 8 ʻOkakopa 1856 — KA HELE KAAPUNI MA HAWAII. [ARTICLE]
KA HELE KAAPUNI MA HAWAII.
Helu 5. I ka la noa, oia ka la 28 o lulai, i kakahiaka nui, haalele ae la kakou i kela aina momona a oluolu, oia hoi- o Keaiwa, a hele aku la kakou ma ke nlanui a hiki i Hilo. Maikai ka hele ana i kakahiaka nui; aole wela i ka la, palupalu ka makani mai ka mauna mai a anuanu iki no hoi; ikaika ke kino a mama ka hele ona, me ka manao oluolu. Nani loa ka nana’ku ia Maunaloa ; aole he ao iki maluna o ua mauna la, aiai loa ke ea, me he mea la, he momi moakaka lea. Ku mai la ke kia uahi maluna o ka Pele hou, © like me ke kia ao imua o kp lsarie)a poe ma kawaonahele i ka wa kahiko. Aia ka waonahele o Hawaii mawaena o Keaiwa a me Kilauea. He wnonahele maoli ho kela, he one a me na pohaku. pele wale no, aole he mea ai, aole wai. Maloo, maloo, maloo! wela, wela, wela! Luhi ke kino i ka hele ana, kaumaha ka manao no ka hamau a me ke ino o na wahi apuni. E lohe! Aia ka, he leo o ka manu liilii! ke himeni nei oia, me he olioli la! Heaha ka mea e olioii ai i ka manu liilii ? O ka mea ai paha, āia no ma ka Inau e ku mai la, he mau pua ulaula; he mea ono paha iloko o na puar nlaula? Aiā no kā, ka mea ai o ka manu liilii ! Nani ka malama o ke Akua no na mea liilii nana i hana ia ! E himeni oukou, e na manu liilii ? e himeni oukou i ke Akua, nana ka mea i malama ia oukou. Nana no ka ai, nana ka wai, nana ka uUlnau mnlumalu, nana ka muliwai kam oluolu ana, nana ka mauna, nana ke awawa, nana ka honua a nana no ka lewa. Nolaila, e himeni hou ookoo, me ka olioli a ne ke kaumaha ole a me ka nakau •le no hoi. Penei: Ka Mile o Ni Ma3«. Maikai ka honua— oua—noa, Maikai no ke kai—kai—kai, Maika» no na pua^-ua— -ua, Mm kakou mea ai—ai —ai. / *eii—fc : s i
Maikai no na mnuna—auna—auna, Maikai na awawa—awa —awa, Pono no ke iauna—auna—auna, Moioko o ke uanwa—awa —awa. Hoolioli—oli—oli. Maikai ka ululaau—nau—aau, Maikai ka muliwai-—iwai-—iwai, Poiio np ke auau—au —au, Ka mea e maemae ai—eai-—eai. Hoolioli—^oli—oli. • Maikai ka lele ana—ana—ana, Mawaena o ka lewa— ewa—ewa, Pono ka mele ana—ana —nna, Ke hoopau i ka he*a—ewa—ew». Mele olioli—-oli—oli. Maikai ka mea nana—ana —ana, I haawi mai^amau mea—ea-—ea, Pono no ka mele ana—ana—ana, I ka himeni hoolea—ea—ea, Mele oiioli—oli—olt. E mele pu—e mele pu~pu —pu, E mele pu kakou—kou—kou. Pela paha ka mele o na manu liilii; a oia wale no ka leo o ke Akua ma ka waonahele. Pela no hoi ma ka honua nei, aole nele loa kekahi wahi i ka leo ole o ke Akua, he mea e hoike ai i kona mana a me kona maikai. Nani no kana hana ma Kilauea a me nawahi a puni B»il« ku lava iloko o ka lua pele, pii nialuna ka uahi a me ka mahu i ka lewa, halulu ka honua a naha ia, h«>k> ae la ka muliwai ahi hoomake ana i kona holo ana; pau ka ululaau, pau ka muiiwai, ua lilo ka honua i wahi pohaku wale uo, Holo mai ia ka muliwai hoomake ana i ke kulanakauhale o kanaka, a uwe aku )a lakou rr.e ka weliweli a me ke kaumaha a me ka makau i ka hoopau ana o ko lakou wahi e noho ai. Auwe na kanaka ! Aka, hai aku la ke Akua i ka muliwai: “ Pela wale aku kou holo ana. ” A pau koke ka pilikia, pakeleia na kanaka a rae ko lakou mau hale a me na mea kano a me na mea a pau e .pili ana i ko lakou ola. 1 ka poalua, i kakahiaka noi haalele aku la kakou i ka uahi a me ka mahu o Kilaoea, a hele ma ke alanui a hiki ma Hilo. Maikai ka hele ana, aole na, a«»le wela, oluolu no, a i ke ahiahi oia )a, hiki loa ma Hilo, me ka luhi a me ka eha o ke kino, a hoopau koke no nae ia pilikia, i ka auau ana a me ka paina. Maikai ka halawai ana o na makamaka, oluolu ke kamakamailio pu ana, a no ia mea, pauiie kaumaha a me ka luhi « ho oluolu ka naau. Eia kekahi; i ka poka anai Hilo, maikai ka nana’ku i oa wahi la. Ku mai la ka hale kula aui bou, me kona mau aeao hinu* imū, me be mea la, be hoailona moku maaaa o ka pa«, paapu ka aiaa i na laaa o
nui wale; a malalo .o keia kihei omaomao, ua kukuiuia na hale o kanaka, e like me n* punana inanu mnioko o ka nahelehele. Nani ka maikai o ia wahi ! maikai ka ua, maikai ke kni, momona ka lepo, ono ka wai, momona na hua o na I&hu & waiwai loa na. mea uiu a pau; hookahi mea waie no maikai ole, oia hoi, o ka hewa o hakanaka: a ina ua hoopau ia, ina i iilo ua wahi la he Edana maoli ma ka honua nei.