Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 19, 9 July 1856 — [No Ka Hae Hawaii.] [ARTICLE]

[No Ka Hae Hawaii.]

I ka la 7 o lune nei, ua honkoakoaia na hoahanau a me na kanaka ma Kaulanapueo, c kau poiiaku kihi no ka luakini t houmaknia malaila. Pulo mua, alaila, ua heluheluia keia pepa malalo iho,. menei: 1 ka malama Aukake, makahiki o ka Haku 18$W, i ko’u hele puaoa mc Naahienaenn ma, a me Mi. Hikeke o Maui, ua Ike mua au i keiu aina o Huelo nei, a i keia wahi o Kaulanopueō, knhi e ku nei kakou. 1 ike kokou i ka lokomaikai o ke Akua i ko onei poe, pono kakou o nnna i hope i knna hana mai ia makahiki a hiki loa inai i keia makahiki 1866. Ia ninnnwa, hemahema lia' mea o pnu mo keia apana. He kuaaina ia. Aolo luakini no Iehova. Hc mnu halehalawni maoli ho. na kula, a no ka halawai ana no ka poe makemake e hoomana i ke Akua. la manawo

nui ka naaupo o kanaka ame kamnlii. Mn na kula i Koomakaia aia nn kanaka makua wale no—aohe kamalii. Ua ike iki kekah» poe, aka, oka nui aole o lakou ike. la manawa, aote baiba(a, nohe kauoha hou, aohe buke. uuku 'waleno na mea i paiiu. He wahi pepa, a, o,J. He ui no nn kannka makua, na manao n» na *Lii, a me ka Mooolelo no loeepa, oia wale no. A ua hemahema nn kumu ao, nolaila, aole hiki wawe ka naauao. la manawa, aohe Kkaleaia o fca Hnki», aohe hoohanau, aolo paha i hoohnnau hou ia kekahi mea mni Wailuku a hiki mai ia nei. O ka pouli, o ka naaupo, o ka hemuhema, o kā palaka, o ka molowa ma na mea oka uhane, o ka hihiu, a me ka hoomaloka, oin na mea i ike nui ia nia keia apana. Maiia manawa mai a hiki i keia makahiki 0 noho nen ua mahuahua ka malamaiama. « me ka oiaio, ame ka pono. Aole nae i mahuahua wm. Aole i IHo ka aina pouli; naaupo, hoomanakii. pegana, haumla, poakiki, 1 aina malamalnma naauao, hoomana i ke

Akna, Clirt8tmDo, maamae, pKuolu, i ka makahiki hookahi. Aole pela ka kc Akua me .oei kuna, pouli, wanaao, kakahiaka, awukea. Aole ku ka palaoa i ka hora hookah». Pe* hea na mea kanu?.Mamua ka hoomaka, mhope iho ka huhui, alaila ha hua oomaloke a.ka huhu». M O ke kia o. ka inoktoaaanuwa oui he oka ia, ho laau kiekie a aui loa,

elua, ekohi, eha paha, kanaka i apo; aka, mai ka anoano liilii loa in, a he mau honeri makahiki kona ulu ana ma kooa wahi i kanu ia’i. Pela ka ulu ana n me ka mahuahua ana o ka ike, a me ka naauao, a me ka pono ma Hawaii nei, ama keia apana. I keia mau makahiki iwakaluakumnmawalu, ua ulu ka hua o ka pono inannei; a i keia makahiki a i'keia la, pono kakou e helu ikahuao ka ke Akua hana ann i maopopo ka mnhuahuao ku waiwai oiaio a ke Akua i haawi mai ia kakou i keia apana. 1 ka nana aku, ua mahuahua ka waiwai maoli mnanei, no ka men, ua pnu ka hooluhi a na ’lii a me na konohiki; ua loan ia oukou ka balotn, a me na kanawai; nolaila, e hiki no ia oukou ke no.ho malalo iho o ko oukou laau piku a me ke kumu waina, aohe mea nana oukou i hoomakau, a e hoopopilikia. Ua loaa ia oukou nu kuleana. a rhe na aina alokio; no oukou ponoi ko oukou ainn, a e hiki ia oukou ke kukulu hale, kanu laau hua, alani, waina, piku, guava, ohia, u me ia mea aku ia meu nku, a he nui wnle. ke ano. A peln e hiki ia oukou ke lulu huiia, kanu kulinn, papapa, ipu, unla, pia, kalo, ia mea aku ia inea aku. A e hiki ia oukou ke hanni holoholona, pipi, lio, hoki, hipa, kao, puaa, mnnu, a me na mea a pnu e pono ai; o iloko o ko oukou pa, a ma kalii kokoke ka liale, e hiki ia oukou ke kanii roso, a mo filia, a me na pua e ae e oluolu ai ko oukou noho aua, a i makemake ka oukou poe keiki e noho pu me ko lakou poe makua, aolo makemake e he lo knhiki, o e hele ia wahi nku ia wahi aku 0 luuna pu me kn poe kolohe. Aua ike au 1 ka muhuahua ana o ka oukou hann ana ma ia mau mea. a inniaila mahiiahua ka nuknu waiwai, a nie ko oukou pomaikai. No ia mea, e hiki ia oukoii ke kukulu i keia hale a oukou e kukulu ana.

dJa mnhaahua ka nnauno ma keia apann i kefajnau mnkahiki 2S; no ka mea, uii lonn i§pwtibhu ka Baibnla, ka mooolelo ekalenin ka Huli kanaka, Ninnu Hoike, Huniano, Himeni, Na Helii, Hoiko Honua, a ine na huke liilii he nui loa. Ua loaa ia oukou na kuln knmnlii, a ua aoih ka oukou poe kamalii ma ke kula Sabati. Mu keia mnu mea ua mnhuahua ku naauao a me ka ike roa keia npana; nui ka poe iko i ka heluhelu ana, a me ke kakau lima, n me ka helu, u me ka palapala aina, n me ka mooolelo eknleeia, a me na moa e ao. Ua heluhelu pinepine kekahi poe i ka Baibala mni Ikinohi a Hoike nna, a ua heluhelu kekahi poe i ka nupepa Hawaii i keia mau makahiki. Aka, eia ka mea nui i ko’u manao lann: Ua lilo keknlii poo maanei he poe hnipule oiaio,- Ua kukuluia kn ekalepia « ka Haku Elua haneri a keu oku kanaka ka i komo iloko.a ka ekaleaia; ua hoi hope kekalii poe,a ua make kekahi poe, a aa koe no 172 hoaha>i|i keit w»'c' noho nei, aole i ikeia k» lakoo hihia. A ua kokoa pinepioe lakou ma hoelaha i ka wanelio a ka Haku, a ma ka

hoopau ika hooluhi. Ua kukulu pinepine na hale pule maanei, ekolu, eha paha nale piii i kukuluia. Ano ka inakemake; o na hoahanau i lunkini paa a maikai no Iehova t no ia mea ua hoomakaukau lakou e kukulu i hale pohaku t a i keia la, ke hele mai nei kakou e kau pohnku no ke kihi. No keia mau mea « kakou i lohe, o no ka pono maoli o ia hana, e hana kakou e like me ka Samuela, ke kaula kahiko o lehova, Lawe oku la o Snmuela i pohaku, a kukujtt iho la mawnenao 'X!izepn* a o Lena a kapa aku la i kona inoa o pohaku kokua iho la, ua kokua mni o !ehova ia kakou a hiki ia nei.** *• Ua kokuaia mai knkou. He oiaio no nolaila, eia no kakou e ola ana me ka oloolu o ke kino; noluiln, eia no knkou e noho ana ma ka arna hooluhi ole ia’, i ka wa maluhia, me ka olelo a ke Akua iloko okokakou mau limn ana ka aina Sabuti, a me na luakini, e noho nna me ka innnaolana e ola matl lok ma ka lani me ka Haku, a me kona pOp a mau lon; nolailn, ke kau oku nei kakou i keia pohaku kihi me ka palapala hoakaka iloko. E kokuaia mai kakou e ka ihea nooa ka lani a me ka honua i pna pono keia hale, a e lilo ia i luakini laa no lehovn.

Ua kauia. Ano,. e nui ke aho e na ho«honau maln po nku mn ke kukulu i keia hale me ka nonoi i ke Akua e pale aku i ka eha a me ka mai, n e kokua mni a paa pono ia i Imlo maikai nona. nona wale no. Amene. ' ’G. ♦