Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 8, 23 ʻApelila 1856 — Untitled [ARTICLE]

oiHMHk a me ke Kumukanawai, o. Aol •Ahakui JlfaAfat, no A īona Hema t Mokupuni a Hawmt t 4 ‘ Ko Hawaii Pae Aina." Um hoomakain ke Kuka ana no ka Ahahui Mahiai o keU Apana, raa ka malama o lanueri f ; 1956, a ma Jca. Ja i halawai ai, ua kohora kekahi (»oe leanoka, nana e huli me lea noonoo pono i mnu Kumukanawai, e pono ai ka hui ana iloko <f ka la i oleloia. la la no, ua kohoim o> 1>. K, Nahipu, J A. Kamahiai, G. Koalii a we Setcpanō, i poe nana e kau i dsdu Kanawai no keia Ahahui. Mn ia U oO, un lcoh©ift 6 S. W. Pnpaula (Lunakaniw«i), ji Knkauolelo, a ua knuohaia oia, e kak»uv pololei t 'kn mnoUlo o keia Ahanui. A kqfeo no hoi ka foe i akoakoa iā Rev. 1. 1L i Luna Hoomalu. Hoopania ka halawnl a hoi aku, keU, a me keia o ka poe i akonkoa mai. M« Mohcde mua o Feb. 1956, hoomaka hou ka halawai ana, o ka poe Hui Mahiai, mahope o kn pau ana o ka pule (malama kou)- Noho o Rer. J: D. Pan». nm ka B«hd€Iooma<y tt pau ka. pple, haomauhēlii ada i ke Kumukanawai a

ka poe i kohoia i huli al, e Uke ine ka makemake oka Poe Hut. Kauoha ka Luna Hoomalu ia J. A. Kamīhiai, e heluhelu i na Pauka o ke Kumukanawai i manaoia, he 13 ka nui 6 na Pauka maloko oia Kumukanawai, olelo ka Luna Hōomalu e heluhelu pakahi, i maopopo i ka poe Hui kō anp o na Tauku. Heluhelu pakahi ia ua Pauku o ua Kumukanawai ne», e J. A. Kamahiai, ma ke kauoha o ka Luna Hoomalu, a ninau ka Luna Hoomalu i ko ka Hale, no ka apono aku i ua Kumukanawai nei. Kue oG. B. Kalaau i ka olejo o na Pauku he 13, o ke Kumukanawai, aka Poeikohoia i huli ai. Aponoia kekahi mau mea oia mau Pauku e ko ko Hale, ao ka nui, ua hooleia. la 1q no, ko~ ’hoia o G. ,B. Kalaau, i Kakauolēlo, .ma ka hakahaka o S. W. Papaula, ke Kakauolelo mua, no kona hele ana roa Hilo, i ka Hoike HapaHa, i mua o ke Kiaaina, Kauohaka Luna Hoomalu, a me ko ka Hhle ia G. B. Kalaau, e hoololi hou i ke Kumūkanawai, a e hana hoi i Kumukanawai pololei loa, e pono ai ka hui ana; a e hoike mai. ma.ko (Tusede) Puakia mua o Maraki, 1866;, e hiki mai ana. Hoopauia ka halawai, a hoi aku keia, amē keia oka Poehui. I ka ta 4 oMapaki iho nei.-oia ka Poalua mua, halawai hou kā poe makemake i ka Hui Mahiai, ma ka Luakini i Napoppoo, ma Kopa Hema, Pule o J. D. Paris, a pau ka*puie ana, hoomakaia ka heluhelu aaa i ke Kumukanawai hou, ma ke kauoha o Rev. J. D. Paris, ka Luna malu, a me ka moolelo hoi o ka Hale, e -Iike me ka mea i hooholoia. Aole nni loa ka poe i hiki tnai, ma keia akoakoa ana, he muu haole, a me na kaaaka maoli, he kanaha pah& a keu ae. Ona haole i hiki ae, P. Ouminp.8, -Charlea-Hall, Rev. J.* D. Parie, oia wale no. Pau kaheluhelu ana’i ke Kumukhnawai, a roe ka moolelo oka hāle. Ninau ka Luna Hoenalu i ka pono o ke Kumukanawai, awne ka moolelo « ka hale, a ua hoaponoia. Helūhelu pakahi ia na Pauku, aua hoohololoa, ia. E like me ka olelo oka Pauku 4 o ke Kumukanawai, ua kohoia. na iuna o keia ka halola ana. Eia na luna i kphoia, mā ka balota ana, o P. Cumiojfe, ka Luna Hoomalu, ā oia nohoi J(a Pereaikeaa • l&kou, o Charles Hall, Z. Kapahi, J. A. Kamahimi, D.Ka)enB, D. H, Nahinu, a me Aea Kaeo, na hope peresikena, o E. Kapule, Hānry Clarke, T)ipmā« H. Paris, Mr. Merif s roe Setepano, na komiie Hooko. O Rov. Johnr D.Pan9, ka Puuku, o 6. B. Kalamu ke Kakauolelo. Pau jce koho ana, kauoha im ke Kakauoldlo, e kope a hoolnha, ma ka nupepa Hae Haieaii. Ia- wa, nm mai la ka Puuku i na inoa oka poe a haawi i ko lakou mau dalā, e like me kp olelo oka Pauka 9 oke Kumukanawai. Eia km poe J kakāuia na moa; a me na haawina o lakou, e like-me ko lākou ipakemake: Prcston Curhings, Luna Hoomalu, $5 00. John D. Paris, Puuku, $6 OŌ. ; Gcorge B. Knlaau, J: A. Kamahiāi, J $l 00. D. H. Nnhinu. $2 00. t Z. Kapahi, $1 00. N. Kāpa, $1 00. Char1ea Hall, $1 00. . A me na mea e ne he nui nio~t hanwi pakahi mai i ko lakou mau dala a o kekahi pne ho(, he hapaIua ko lakou, e like no mē ke Kumukānawai. - V . G B KALAAU Kakmuoleioo h« Ahahui Makiai o Koxm Hema. ■

Ninau.— Owai ka poe raa Waimea, K#uai i ike Aka make āna o Koakauu Alii? M%* hope o kn pau ana o ke kaua ma Kauai, i ka M. H, 1824. y $a ka poe naauao ehai mai i ka la, ka inalama, lui.makahiki, ma ka Ha$ Havaii, Ke pololei kana liai ana. Oia no ko*u hoanloha euaio e pono ai. . .. ‘ . Honolulu, Ap: 0, 1856. A. B. W. K.,