Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 8, 23 ʻApelila 1856 — NO KA HAE HAWAII. [ARTICLE]

NO KA HAE HAWAII.

. [Hoomau aku mai ka Htlu 7 ] a Alima. Ma ko knkou manao naauao ana iho, he makuahine ke alanui ng ke kanaku imi waiwai; nō ka mea, o ke kanaka e hoo> pukapuka ana me kona waiwai nui, ahe mea hiki ole hoi ia ke lawe ma kona kua; o ke kaa nae na pipi, lio, ka mea e hiki ai ke lawo i na mea kaumaha, a hele waie ke kino o ka mea nona ka waiwai. Ma ke ahinui no hoi e holo ai ka pomaikai a me ka lako i kela wahi keia wahi i noho ia e na kanaka; ma ke alanui no hoi e hiki ai na ipea paahana kaumaha a ka poe paahana i kela wahi keia walii o ke kulonaknuhole. Ua ike no hoi kakou i ke ola nna o ko kakou mau kino;. ke. hole mau nerke koko iloko o k« kakou mau lala, mni ke kumu koko aku, a i na lala mao o uā aa koko la; a o ke aa kokp i pono ole ua maloo ia lala o kakou, a pnino ke kino okoa. Pela no hoi ke aupuni, ke-nele kekahi oham» ike alanui ole, ua ilihune ia wahi, a. ilihune no hoi ke aupuni. Aono. He kumu hoopukapuka Jsc alanui no ke kanaka jmi waiwai, penei: Ina no kahiki nui ke k'anaka noha na toua kulina ewaiu. e hali ana i kahi kuai ma ke kaa j eha kencta ho kn paona ho'kahi, alnila ua loaa ia kanaka na dalu 69J . 520. a o kona puka he $7S me 20 kenela, ke iioolawpia kona mau lilo, mai na bipi kauo kaa, Jei, hipi, kau[a hao, oopalau, palaq ana, kanu, mahi ai, wae au«, hana alanui ana, auhau alanui, a koe na dula he kahahikukumainawalu mo iwpkaluakene* ta. Ua nui ka puka, a ina aōle he alanui, pellea !a e loaa ai kela mau dala? E nana i ka moolelo flo Hana ma, i haiiu.ma na la> lani mua. . Ma keia rf»au kumu i lioakaka e pono e noonoo kukou i ka hewa a me ka pono oia wphewehe ana a haiioai t ka hewa a me ko’u kuhihewa ana. . Ma ko kakou aupuni nei ekolu mea kakou e noonoo nui ai K no na mea e.pili ana i ka waiwai a pie.ka lakp o ke kanuka, p. ka mua oia ka mahiai, o ka ljua oia na awa kumoku 9 o ke kulu oia na nlanu i. I ko’u manao ana, ina e pau keia mau kuihu ekolu i ka hanaia ma ko. kakou aupuni nei, alaila, ua hok> ka ilihune mai o kakou aku. ,e Uke me na iiio mu kana helehele, ka makou i ke kanaka. <Iala e pono ui ke alanui ke hanaia, peamko’u manuo ana: £ hoopui i ka auhan maluna o kakou, e auhauiu ka waiwui paa a roe na wai lewa, na kahiko hale e like meka mōa i oleloia ma ka buko kauawai o ka M: H. 1810, apana ekolu, a « kp dala lpn«jko

keia auhau ana*e Iito no ke alanni; a o ke Uaia lona uo ka auliaii kino, auhau lio, miuli, a me ka na waiwai kaliiki e lilo ia no ka poo kahu aupuni a me ka Woi; a o ke koenm oia puu dah», e lilo ia no ke alanui. Penei hou keia manao: E ae ia na moku kuai i na meā ulu e komo wale mu na awa ’ ti pau> No-ka mea, ina aole eae im ke ku ana o na moku ma kela wahj keia w»hi, pehea e 4oaa i i ko Kau poe me .ka luhi loa ia poe e imi nei ike dala nuhau. £n, he mea peno i'ke Kuhina Kalaioina ke noonōo nui ma in mea, no ka mea, o kana. haiu» ia i lilo ai ia i makua no kukou. E koi ee ia t* kti na inoku wm na'awa a pau. Eia hou. e hnna ka Hale Ahaolelo ii>ile kanawai no na kunaka kuni, a mūhiui, i ne mea (ila, no .'ka mea, un ino loa kā uala o Kula i keiā wa E hoolōliia ke koho ana o ka lune alenui i na ka ahakukāmalu e koho. J. H. NAPELA. , Wailuko, Maui, 19 Mar., 186(1.