Ka Holomua, Volume I, Number 38, 20 June 1914 — Ke Kulana Elele Lahui [ARTICLE]

Ke Kulana Elele Lahui

Iloko o keia mau la e ikekumakaia aku nei na hana paonioni iloko o ka aoao Repufealika no ke kula'i ana i ka Blde Lahui Kuhio, ua oi loa aku ka pipili o ka manao o nakannka maluna ona ame ka piha makei maoli. K loheia ar>a ma kahi r; hni a j 0 na yjoe o ehi; t a ot aku ka inoa o ke Keikiahi Kalanianaole e hoopukaia ;ma me ke ohohia nui, a e kue ana hoi i na poe manao holo wawahi balota, elike me Kale Laiki o ka aoao Repubalika a rae ( Keoki Kaaka o ka aoao Holomua. Aole hoi he olelo ana no Ke°ki Kaaka, ua-kamaaina na Hawaii nona mai kona au kmaina mai a mamua aku, eia ou ke hooikaika nei he aoao ho U no kona pono ponoi iho. Aka, no Kale Laiki kekahi o na hoaloha oiaio o Kuhio, i haiolelo akea aku imua o na kanaka ma na

kau i hnl*, K koho lokahi ia KLuhio, oia wale no ka moho e loaa ai ka lanakil-i i aoao Repi.ba>ik3, a e hiki a' ke loaa pono la Hawa'i nei mai a Amer ka rnai; eia nae oia ke holo wr»wahi rnai nei t kumu e haule ai kona hoaloha. Ma kona ano he keiki na na makua o ka pono, pehea la oia i aa ai e hoike Ynai 1 ka mahaelua ame ka lapuu o kona alelo? HEe mea o'aio nae, aole loa na Hawaii i poma i na hoomanao ana no kela auna i kakoo i ka haawi ana 1 ka pono koho balota i na Hawan ma ke ana waiwai, i mea e hoonele īa ai ka hapanui o lakou īa pono. A e ole ka makaala o Wilikoki, pela wale no i pakeie ai a hooma ke ana naauao. Ea; e koi īa mai anei na Hawaii ame ko lakou mau hoaloha pili paa e kue aku i ke Alii, i mea e ike ai lakou i kela hopena ehaeha a lakou i hoihoi ole ai? Aole! Aole loa'!

No ka Moho Elele Likana E iwai hoi, ke ikeia aku neī kona kulana nawaliwali mamuli o ka mahae o fia poe o ka pohai Demokarata, e hookuee īa nei no e ka nupepa Aloha Aina a ua'o Likana ma me na olelo "alapahi, ihohee, leoleoa' 7 o ka hapuku wale, a nui ka mokuahana o na poe maikai oia aoao. Ua kukulu ae la o Lunahooponopono D. Hlahaulelio he- ao'ao Lahui hou o ke ano a kakoo aku la i moho elele lahui okoa elike me Palmer Wood me ke-kauoha ole ia aku e Likana. Oka makou haohao loa, pehea la o Likana e ae wale nei i nei hana hoomahae a kana nupepa me kona Lūnahoopdnopono? A mamuli oia ano kapakahi, ua ulu ke kuee, a ua hele maoli mai kekahi poe Hawaii imua o makou a hoike mai no ko lakou huli e kakoo i ke Keikialu? Pehea keia poe oiaio e walaau nei imua o na kanaka no ke kue ana |ia Likana? Ua ike pono ma~ kou i keia! Aka, ua hiki no ī ka lehulehu ke ike aku o Likana no ke kumu o keia mau hana hoala kuee ma o ka ae wale īa o na manao o ia ano ma kana nupepa, a o kona poo ke ikeia aku nei ī ka hoopu mai mahope o ka pa. He maikai anei keia mau hana hoomahae? Aole! BCe oiaio, ua maopopo no iu Likana kona mau piliki.l mai na poe mai o kona poai, a aa nui kona bopohbpo no ke alualu hou ana i ke kulana Klele; no ka nuj o kona mau hoolilo rnp kc kukoo pu j na poo pauak.i „ lanakila, he okoa ka mea e hana ui. I ahona wale no oia ma ke kau i hala ī na Repupalik,i nuh.i ma Oahu nei, aka, ma na mokupuni e ae, no ke Keikialn wale no ka paloka lanakila. Ano, e loaa hou ana anei iaia kela mau paloka repupalika i keia kau? Aolel īīe hookahi wale no kanaka e hiki ai ke ume i ka puuwai o na Hawaii mai ka Moku o Hawan a hoea i Niihau ka palena ona moku ma ke kulana Elele Lahui no na Demokarata, oia o Joseph Fern. Aia me ia ke aloha pilipaa oka lehulehu, A no Likana hoi, e oluolu oia e kali iki no ke au Milinenio. Alaila, o Joe Fern i KleleKuhio i Meia? 1