Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 20, 20 July 1881 — Na Hoomanao Aloha. [ARTICLE]

Na Hoomanao Aloha.

Efa malalo iho.nei na olelo aloha a Ua Hon. John Lota Kauiukou imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie, e pili ana i ka make ana o ka Lunakanawai Kiekie Charles C. Hai risk. "Ua lawe.mai makou e like me ka hiki, i kaha mau olelo, aole paha i pau pono loa, aka, o ka mea i loaa ia makou, oia ke haajvi ia aku nei, penei : E oluolu mai keia Aha Hanohano : He mea kaumaha ia'u e ku aku nei i keia manawa, i ka ike ana aku i ka Noho o ka Mea Hanohano C. C. Harris, ka Lunakanawai Nui o ko kakou Aupuni, e kau mai ana na hoailona o ke kanikau maluna olaila, aole owau wale. o kakou pu a pau na hoa o ka Papa Loio a me keia Aha Hanohano, a me ka lahui holookoa mai op, No-ka'Tnea,"mamuIf o ka oluolu ana r ka Mea M'ana Loa iloko o Kona nani, ua lawe āku Oia mai keia ola ana i ko kakou hoaloha oiaio, a oia hoi kekahi © na kanaka i pii aku a maiuna o kekahi o na oihana hanohano loa o ko kakou aina aloha. He kanaka oia i hilinai nuiia no kona hoopono a me kona kupono maiuna o ka noho ana i hoopiha iho nei no kekahi mau makahiki loihi i hala, ika, ano ua hoohakāhaka ia ua noho la. He kanaka oia i hiki ole ke kanalua ia kana nau hooponopono loea ana 'no ka pono, ka īolomua a me ka pomaikai ® ko kakou Auiuni'.' A anō, ke hoike aku nei au imua o keia &ha Hanohano, he kanaka oia i noho loihi oa īloko o keia Aupuni, me ka piha o kona >uuwai no ka noōnoo nui ana _no ka pomairai o keiā lahui, a«i hooikaika nui hoi i na nea e hiki ai ke hoomau loa aku i ke Kuo-

koa ana o keia Aupilni. A ke waiho nei imua o kakou a pau na hoike maopopo o ia mea, eia ke ku nei ka Hotele Hawaii me kona nani, a eia pu hoi keia hale nani a kakou e noho nei i keia hora, a me kahi mau hanā e ae ana i hooikaika ai no kā pomaikai °Jeia lahui o'ai e noho Alii ana ka Moi Kamehameha V, a ua mau loa ia ano ona a hiki i kona manawa i hala aku la ma kela a^ao mau o ko ke kanaka ola ana, O C. C. Harris, 4xe kanaka oia nana i hooPiha i keknhi mau noho hanohano iloko o ko kakou aina, e like me ka Lunakanawai Hoomalu o Honoiulu nei, Loio Kuhina, Kuhina no ko na aina e, a pela aku, aka, o ka noho hop® loa ana i hoopiha 'ai me ka hanohano nui, a m@ ka paulele nui ia o kana mau hooko ana, oia kā noho ana he Lunakanawai Nui no ke Aupuni. A oiai oia maluna o kona mau noho ana i hoopiha ai, ua lawelawe oja i kana mau hana a pau me ka hoopono a ihe ka hoopololei wale no. A ke kono ia mai nei au a o kakou pu a pau, e hoohalike pne ke ano o kona lawelawe hoopono ana i kana mau hana a pau, a e lilo ia i kumu alakai no kakou a pau. O oukou e o'u mau hōa o ka oihana hanohano a kakou e hiipoi nei, ma na aina e

ko oukou mau ■ wahi i ao ia ai a piha me ka naaua^.no keia oihana, aka, owau a me kuu hoa e nohp nei ma kuu aoao hema. ma Hawaii no maua i hoonaaua® ia ai no keia oihana hanohane, na ka Mea Hanohano C. C. Harris i hala e'aku a me kaMea Hanohano A. F. Judd e noh'o mai nei maluna o kona noho hanohano i keia manawa, na laua wau i ao a hopikaika no keia oihana hanohano he L.oio, a eia kakou a pau he < mau hoa no ka Papa Loio o ko Hawaii Pae Aina. ■ | la'u e noho ana ma ke Kula Nui o Lahainaluna, ua lohe au no ka inoa o ka mea i hala. A ma ka makahiki 1874, ua hooma,ka ko'u hookamaaina ana me ia, a ma ka nana aku i kona kulana a me kona ano, he kanaka hanohano Joa oia, a ua manao iho au iloko"o'u, he kanaka la oia aole kupono ke launa ia aleu. Aole paha owau wale ka i manao pela, ke manao nei au, o keia poe ae no kekahi e noho mai nei. Aka, ano ke hoike aku nei au imua o keia Aha Hanohano, ua kuhihewa au ma ia mea, i ko'u manawa i kamaaina loa ai me ia, eia ka he kanaka oluolu loa, a he kanaka hoi i hiki ke launa loa me ka poe kiekie a me ka poe haahaa loa e hele aku ana i ona la. A be manae iho nei au, aole hoekahi kanaka i launa a kamailio pu me ia i makemake h®u ole aku e launa pu me ia. A nolaila, me ke alolia a me ke kaumaha o ka «anao nona, ke kono ia mai nei kakou a pau, e kanikau aku ma keia aoao nona, a e liio auanei kana mau hana^pono a pau i kumu alakāi no kakou a pail ma keia mua iku. ' ' He īiīaū Lokomaikai nui— Malalo iho nej K 5 loaa ai na kokua aloha mai na makamaka

mai no ka Luakini hou o Kaumakapili : Mrs. Kaahanui Lopes o Lihue, Oahu, $50.00 John A Cummings, (2,000 uinihepa) 32.00 Mrs. Pulevia - .. A 25,00 iosana Kaiaikawaha ' . 15,00 ~ Mr. Kanoho • - - ' . 6.00 Ekalesia o Ewa - „ . 5 00 Ua uleu mai hoi ka poe koho 0 ka la 3 0 Iulai i ka lakou mau koho. J Waiwaiole a me kana lede 20.00 Mr. Keliikanakaole - - 17.00 Mr. Kaiawahakena ... -16.00 Kev. W B Kapu - . ]0.00 Rahela Polikapa - . 10.00 Annie Kawaimaka - - 3.00 Emma Kapu . . 2.00 Kanoonoo - - . 2.00 Mrs. Hihiki - . . 2.00 Mr. Kaalalo - . . 2.00 Apana 0 Iwilei "- - - 3.60 Ke haawi aku nei ka Ekalesia o Kaumakapili i ka mahalo piha i na makamaka i haawi mai i na lokomaikai nui no ka Heiau hou o ke Akua. Ua hoopuka ae kekahi kanaka 0 Iwilei ka - inoa ma ke Kuokoa o ka Poaono iho nei, 3 hoinoino hala ole ana i na hana a ko Kaumakapili poe; heaha iho la la ke poho 0 keia kanaka o Iwilei inoa/ i hoolaulaha wale iFmo i ka inea maikai o keia poe. ►