Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 16, 22 June 1881 — KELA ME KEIA. [ARTICLE]
KELA ME KEIA.
Ua ano olu iki keia mau ia. Aia no o Liliuioku? ke Kahu o ke Aupuni, i ka lai o Puaena. I ka auwina la apopo holo ai o Hoku Ao ma.kana huakai o ka Lamaku. Paa nmu na lima o ka L. K. Apana e Honolulu nei me kana hana. Ke mau ala no ka iho ana o ka Peie mauka ae o Hilo. He 5 mile ka mamao: He mai ano pilikia loa ko ka wahine a ka Lunakanawai Kiekie. He maikai ke ola 'o ka Moiwahine a me na 'Lii o kakou 1 keia-mau la e naue nei. ■ ■ Ke hoomaka ia nei ke kamoe ana o na pohaku o ka papahele o lalo loa o ka luakini hou o Kaumakapili. He omaimai ko ka Haku Bihopa Lui. He 78 a oi ona makahiki, a. he 45 makahiki ma Hawaii nei. He 42 poe mai lepera i lawe ia ae e Kilauea Hou 'mai Kahuiui a i Kalawao i kela nule i hiila, a o T. N. Birch kekahi o lakou. Ua lohe mai makou e hoala ana o T. G. I Thrum he halepai palapala nona. 0 ka eono ia o na halepai palapala o kakou. Ua pōho ka hui o Pikarina ma, a aole e malamaia ana ka Aha Mele Haawi Makana •a lakou i hoolaha iho nei. He 62 poe o ka Mokupuni o ka Hema i hoi aku i nehinei no ko lakou mau home, ma ka moku kialua o ke Aupuni Storm Bird, Ua ku ae ka moku Claus Spreckels ma Kahului, me na ukana i hiki aku ke kumu waiwai i ka 841,615. He 34)24,000 oia he mau mea mikini no ka wiliko hou. Ke hoopapau nei no na Poola o kakou makai o Ainahou ma. e hooko mau ana i kela olelo kaulana— "ma-lea hou o kou lae oe e ai ai i kau ai." ■ He 8810.25 ka hui o na dala i ohi ia ma ka puka inawaho ioa o Kapiolani Paka i ka la 1 1 o lune. O ka oi koia i ohi ia ma ia wahi mai ka hoomaka ana mai. O ke kumukuai o na Palahu" ma Kainahai, Kina, mai ka 85 a i ka 87. A o ka huamoa hoi he 7 keneta waleno,no ke-kaki-ni. • E pono e hoouna mai ko laila huamoa ī Hawaii nei, a o ko Hawaii nei Palahu, e hoouna aku ilaila. ' E lulu luakini ana ka Ekaiesia o Kaumakapili ke hiki aleu i l<p Sabati mua o Iulai, oia hoi ka la 3 o Iulai, aole i ka la 1, wahi a ka "Paeaina" i ka pule i hala. A ua makemake ia na mea a pau e alu like i holo ai keia hana nui a keia Ekalesia e amo ahonui mai nei me kh pahaho ole. I
He pele pauahi kai kani ae i ka po Poalima i hala. he ipukukui i pahu ma kekahi iiuhi malalo o ka Hotele Hawaii, a ua pio koke no. Ua nani 'a maikai na hana a pau o "ka hoike kula o Punahou. Ua hoike mai ka ! holonma ma ka ike, a ua oluolu ka manao o i na.makua. ! O ka Sabati iho nei ka la i olelo ia e ka : luahine wahine kilokilo e hoea mai ana" ka j hopena o keia honua.' Ua hala aku la ua l la nei a ke noho nei no kakou. | Ua hoopuiwa ia ko Kaumakapili poe i ka ■ po Poakahi nei i ka lohe ana i ke' kani o ka pu a kekahi haole ona, e kiki wale ana no maloko o kona pa. Ua hoomalu koke ia kana hana. - O ka heihei lio o lalo o Ewa mawaena o Kuikahekili a me Venus, i ka auwina ia o ka Poaono iho nei, ua eo ia Venas. Ua oleloia ua nui ke dala a na kanaka o ka Makeke mē kahi wahi e ae i lilo i ka pili ana. O ka Poakahi iho nei, oia no ka piha ana o na makahiki he 44 mai ke kau mua ana o ka Moiwahine Vitoria ma ka noho kahiunu 0 Beritania Nui. Ua haawi ia e Puowaina a me -ka manuwa Beritania he. mau pu aloha. ■ Ke mau nei' no ke kolohe ia o na pani pa-ipu wai o kakou e kahi poe; a ke loaa mau nei no hoi i ke kiai o ka oihaha kinaiahi. 1 pono loa i kona makaala. E ake makou e loaa keia poe kolohe. Ua hopuia a u-a hoopaiia na mea nana i hooheihei a rne na keiki i holo r.a lio heihei 1 Ewa i ka Poaono nei, a ua hoopai pakahi ia na mea mua he S10,<$*e 81 koina. a o na keiki, he 85. No ke keakea a rne ka neihei ma lee alanui aupuni. v Ua kaumaha a luul.uu ko makou manao i kalohe.an.a mai' ua loohia ia ko makou makamaka o Mr. John Hamauku me kekahi ano mai apiki, a he lana ko makou manao e lo.aa ana he oluolu. Alohu \Yale kana.puarose he wahine. E jialamaia ana he Halawai o ka Hui Hooulu a Hoola o Kauai, ma Kapaa, ke hiki aku i ka hora 10 a. m. o ka la 4 o Iula| e hiki mai ana, a ua makemake ia na mea a pau i pili e akoakoa ae. He hui hanohaiio a maikai loa keia, a e mahaloia ko Kauai po'e, a me ke Alii Jno. E. Bush, i kona hooikaika ana e hoala- Pehea la oukou e na mokupuni e ae ? Eo-i k^. moku i noho ia e ka loea helemua imipono, E eleu kakou. . *
■ E k a.la ia mai makou no keia lohi liou. ! i He ulia kuikawa e na makamaka. i ■ I nehinei, ua hoonuu mnkou i ka io o kej kahi ipu nui, he 48"jiaona kona kaumaha, na Mekia C. T... Kulika, i hooluia ma ko.na i mahinaai ma Kalihi; a ma- ke keena o Wini ja me Eohikana knhi i oki ia ai. keia j kekahi o na ipu nui a makou i ike ai. ; Ua ike ia aku na hiona nohea nani o ka j Pua Kama'lii Kawekiu Kaiulani i kekahi o | na ahiahi i hala iho nei. He mohala pua ! onaona kona nanaina, e hoope ia ana e ka liula waipahe, e heike mai ana, he maikai no ke ola o ua Lani 'la, ka wohi pua Ahi j au e Hawaii. ; Leo Uwalo. — Ke uwalo ia aku nei ka'u poe lawe i ke kino o ka Pukuniahi Elele Poakolu e awiwi mai i ka oukou dala i loaa o ka hapa mua rae ka hapa hope, ke oili aku ko oukou Luna eleu a miki ina ko oukou mau ipuka hale. E hoolohe a e maliu i keia leo uwalo o ka oukou kauwa hoolohe. Owau no me ka haahaa, ka oukou Luna ahailono.o ke Kolopa Uneune, Elele poakola, ka peni wiwo ole a Kahikina Kelekona, kaleo aloha o W. M, Kipikona, ka mea nana e hoonaueue ka.papahele o ka poe kue ia oe e Hawaii Ponoi. J. W. A. Wahineaua. ' v " Kalihi-waena, June 22, 1881.