Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 16, 22 Iune 1881 — NAMEA HOU O KALAWAO, LEALEA MA KALAUPAPA MOLOKAI. [ARTICLE]

NAMEA HOU O KALAWAO, LEALEA MA KALAUPAPA MOLOKAI.

Ma ka ia 11 o 'lune, ka la hanau o Kamehameha ka nai nupuni kaula'na o ke aupuni Hawaii, ka iNapoliana hoi o ka moana pakipika. ka mea hoi nana i alo aku na ihe makawalu a ka enemi, me he mau puka ua ala no ka hooilo, " Eia ma ka aekai o Kalaupapa, kekahi hui i kapa ia kona inpa, ka •• Puali Alii. ' *Ua ku ae ken hui e kukulu i ka hanohano nui ēehia no ka la hanau o ka nai aupuni k^ulana. *Ua kah ko.ia lakou me na aahu alii me he mau alii manuawa ala ke ano ke nana aku, ka iho lua o na pilali mao. maanei I me na kinohinohi i hana noiau ia e ke keikil Mr. Makah iwale, perpsikena o ka' Puali Alii. E hoike ana ia lakou iho he mau lepo kanu no Hawaii ponoi, maenuli o.ka eha ana o ka īli o ka mea nona keia la nui hanohano. Ua kukul'u ia he ahaaina nui ma Iliopii ma ka hale noho o W. E. Kamae, kekahi lala o ka Puali Alii. Ma ia ia no, ua hoohanohano ia o W. E. Kamae. me he alii maoli ala, m^ kona aahu alii i 'Iiana ia ma ke ano alii, 0 kona mau ukali ua kahiko ia lakou me * na aahu like ole. 0 keia mou hana a ka Puaii Alii, he hoike ana ia i ke ano, o na hana o ke au i hala i ka wa o Kamehameha i, ka mea nona hoi keia la. % Ma ka Iiora 12 o ke awakea ua maki pololei aku la ka Puali Alii maluna o na lio mai Kalaupapa a hiki i Iliopii, no ka hele ana i kahi i hoomakaukau ia, na mea ai he nui wale,'e kani ana ka pahu menaohee wawalo ana na leo huro rna ka lewa. Mamua o ka paina ana, ua koho ia o N. . P. Kamae, i haiolelo no ka manawa -ua hai mai la ia, i na mea e pili ana no kēia la, ua hai pīi im'ai oia f lea inaHalō pīha no na mea ; i ; hanohano i hana ia e like me keia keano. j aole ia i ike mamua aku e iike rne keia a"! ^ -a pau ka haio'elo pule, paina, a pau ka pai- ' na ana, ua ai a lawa ka Puali Alii, a me na mea a pau i hiki ilaila. . Ma ka ho'ra I auina la ua maki pololei aku la ka F.uali Alii, o Kalawao ka ihu. e •• hookahakalia ana maluna o na lio, ua hiki aku la ka Puali Alii ma kahi' o ka makai^ nui Mr. Kahaulelio, ua ku mai la oia e haiolelo, no na mea e pili ana no keia la, me kona mahalo pu mai i na hooponopono ana no ka la hanau o ka nai aupuni kaulana. A i ka huli hoi ana mai, o ka Puali Alii /no Kalaupapa, hui pu maila hoi me ka hui Mamalahoa o Kalawao ponoi, nana aku owela lua ke kula i ke ahi a ka wahine, he hiki ke puana ae penei : "Ula Kalae i ka lepo a ka makani, Hoonuanua i apua kalama ula." Nana iho i na keiki 'p ka Puali Alii, hiolo na wainoa a ke kehau, ua iho .pololei mai na puali elua, a hiki i kahi i iioomakaukau ia na ipea ua haawi li«e «nai (a na ao&o

elua, i na huro ana no ka mahalo piha ana no ka la, a pau ka-paina ahiahi hora 4 me ka hapa, ua haawi hou ia na huro a hookuu ia na.hana o ka la, ma ka pulo a'kēkahi lala o ka Puali'Alii. Owau no me ka mahalo', - Mr. ,1omn. Kalaupapa, Molokai, luno 14, 1S$1. 0