Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 22, 9 Pepeluali 1881 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]
KELA A ME KEIA.
1 I Ua lohe ia ua mahuka mai kekahi mau I ohua Pake' hou o keia mokuahi e hoomalu I īa nei i kula nei. . I Ma ke awakea Poaha i'haia, ua holapu | ae ke ahi i kekahi rumi o ka hale o Kalaau, ma Kapauhii-aol-eU-hoiopooo-pio-e. — Piha kuineki na hale hoomalu, mai i keia mau ia, no ka hoomalu ana i na pake i ku mai nei .ma ka mokuahi mai hebera. Ke pupuahul'u mai nei na Kauka i ka 0 ana, ua piha pono nā.hale kauka i ka poe makemake O mai ka Poaono mai a keia la. I ka auina la Poakolu' i hala iho nei, ua ku mai la he mokuahi mai Kina mai me na pake he. 800 a oi ; a he eono o lakou ua loaa i ka mai heberā. Kau ka weli ka hoi, li kā ili a puanuanu maeele ka houpo i na lono mai hebera e pahola nei maloko o ke kulanakauhale nei i ,aa hom a paa o keia'maa la. ■ 1 >* ■ """* Ma ke kakahiakn Poalima nei ua koho ae ka hope llamuku i mau makai kuikawa he 40 paha no ke kiai ana i na ohua pake e hoomalu ia nei ma Kakaako, Kpholaloa. No ka 3 dala o ka 2,4 hora. o Ma ko makou manao ana, aole paha he manawa maikai a kupono e ae a na Ahahui Hoola Lahui me Manawalea, e hookuupau ai .i'ka lakou'mau kokua ana, e like me keia mau la kupilikii o kekahi poe e noho mai - ]a ma Kāhakaaulana. E makaala q ka poe lawo i ke kino o ka Elele Poakoul, ke lr.au loo aku nei ko oukou Luna eleu i ka lawe ana aku i ka ou- ' kou muu nupepa, e like rno ko'u eleu^ ka . . iawe aku i ka oukhu popa pela oukpu^o oleu mui ai' j ko ola o kona kino i koiā . Poāj<blii : ao, ko kokoko māi noi e ''pau oono. Owuu no me ka mahalo kanwa hliahaa. W. H. J. WaiunkaW Kalihi-waona, Feh. 4,., 1881 / Ua heluholu makou i ka lola a JumoH Uoolh, i 1 hooluha ia ma ko Kuokoa; a ua minaniina makou no na olelo i hoopukaia maluilu, no ka moa . ua loaa ia makou na hooiaio no ka.oiaio olo o ia mau ololo. IJa loua ho loia na ua .lamou Hoolh noi no, o haawi una i k.a mahalo piha ia W. O. Parke no kona malama una ia lakou maluna o ka , mokuahi ; nolaila, o keia lota, ho moa mao?, popo, ua kakau mua ia <3 kahi moa o n o ke kopo wna kunn . 1 ■ • y
Ke mau nei no ka o ka makani makai inai me n;i omamalu kuaua. 1 ka po Poalua nei, ua kaheawai ia.ke kulanakauhnle nei e na'paka ua. A iiiki mai i keia hora a makou e pai nei, ke mau nei ao ka oiliili ana o ka mai weli— he kanakolu a oi Ua kapu ia ka holo ana aku a me ka holo ana mai o na ohua o na moku holo pili aina 0 kakou. ' Hk mau kiai ma ka pali o Nuuanu, ma ke ala o Ewa a me ko Niu, e paa i ka poe komo inai a me ka poe hele aku.o laha ka mai hebera ma na kuaaina. lV1a ka wanaao Poakahi nei, ua loaa aku la ke kino make o, kekahi pake ma kekahi rumi o ka Halewai ua kaawe iaia me kona lauoho iho a make. Oiai ® kiai ana kekahi makai kiai hebera 1 ka Poaono nei, ua pilikia loa ia i ka pololi a ka ai, a i kona noi ana aku i wahi kohaka e. kamauai no ka poniuniu, "Aohe wahi mea a lewalewa iho." Ua hoohua ia ma ko Kahikina Kelekona kihapai' i ka Poalima i hala, he opuu keiki kane, nona ke kaumaha ma kahi o 14 paona. O ka walu keia, aoka ono o ola mai* ai nei. ^ 1 ka maalo una ae a ka laina paikau bookahakaha a na Keiki Kipai Ahi ma Alanui Papu, ua.pau aku la na Ulele a pau o ko makou Halepai i ka holo e nana i na nani, a pa-kaineo wale iho la no o loko o ka halepai. Ulu ae la ka hookeke o na hua roetalo, a i hoi mai ko makou hana e no.ke ana ua inau hua kepau nei i ka lelele hulahula muo a muanei, u e hole <ina no hoi k.ahi Liki paupaka i na umii iolo ana. Uk [ny.a. Imliaha loa ia'u keiā hookuukuu wale ia ana Makai kiai c malama nei i na wahi i hoea'i ka ln-bera, e.hoi aku lakou mu 1co lukou mau liule a kuhinu pu- aku la i ko lukou p6e n6ho hule. H«' km«» »«> lu;lu P00. makai o ai pu i na unu'ke :i mo na.ipukai o nti Imle i lioea ai lea Imheni, oiai aolio o lakou (u*a makai kiui) inulaina ia i ka ai ino kii iu e ka poo nana lakou i hoāunauna. O ko'u munno o hoike o« ; K hookauwaleiu ke•kahi mau Kumi Hoopuu Luwehala o ka Halewai i wahi e noho ui ua poe inakai kuliinu H,; A na ku oihami Uawelmla e hanai ī ka ai. Aluila aole lakou o'hoi i na hulo o pena'i ine ko lakou paumaele. Nioi. 6 *
Ma ka Poalua nei ua pii ikaika mai ke Kai hoee ma na ae-kai o Waikiki, o ka ha- _ lau waa o Momoa ma Kaluahole, ua po'a ia e ke kai a kukahalelo, a o na auwaa, ua „ pale ia a kau i kula. Ma Kalia, ua hiki ka ae o ke kai o na loko rne na muliwai māuka 0 ke alanui aupuni, a ua pae ae.he hookaM ia .Humuhumu nui-Iauna-ok^ — O.ia paha ;ka — mea wahahee ia ma ka^ olelo ana ; "Ai a humuhumu paha auanei." -■■ Mai a Mr. Kikau Makai lawe Mai Hebē- . , ra makou i lohe pono loa^m.ai ai. Ua nui loa ka pilikia o ka poe mai i lawe ia i Kahakaaulana i .ka Poalima a me.ka Poanō ihp nei no ka nele i ka ai ole, ka wai, a me na mea khpono e pono1 ai no ka/īloho : ana ma ia mokupuni. . Kupanaha mao'ii koia • h.ana. Ua 'noi pu mai oia e hai aku makou 1 na makamaka o na Mai, mai poina lakou r- ' i ka hoomanao ae i na wahi mea ai ha ka lakou poe mai, E lawe ae a hoahu ma ka Halewai, a na ua Mr. Kikau la ia e lawe aku i ha mai. E hilināi maluna ona. ' - .. 4' • .. ua ike ia .aku ka Aukuu o na aiahele o. _ ke kaona nei iloko o na uluaoa kanaka, kaa, a me na iiox i ka la Jtōnx>hi iho nei — Wilia- • ma H. Kele— e halo ana, a e aui ana me ka eleu mikiala :i ka maluhia o ka lehulehu, mai kā hookui ana a ha kaa a nie na lio iloko o na hi-o ;hauoli aha a na keiki o ka aina Pua: E ku kiei a"ha oia ma kahi kihi i kahi minute, a i kekahi minute hoi aia aku.lā ^ ma kāhi kihi okoa kahi i^alo ai— kiei.a ha[o — a puni na alāhele. (ja mahalo ia'kona mikiala no ka muluhia o kana maumalama ana i kana oihana. He mau wahl manuheu maalahi loa kni ike ia ma ia la. Mamum o ka hoolohe ole o kekahi poe mea kaa hoolimalima i na kauoha a ka ihaleai kiai kaa, oia o Wilham H. Tell, (Wiliāma.Kelo,) ua lawe ia ae ko lakou mau laiki.ni kaa e ke Kuhina Kalaiaina i ka Poalua iho nei, a ua' hoopau iako'lakou kuleana ma ia oihana ; oia keia— Uelu 5-J. W. Akepa ; helu 1-Luika'f helu 35-Kaikainahaole, (Aiamauu ;) helu U0-Wing Tai Unng (pake.) Ho mau ao ana mni koia, a ho hoike iiua mai hoi i ka inana o lea leo o ka 'malmi ipninmn kr)n. Ua hoonoho ia oia no ke leiai ana i-J?oinālutria o ka lehulehu, a.ho mea pono lon e hooloho ia kana mau kiiiiikuhk; n ko liouo kokuhi e hookuli, o kona ao wale iā no ka mea kupono, e like iho la me keia poo, Nolaila, ke hoike aku nei makou i keia imua o na makamaka mea kaa, £ hoolo- .. ho xna keia hope aku, <i e malama ,x Pa ru^a i kau ia ; o Joaa auānei ka haawina liko o * keia ano maluna o oukou. ^