Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 23, 25 Iulai 1849 — NO NA HOLOHOLONA KOLOHE. [ARTICLE]

NO NA HOLOHOLONA KOLOHE.

Aloha oe e ka Elele Hftvvaii ? he walii puolo ka'u e haawi aku nei ia oe, ina ho mai kou, a he nawaliwali paha, e haawi iho oe ia Manukiu, a me Manuahiahi, i na luna mana, a na laua ia e haawi aku ia Awakea, a me Milu, o laua na kanaka i kokoke i ke alo o na'iii. Ke hoopii aku nei keia niau kanaka imua o na'lii, o Manukiu, a rnc Mauuahiahi, a me Awakea, a me Miiu, no ka hana pono oie ia o ko- hkou kuleana e na mea I holoholona. I Eia ua walii puolo nei, e lawe oe me ka mama, a me ka ikaika, mai kuihe oe a kaualua no keia mea. . Eia ko makou pilikia siui, no ku pau o na jnea kanu i na lioloholona nia Kaneohe r aina o INu.aluu. Mai ka makahiki 1817, a hiki'i ka M. H. ke • • • mau nei no keia pilikia o makou, oole malu iki, ua hala ka palena a ke Kuinukanawai i ai, i na mea holoholona, aole i hoopj«aia na holoiinlona i ke kaula, me ka hoihoi ole i ko kikou aina e nakiikii ai ke hele wale nei no na lio, hoki, piul i, hipi, puaa. mc ka pau o na mea kanu, oia ka ai, lai, maia, ko, o keia mau mea kanu a pau, ua pau loa i na ho'oholona. Aloha mai hoi au i na olelo a ka poe kahiko, ku iho ia au i ka puka o Homa, pae ae la au i Kapua, iho iau i kai Kii, ku wale ke kii i kai o Kahun, kai noa alima hoopalalelia, ke hooueh ia, a ke hoohilahila ia e like ri>e ke Kaiiawai, kainoa o lium paahaua ke lioowaiwai ia aole ka ! Mai ka makahiki 1841, a hiki i ka makahiki 184(j, oia na makahiki momona o ka aina, a malu maikai ka noho ana, aole nui ka pilikia,Aia pomaikai na konohiki no keia mau makahiki; ua loaa ia lakou na §(>0,50, no ua aina nei, oia ka momona a me kahi loaa e ae, noloko no nae ia loaa o keia aina. Eia ko'u manao ia oukou, e na mea lio, piula, hoki, bipi, a puaa, i ko oukou ike ana e na mea holoholona i ko'u manao, e niakMna, niai kuu wale i na puaa, na li<V hoki> piula, hipi, ma keia aina, ina i hooheinahema oukou, aole malaina, e like me keia niau olelo maluna, e uku oukou e like me na Kanawai o Kamehameha 111., ka Moi., Hanohano o ko Hawaii nei Pae Aina, no ka mea, aole oukou i malaina i na olelo a pau o ke Kanawai, i olelo ai ia oukou. Eia na mea i hiki ole ai ia'u, ke.hah.ai i na holoholona a na aiea holoholona, o*ka oi aku e» ka mama, o na holoholona mamua o ko'u mama, uu nui kuu pilikia ma kuu kino, lie maMmno, he wawae kukue, mai ka opu mai o kuu ikuahine, nolaila e aloha mai oe ia'u, a e kokua mai hoi, ia'u i keia kauaka ilihune, ;iole au i ike i ko'u ilihune, a me ka nele, lumkuu wule uu i

ko n mau walii holoholona, i rnea e poino ai ka wniwai. ■ V . .. , Eia kahi-. a(»Ie an i ike ina mea hol.oh(sloha, e malama ana na i ko lakou inau liololiolona aōle loa. .-■■■ ..■■■■ r.-. ....'■ ■■■':'■■■ ke no nku noi koia kumu manao, i na mea holoiiolona,c ;inā. ana, aole hookuu hou aku-. o ka np-a i hool«% ai hf>okuli maoli. e like me na olelo mulnna, e hoopaiia e like rne ke Kanawai, oia ka lohe ona meāholoholona, ma Kaneohe, a me na walii e ])ili aiia i k< ia aiiin, no ka mea, ua kaumaha au no ka pUikia o kau wahi kauu. Na Kalauao» Kunoohe liuie *Ī4, iH-lii.