Ka Elele, Volume 3, Number 9, 7 ʻAukake 1847 — Ka hoike ana o Kekuanaoa no ka ahaaina a ka Moi Iulai 31, 1847. [ARTICLE]

Ka hoike ana o Kekuanaoa no ka ahaaina a ka Moi Iulai 31, 1847.

Papu o Ilonolulu , Augale 3, 1847 No ka ahaaina a ka Moi ma Nuuanu, no ka hoi ana mai o ke ea o kona Aupuni i lulai 31 la. Aloha oe e ka Elele Hawaii, ke hai aku nei au ia oe. a nau no e hoolaha aku i ike na kanaka o ko Hawaii Pae Aina, no na mea i hanaia no ka Ahaaina a ka Moi ma Nuuanu. 1ka hora 10 oke kakahiaka o ua la la, ae ka Moi, a me ke Kuhina Nui, , a me ka laua mau wahine, a me Victoria Kamamalu mahma o ke kaa hanohano o ka Moi, e kauoia ana e na lio eha: a inaluna o na lio elua o ua mau lio nei eha na kahu kaa nana e malama pono ka holo ana. Ia |wa no haawi ka Papu o Honolulu i 21 pu, Ihaawi hoi o Kamehameha moku 21. Hoo- < maka iho la ka pii o ka Nloi, a me ka hua- ! kai ma Nuuahu, a hiki ka Moi a me kona Jpoe Alii maoli, a me ka nui o ka huaka» ma ka hale lole bipi ma Kaopuaua, haau i hoi |kn Papu o Puawaina he 21 pu ia manawa. |Oia na pu no ka pii ana. A penei ka hoonohonoho aua o ka huakai no ka pii ana, ea koa hele wawae me na pu 2A0, ua ku ,kou mamna aku o ka huakai n ka Moi. A

he 60 Ahi koa muluna o na lio, mamua kekahi mau alii koa o ke kaa Hanohano o ka Moi, a o na ’Lii maoli mahope o ke kaa o ka Moi, a o kekahi mau Alii koa i haiia maiuna ae, mahope aku lakou me ka Hae Kalaunu o ka Moi, a mahope o lakou na Kaukaualii a me na Makaainana maluna no o ka lio. O ka nui o na lio, ekolu tausani a keu, a he 2,000 tausani kanaka hele wawae, a hiki ka Moi, a me kona poe Alii. a me ka nui o ka huakai ma ka Hale o ka Moi ma Nuuanu. I ka hora 12, hoomakaia na hana kahiko o ko Hawaii nei Pae Aina, ka ooihe, a ine ka lua, o Kalahohina, a me Wahie, a me Palile, a me Noimaka, na kumu ooihe, a he mau kanaka e ae kekahi na lakou i hana ka oihana lua, o loane li, a me Kaule, a me Kamaha, a me Kekuaiaea na haumana i ikea ka makaukau ma kaooihe. A i ka hora 2, hoomaka ka ai o ka Moi, a me na Lii maoli, a me na Kanikele, a mc na Kaukaualii, a me na Makaainana, a me na Kuewa. O ka nui o na mea ai i hanaia ia la. Eia no, 271 puaa. 482 umeke poi, 602 moa, 3 bipi i kaluaia. 2 papu puaa miko, 3125 pa miko, 1820 ia hou, 12 12 pahu kakipi, l papu akaakai, 8 1-2 papu uwala, 2245 niu, 200 kulolo, 4000 kalo, 18 ahui maia, 55 hala ai, 55 manu kaka, 42 koloa, 40 pelehu, o ka loa o ke pakaukau 88 anana. A i ka hoia, 4, ae ka Moi maluna o kona kaa hanohano; me kona Kuhina Nui, a me ka laua maui wahine, a me V. Kamamalu no hoi, a hoi. Ua like ka hoi ana me ka pii ana. A hiki ka Moi ma ka uwapo nui ma Kaheiki, haawi hou ka Papu o Puawaina he 21 pu, a hiki hou ka Moi ma ka hale lole bipi ma Kaopuaua, haawi hou ka Papu o Honolulu he 21 pu. la haawi o Ka. III moku o ke aupuni hc 21. A hiki ka Moi, a me kahuakai ma kona Hale Alii; ALila hai mai la ke Kiaaina o Oahu mailoko mai o ka Moi, penei. “A ka hora eono o keia ahiahi e hele ka poe ikaika maloko o kq. hale pule ma Kawaiahao, a o ka Moi pu kekahi, a rne kona poe Alii, e hoonani, a e hoomanao hoi i ka mea kiekie loa ma ka lani, ka mea nana i hoihoi m&i ke ea o kona Aupuni. a mau iho kona noho AUi ana, a malu pu hoi me kona poe Makaainana.” A i ka 7 o ka hora. o me ka hapalua, puka mai ka Moi, a hele ma ka hale pule o Kaivaiahao. īa wa

haawi hou ka Papu o Puawaina he 2 A ke hoike pono aku nei au a ke he , aku nei hoi, i na mea i hanaia i ua 1 nei o Iulai, ua maikai wale no. A < 1 no auanei oe ma ka pepa i rulaia, i ke • o na Lii nana i kokua keia ahaaina, •< ka nui o na mea ai, a ine ka nui o n< ' nana ka ukana, a rne na mea e lako ai i Eia ka inoa o na'Iii nana i kokiia ka uina a ka Moi ma Nuuanu i ka la 31 (| iai i na mea ai. V. Kamamalu ma ka lima o M. Ke i naoa. 105 puaa, 225 umeke poi. 319 1 300 ia miko, 1600 ia hou, 4 1-2 pahi kipi, 1-4 pahu akaakai, 11 ahni niaia hala kahiki, 4 1-2 pahu uala, 29 n kaka, 35 manu koloa, 18 manu pel 1600 niu, 4000 kalo maka, 40 ku Mose Kekuaiwa rna ka lima o M. Ke , naoa. 3 Puaa, 11 Umeke poi, 9 Moa. Pahu kakipi, 11 Manu kaka, 40 Kulol Lota Kapuaiwa ma ka lima o M. Ke naou. 3 puaa, 18 umeke poi, 1 moa. Kulolo. A. Paki me Konia, 27 puaa, 32 un i poi, 17 moa, 200 ia miko, 220 ia lioi inanu koloa, 645 niu. Wm. Lunalilo ma ka lima o C. Kana 30 puaa, 60 umeke poi, 41 moa, 1961 ,imiko, 2 pahu kakipi, 15 manu kaka, 3 jnu koloa, 3 manu pelehu, 40 kulolo. Kamehameha III., ma ka lima o M. kauonohi, 97 puaa, 127 umeke poi, moa, 160 ia miko, 4 pahu kakipi, 1-2 hu akaakai, 7 ahui maia, 45 hala kal’ \ pahu uwala, 10 manu pelehu, 40 kul W. P. Leleiolioku me Ruta, 2 puaai umeke poi, 1 moa, 1 1-2 papu kakipi, pahu akaakai. i 1 Kapaakea me Kenhokalole, 1 puaa , nmekepoi, I moa, 1 manu pelehu. Aupuni, 2 bipi, 2 pahu puaa paakai. Keolaloa, 1 bipi. Keliiahonni me Kekauonohi, 3 puaa ! umeke poi, 2 manu koloa, 2 manu pelel : M. Kekuanaoa. (Aole pau.)