Ka Elele, Volume 2, Number 22, 17 Pepeluali 1847 — IE PAIO NO KA AWA. [ARTICLE]

IE PAIO NO KA AWA.

ua kanaka paio no kn awa, o|i iawa a me Inuawa ko laua maip! I ka la 1 o lanuai-i nei, ka i. 1847, oia ka la Puaiiinuwai i nei. Oia no hoi ko| la i paio nui ai no ka awa. a malalo nei ka laua mau oleloi 0 ai no ka awa. E ike oukouj ,u e ka poe e heluheiu ana ma 1 lele Hawaii. No ka paio ana. inaiawa. Mahea ae nei oe e wa i hele mai nei? wawa. I ke'kuai awa ae nei o’u a lona, hoi mai nei, o ka la 1 no ka keia o na meaona. No-: au i hele mai nei, e ku aku i o oukou i keia la. inaiawa. Heaha ka pono nui o wa au i hoomau ai i ka inu i ka ? mawa. Eia ka pono oka awa i ike ai, o ka inu iho i kahi apua ona, moe iho ma kahi moe, ka lealea o kahi hiamoe. 'inaiawa. Oia ka! ka pono nui i awa au i ike ai, o ka imi aku i nea e ona ai ke kino, a e pupule oi kou kino a pau. īna oe e inu i ka awa, lilo oe i mea palauaauawa. Aole au i palaualelo, 1 ia inu ana i ka awa; inu no au i iwa, hana no au i na huna e po-;

:no ai ko’u kino, a e lako ai ko ko’u hale. Kinaiawa. Ua ike no au i kekahi poe inuawa, inu no lakou i ka awa a ona, moe wale no ma ka ha!le, me ka hanā ole i na mea e pono lai ke kino. Eia kekahi; o ka inu ana ou i ka |awa; oia ka mea e pelapela ai kou |kino, rae kou hale a pau. Ua ike no au i ke ano o ka poe inuawa, me iko lakou noho ana. Inuawa. Heaha na mea au i ike ai no ka poe iuuawa? Kinaiawa. Eia, o ka mahuna o ka ili i ka awa, i ka nakaka o na [wawae, o ka pupuku o ka lae, o ka [makole ona maka. 0ka pelapela o ka hale o ka poe inuawa. īnuaiea. Ka! he kuamuamu maoli ka kou ia makou i ka poe inuawa. Kinaiawa. Aole paha o’u kuamuiimu ma ia hahai ana aku nei. No ka mea, ua ike no au i ka helehelena o ka poe inuawa, a me ko lakou ano, he inoino kona helehelena, e like me na mea a’u i wehewehe aku uei. Inuawa. Eia kekahi pono oka awa, o ke ola o ka mai i ka awa. Ina hs mai nui loa, e ola no ia i. ka awa. Kinaiawa. 0 ka awa wale no anei, ka laau lapaau e ola ai ka mai o na kanaka, aoie he iaau lapaau e [ae e ola ai na mai? i Inuawa. Pela no ko’u ike ana, iua ola no ka mai ika awa. Un ike ; uo au i kekahi poe kanaka, ia Palai ho, ia Maio, Puupuu, Muihiio, Ma- ■ kole, me kekahi poe kanaka e ae [no he nul wale, ua ola no keia poe li ka awa. i Kinaiawa. 0 ka awa anei ka ■iiaau i ola ai ka m.fi o na haole o ko

na ainn e, e noho nei ma Hawaii!' nei? Ua iUe no au i kekahi poe ka- 1 naka no ko na aina e, ua like no ko ' na aina e, ua like no ko iakou mai, me kau mau mea i hahui mai nei ma , na lalani maluna, ua ola no ko la- i kou poe mai i na laau lapaa.u kupo- : no e ae, aole i ka awa. Inuawa. () kekahi pono oka awa , a’u i ike ai, o ka loaa mai o ua dala , ke nui wale. Ina e kanu ika mala | awa a nui loa, elua eka ka loa; hookahi eka ka laula, iloko oia mala, ua loaa mai na dala $300 a keu aku. Kinaiawa. Oia nei ka waiwai pono au i manao ai, o ka mea e hana aku ai i na kanaka, i na mea e ona ai ke kino, a e iuoino ai ka helehelena o na kanaka. O kou kanu ana i ka malaawa, oia kou lilo ana i mea alakai i na kanaka, e inu nui i ka mea e ona ai. Oia hoi koii alakai ana ia lakou iloko o ka lua ahi o Oehena, i kahi e uwe ai, a e ui ai na niho. Oia na manao o kekahi man haumanaa J. H. Kaehu, o Kinaiawa a me Inuawa ka inoa oia mau haumana. Uonolulu, Ianuari J, 1847. E nana i keia paio no ka awa, n e nana lioi i ke kanawai kinai awa nm ka Elele 14, Ua hala ka manawa pono e kuai wale a inu wale, a kanu wale ika awa. Penei ka ' pauku 7, o ua kunawai la. “O ka uwa a : pau loa i ikea e ulu wale ana ma ke ano ku - e i keia kanawaī, hiki no i kela mea, keia < inea ke uhuki wale, a hiki i na Lunakana- i wai a pau ke hooko i keia kanawai maluna o ka mea i hewa.” Nolaila, e ku nui no ka poe pono, a hoo- j ko niaoli i keiaolelo; e hana ikaika, e maka- } ala, wiwo ole, palaka ole, molowa ole, a j naīowale loa keia hewa, o ka inu wale ana | i ka awa. i Ma Kaneohe au »ke!a mau la aku nei, a ' eha kanaka kaumaha i ka awa i loaa ia’u (

! ma ke alanui; nui loa l:a awa o lakou. Inau aku au, “nohea keia awar” No llauloa. “He mea aha?” “He lauu i i aku la au, “ua loaa ka palapala ae Kiaaina?” “Ae, eia ro.” Nanu iho ai paiapala eiua, a ua aeia na mai elua, t iki, a pau koke. Aka, ea, ua niii I< awa, eha kanaka i kaumaha loa e hele i Honolulu. Haohao iho la kuu mana he awa ona paha keia, aoie paha no ks wale no.” Aole paiia pan ka'hoopun o ka poe inu awa; nolaila, e mukaa luna, a me ka poe kinai uwa a pau. I