Ka Elele, Volume 2, Number 17, 12 Kekemapa 1846 — NO KA AUHAU HEWA I NA KEIKI. [ARTICLE]

NO KA AUHAU HEWA I NA KEIKI.

Waialua, Novemaha 17, 1846. E ka Elele e; Aloha oe me ka mahalo. He wahi manao ninau aku ko'u ia oe, a nau ia e hoike aku i ka poe e nana ana ia oe, no ka mea, o oe ka mea wiwo ole i ka hele aku e kamakamailio pu me ka Moi ka mea kiekie a hanohano hoi a me na mea a pau malalo ona, a hiki aku i lalo loa i ka poe huna lepo. Eia ua wahi manao nei o’u au e hoopuka aku ai; o ka auhau ana o na keiki i loaa na makahiki he umikumamalima i olelo ia ma ke Kanawai he hapaha ka auhau; a ma ka mare ana o ua keiki nei i loaa ai ua mau makahiki la he umikumamalima, i ka wahine; alaila, ua lilo ia i kanaka makua, e kau no ia i ke elala ma ke kino; a pela hoi ke kaikamahine i loaa ia mau makahiki e auhau ia kona kino he hapalua ka uku, ma kona mare ana i ke kane i lilo ai oia i wahine; pau kona inoa kaikamahine; pau ka auhau hapaha ana; he hapalua wale no kona uku. A pela no hoi ke keiki kane i loaa ia mau makahiki, # pau ka auhau hapalua ana; he dala wale no ka auhau; a no ia hana a na Luna pela la, ea, kupu mai kahi manao iloko o’u e hoike aku ia oe; a nau ia e hoopuka akir a nana ia e kela maka keia maka e nana ana ia oe; a nau ia e

hoike mai i ka pono o keia ha ka poe Luna a me ka pono e wawe oe mai hiamoe. INa’u n ka mahalo. Na I. Keliiki Pwla io anei ka hana ana a ka li hau nia Waialua? Ina pela, ma ke wai liea? Ua huli ka Elele i kela wai, aole i loaa. Eia ke Kanawai popo. “O na Keikikane a pau i na makahiki he umikumamalima n hanau ana, aole hoi i hiki i ka iwa e auhauia lakou a pau; pakahi lakoi hapalua.” Aoao 127, no ka ‘auhau Pela no hoi na kaikamahihe. A< ka mare ana ka auhau uuku a me I hau nui; ma na makahiki wale no. la ko ka Elele imi ana. Eia kekahi; e nana na makua me ki a pau loa i kela olelo o ke Kai aoao 48, pauku 12, 13, no ka m ana i ka manawa i hanau ai na keik Pauku 12. Ina e ola ana ka mal ne o kekahi keiki i hanau i na makua re pono ia; a ina aole i ola, o ka maki Imi, pono ia ia maloko o na malam eono mahope ilio o ka hanau ana o ke ma ka palapala e hai aku ai i ke Kia ia Mokupuni i ka inoa o ke keiki, seke, a me ka manawa i hanau ai. Ii ole ia pela, e uku ka makua i hewa, elala. Pauku 13. Pono i na Kiaaina a | malama i papa inoa o na keiki hanau, laiia e kakau ai i na inoa o na keiki e hanau ma ko lakou mau Mokupuni ka la i lohe ai e like me ka mea i i maloko o kela Pauku maluna. No ka mea, oia kekahi mea hoop i keia wa me na luna. Aole malann la hanau o ke keiki, a me ka mak pehea la e maopopo ai kona mau i hiki? Pehea la e maopopo ai ka wa e kau ka hapaha, ka hapalua, a r elala okoa? He mea nui keia ma m naauao; ua pau i ka palapalaia na h na keiki, a me ka la hanau a me ka I ma, a me ka makahiki iloko o ka I • la, i ole e nalowale. No ka mea, ■ mea ia e loaa mai ai na pono i hoak I iloko o ke Kanawai. Ma keia aupu hala na makahiki he iwakalua, alaik 1

10 keiki ana, a lilo i kanaka makuahoi e maopopo ai ka makahiki apala ole ia ka la hanau? ei e hana’i; ma ka pepa waiho wa-j 0 o ka Baihala, e palapala ai, e like ia. keiki a Naone laua me Kipa kana c; ua mare laua i ka la 15 o lulai, Ceoni Kanoa, he keikikane; ua ka la 9 o lulai 1838, ma Honolulu. ilere Kalaina, he kaikainahine; ual oia i ka la 10 o lanuaii 1840; ina lulu. aaniuela Kanaina; na hanau oia i ka Maraki 1842. A pela aku. ke ano o na papa inoa keiki ma la naauao; ua paa i ka palapalaia, j 01 nalowale iki. He mea nui keia i iiiawai, a nolaila, aole pouo, ke hooi keia mea, ma ueia hope aku, o . auanei. kamailio pu maua me kekahi Kuo ka Moi, no ka hana a kela luna a i mai oia ma na makahiki au ai, aole ma ka maie ana. Pela 10 o ke Kanawai; nolaila, ua hewaj na a kela luna ina Waialua.