Ka Elele, Volume 1, Number 18, 2 Kekemapa 1845 — NO KA [ARTICLE+ILLUSTRATION]
NO KA
Ua like kekahi ano o ka hoki me ko ka lio. He mea nui no nae ka lio. Ua like na helehelena o ka hoki me ko ka lio a me ko ka zebera, he ino nae ka hoki ke nana’ku. He ahinah'ia ka hoki, a kokoke eleele kekahi, a kokoke keokeo kekahi. Ua loaa no ka hoki ma na aina mehana a pau, he kakaikahi na aina i noho ole ia e ia. Ma Se,pania ka hoki maikai, no ka mea, ua malama nui ia, i ka ai, a ua ao nui ia no hoi. Kakaikahi ka holoholona i oi aku kona maikai mamua o ko ka hoki. Ma keia pae aina, ua ku pono loa ka hoki; he oi aku kona maikai i ko ka lio ma Hawaii nei. No ka mea, he uuku ke kumukuai o ka hoki, he nui ko ka lio. Hoomanawanui loa ka hoki mu na ala ino, aa, palipali; pono ole ka hele ana o ka lio, pono no i ka hoki. Eia kekahi; he mea ikaika loa ka hoki i ka halihali ukana Oia kekahi mea e pau ai ka luhi o nakanaka He lohi ka hele ana, akamai i ka pii pali, a me ka noonoo i kahi e hiki ai. Ma kekahi aina, oia ka mea halihali nui i ka ukana, a ua oi aku kona ikaika a me kona ahonui mamua o ko na lio e a pau e like ko lakou nui me kona. He lio pono Ioe ia ke hooholo, no ka mea; he wawae
palaha ole kona: e hina ka lio maoli, hina ole ka hoki. Okoa ka hoki laka, okoa ka hoki i hihiu. Ma na ululaau ma Amerika i Hema, a ma Asia, ua loaa na hoki -1 hihiu. Ma na ohana nui lakou e holo ai, a ua hihiu loa. Ina i ai nui lakou, noho wale kekahi hoki kane, a l'elua paha, e kiai. Ina ike aku laua i ke kanaka, a i kekahi enemi paha, alaila, holo aku ke kiai, a poai i ua enemi la, elua poai ana paha, ekolu , paha, a pela e makaikai ai. Alaila, hoi aku na kiai i ko lakou poe, a j hoholo nui lakou iloko oka ilulaau. , Ua makemake nui ia ua [oe hoki hihiu la, no ka mea, i ka wa i hoo- , lakaia’i ua maikai loa lakou. Aka, . no ko lakou mama i ka holo, aole i loaa ke hahai aku. A no ka hiki wawe o ko lakou honi ana, aole hi- , ki ke hei malu, aole hoi e komo ilo- ( ko o ka upena. Ma Peresia ua loaa , lakou maloko o na lua i eliia, a hoo • piha ia i na lau a me ka opala maj ma. Haule ka hoki iloko oua lua nei, a no ka palupalu o na lau a me ka opala, aole i eha, aole nae e hiki ia ke lele iwaho. Nolaila, loaa no ,j|i ke kanaka a hoolakaia.