Ka Elele, Volume 1, Number 10, 12 August 1845 — Untitled [ARTICLE]
hilai i. 1845. E Ka Elele; He wahi mea ninnu ia oe. Pehea ka noho ana o kanaka ma liawaii a me Oahu a me Kauai 1 keia makahiki e noho nei? He wi anei? Ua nui anei ka pilikia ma keia pae aina? Pela ma Maui a puni.’ Ua nui ke kumukuai ai ma Lahaina, Noiaila pololi pinepine kanaka. Hele pinepi e kekahi poe e noi ai a hoomanawanui kekahi poe me ka pono ole. Pela anei ma llawaii? Pela anei ma Oahu? a ma Kauai? Ūa ike paha oe i kou liele ana a puni keia pae aina. E hai mai i lohe makou. Eia kekahi mea aii e ninau aku, lleaha ke kumn o ka pilikia ma ka wi? No ke Akua mai anei ia? No kanaka paha? No ka hau anei, no ke anu maoli anei? No ka palaualelo a me ka molowa o kanaka anei? ! Pehea kon ike? A heaha ka mea e pau ai? Aloha oe. Nau na Ai-ohaaupuni. E Al'ohaaupim k; O ka nnho ana o na kanaka i ke.ia \va, ua' pnno kahi, aole* j|,ono kahi. Ko noho pono noi kokalii ipoe ino ka noonoo a mo ka hoomanao, a ino ka hooikaika i ka hana. A o kekahi poe, aole hana; aole loa. inakau loa lakou i ka hana; makemake lakou i ka uku nui, a ina i loaa olo, o ka noho walo no ia a hoonianawanui i ka po- , loli. Ho nui ka hana ma Honolulu nei a
ina i aa na kanaka i ka uku kupono, inau’ .110 ka lakou hana, aole la liana ole; a o ka lako no ia i ka ai, i ka aaliu, i ka lia- j 1 le a me kela mea, keia mea. Aole pelai! i ka manao o na kanaka; koi lakou i kajj uku nui, a ina i loaa ole, o ka noho wale|| no ia, A no ka pilikia i ka nele, nolaila j ' hele nui i ka aihue, a ine ka hoopilimea- | 1 ai. a me ka. noi wale aku i ka hai. He I mea 1110 loa keia, e poino ai ke aupuni. Ke olelo mai nei kekahi poe, e lilo ana ka aina i na haole. Pela no ko'u manao, e Llilo io 110, ke nolio naaupo a me ka palau- 1 i alelo ua kanaka Hawaii. Auhea ka mea |e lilo ole ai? Komo au iloko o ko Kuki mn Piinahou I mamua, he kanaka Uaw.iii ke kuone; uj hnamua iho nei, hele hou au ilaila, hejj ihaole kc kuene: ua kipakuia ke kauakaj| i Hawaii. No keaha ka lilo o kela oihann : : kuene i ka haole? No ka ike ole anei o i ke kanaka Hawaii? vVole; no ke koloiie 1 pinepine o na kuene Hawaii; huliu i ke- I kahi mnnawa; aihue i kekahi ma»ravva.jj ; hoololie ole i kekahi, hele mn kahi e i ke- 1 i kahi mann wa; nolaila pono olo ka hana n Miloi ka haole. He mea man k< ia ma | ! Honoluln nei a me na wahi e ae; 110 knj| | hana ino a me ka molowa o ko kanaka Mawaii, nolaila aple ana hana, a lilo kail ( ha in i ka haole. Ina mau pela, pehea la e lilo ole ai ka aina i na haole? Aole me:r, e paa'i; no knnaka īlawaii no nae kekahi hewa, 110 ka pono ole o ka liana ana. O ka wi a kakoii i lohe nei. aole no k< Aliua ka hev\a; no kahnka no; no ka nb-j| : ho palanalelo. Pau kuu manao ia oe e Alohaaupuni.