Ka Elele, Volume 1, Number 6, 19 June 1845 — KA MAKE O KEKAULUOHI, KE KUHINA NUI [ARTICLE]
KA MAKE O KEKAULUOHI, KE KUHINA NUI
I ka la 7 o Inne nei, i ka hora aono a me I ka hapalua iho, make keia alii nni; he loihi j loa kona mai a'na, a nawaliwali lr a , loaa ia. i ia ke kunu knikahi nei, o koua hele aku 1 no ia. Eia ke waiiio nei koua knpapan iloko o ka pahu; i ka la iiU e hoolewaia I ana. Ua palapalaia ka mooolelo o Kekaulnohi e Knlnwailehua, ana haawiia mai e paiia r aole nae pono, no ka loihi loa. Eianamea j nni iloko ona mooolelo la. l, l ka make ana o KekanIuohiomano r pau na lii kahiko ma. ko kikon hanan ana. | Ilanania oia ma Keauhou i līawaii ika mākahiki 179d, i ka malama'o Kanlna, i ka i la l!7 o Mauli; he la pnle ia: pia ka malama o Feberuari. A nolaila, eia kona mau 111:1kahiki i kona wa i make ai; eia he 51. O Kalaimamaliu kona maknakane, he pnkana ia na Kamehameha I; ia ia ke ola a me ka make, a nie ke kanawai o ka Mamalahoa, O ka makuwahiiie o Kekanluohi, o Kaheilieimalie no ia; oia hoi o Iloapiliwahine; he hiapo mna keia alii make. Na Keanmokn lana me Namuiiana i hanai; oia na knpnnaonā; he lei hulu oia no na makna. 1 ka wa i hoomaka’i o Kamehameha i ka holo m'ai e kana ma Nnnaiin, oia kona makahiki mua, e ai ana i ka wain. Holo mai ia i Oahn nei i ke kana a hoi hon i llawaii; a hala kekahi man nmkahiki, īioi , mai me Keanmokn ma i Oalm nei. Oia ko lana moe ann me Kameliameha ī. ma Waikiki i vai: o ka 15 ia okona man makahiki; elua makahiki mahope mai hoao loa laua, a hlo Kekanlnohi i pnīama. He we- , liine kapn loa oia, noho iloko oka hale kapu, e ao i na moook lo kahiko. O KalaiI kuahnlu ame Kaholo kana inan kumu. A nuike kana kane mnal, lilo Kekanluo- ! hi i wahine na Kamehamelia II. Elima wahine ana m manawa; eia na inoa o Kamamaln, o Pauahi, o Kekanlnohi. Kinan, a 1 me Kekauonohi. Heīe pu kikon me ke
Lu, a o ka lealea ka lakou hana nui; holoili lakou i Maui, i Oahu nei, i Kauai, a hoi i hoi i Oahu uei. Iloomoe iho la o Liholi-) i ho ia ia ine Kanaina, i wahine nana, a i| i lei hulu manii noua; ina Puūloa keia hana I ka inakahiki 18-15, loaa mai ka laua keiki,. i 0 Lunalilo; eia no iloko oke kula I lta■ < makahiki 18’2B, komo Kekauluohi ilokooi ke ekalesia o ke Akua; inahoi>c loaa ka! hihia ia ia a haule aku iwaho; ua hoi mai no nae iloko ma Lahaina, no kona ano mihi, ame kona makemake no e hoi mai. ' 1 ka inake ana o Kinau, lilo KekaiiluOhi ,i 1 Kuhina nui no ke aupunl malalo o ka! Moi: nlalaila no kana hana a make. O ke kumn o kona mai mua ana, o ka haule ika lio. Ikala 9 o Aperila iho nei,l loaa ia ia ka wela, liemo ka ai; o ka wai\ Umi kona mea inn; i ka la 27, mahuahuaj hou kona mai, aole ala mai iluna, o ka inoel ilalo kona olnoln; aole nui ka eha, oluolu no ka moe ana. Maule pinepine no nae, no ka nawaliwali loa; aole -komo iki ka ai. I ka la 2 o [une nei hoea hou mai ka mai nui loa; i ka la 5 poniuniu kona mau inaka, a me ka mai hehe a me ka hui; aole oni ae:j ke kino. Olelo ilio la ia, “o ko’u manawa| paha keia; heaha mai la, aole ike pono aku;| eha maka ou e noho mai la, elua waha.” I ka la eono, nui kona ala i ka pp; aole pili o kona maka; nui kona eha, 'uwe nui oia i ka eha a pilikia loa; pela no a ao, huli io ia nei, iluna ilalo, a i ka hora 6£ lele loa aku .kona uhane.