Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 40, 6 ʻOkakopa 1888 — Hihi Kaunoa, hihi i Mana- Aloha no ia laau makua ola [ARTICLE]
Hihi Kaunoa, hihi i Mana- Aloha no ia laau makua ola
Ilahope iho o ko makou hamare niau ana aku i ka ninau "Ua hana ia anei 'ka hana," nia ke ano e nmau aku ana ia Kalaukoa a.me Kawainui, īna paha ■ua hana laua i ka hana hoopakele hoaloha oia hoi ka hana mamua īho o ka hana hoike i ke kipe, a;a hoi ua hihi kaunoa a ka hoa kakele makapeni hihi .. ae la i Mana, ma ka ninau ana mai «a hewa anei ka hoike ia ana no ka lawe o kahi mau hoa o ka Ahaolelo i ka waiwai kipe?" Oiai aole i hai pono mai ka hoa kakele makakila i ka haina o ka ninau i pahu pono ia aku i ka piko o ua hoa la "Ua hana ia anei ka hana," a ke ku oia ~mau la hoi ua ninaii la ma ke ana he koa kiai no kahi a ua hoa nei e pinana ae ai, eia ka makou haina no ka nmau hookauhihi hou aua makama.ra la ī hoolalau ae nei, A eia ūa haina nei , "Aole i hewa ka hoike ia aha no ka ,'iawe o kahi mau hoa'6 kaAhaolelo i ka waiwui kipe ; aka, ua liewa nae ka poe lioike i ua liana la mahope īho o ka hoao ole ana o ua mau hoa 'la e haha 1 ka hana hoopakele hoaloha, i ko laua mau hoa o ka poai hookahi, oiai ua hiki no ia hana ia laua ke hana a pakele no ko laua mau hoa, a ua hiki no ia laua ke hana i ua hana hoike lawe waiwai kipe 'la ma kekahi ano e ae " A oiai hoi ua kamaUio mai nei o Kalaukoa" maloko o Aijna puka la O ka la inehinei, a ina aole oia, ajaila o Kawainui" ma ke ano e hapuku ana i na ino o ka mea i lilo i enemi makawelawela loa no laua, me ko laua manāo ana o laua ka oi o ka hemolele a me ka maemae. He oiaio ke kamailio niai nei kekahi o leeia mau kanaka no ka mea e pili ana ī ko a Poepoe" hoao ole ana e ao aku i Ttona mau hoa'kanaka, no kekahi mau liaaa e pili ana i kana oihana, a oia keia. No ka mea e t>ili ana i ka hihia a Kanaloa (w) me Ku kana kane mare, kue ia Lahapa (w) He oiaio ua ao aku o Poepoe ia laua ma na mea e pono ai ka laua hana, ua hana, ua holo i Konala no ka ninau afia i na hoike no ka mea pili ana i ua hihia la. A mahope iho o ka makaukau ana, ua lawe kaokoa ia aku ka hana mai iaia aku a lilo kaokoa malalo o ka lima o kahi loio e aku. A no keia mea, ua waiho malie aku o Poepoa i ka hana na ua loio 'la, me ka hai aku, ina e haule ka hana, aole ia maluna ona. He oiaio ua haule a ua ko ole aa hana 'la mamuli'o ka lawelaWe ana a ua loio hou la. A i keia w.a ua kii hou mai la o "Kanaloa" (w) e komo pu me Mr. W. £. Aehi ina ke kokua an* iaia i keia kāu kiure, no ia ano hoopii hookahi no. A no keia wahine o Kaiiai, a "Kalaukoa" e kamailio mai nei, a ī ole a "Kawainui" paha, aole hiki ia Poepoe ke hoakaka, aohe oiaio. A pela hoi no ka mea e.pjli ana la £i Kaaikaula'' a me "Kamaki Poka/' aole no he oiaio. A mamnh o keia mau olelo a kulana paio a "Kalankoa" a "Kawainui" paha he hoike wale inai no la i ke auo o ko laua mau waihona noonooua hele a piha ijna manao hli pilikino. A mawaena o,ka }>oai o ka noe noonoo maikai lie kulana paio keia a ka poe (<Koafka," oia hoi ka # paio hoike i ua hewa o ka hoa paio, elike me ke ano o ka hakaka ana o na wahine opu punalua elua, e hailoku aua i kahi £ me kahi ma^rino o kela a me keia, a o keia ka Kaiaukoa ma e paio mai nera ) A nolaila e rroiyJr§u ae J na olelo a «a rnau euemi iy(\ o Poepoe. 4, 0 oe anei ke ao »ku īa hai, aoie aiiei oe e ao e ihoia oe mamua." O ka~mariao
o keia ma<!%lelo, oia keia: "Ke ao mai nei Poepoe ia nlāaa (K|teukou rae Kuwa'inui) no ko iiīaua iītrble ia hai aole e lawe ika waiwai kipe, no keaha hoi oe 1 ao ōle ai ia oe iho, e hoike akn i kou mau hoa kaoaka e ko ana oe ma keia hana, a e ko ole aua oe ma kela hana, a pela aku Nolaila, eia ka makou, 4< lna ualiewa o Poepoe no koua hana ole ana ia hana, elike rae ko olua hana 010 ana; alaila, ke ae raai nei olua he mau pio olua na Poepoe mamuli oko olua ae maoli ana mai, aole olua 1 hana 1 ka hana 1 koi la aku ai olua e hai mai, niamuh oko olua manao ana, oiai ua hana mua ole o Poepoe i keia hana, nolaila aoie no maua e hana. loa e ahewa ia mai .maua no keia hana ole ana i ka hana, alaila e olelo uku maua t no Poe!>oe ka hewa, aoie oia i hana 1 keia hana mamaa." , Nani ka olohaka oka noonoo. lie n>o no hoi ko o>ua e na makamaka 1 paanaau ia makou, aka, no ko makou makemake" ole e me ko olua noonoo Jiatfhaa, nolaila, aole makou i ma-kemake e hana ia mau hana.