Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 38, 22 September 1888 — Na Ouli o ka Manawa. [ARTICLE]

Na Ouli o ka Manawa.

# Ona pouha-na ikaai a paa mau ka hale halau alii oke Aupuni o Hawaii ma: KaUiKO oia keia: (1) Ka Maemae o ka Nohoalii; (2) Ka mahuahua o ka laiiui Hawaii; (3) Ke ku-kobaua ana o ka matiā koho balota iloko o na lima oka livhui Hawaii, O keia na mea nui na lakoii i hoouipaa iko «akou kuokoa ame ka mau ana oko kakou Aupum i Aupum o keia mau mea ekolu oia ke KahiKolu nana i paa mau i ko Kakou kulana Aupuni Moi. Ma ko makou hoomaopopo ana', olai e ku mau ana keia mau pouha-na ekolu me ka ikaika a me ke oolea, pela no e ku mau ai ko kakou Aupuni me ka ikaika, a me ke oolea a me ke kulanalana ole; a'ina e kulanalana kekahi o keia mau pouha-na a o lakou no paha a pau, pela no auanei e kulanalana ai ka mea a lakou i kakoo ai me ka ikaika oia ke Aupuni Moi o Hawaii a me kona Kuokoa He oiaio ina makahiki mamua aku o ka M. H. 1886, ua ku mau ke Aupum Moi o Hawaii me ke kulanalana ole, oiāi aohe mea nana i hookulanalana ī kekahi o keia mau pouha-na ekolu a makou 1 olelo ae nei, iloko no hoi oiā wa aole no i nele ka hooulu ia ana o na hana hoonioni i mea e haule ai i keia ku mau ana o ke Aupuni Moi o Hawaii, elike me ka kakou i lohe mau ai no ia inea he hoohui Aupuni me Amerika. Eia nae ua haulehia wale la mau manao ana īloko oia mau la, oiai e Kupaa mau ana ka Maeniae o ka Nohoalii, Ka mahuahua o Ka lahui 77awaii, a me Ka mau ana o ka mana koho balota ma ka lima a> ka lahm Hawaii. AKa a hoea mai la ka M. H. 1886 i Ka wa i hoee ae ai Ke kai o ke "Kipe Opiuma" aia hoi ua hoonaue ia ae la ka pouha-na mua a maKou i olelo ae nei, hoi ka maemae o ka Nohoalii. A ho mai la ika la3&o lune o Ka M. H. 1887, aia hoi-u? hookumuia ka Ahahu nana e hapala ika maemae o ua noho la, ama ia hjna ana ua hookumuia he Kumukanawai hou, Ke Kumukanawai hoi nana i hoonawaiiwah i ka mana loaa ī ka lahui Hawaii, oia hoi ka mana Koho balota, ka helu ekolu hoi o na pouha-na a maKOU i hoike ae nei.

Nolaila ma Heia mau ouli o ka manaWa a kakou i ike ae nei, %a hookokoke ia mai ka manawa e hoololi ano e ae ai ko kakou Nohoalii a me ko kakou Aupuui. Ua hoonawaliwali ia keia mau hou ha-na elua, a hookahi i koe 5 a o keaha la ia? Oia ka mahuahua oka lahui Hawaii. Nolaila, i keia kau Ahaolelo iho la, ua hooholoia he kanawai e hoonawaliwali loa ana i ka helu elua o na pouhana i hoikeia ae nei, oia hoi ke Kanawai li kanaka a makou i hoike mua aku ai, e pili ana hoi ika oni ana i ka poe i hoohuoi ia ua loaa i ka mai lepera. I ka ' hui ana o na hana hooko malalo o keia a me ka emi ana o keia lahni ua maopppo loa ka hoike a na ouli o ka .mainawalke nawaliwali nei ka lahni Hawaii. h« ipe loa a makou e olelo ae ai na ke kau Ahaolelo o 1886. i hoohanau mai ike kipe ika Nohoalii. ana ka Ahaolelo hoi o 1888 i hoohaumia loa mai i ka inoa o na kanaka Hawaii ma ke ano he poe lawe i ka waiwai kipe ma ka oihana Kau Kanawai, nolaila aole hiki ke hilinai hou ia ka Nohoalii a me na kanaka līawaii, ano ia mea anle Liki i ka lahui Hawaii ke malama i ko Ukou kuokoa ame ko lakou Aupuni. A o keaha aku ka hopena? Eia, i Aupuni okoa ko kakou, aole oke Aupuni e ku nei. Me he mea la o ke ano inaoli keia o kakou eko ia aku ai, ke ole e loaa ia kakou ka makaukau e ka lfthui Hawaii e ae i ke au e ko ia kakou. i