Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 29, 21 July 1888 — Ahaolelo o 1888. [ARTICLE]

Ahaolelo o 1888.

La hann 88, liilii 13, 188* ' I ' I Auina La x | Mora 1:1 noho ka hale. Noi niai o F. Barauijiu e hoopanee ,ka hale a ka hora 10 a. ra. poaouo. Ma l|a ninaii ia ana na hanW. | Kdho.ka Jtale ia 0. P. Kamauohi i Lunnihoomaiu no ke kbmite, n<rka Kn!oonoo ani i ka Bila Haawina. Kotv}a«na Kula Beritania } līawaii, a kula J 115,000 Hoo!6lf mai oßikikini|e hoopanee a jna

hope keia Haawina. Hooholo ia. Kula iHoopololei o Keoneula 12,000 Hoololi niai o Nakaleka e kapae loa i ke ia Haawina haale* Hana ana a ine ke kapili hou ana ina Hale Kula 220(M> mai o Tausani e hoopanee i kti* Haawina a mahope noonoo hooholoia. JSo na hana hou ana ame ka hooi ana aku i ka maemae o na Kula Hana> 10000 Na lako pepa a me na hlo e ae 800 Elele a Malama A>uke 1500. No 9 haumana ma Ice Kula o ka Punahou ama kahi bita eae o.*v Kuia 720 Kumu ao Akeakamai ma Funahou 2400 Noi mai o Waterhouse e hookomo ia ī Ilamu houj. No 10 haumana ma ke Kula o Kamehameha 80Ō Hoololi mai e Kini no 12 haumana Hawaii ma ke Kula o Kamehameha a kula kupono e ae, a e wae ia i ekolu haumana oi o ka ike mailoko ae ona Apana Hookolokolo Kaapuni e like me ko keia wa e ku nei , 1000 Hoohok» ia e 1 ke me ka hooioli. iNoi mai ke 'lii Taus tni e hookomo hou ia i Itamu; No ke ao ia a' v ona Kumu Kula ma Alanui Papu " 5000 Hoakaka mai oia, he meapono e ku Pae ia i k* ā kumu o keia ano ma keia ktilm Aina no na kumu Hawaii, aole no na kumu kula haole mai na Aina e mai, ua makemake ia i mau kumu Hawaii na kumu, oiai, ma na aina e ua ao ia*na kumu iloko o keia ano kula } nola.la, ua loaa i* lakou ka makaukau e noho ai maluna o k« oihana ao knla. . . Noi mai o Bulau wina e waiho ia keia Itamu i ke komite hoonaauao. Noi mai o Nakaleka e kapae loa i keia ltamu. Kok'ua mai o Likikini i ka Itamu a ke 4ii Taußani, a makemaKe loa oia i na he koena dala kekahi ma ka waihona aupuni, mahope ona hoolilo ana, e haawiia :ia koena daia no ka hoonaauao ana i n* kanaka H*waii e like me keia Itamu ho* i noi ia mai. Ma ka ninau ia ana no ka haawi ana i keia Itamu *i manao ia i ke komite hoonaauao ua hooholo loa ia. Oihana o ko na Aina E. Kii hoolele aka no na wahi o Hawaii ma ka hoikeike ma Malehona 400 Hoololi mai ka Loio Kuhina 800 Hooholo ia. Na ke Kuhina Kakina i Itamu hou no ka Hoolaha ana a pai ana ina wahi kaulana o Hawaii nei, a me ke ano oka noho ana o keia aupuni, 12000 a kamailio loihi loa mai la oia no ka pono e hooholo ia keia Itamu i kumu e ike ia mai ai o Ilawaii nei, ke ano o ka noho ana. He aina oluola, maikai o ka noho ana, e ka poe o na aina e. Kue ino mai ka Hon. Kalaukoa i ka Itamu ake keXuhina Kalaiaina i waiho mai ai. Wahi aka mea hanohano o Kau, ina no he 30,000 daia no keia Itamu ua hiki no, aia sa pono a ike ia mai o Hawaii nei e ko na aina e, a ua makaukau au ao ke kokua ana i keia Itamu. Ua nui no na hoa iku a Kamaiho ne keia ltamu. Kokua mai ke'lii Likikini i ka Itamu ma oia ka mea e ike ia inai ai o Hawaii nei e ko na ain» e he aina keia e kahe ana o ka waiu a me ka meli. Na Kauhi ma e hooholo io la ana keia haawina o 12,000 no Ka hoolaha aoa ia Hawaii nei ma kekahi Nupepa, i ike ia en« aupuui e ae, pehea, e pau anel ka maewaewa o kela pepehi ia ana o Kapena Kuke ma Kaawuloa? a e kalaia anei kela hana ana a Hawaii nei maiuna o keia haole, ,mamuli o ka loaa ana 0 keia haawina no ka hoolaha nupepa? Noi mai k« alii Waterhouse e hoopau 1 ke komite a e hoUe mai i na mea i hooholoia, a me na Itamu hou i hookomo ia a ua iiponoiā ka hoike a'ke komite« Na ka Loio Kuhina i hoolaha niai e lawe mai ana oia he Kanawai e lioon. hoai i ka oihana hookolokolō. Na Taus«uu e hui aua ke ko'm>te hoonaauao ma ka bora 9 a. m. Pdaono. JNoi mai o Kauhi e hookuu aku iaia & ka Poakahi. I Hoopanee ka hale a hora 10 a. m. Poaono. La hana 39, lulai 14,1888. Na Ba!āuno o ke komite waiwai no ,ka Paiapaia Hoopii a *Fishbourno e uku | iaia i ka huina o £1?4 uo kokahi hana i hana ia a me ka uku panoe pu # a ma ka noonoo ana o ke komite, e pono e uku ia aku keia kauaka no ka huina o keia mau dula, koe nae hoi ka u'āu panee maiuua o koia man da!a. Knkauiuoa ia e kekahi mau lala o v ke komile 3STa Youtig e apono ia ka hoike ake komite. Na Paehaole e waiho la keia hoike ma ka p«pa a noontK> pu me ka B\!a Hanwuia,

N» Smith, wahi ana «a hiki mai no keia noi m;i ke kau kuikawa iho uei, a owau kekahi lala o ke koiuite waiwai ma ia kan, ua imi nui ia kahi e hiki ai ke ike iaka oiaio o keia koi, a uahoole ia e ke *onutQ ka o aio oia koi, a eia ke heluhelu hou ia mai nei no aa Koi hookahi n ei iio, a he mea pono e naua akahele loa ia keia koi, malia ōKa hooholo ana 0 na komiie o keia kau e uku ia aku oia 1 na (iala he 194, malia puha ke kumn ia e haiia hpu mai ai 1 koi o §194 hou mai a • he mea pono i keia Hale e ak- hele ma ka naiia pono ana no keia maopopo ole Ma ke noi e waiho ia ka hoike a ke komite ma ka p;«pa a noonoo pu ia me ka Biia /iaawina. Hoike komiie Wae. Na Taonae«na, he hoike na ke Uomite hoonaauao e pili ana i ka palapaia hoopii /ielu II e pih ana i na noi 3 i hoakaka ia ma ua palapaia hoopii nei: 1, e ao īa ka oleio Hawaii ma na kula olelo Beretania 2, o hpomau la iia kula Hawaii, 3, e unuhi ia na buke Kula ma ka olelo nawaii a m« ka mauao 0 ke komite e waiho loa ma ka Papa, ma ke noi a ke 'Lii Kamika e waiho i ka hoike a ke komite a hoi mai ka mea Hauohano o Lihue a me Koloa. JNa ke K.uhina A ukina, i hoolaha mai ua apono ka Moi i keia mau Bi)a Kanawai 1, ke kanawai, no na M na Iloopaa Waiwai o ka poe hana; 2, kanawai hooponopono poi ma keia kulanakauhale; (3) Kanawai e hoomaopopo ai ī Ka uku ana i na lilo hookoloKolo a nie na lilo e ae o Ke Aupuni. ** Na ka PeroBidena i hoolaha mai imua o ka hale no Ko k=» Moi hoole aiia i ke kakauinoa i Ka Bila Kanuwai Oihana koa mahilo o kekahi mau kumu kup^no. Na Uikikmi i noi mai e pai ia ka hoike aKh Moi no Kona hoole aria ī ka Bila Oih> i na Koa. Aponoia. Na Paehaole i noi mai ; e kakauia na kumu o ko ka Moi hoole ana ma ka molelo o keia Ahaoleio. Apop.oia. Na C. Brown i heluhelu mai i ke kanawai e hooponopono ai i ka lawelawe ia ana o na laikini kalewa, e ka poe mai na aina e mai i manao e kalepa ma ko ano kalew T a ma keia P^eaina. Na Kuii o ke Kornite malama ola uo na Kanaw »i e pili ana i ka l<»ikini ho.ikamakama, a me ka malama ana i ke ola oka lehu'ehu. Waihoia x ma ka P«jpa & nomioo pu me ka Bila Kanawal. Na Oielo Hooholo. Na Hohiknna, i hoolaha mai e lawe ra«i ana oia he Kanawai e hoomaopo|»o ai 1 haawiia ana i laikini kuai Waiouu, i hanaia mai loko ae o na mea ulu o keia Anpuni, e like me ke oka Hiee, na hua ai u]u. Na ka PerBSidena i hoolaha njai i la e noonoo hou ia ai ka Bila Oihhna koa, a ua hoeholo ia ma ka la 24 o lul.ii nei e noonoo hou ia ai. Na ka Peresidena no i hapai mai i ka noonno ana i ke koena hana-o ka īa hana 37, e pi!i ana i k<% Bila Kanawai lawaia a me na mea hoopahn, ua haawi a ka noonoo ana o keia Bila ma ka iima o kekahi Komite. Ma ke noi e Iwopanee a hora 10 am. Poakahi na hooholo la. Hoopanee ka Ilaie, a hora 10 a. m. La hana 40 lulai 16, 1888. Halawai ka IMe e like me ka mau Na Palapala Iloopn. Na Kikila Balaunu, mai keKahi o na poe o Houolulu i auhau papaluaia. H?iawi ia i ke komiU auhau papalna. Na Dole, mai Kawaihau Kauai mai, aole e auhau hou iahe 10 keneta n© kela a me keia mea e hele ana maluna o ke zao holo muliwai ma ka muliwai o Wailua Knuai; 2, e hookaawale ia i $500 no na hemahema o ua kao holo muliwai la; 3, e hoopau ia ka auhau kula maluna o na makua i hoouna i ka lakou mau Keiki iioUo ona kula olelo Beretunia; 4, eae la Ke kuai ia ana o na aiua lei alii me ke kuai liilii ana i na kanaka Hawaii. Na Kamauoha, mai Puna mai, e noi ana e hoemi ia ka uku onn Luna Aupuni uku kiekie, ne 55 inoa ma keia palapala hoopii. Hanwi ia ī ke kom»te waiwai. Na WalakahauKi, mai Honolulu mai, e wehe īa i alanui ma Kwa iho o kahi o Liliuokalani ma ka Palamti a hiki i ke alanui ma i/olokahana Haawi ia ike komite o na hanahou.

Na Hik.ikoki, mai Hilo mai, i $15,000 no ka oihana wai o Hilo; 2, i $30,000 no ka hana ana ī ke alanui mai Hilo aku a hiki i Kaluaopele. Waiho/ia a noonoo pu iame ka Bila naiwina. Na Kauhane, mai Kekahi m.iu o Puua i auhau papalua ia, e hoihoi ia aku na dala i auhru p»palua ia, maluna o Kupiliea a me Kahewahewanui. Haawi ia i ke komite auhaa papahia, Noi mai o Kamauoha e kapae ia na rula a e ae ia aku oia e heluhelu mai i kekahi paiapala hoopii, a no ka ema • hema iki o ka palapala hoopii; nolaila, ua hooleia. Hoike a na komile inau. Na ¥. Balaunu o ke komite piaM i hoolana mai, ua pau i ke pa'i ia ka hoike a ke komite i hookoHu ia ai, e nana i na moohelu p ka Hale Oihana Makai; a me ka pane a ke Kuhina Waiwai i ka ninau a ke 'Lii Wilimana penei: ina paha he mau kauoha kana i hana ai i ka poe Malama Baneko, Boroka, noaie JDala Loio ma ke kanawai, Kahu Waiwai, poe malama dala, Hooko Kauoha, Lunahooponopono Waiwai a kahu keiki paha e pili ana i ka helu ana ī na auhau ma ona ponoi, a i ole ia ma o na Luna Helu Auhau paha 7Va Oole o ke komile malama ola e haawi ia ai ka noonoo ana i na noi e kukulu ia na Halemai ma na apana, ua noonoo ke komite e wwiho ia keia mau noi ana ma ka papa. Na Olelo-Hooholo. Na Kamauoha e >oi ana i ke Kuhina o ko na Aina e. 1 Ua hui mua no anei ka Aha Kuhina me ke Alii ka Moi no ka noonoo pu ana i kapono o ke kanawai Oihana Koa mamua o ka waiho ana mai i keia kanawai e nooaoo ia e ka Ahaolelo aole paha. 2 I ka wa i lawe la aku ai nei kanawai koa i ka Moi e kakau inoa ia ua hui pu aku anei ka Aha Kuhina me l:e ■ 4 ' Aiii ka Moi, e noonoo a kuka pu me ka oluolu no ka pono o keia kanawai koa e like me ka olelo o ke Kumukanawai? No ka hana ole īmna o ka Hale, ua hapai ia ka noonoo ana i ka Bila llaawina imua o ke Komite; koho ka Peresibena i ka Hon. Kauhi i Luna Hoomalu. Hoole ka mea hanohano. Koho hou ka Peresideua ) ka /nea hanohano A. P. Kalaukoa, i Luna Hoomalu. Lawe ka Luna Iloomalu o ke Komite ī ka noho, a hapai īa ka noonoo ana ī ka Itamu hou a ke Kuhina Kakina .i 12,000, no ka Hoolaha Nupewa. Waihoia n.a ka lima'o kekahi Komite. , I£oena i uku oie ia no na Kea Hoohanohano a me na Panai 3,000. Holo. Oihana Hookolokolo. No ke Pai ana i na Hoike 7,500 Hooponopono a me pai ana i''na Kanawāi ma ka olelo Hawaii 3,000 Oihana Kalaiaina. Hoohoihoi i ke kanu Ramie 5 t 500 " " Kope 10,000 Waiho mai o Kamauoha i Itamu hoohoihoi hou i ka hana ana i ke Kalo paiaoa 5,000 (Waihoia kela mau Itamu a mahope noonoo.) Kokua u Kapiolani Paka 5,000 Hoololi mai o Paehaole e wawahi īa ka Pa, e hoopuni 'la i ua Paka nei, i kuleana ai ka haawi ana i keia haawin*, a i liiki hoi i ka lehulehu ke nana me ka uku o!e, N& Kikikini e liaawi ia i kekahi Komite wae. Aponoia. Na lala o ke Komite. Rikikim, Wihmana, Waterhou?e, Kini, ame Kawainui. Na Kamauoha e hoopau i ke Komite

ua hoopaa ia ke Komit ( « r a hooluha. mai la ina mea i hooholo ia, a me na mea i hoopanee la. j Na ka Feres 4ena i hoolalia- maii' na Lala o ke Komite wae 1 haawiia ka noonoo no ka?12,000 Hoolaha Nupepa, H. B. Balauwina, Kakiiia, laua, Kaahane, a me Rtkikini. Hoopanee a hora 1 p. m. Auina La. Hui hou k» haie, Hope Peresidena ma ka noho, koho ka IL»pe Peresidena la Kalaukoa 1 Lunahoomalu oke komite. ' i'; No Kela a axe keia. Paia me hoolaha ank i ka papa kuhikuhi Nui o ke Aupuni 4,365 Na ke Kuhioa Kalaiaina i hoike mai, oke ano o keia papa kuhikuhi nui o ke Aupuni, oia no ke kope pnloiei loa ana ina inoa oka poe a pau i kupono ike koho ba!ota, ma keL» a me fceia apana, oia no hoi ka poe i 1 koho īho nei ma kela kau koho b«ilo-' ta i hala, i hiki ai ia lakou ke koho hou no ke kau e hiki mai ana. j Hoololi mai o C. Brown ī 5,000 | Ilooholoia. | ! ! Na Waterhouse he itamu hou no ke j kuai ana i mau buke no ka waihona buke a keena heluhelu o kekahi poel kakaikahi. | Noi mai o Hikikini kapae loa i' keia haawma. Ilooholoia. Kokua i ka Home Luina , 5,000 Kuai apana aina ma Kalawao 5,000;

Kokua i ka Mokumahu mawaena o Ilonolulu Molokai me Lanai 5,200 i Hoololi mai o Kikikini, mai llono-1 lulu Molokai, Lanni, a Lahaiuu Haule. Hoololi hou mai no Oia, © waihoia keia Itamu a noonoo pu me ka Bila Kanawai a ka mea hanohano o Lihue ! me Koloa, Haule. ; j Hooholoia e like me ku Bila. j Na ke Kuhina Kalaiaina he Itamu' hou. No ke koena o na lilo o na J Ahaoleio o 1886 me 1887. $682.76! Hooholoia. ! ! Oihana Waiwai. | Kokna 1 ka Laina Mokumahu Moana 48.000. Ilooholoia. j līookaa ana i ke koi | a ka Mokuahi Maderasa, 22,000. j Na C. Balaunu e hoihoi ia ia losia f he $o, no ka auhau papaluaia ana. j Na ke Kuhina Kalaiama o na Itamu. o ka poe Auhau papalua a pau e hookomoia ma kahi hookahi. Ua helu-1 heluia mai ka hoike a ke Komite, e pih ana i ka poe i Auhau pap Juaia, | penei: Ia J. Speneer. $5.00 Keaka j $5.00. Opu $8, Kawawahimoku j S. F. Halama $6, Sngar C<j>. f $48,50 lokia $5. Na ke Kuhinu Ka-' laiaina, aole e haawiia; ia J. na ?5, u<*ka mea aole ' ia he Auhau papalua. Na Paehaole e wailioia keia mau haawina e pili ana iua Auhau a mahope noonoo, Ilooholoia. Na Bal;;uwina, e hpokomo maanei no ka hookaa ana ia E C. FiBhbourne ina dala'he 194,00 ua haule loa, a ua 1 hoopanee loa ia. | Papa Hoouaauao. Hopponopono, me hutjm ana iiia Buke Kula Moolelo o ka Pae Aina Hawaii. I 2,5^0 Hopkomo m|i o he Itumu hou, Pa*i Mumuhumu ana i ka Bu- ! SOO i Komite Hoonaauao.

-Na 4 u i >un '» Houkea i ka HaleLetao Hoaolulu 2,000 K,eena Dute boa, Hule Papa o ūorj[g- " iula • Hale Papaa oke Aupuni a noe. H'aK HanaAinahou BtOou,8 t O0u, Hale mukekehou naa llouololu Kahua hou Oihana Kiiiai Ahi q Inlo Na ke Kuhina Kalaiaina i hooloU mai roa ka ff hi o keia itamu i 2000 Hale Kaawai Hui kinai ahi Pake l£-" Htmk%a Halepaahaoo Oahu Hale Hookolokolo Hou a me Hulepa»hao o Kona Akao 1,800 Hale Hookolokolo o Kau llikma 1300 " ,c me Hale Let» a keena o ka Makai Nai me ona keena haawl laao lapaau Kohiila Akau 2,500> Hoololi mai ke'lii WaiU 3,000 hooholoia. Hale Hookolokolo &Hiile Paahiio o Koohiuloa 1,800 Hana Hale papaa Uihana wai o 11« n >- lulu . Na napo, Awapae, me Mono Uapo Hookena, me Keaunou JCo- v Hawaii 1,000, Uapo o Kailua Kona Il«waii 800 Hooloihi i ka Uapp o Hilo 2 f 500; Uapo hou o Kauualoa Puua 600 Na Kawainui, no ke Awa pae* & Keanae, Ma»»i, l/>O. Ho«»holoia. Nanā no i $700 no ke »wa pae o; Maalo ma Knupo liooholoiM. ; .Na Nakaleka no n > aw»»p ie o Kāunakakai me K malo, Molokai, 2,500 N ni> no, e pnkui pu mai me ke av % 0 Pukoo 3,750. Hooholoia, e like meka Pakui. Na F. Balannu no ke awa pae o Heeia, Koolaupoko, 1,000. Haule. 17 ae 19 hoole. Uapo ho.u ma Honolnhi. Hooloihi uapo ma Wnimea Kauai 44 v* Nawiiiwili '« 1 /200 Hooholoia. Palewai mulwai oWaimea Kauai 2500 Noi mai oP, Balaunu e hoopau, iks j komite o ka hale, a e hoolaha imai i na % mea i hooholoia a i hoopanee ia. Hoopau ia ke komit§ a hoolaha mai. la ina , mea i hoohoio ia, a e noho hou ma ka " Poakolu. . * . Na ke ICljhinu, Waiwai he mau pane 1 na ninau a ke 'lii Hikikoki no na mea e pili ana i ka nui o na p ilapalk ae holo i haawi ia ina wahine no kji holo ana' na Aiha e. No na wahine 3§2 No na poe aie 57 u " u i hoopii ia ma ke kartaw*i 7 Haalele Ohana I ; Hoopaaee k'a hale a hora 10 a. iu, Poalua. * ; - %Lā hana 41 lulai 17. Halawai ka hale e like me ka mau, ; Hoike a naKomite Mau, •' • i Na lega ke Komite ona A'na A puni me hana hon, i haawi ia ai ka no.-noo nna ina palapala hooph hooloihi, a hoakea ana ina a'anui o koia Kiilnnuliaahale/ma kh manao o Keia Komilo, ona * palapala hoopii 6 keia auo e waihoia ma k» papa a noonoo pu me kā bila haawina aponoia. Na ia KOmite «o i hsawi ia ai kf» noonoo ana ina palapala hoopii lehnlehu e pih ana ina noi dala np na alnnai, na alahaka, * me Kekahi m m owi pao o keia Paeaipa, ua manao ke komitc e waiho ka noonoo o keia mau paiapuhi hoopii a 1 noonoo pu me ka Bila h awina. ka hoike ■ ke Romite. . "■: