Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 46, 27 February 1873 — Na Hae Lahui. [ARTICLE]

Na Hae Lahui.

Ua oleloia ma ka aoao o na moolelo, na fca poe o ke aupum Aigupita i hooaiaka i ka lealama aua i na haea me na lepa kaua o kola ano ame keia aao. Mahope m«<i oei, uo laulaha loa a puni na ohana o ka hooua i ka malama ana ia mea. Ona hae lahni o kela a me keia mau «ahi, ua haiiaia mamuli o kahi man oihana i malainaia, a kahi ma<j laaakila kaun ana paha, a pela aku ; ai'a, ma kau mau wahi, ua uhi ia ke ano o ko k kou mau hae lahui e ka huna ana i ko lakoo mau ano io maoli ; a o ka poe wal« no na lakou i h'ioa a me ka lakou mau pulapula, o lukou wale no'ka poo i maopopo.

O ka hae a ka poe Mahomola e lawe ai hc omaomao oo lakoa. Ma Tureke i keia manawa, ina e hele ana ka Sulatana imu» o ke nkea, e laweia aoei ka hae ponoi o ke kaula nui a lakou i hoomaoao ai o ka mauaoio Koraaa. O ka pot> Eert:sade, na

)ak</tr i *it 0 kna* i k» Aina »» >l»kniia !skoo is»u» o k» H»e o b« li<f S««. M«lk>|m lbo o li» 'hali aua © bc Knopen i k» bo»am Kermti«no, ua lawe ia imua punoi ona keuehi ha« i hanaia ke kii o ka Emrpera uoloko me ko ki»t»a mao keiki • a maiaau poooi iho be kalaunu pula i butpuia me b& bua komu o ka moa o Karis(o O ha hae o lreiani be omaomao, me ke kn <> «a pif» harp gula maloko. O ka ba« u Beritaniii N"i, u« li«oai t oia ka bui aoa u na Hea ekoiu o St. Oforge St. Andr«w, a ine St. Patrick. U» kapma ua hae nei, oia ka hae e booDai ai i ka £»epire o B«ritania Nui. O ka hae lahui o Faraai, ua loli mau uo ia i k«la umuawa keia maoawi» aalalo. o ka poa ua iekou i iioix>alii ; aka, i keia manawa mai oei, ua lilo ia i uliuli, keokeo a m« k« ulnuia. Ua maiamaia la inea eka lahui ika manawa mna i Loomaka ai o ka haanaele mua loa. O ka hae o Amenka Haipaia, ua oleloia, oa iioomakaia Ha hanaia ana iuai iuko mai o hoohalike ana m« k& siia o k» ob»&a o W&mueloau. Mai kooa wa maa mat i inalamaia ai, ua nui w&le kooa mao loli piaepiae aoa, a hiki waie mai i keia maoawa. Ma ka Poalua i i poka ae' ai no ka mauawa mua, ka oapepa elna puka aoa i ka bebedoma, a W. M. GibsoD, Eeq , i kapala "Nu Hoo.'' Ua eleu a pokopoko inauai ua hoakaka aoa o na maoao o oa wahi oopepa la, a lie mauaolaua ko makou e hoomau ia'ku uo ka ulumabieliie ana o ia uupepa ma keia bope bku. M»lilo oke poo i kupaia " Maua o ka Papa Pai," kekahi mau hoakaku pokole aua oo oa maoao o kela a me keia uupepa i hoopukaia ma keia kolaoakauhale; 0 kekabi maa lioaKaka aoa ia a makoo i niabalo ai i ke auo eleu o ia wabi nupepa-, oiai oiu i koua hoomaka aoa. Ua hoopihaia do boi kekahi kolamu a keu raa ka olelo Hawaii, 1 na ipaoao hoolaualaoa o ka Luoa o ia pepa; 0 ka hapa doī o na olelo be inaikai wale 00, akii, i ka hiki aoa mai i kuln e olelo aoa ; " Aole au i noi aku ia ia (i ka Moi) i oihaou; a, a aole no boi o'u manaolaua uo ke ooi ana 'ku ; aka, aole uo ona luna aupuui e biki ke haiia a imi loaa i pooo <io ka aioa e like me a'u oa ane kaoalua ia ko inakoo manao >k> keia inau hoopuka aoa ; aka, na hui lokahi pu oae loe ia noa na olelo malalo iho e 1 aua : " E pooo ke hoouluia ka Labui aole ke emi." Ma ke ano nui o keia makamaka liou i hoea ae lie hoi» olelo oo ka lehuleho, «a lawa in makou o;i manao niaikai niva nooa, e lilo oia kekahi o ko ka lehuleiiu hoa kaana hai " nu ttou'' nii» keia mua aku.

O ka Mahiole ka « KAUMUALii I—Ma na ia iho nei o kelu |icbi>don)a i hnla ae nei, ua hoikeike ia a> o>b lui puka aniuui o ha Halekuai Buke o Wioi kahiko o na Moi o Hawaii noi. No Keumunlii ba ua Mahiole la. ka Moi bope ioa o Kauni. Na Mrs. Wini wab»ne makua i mōke mai nei i melnma i ua mahioie la, a a kekahi ia o oa hanu oani a ka po*. !:u!.iho i hoe a hiki i keia 'wa. (Ja roahalo makou i ka maikai o ka (oalaaoa ana a ia makuahioe misiouari aloha i muke aka la, no ka me-i, i ka hoikeiko ia aoa ae me he mea la ioehinei no ka hanaia ar>a, ka mau no oka makomaka hou oka liulu Ma na aowo o ka mahiole he hulu ulaula i laweia mai paha no ka Iwipoleua, a he hulu maha Oi maluna iho o ka mahiole mai keia aoao o ka pio n iho ma kela aoao. Kupono loa Keia i mea rnalarr,a r;o ka Museom Hawrtii Ua manaoia he 60 makahiki konā; kahiko.

Ma kekahi palaala mai Kona Akau, Hawaii mai, e hoike ana ia makou no kekahi kaikamahine ikaika i ka lawaia e noho la ma Makalawena, Kona Akau, Hawaii, o Kalolena kona inoa. Ua holo aku oia i ka lawaia malau aku, a o ka nui o na aku i loaa mai iaia wale no, he 27; a he kane ka lua maluna o ko lana waa, ua loaa i ke kane he 54 i-a nolaila, he 81 ka nui o ka laua mau i-a. O ka nui o na makahiki o ua kaikamahine la he 18 wale no; akamai io keia kaikamahine i ka lawaia.