Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 15, 25 Iulai 1872 — Ka Oihana Karistiano ma Iapana. [ARTICLE]
Ka Oihana Karistiano ma Iapana.
He mea i hoomaopopoia ma /keia au holomua o ka lioniia nei. eia ke holomua pu nei rne ka oihana hoomana Earistiano ma kela me keia pae o ke ao, ma kona ano kaanaia ana mawaena o na keiki a kanaka. He mea oiaio no, o ka maliu ana mai o na oihana kalepa a me na oihaimona ano pomaikai e ae ma kekahi wahi malihiui okoa e aku a ka poe o na aina e i hele aku ai, ua hilinai ko lakou hoohonuaia me ka maluhia maluna o na waele pono ana a ka oihana Karistiano. Pela no i ikea ai ma na wahi oJca oihana Karistiano i hoomanawanni ai, a i ka manawa e wehe mai ai kā pawa o ,ka maliu ia mai o ia oihana hoomaikaiia ; alai3r», e lulumi nui auanei na oihana e ae o kelt* a me keia ano mahope aku o kona mau meheii, ana i waele mua ai no ko lakou mau hookomoia ana aku a me ka pomaikai a lakou e houluulu ai i ka ohiai maikai.
Aia vna ke =*upuni emepiie o lapana, ua ulonoia mai'ka holoniua ana o ka ojhana Karistiano malaila ; a oia holomua ana, ua hiki ke lawe kaena pono ia, he lanakila nui ia no ka oihana Karistiano. Xo ka mea, ina e laweia mai ka noonoo ana no ke ano nui o ua aupuni.la i na keneturia i kaahope ao nei—he aupuni ia me kona lahui kanaka nui i oi loa ae paha i ko na lahui e ae, ka hookaawale kaokoa loa ana ia lakou iho m'ai ka hui a me ka launa pu ana mai me ko waho aku nēi poe, i kapaia paha e lakou, he poe Grenetile. Ua kuluma na lono onawa i liala, he pepehiia na olulu aku ma kona mau kapakai ; a he kipaku ino loa ia mai no hoi na moku malihini e hookokoke aku ana—e kaulia ana paha na marao ana maluna o lakou, aohe ao hiwa e ae mawaho ae ona kapakai o lapana. Aka, na ke au no nae o ka manawa, i lu helelei i na kupee o ko lakou hookaawale loa an« ia lakou iho ; ua kikeke liilii aku na kikoni a kn oihana Karistiano i ko lakou mau kapakai; a hiki wale i ka manawa i weheia mai ai o kahi mau awa kakaikahi no ke komo ana ako o na malihini, a me ka hookuuia mai o ko lakou maa pio.
Aka, me ka loihi no o na manawa o ke kaliia ana, ua nui no ka mahuahua o ko lakou kue ana mai ; a aole nae i makehewa na hoomanawanui ho ia kali ana. No ka mea, me he mea la, o na kaua knloko
ana i lonoia mai mauiun |>onoi iho o lakou, he man hoao ana no ia e w*awahi i na kumano na lakou i keakea mui i k$ komo ana aku o ko waho nei poe, a m<iko ia lahui hookaokoaloa ana ia lakou iH§. No ka moa, aia ma ka mahuua o Ajeerilii i hala aku nei, ua hoopukaia ae kaknhi olelo kuahaua iiniperiela, e hoopa« ana i na olelo papa lahui a pau e kue an|i v ka oihaua hoomana Ri«risti»no, i
hoomaum ai o ka mana no ua keneturia ekolu r hala e aku. Ua h'oopukaia ua olelo kuahana nei e ka Aha Kohina o ka Yenno o lapana, ma ka inoa o kona emepera. Ika hoopukaia ana oua olelo kuabauu nei, ua holo aku ia tna o a maanei o ke aupuni me ka mahalo nui ia e na kanaka, oia puha ma ko lakou hapanui. E like no nue hoi me ka noho ana o kekahi aupnni knhiko, a hoao e hoopauia kekahi kapu kahiko, na ulu nui mai no ka huhu 0 na kahupa Budasita o ka aoao hoomana kahiko. Ua hoao lakou e hoopauia olelo kuahaua hou, a e hoomauia no ke kapu kahiko ; a no keia mea, i konoia ai kekahi poe knhuna o ka aoao kahiko e hele aku Ika halealii e kue ia hoonoa ana. Aka, ua pau nue lakon i ke kipakuia mai e na koa kiai o ka halealii.
O keia ka ke kumu i ulu mai ai o na lono mamua iho nei, no ka hoaok ana e pepehiia ke oia o ka emepera opio ; he mau hoao ana e hookuemi hope mai ai i ka lanakila ana o ka oihana Karisfciano. y e keia mau hoopau hikiwawe loaia ana, ua ulu mai no ka manao ana o kahi poe, aole lie kupono loa ; aka, he mea pono ke akahele i ke kulai ana i na kumu a mena mea mr»a mau o ka lahui o na wa i aui hope ae v a me ka aipakiko kupono e loaa ai ka holomna knpono maoli ana. No ka mea, o ka hoaui hikiwawe koke loa ana i kekaLi lahni a me ke aupuni i kahi mau mea ano hou, ua puanaia he meaia e hoopoino ai i kahi lahui ; oiai, ua saaa lakou uia na auo mua, a o ka hoololi hikiwawe loa ana ae he umi ana ia ia iakou mai ka hanu kupono ana ; a o ka mea kupono ka 0 ka pakali akahele ana, a hemo pono loa aku ka loli ana ina ke an& hou loa.v Pela io no paha ; aka, ma keia ano o ke aupuni lapana, ua hauoli ka oihana Kamliano, oiai, ua hiki inia ke hanu me ka lanakila, a o ka hoku o ka manaoio i hoolamuku ai 1 i na kuahu K.ariatiano, ua hoopuhaiaaia | ae ia e na-komi'na o ku Manaolana !