Ke Au Okoa, Volume VII, Number 52, 11 ʻApelila 1872 — Ke-ke na niho o ke-a-lewalewa ika ino. [ARTICLE]

Ke-ke na niho o ke-a-lewalewa ika ino.

Ua kuOo-Jkunou hoo mai nei ke po« oke keiki e kiei mai la eaa ko mole aku oka mauna o Kaala, me ka manao e nalo ana kona hilahilo a me kona mao helehelena i keia mau palnle maka aaa lio ku-a puka ona e kau-o-hele nei mai Hawaii a Kaoai. Auhea oe, e ka makamaka, aole oe e nalo no ka mea, ke ku mai nei ko uhane, ame kou ka-hoaka i kau-poku o ka Hale pupule ma Kalaepohaku me ka hai mai i kou iooa oiaio, 0 F. W. Kaawaloa, o ka hui Adimeka a6. M. Koha, ke keiki pono-i hoi a Lonoahiilei, ka moopona hoi i koe a Waawaaikinaaupo a me Ikeole. He o'iaio o kau mau olelo i liki pau-paka mai nei, i olokaa ia iho ma ka papa ku-o ka nupepa o ke Au okoa, Helu 49, o ka la 21 o Maraki, 1872 Aole ia he mau oielo nou e pakele ai, ke liki iho oe, a hooiaio i ka mea ake ao holo okoa i a-hewa ai, ka pge hni i ao ia ma na mea naauao a pao loa ona Bu» ke Helu. I mai oe, oke kahua kahi i oln ai ooa mau nioau la, noloko mai ia o ka Buke Family Herald, auhea oa e ka makamak», aole ia lie buke kuia iao io ma ka honua nei, aka, be nupepa ia e like me ko kakou nupepae paiia nei i keia manewa, a ke mau la no kona pai ia a hiki i keia la ma na aioa-e, a ke hoouna ia mai nei oo i Hawaii nei, ma ka Hale kuaL Bake o H. M. Wini ; he oiaie, ua hana ia kekahi mau ninaa ano ole, r me kekaln mau ninau oiaio i loko oia liupepa, e ka poe i>aua ia nuoep», 2 rūe «ekahi mau moolelo e pili j ana i ka huli honua, i kumu e lane nui ia'i < kana pepa, a ioaa nui ke dn| » ; Aol ; nae kekahi kumo, a niau kumu o na kula haahaa, a me na kula kiekie loa o ka honua nei, i hopu 1 na ninau o loko oua oupepa la me ke a» aku ina haum ma, no ka ike ia no ho mau ninau heinahema i awili ja me ka lapuale a he inau rula ku ole i ka hoonaauao.

Ma ko pohaku mua, aia no ia aoo ninau ma kekahi Buke kula, e ao ia nei eko ka honua hoio okoa, a o ka H. City haina oiak> he 112,875 milr, peh no ka ke ao holo okoa eho oip.io inai ai, e hke me ka rula.

Ma ko Pohnku 2 a me 3-aole hiki ke huli la aku ekoke ao holo okoa nei, ke waiho mai ka ninau me ka haalulu o ka lehelehe, a kamaiho mai me he ona rama 'la. Pehea 1» e loaa ai ia oe na kapuai paa o kekahi laau nemonemo kia moku, he like wale no ke anawaena ana poo elua, ke hoike la kona loihi wale ao, a koe ke anapuni o ke poo ai o)e ke anawaena o ke poo paha, i like ai me ka-nu-ku n ko huewai au kekee.

Ma ko ninau paka u-a he lalau loa ; no Hilea ianinao no Kalaekeeke, aole i kohu keia mau ninau au na ke ao nnauao nei, ke pii nei ka lahui Hawaii ma na mea hoonaau ao, a ke luu nei no ka oe ika pipi o Ewa. Ua kupono keia mnu ninau na ka poee noho iho la iloko o ka hnle a ko uhane e lapu iho la, oia hoi o Knla^pohaku.

I- Ke hnoholo iiei au, a me kahi rffau aama | kua lenaleni i nei oioa he iiuli naauao, aole i : pono ko ninau 2 a me 3 aole no iloko o na huke kula o ke ao holo okoa, ;i pela no ma Kapunahou, a roe Lahainalaoa na kula kiei kie o keia ,i!ipuni ; A i paakiki hopo oe ma- : niuli o ke kuhilieuū e koho koke no k»ua i | Peresidena i.ana e hoopau i kou kuhihewa a e liana ia raa ka la 6 o lune IS?2 nei, oia ka | !a hui o na Kumukula o keia Mokupuni, a na j ka aoao i hoka e uku i ka Peresideoa e like me kona makemake. I na oe e ae mai, alaila, e hoomakaakau mua au ī wahi mea paina me oe ma ka Hotele hōu i paapaa iki iho ai ka houpo, aole hoi e'naena? ke kamailio aoa. 1 <nai nae oe, aia no i kou puoiu kekahi oaauao kahi i waiho ia 'i, pela 00, aka, "aobe nae hookahi halau i ao ia ai." E manao aoa ka paha oe, o ka' hauna laau a Kawelo ua ao ia oia a hui pu ine kahauna laau a Ku- | lepe, ka mea naua, e iliki aku.holo wale ko | poo aohe lauoho. I na pela, ke haawi aku nei au ia oe i kekahi mau hua opiuma i mea puhi nau ina la 0 ke ola ana ma keia honua, me ka lana o kuo maoao e loaa no i ke keiki akamai o ka i Ahaliui Ad<meka ole wale. ! Haa Opiuma 1. O Ktng William ke Alii | o Peru9ia, kaoolia aku la oia ia Bisio>aka e i hoike mai i ka loa « ke auawaena o ka popo i gula poepoe e kau aoa ma kona papale mahĪQle, i mai la kela, e loaa no ke anawaeaa o ka popo guta e kau 'la ma ko papale e ke 'lii, ke hookomo ia iloko o ke kiaha puaniki inu waine o Pi<> IX aoaa ke kiekie kupoao 6 iniha, a o ke anawaeua o luoa 5 iniha. Lalau ako la o Bistmaka i aa popo guU »ei, a hooke.iio iho 'la iloko o ua kiaha la iliwai like ae 'la o luoa o ka p< ,>o me ke kae o k« kiaha, a koe aku 'ia ka 1-6 e ke kiaha «ai ka aoae malelo e ke popo, a hiki t kahi puaaiki. E hia la imha ke o ua popo C aU la i hookomo i« iloko o ua kiaha puaeiki la t Mua Opi*ma 8. E ku polelei aaa o Kaae, ka hanai a Uli aa ke kula paUhalahe o WaiKoloa Waimoa, o k« kaamaha o ka «ae kiaa 1 kau paoaa ia e ie ma kahi aea e ka la, he 900 paoaaī «ahape hapai ae U eie i ua mea kino aei a maluaa poao o keaa pnn, a i ke t*« paoaa hou eaa aa ike ia he 400 pao&a waU ao, aUila, hopa aa U keaa mau iiaaa i •e nea kiue U * hoelei ahu U, hauU aka U aa i»ea kiae 'U i UU «i ka kaaua iiiwai liko Bfl| koea aau kapaai aku, o ke kaawale aai ttt*|mea kiin> 'U a b»ki iae kaipuai waweeeaa e «i» ena, ua hke ia iae k« | a ><■ kiek»e e aa o lsana. Heaha U k« kiek«a e Kaaa I He«ha ka loa oaai ke poo o aa kaaaka 4a a

hiki iua oaea hiuo ls ? . ioahoi e biaa aka o Kaaa e !ih« e» ka lāaa i huiipu i ka «*- iiiwai iike. H«aiu la ka left « kahi a kona poo i b?i« ee ai a piK * ka hoeaa ? ileka laaa o keu maoaa eWWia asa ko pania e ka paoaweieweie, kahi i boakoakoa ia fce kuhihewa ame ka hawewa, iua, be maukeiki kau, Ipaa ka kooiliua o a'u .tna« niaao, a ir»a i roaSe kaooha ole os, aiaiU.e ki»! aku oo keia mtu oioaa ma be kae o ke iua kupapau, no ko übaae ka oiii ae i waho, pa ko pr>o ike ail o ka ipo-paka Opiuma a hiki ole ia oe ke heie eai piileiehaa. Owaa no. I. KCLANAKAŪH4L!B ALII. Honolulu, Maraki 25, 1873