Ke Au Okoa, Volume VII, Number 35, 14 December 1871 — Ka [Illegible] Hanau o Kristo. [ARTICLE]

Ka [Illegible] Hanau o Kristo.

Ua nui ka hoopaapaa ana a na Hoomana haalele kahua a pau, a i hoikeia roa ke Kuokoa o kela mau m&kahiki i hala ae nei, i kakauia e kekahi o na hoahanau o ka.Ekalesia o Kawainhao, no ka malama ana o oa Ekaleaia kumu i ka la Kristtnasa. Oīa hoi ka la e oleloia uei o ko leeu Kristo la hanau i*. He oiaio he nui a lie okoa ke ano oia la e malamaia uei e na Ekaleaia kumn, a no i« mea ik> hoi i iilo ai i mea e akaaka ia'i a e houelkeo« ia e n* Ekale»i» !iaālt k kahua, oia Ekalesi« Kalāvina.) E laa U ine keia. 0 ka Ekalwia kuniu o Helene, • me na Kkaleaia a pau ma ka llikina, he iiiaUm» lako» 1 k* l* i okipoepoe ia'i o leun, oia hoi o k* ewalu li mahope iho o ka 1* 25 o I>ekemaba. o kela a me keu makah'ki. iiia ka U9 o īauui*r». M » keU U i-i Ukou, he U uui 'aa, *kit. aoie d:h> tu> ■ oie o-ko'-<kvHi <tna m.t Ka K-i e ,Vole ūae hoi lie likp aw ka la o ok'poepo* ia ana 0 u* Eka

It'Bia kumn hoi a pau ma ka aoa'i Koniohaap, iK-i, mai Roma a tu;lc mai, he kalele nui lqp hoi lakou raa 6b la 25 o Detteriisba. O'a» Ekaleaia kumu boi ma ka Hema, mai Alex»nderia aku, be mnlnma lakou e like me ko Hikioa. Aoko ka Ak»c, im like ko kekahi me ko ka Hikina, a o ko kekahi e like me k« ke Komohuna. oke kumu ni» loli ao» onk Ek'ileaia kumu o ku Akan, ō ke komo ana o ka poe o ka Hikina, uana i hoohulihuii ia ao» «o. E laa 8)i! ka Ek«lesi<i ma Euelani. Ike komo ana akn o nt Kahuun o ka Ekalesi% Komohana, oiao Rmna iloko o Eneiaui, i A. D, 596, e īioho inai ki>)sila m»D K»» hnna nui, (BihopH,) a o laweuwe ana i k& oihana hoomana Kristiano e like n>e ko ni\ Ekak j sia raa ka Hikina. E mHlanwi ana Enelani i ka loone Enaoelio oihaoa pnle, * o ] hoi ika Petero. I ka h(y>paap k a | ana i) Aug-nsetiDO ine na K«hnna o Pelokai e, 1 uo ka la i ala mai ai o lesH Krsto. E I.» | la me kein, eia ae i keia-maknhini 1872, « ki mai ana, "ka la.o ke nla aua <• k» llaku,"] (e like rne i* e malamai» nei e na EKhleti*' knimi) ikala 31 o M,raki. O ka ka po® keia o Rs)!iii, oia o Ang'iset!no ma i hele a»n ai e noi e hoololi i ko Pelekane mulaiua ana ia U. oko Peiekane hoi t ka la 9 o Mei. E malama ana k* poe Pelekane ī ka la i "pii loa ai ka Haku," oia hoi be 40 la mahope o ka la ah iaia* moliaola a «a poe Ind *i.>, a 1» hoi o "ke ala ana o ka Haku," i na Eknleaia Kristiano, He mau la nui no keia iko Pe]e»_ kane Ekaleaia ia w«, aka, na oi ako ka lakof mao oihana lawelawe hoomana naa kā la 9 «. Mei, mamna o ka la 31 o MaraWi, a ka poe o Roma. No keia mru kmwu, ua olulo aku o Augusetino i na Kahuna o Knolani, " No ke aha la i ano e ai ka lawelawe ia ana o ka cj. b»na, oiai he hookahi no manaoio, he oko»< ko Roma Lit(irgy, (bukc o ka hoomann »ua) a be okoa ma Graulo, oia ko Pelekane, Moolelo Ek«lesia, Bake 1, Mokuu i 24. I kona wa makemale e noho inai na Ekalee-ia Enolani malalo e ka inaln o ba Ekulesia o Roro», na olelo oia, " Oiai «a lehnleho ke ano o ka oukou lawelawe ma ko oukou ftins, a oiaio mai ko ka Ekalesia holookoa, aka, iua onkou e mālama ana i oei mau mea ekolu. Oia hoi oka malama ana i ''ka la o ke ala ana'' i ka wa pololei a me ka bnpetĪBo ana, ka mea hoi o kakoa i haaauia ai iloko o ke Akua, e like me be ano e malamaia nei ka Ekalesia ApoBetolika Hemolele o Roraa, a me makoo e hai aku i ka olelo a be Akua i ka lahui o EneUui, e ae aku no makou i ka oukou mau ano e ae, oiai noua paewaae mai ka makou." (rbid. Euke 11. Mokuna2..)! Ua olelo ia ka Bnke Patritde ErangeliiB, aoao 280 & 291 ; uo ka la hauau o Kristo, a me k» papa hnihui be\u h<wh;ilike)ike i hoike ia oialoko oia Suke, aoao 211, a ua olelui»ma ka aoao $% o ka «noolelo kahiko (i apoqp?] ia e HipopHle Athaaa»*, I«?romo a®e AsgsBetiao,) • i ho«»p«a i ks la o griBfet» marka la 25 o Dekamab*. (E dsq» pu no hoi no keia mea ma ka Bihopa Pe»raoO, Miuor Work, (Ēd. Oh«rton,) aoao 153—168, penoi : " ĪJ& in.il iin ma ka Enaieaia Komohana i ka w» kahīko loa ma k» lu 25 o ■Dekeuiaba, oia la kai laweia nku eka Ekalesia o ka Hikina iwaeua o ke kenetiiria 400."

Ma ka ĒfrCēkol(tpidi* e waiho nei ma ke Keeui* Buke m.ilokn <> īulnai H«. le Alii i keia wn, Bnke 4, itoao 14, oa olekU n« k& la hanaii o Kn'ein, penei : "Ka la | Krisimasa, he )a hauoli i mnlamHin e ka Ek»j lesia KristĪAno raa ka la _25 o Oel'emaha.'-.'i | mea e hoomaoaoia. ai ka hanaa nna o leaii | KciBto. Ma ka Uuli ia aoa'ku ike kahika o | ba malamaia ana o ia la haaoli, ua loan ileko Io ke kenetoria elua. Iknwa o ka noho alii ana o ka Eaiepera - ConvmoduB% ma Rdiiia. Ua booia oku napaUpnla knmn kohikonoiā mea, a ua olelo iho, o īeleophoniaa, ka B»hop» o R »ma,- i ke au o ka noho alii ana o Auinninue, oia ka M. H. 138, ua kanoha o j (TeiapboruBa) e haipule a e liimeniia kekahi j*bimeni Aoekelika i ka po nt»mua iho o ka | hanau ana oko kakou Hoola, Eia ke w»i- -! ho nei kekahi hoike kaumaha rne ka weliweil jdo ia mea. Ua malamaia keia la manma o jkeau ii Conatantine, ika M. 11. 3-20. No j ka mea, i ka wa e hoomainoino ia'ua oa Krij stiano malalo o ka Etuepera D )(nitiaiio,'i : ka M 11. 93, ka mea e noho «ua iu? koua alo ) alii ma Niootaedia, oia ke alii e Hke me ka ; nni o-kaua mau haua hookumakaia, uo koua j ike ana ua lehulehu ka poe Kristiano i ako«i koe »e e hoano ika hanau aua o Kristo. l'a kauohaia ae la e pauiia na ipuka o kahi a 1»kou i akoakoa ai, a e puhiia i ke ahi, aia hoi, ilpko o ka'manawa pokole, ua lilo ka Halepule a me oa mea a pau o loko i lehu " j Ma ka malama ana a u» ekaleaia kumu i i )a, he hoike ko lakou ua miilamaia ke » jla be 1800 makahikī, a oiai ua hiki ofe k» , hooinaopopo i kotia kuiau i kukuluia ai, a i malaiaa ia'i ia la hauoli o na ekaJesia kumu, ! he maopopo naa k« lakou hilioai ana m* ka oiliana pule a mo li» honmanao, aoa ia l«su Kristō mai ka wa kahiko lo* mai. He m«a maopopo tol® • ana krkahi hoike akaka le« Io« e ho»k» pololei lo» «o» i ke la ponoi t hanau ai o Rm.«lii, no ka me«, •a nui ka iuku a me ka hoomaiooino ia o n« ; Karistisnc >(oko o ka wa opiopio o ka ekale- ; aia A «oa h« Inku, b« liookunakaia, t*e ( puhiiA i ke ahi na haaa i hana ia*ku at ia lnkou iloV<> V, i* m*u 'a, prhea la e koe «i k* īakou mau t>aUi>a!it, d i o(e ia, o k» l>ko>i pafa i; alak.ii n* ka l>' ; e •' kfn «ra Ok« hōiKe w«l«< n.i t .Si' i oiM i keī* w..0 h* >• »uia u mai k» "M. U a btki wale i km wa

nu ekaleaia koiD<i malama ana i ka mea, be maka a he wahi hoike jtC kftaa hahiko. He ole lea ka Sal>-ti e malama nei, a e knhihewa loa ia no o ke ao hewa ■«,) o ka la 7 IW* 1 " »oka la Sabati ia i olelo ia «HfM»«na 2i:B, "E m.' ima i ka la Saia la." * Oka b»kou la Sib<ti, a kakou e kapa laa ha hiku ia o ka la o ka hebed iraa, «•k« S*bHt.i ia i papai» ai m« Pukaa-.a mo .iM* o k» I» ekahi ia o, ka hebpdnma. Mat>«io 28:1 ; Maieko 16:2 ; Lul»»De 20-:-l'. i ;■ Aofe®l»ahi hoike hoōkahi ma ke kauoha !liMl v IM na bufee kanAwai (C»nt»on) o ka e kauoha ana e ma>amßiā ua la ta, <««*&* 1$ ekahi o ka hebed >ma a la S»b;tti hoi, e hke me ka kakoa t mala<ma •«i'l k«»a w.,1, O k«ia la S.b ti a kakou e maūma ne» Oi» boi k« li« ekuhi o ka bf bedoma, he 1, Sitb tr?a eo Eni&.m, a ī ho -kumu i>i i ka rB5l), aa k» pof> Pur t*oo o Pelek«ne Na lakou i lnWe mei i Ha moknama o MBsetuseta, o i:«enka Iluiuuia, a mai laila mai boi na ko'®o b kakou o Hawaii nei: K like n»o kn maki o ka poe e Dbat ana i keia la «M mokuaina o fVlaa"t<iseta, pela Jattoo i k»lele iho ai i keia la i la make uo ke i** kahn imu. ke.heio i ka lawaia, he ke «nahiai, he kapu ke hele i k» wai, k« hane iki loi; ke kapili h*] e , ame na haM kioo eae he lehulehu wale i papeia. e hteAitlike ana me ka la S<tb*t< a ka poe la--4*io i kohiUuhi la m* Pukaana 22, i olelo ia E nloha wale ae hna nb an i ka poe i bewa ma keia m«uao kuhihewa. k«e p»ha kakou ka poe Karistiano ia ma ka hoole an» a kue aku i ke* fcaVljt&u aoao hoomana KHristiano e ae, rne k4 4elo pahenehene no ko lakou malama e«tft kekahi la liookihi o ka makahiki i la nolakou, a no ko lakou hoomaikai nna i k«<akou Hoola. Nohea ma» ka malnma o ka Hnomaikai a ka po,ē o Amrr:ka i iho nei; ma ke kanoha Peresiaofe mai ke Kauoha Hou mai, a i ole is r«*i ka Pnlapala Hemolele p«ba. ha pela mao kakou ka poe Knristi«no e man ai ia kakou tho, e henehene la mai a«i»,ei e ka poe aia manan Akūa ole, lo liWou olelo nia», ka ! kaiooa be oiaio kWmau mes e hanaia nēi e ka poe KaristieiH'i Be wahahee wale no ka 1 kne aku o K*t4ika ia KaUvina, o Kalavina hoi ia Ka- # • ka Bihopa hoi ia Kalavina a me Mamona, t 0 ka Mamona hoi ia lakou, « pn w»t® aki, u eia ka ninau mai a lakon <v«|ā i> o«kou \a oiaio ? H« .«ea makonewa ī H pa« Karīeti«no ke hoobo(ihul> i ka poe tj«l£otei ka pnle ame ka poe aia e manao »w," te« aww liopM» fi|«s&ypHFa k« po«*M « '.«.inMe-««« fjHpU o ko'o K« k«p« «•< >« p&wli&pa, oia k<i ipuka Ke otet<J nei o Kliavia*, owhu ka ipuka. Ke olel<> oei o U#)»»». owau Ua ipokß, p'li ko Kaona m<t, a pla w.ale aka. E kap» aku aua kekahi p»3Kar>9tiano i k«Kahi hē p>>e «ihue a be (MkApoWo, u ina be poe aīhiie w«le no kakou a p&pows, he mii<ehewH ko kakou hel« a«* 4n» aina prg>nn e hoohulihuli ai. E e hoopolniei i ko kakon ma i kunmoo a|*aua, «I ikk.'hel*» inu aini e. E «h> ai ? E Vopunip»mi nnei ? Nam!Kl*loa.