Ke Au Okoa, Volume VII, Number 34, 7 Kekemapa 1871 — HE KAAO NO AURORIANA. Ka nani o Sekotia-Helu akahi o Edineboro. [ARTICLE]
HE KAAO NO AURORIANA.
Ka nani o Sekotia-Helu akahi o Edineboro.
HELU 8, Ma ia hope iho, olelo mai la kona mau roakna, " Pehea la. e hiki ai ia oe ke hele akn imna n ke kahna kana ma koo ano he wahine 1 Aole paha e nalowale ana kon mau belehelena ke nanaia mai a na koa a me ka poe-
» p*n e ike m«i ana i kou raao ano a pan, a nawai la ananeie malaina pono ia iloko oka wa e kana ai na aoao elna ? A pehea lioi e loaa ai ia oe ka mea nana e malanin pono 1 kon maluhia ? No ka mea, o kou a a maoli ana e hele imna o i- hnna, me koo ike ole t 11 a poino e hiki mai ana malnna o kon kino holookoa, o kou hoao «na e komo iloko 0 i» hana, na ane like me ke kanaka e ku ana ma ka aoao o ka amana, i hoomakaukama me ke kipnka holo o ke kanla li ma kona pn a-i, a oia kon hoomaka ana e ike i kon hopena, he mea weliweli ke komo ana akn iloko o ia haina, aka, oka oihana an i hni mai nei ia mana, aole no ia i kupono ia oe, oa knpono wale no ia i na kane, e like me kon m&kuakane nei, nolailu, aole e hiki ia mana ke ae aku i kou makemake e hele iloko o ke kaua hnliamahi o kon aina maknahine. Nolai $be pono oe ke boopa*u i kon manao ana no ia mea, a e haliu mai kou pepeiao man pepeiao i k>i mana mau olelo a pan, i lo'aa ai ia kakou ka pomaikai ma keia hope aku." Ma keia man olelo a na makoa i ike ibo ai ka laua kaikamahine, ua lokahi na manao paa o kona mau makua, aole « hooko mai ana i kona makemake, nolaila, noonoo hon ibo la oia i mea e malin mai ka manao 0 kona mau makna roahope o kona makemake
Mahope iho o ko Anromna noonoo akahele ana i ka mea kupono ana e wailio hou aku ai imua o kona man makua, no ko lena hoole ana i kona mau manao mua, a olelo hon aku la oia imaa o kana mau makoa mn ke «do aloha, penei : " Ano la, e ko'n m»n makna aloha, ift ike no kakoo i k«hi e loaa mei'ai ka pomaikai, oia hoi ua kokna ana mai o ka mana laai, a oia hookahi wale no ka mea nana e h»awi mai i na pomaikai i oi aku mamua o na mea a p.iu a kanaka e mnnko »> e iike mo konii makemake, a\a maiaila e hiki ai i na mēa a pau ke lanakila, na ike no olua ia mea maloko o keia Baibala nui kahi i kohikuhi ia mai oa mea a pau a he kanaka e hana ai e like tne kona manao, a pela no hoi e hiki ai la olna ke hoomaopopo iho, aole no kakon keia noho ana, oiai, ua oleloia, be mahn ko kakou ola i pua iki ae a nalo ihe, a pela no hoi e hiki ai ia olaa ke hoomaopopo iho, he makehewa ia kakou ke noho waleiho no maluua o keia hooua, me. ka imiolei mau haoa kaulana ma keia ano. Aia a hala akn kakon ma kela aoao o ka muliwai o ka make, malaila e ike ai knkuu, aole he mau hana i koe, aole be oui ana i o » ia nei, no ka mea, na hookauia uai ro»!;.na o ko kakou man kiuo holookoa ka hoomaha loihi ana no na hana a pau, i-,aUila e waino nialie ia ai kakoo no na tansuui makahiki e hiki mni ana, a in* hoi e imi ana kakou i luau kumu e kaulan» ai ko kakou mau inoa ma keia aoao o ka honua, he raea maopopo loa ia, aolo he mea naua e hoopoina i ka inoa a hiki wale i ka hopena. Nolaila, e ae mai oloa ia'u e hele i be kana nie ke kaoalua ole, oiai, na ko kakou noonoo kanaka e imi i na nea e pono ai, a e ualo iho ai ko'u man heloheleoa ano wahioe, a ua ke uhonm' o ka lani e haawi mai ka ho- ; pena pomaikai nui raa keia lu.pe ako, nolaila, e ae mai olua me ka manao kaualna ole, oiai, o ka wa kupono wale no keia e hiki ai ia kakoo ke kuka po no kei» mea," Ma keia wahi i hooki maikai iho ai o An- ; roriana i kana man olelo imoa o kona mau ! makna, aole i hala be umi minuta mahepe iho, ua haawi mai la ka makuakane i kona | ae e hele kaua kaikamahine i ke kaua ma ke I ano ho koa. A i ko Auroriana lohe ana ng ; ka ae inaikai aua mai o koua mau oiakna, ua | piha kona naau i ka hauoli nui, a no ia me*. ' ua hoooakaukan koke no oia ia ia iho, ma ka | imi ana i kumu e njilo ai kona ano wahine. | Ma ia bnpe ibo haawi mai la kona [ ne i kekahi o kona mau kapa kaoa ma koua I ano pnwa, uo* na mauna o ka Hilana o Sekotia. I ko Auroriaoa hookukn hoao ana i ua , mau kapa kaua nei, ua kupi>po uo, a o ka ! ina«*\tta tnai '.uaa a l»lo, ua lik« pu no me ke kam% a ua t;n i ka hiehie koa v ano ka nana aku, a oa puaua ia he koa maoli ; aka hoi, o ka ui oi o kona wahioe, I aole paha e hiki ke hoololi aei i ka ke Akua | mea i haua no<»an mai Mahope iho o ko ' Auroriaua koiuo ana i ua maa kapa kaaa nei, I haawi hoii mai la kona makuakao« i oa mea i kana, oi* hoi k» pahi kaua. k» %ei kaua, a { makaukao kei* mau iu«a a pau # pili i | kona oiau fnmo taua a pau. he aau mioate j i haU ae, hoopuka aka la oia i kana uan ī OWO hnpo h>» iiwaa o koua man makoa altv | ha, " Auo la, 6 kua mau f >kaa, aohe n»«a <• ae a'u e o'elo ako ai la olua i keia *ra. 'oiai, > ua ike no kakou, o k->hi a'u o belo uei, na ltko me na lan pala o ka laao i '.lanie mmkaa | mai o kona wahi i kau ai, pela no ke kuUaa o kahi a'o « hel» nei, aole 00 ka Lanakila wt
no ma ke¥abi aoso, &ele im bbV he lioe i nele i ka halawaWna mai me im poino & ke kaoa, o ba mea wale no paha & koo makna>kaoe i bai maa mai oei ia kakoo, oia boi ka enemi oke keiki alii. Nolaila, lw hoohiki Dei au imna o ke Akoa, be koa ao oo ke kea hemokie, e ola a e make paha malalo o kooa malu, ma ka pono wale no ao e haua ai a biki i ka hopeoa o ke kaaa, be hele nei ao me ka Loomanao mau aua oo olua, a pela boi oloa no'ir, a hiki i ko kakoa wa e halawai kino pu ai, a o ka pomaikai e loaa ana ia'o no kakon oo ia, a ina boi o oa haawina o ka nele ka mea e loaa mai ana ia'o, maiuna iho no o'n ia haawina, mai kaomaha oloa no keia man mea a pao loa." Mahopp iho oka pao ana o ka Auroriaoa raau olelo ioaaa o k«oa roau makaa, haole ibo i kona mau kuli ilalo, a haawi ne la oia i kana [ mau hooenaikai ana i ka Makuo nni hookahi iloko o ka lani, a paa kana hoomaikai ana, ku ae la.oia iluna, a honi aku Ib i na papalioa o kooa māū makaa, a pnka aka la oia iwaho mBi loko ako o kona home, n hele ako la oia a hiki ma kahi i ku ai o ka iio nani o kona makoakaue, me k« hoolako pooo ia me na mea kaoa, j kupoao no ko Aororiana makaukao. O keia iio, he ikaika ame ka mama loa i ka holo ana, a na kopono hoi no ka ofba.na kaua, kao ae la o Anrorioaoa maluna o oa lio oei me ka manao kaualua ole, me he mea la, he mea paani wale no uana ka holo aua malona oka lio. rioa no ia ia a Auho pooo iho ilooa o ka lio, hoomalo maikai mai la oia i ke kaola kaohi, a hooholi ae i ke poo o aa lio hei ma k%hi ana i makeoiake ai, aia hoi, aole i haia ke eekona hookahi, o ka holo ako la no ia o*ua lio nei me ka elea nni, ua oleloia ma keia Kaao, oa like ke koa o ko Anroriana manao me ko ka lio ana e bolo nei, no ka mea, oa hoao ako oia e hoolele i kona lio malona o/kekabi mau pa o ke kuia» nakauhale o Edineboro, no lakon na kapnai
he eono roe ka hapa ke kiekie, na lilo ia be mea ole, me he mea la o ke kiekie o na pa a ua lio nei i lele aku ai, me he kahna holo aa ka lio, a o ka mea hila nae ma kria holo lele. ana o oa lio nei (palaaa o aa pa, avle i oni iki ae ko Anroriana kiūo holookoa, ua paa pono koūa kolaoa malona o ka aoho lio me ka hiehie nai o ka holo ana, mehe mea la, oa hoopaa ia malalo o kona lemn mo kekahi kni-aao.
loa boi o Anrorian% i makemake e hoohnli ae i ka holo ana o ua lio nei maioko ponoi o ua alanui o ke kalanakanhale, me be ka-h» ana la a ka mann i ua pali, ka aa mea o ka hoolai malie, no ia mea, aohe he kanaloa ana no ka mea aotia keia Kaao, no ka mea, he noi ka poe i ikemaka i keia iio a me kona mea uana e hooholo ana ia la, aka, aole i na mea a paa loa ke hoomaopopo pono » ke ano o ka mea e holo ana maluna o na lio nei, no ka mea, na ikea aka na mea kaua e hooponi ana ma ua wahi a pan o ka noho lio, a 0 ka mea ano e wale no nana i hookahaha □ui mai i ka manao o aa mea a pan loa i ike pono akn, no ke ano e loa o koua maa kahiko nani mai ke poo a na wawae, aole ma ke ano kapa alii koa nni, a aole hoi ma ke kapa komo ona ano keooimanaa pao. Aka, me he kapa kila holookoa la' a lalo, aa hana maiauia ma na ano knowelo a paa, na knpono no hoi i ka maikai t w ka hanohano ke nana akn i koūa oiwi pololei. the paipiii * oiaikni no kona kino, no ka paa pono o kona poo i ka papale ano kila, uolaila, aole e hiki t na mea a pau ke hoomaopopo aku i kooa ano, no ka mea, aia ke aka iloko. Ua doI ns manao nooo akn nune mai iloko o na moa a pau, me ka 01010 iho, " Ina paha okeia koa ma ka aoao o ke keiki alii i keia la, be mea maopopo, aole i ikea na fci a ka ni ote Dele>na ; aka, aole paba aaaoei pela ka manao o ka meVnon»* eeia Eaao, uo ka mea, aole i ikeuia kab e hina ai ok« nwahi. No ka mea, ke aoeane aku nei kakon e hiki i kahi kokonakona lo*. o na hana a ka lealea a me ka makeniake nui no Auroriana a me Delema, a be mea pono hoi ia kakou ke hoomaopopo iho, ke ha&wi nei ka mea aona koia Kaao i kona kino holookoa e komo iloko o ke kaaa huliamahi o kooa aina gjaknuh)De. Aole i loihi loa aka ka manawa ana*i holo ai malana o kooa lio. ua hoe 1 ?'» n»a W.h mai la ka naua aoa e na kanaka a p»o loa ia Auroriana, aka t qo ka paa o kona maa maka 1 ko kapa kila, oia ka u»ea uaua i huna ah» i ! koaa mau helehelaua ano wahiae, a i ka w» a ko Aurociaaa m«tf maka i ike ako ai i ka pulelo haaheo mai o ka hae nlaola o ke keiki Delema ma ke poo ponoi o kona mau paali koa, oiai e hooiuoana aoa oa poali koa o fce keikl alii a paoi ka pakaua, a o ka puka komo boi o ka pakaua, uia ko Delema aoao ia, ua waiho hamama po wale ib« la oo ka p«ka komo o ka pakaua m« ke koa ol« oaoa e liai ia wahi. Aka, o ko Deīe«a «aaa puali koa, aia no ke ku makaukau nai k lakoa (oaloko o ka pakaoa, m« ke kaii aaa ao ka maoawa e hoopokaia mmi ai o ka olelo kao» oha, aole ao boi -i upuupr ibo» aia hoi, ike ia aku la ka nee aua mai « na koa oaa ko IVlem» aoao akn laitia iho la aa ki puka " [ ° pakaoa, a p»la no hoi oa m* ka a\> iao o k* keik» ali», k* mai la lakou imua o ka-puka komo oka pakaua 0 D>e!eota i poooi no ka nea oaea e alakai I kona mau i paali ko*. a o ke kaawak m«wae&a o na ao- : ao oiaa, aoU oo i m»«M l«a ak«, oiai b.M, he ' kaoaoao i-a wale ao ke ka*wa!e maī kahi a ! IV!eina • *o a«i a i ko ke keiki alii maa poali koa, ua ku makaukau ihv> ia n« pu*li ko» o oa aoao «lj3a. a o k* mea ) ko*. 0 | ka haopoka ia ma< o i a oW.. kaooha (. i PM V