Ke Au Okoa, Volume VII, Number 26, 12 October 1871 — HE MOOLELO NO IVANAHO! [ARTICLE]

HE MOOLELO NO IVANAHO!

MOKUNA IV. " Ina he ake nui oe e kamailio pu me ke Sakona Feranekelina, no fae aha la oe i knmailio ole ai «o ka uku me keia S*kona " Haawi ae la ia i kekahi kinha waina ia Atelane me ka i ane, " E hoomu u aku i kou kania-i me keia wai momona, a e . boike mai i kau uku e haawi ai no kou liookuu 18." Pane aka la o Atelane, "E honkuu mai ia'u a me kuu mtu boa, alaila, e uku no au i hookahi tnossni «pana dnla " ! I mai |a o Forouadebu. r ", "Me ka huinn o ia mau dula au i ae ai, e ae pu anei oe e-hoi-i boi aku i kela pou nalo meli e hoopuni mai ; nei i ka pakaua, ka poe e kue nei i ko ke alii maluhia a me ke Akua ?" Ekemu aku la o Alelnne, " Ina he hiki i ko u uiiina ke papa aUu ia lakou, na'u »o lakou e hoihoi aku i ko lakou wahi i ht e mai ai, aole no hoi ao e hopohopo no īa me», n'o j ka mea, he hiki oo ia Cederica ke kokua j . mai ia'o." "Ua poeio," wahi a Facoa«debuf(i, "ua Lolo ko makou ae no ia mea, a e hookauia aku Huanei oe, e hele me ka maiuhia iike mmeoa o na noao a i eluu, ae ka uku ia o oa dala b® taussni Aka nae, nole e hookuu 1 pu ivi aku me ka ludnio no loko o keia uku." j Pane mai la o Tem> >elo, •'A me ke kaikaiaalnne kekiUii a kn I«daio," Paue aku In o Alelane, ' He mea kuyono ole ia i ka poe i kapaia be KHnaliano, ina [ ante liikou e kokua aku i ua pue i kapaia he hoom«loka " I m>i U hoi o Bri.cy, " Aole i komo pu iloko o ke<« uku ka Lede Rowena, no ka mei, nole loa eu e hookuu nku an;i iaia, a biki i ka manawa e hooknheia ai ke koko o ka men uana e k«il/aku mih." I hoa mai la o Fflron»debofii, " Aole e ko- 1 mo pii i!oko o keia uka ana uie ka mea ka | mailio ("'ilen," i

Ia m;.a»wd t eke.inu ako 1» o Atelane me ka helt*he'ena i kahakahaia e ke kuo«, "O ka Lede R'»wen« ois no kuu wahine hoopalau, e aho e kauo haluhulu ia aku su e na lio ahiu mamua se o ka se ana aku e hookuu iaia. Ao ke t*uw.i V\ f nmaba oei ka mea uaaa i hoopakele aku 1 ke ola o kuu inakūakune CfderiC3—e haule e Kekahi lauoho o kuu poo mamua ae o ka poino an-i o kona poo," Pane sat la o.lir«cy, " O kau wahine hoopalau anei ia^—<> ka Lede Rowena snei ka wahine hoopnlau a ke kanaka pio e like me oe ? E fee Sakona, ke rnoeuham9 nei anei op ua hoi hoa mai la na Ih o kou mnu nupiinī ehiku O D«'lii oka hftle o Anjou, «ole loa lakou e hooili ana i na inoa kauiuna nialuna 0 i>a pua o ka laUai alii e tike me kou " "E ka Noreman« hooksno," wahi a Atelene, " » ke'o Ja)ani 8 roe ka moPiilii, ua m ebu Wona maemae a me ke kaliiko mana» o he knnaka Farani makiio e 010 nei ma ke kuai aua me tse koko o ka poe «ihue I huakoakoaw imua ooa O kuu mau kupuna na Moi, be poe ikaiku i ke knua, a akamai ms ka hooponopono aupuui am, no lakou na in..a 1 kauiana ma na meie, a i paa lioi ko lakou mau kanawai ma ka moolelo a Witt"nagemote; ka mea noaa na iwi i waihoia iwaena o na pule a na hnipule a ma kona hale kupapao i kokkoluia ai kā kahna o aa kuhunapule." " Loaa oe e Bracy," wahi a Foronadebufa, no k& mea, aa olonlu ia kona manao oo na j olelo a Atelaoe, " ua panp pono ia mai la oe ! e ke Safcoaa." j " Ua iike kana paae ana me ka mea hiki i j ke pio ke kamailio," wahi a Bracy, " no ka 1 mea, o ka mea i huopaaia oa lima ua hiki uo ! i kona eieio ke kamailio laula." Holi ae la j ia a i aku la ia Atelaoe, " O kau kamailio i ana e ke hoa, aole ia he mea e liookuuia aku ai ba Lede Rowena." Mahope iho o keia wa, kamailio loihi aku t> o Atolaoe a b)ki ika patena, a i ka wa i hoomakaia aaa» ai ka olelo p»ne ao kana kaoaailio, aia hoi, koao mai le kekahi koa kiai paka a ba> mai la, aia kekahi moneka hoo mawaho o ka puka pa, e eo« mai aaa e komo mai iloko o ka pakaua. ■ HuK «00 ae la o Foroaadebufa a pane ika-! ik»»fc» la, M IMii> o ba in»a o S»int Bppaet: ke-«l)i o k««« mau b»pi—makilo, he moneka ' maoli kei», ab*e%abi kanaka hoopuni- , poni hoo ? B m ka««a, e nana pooo I jx» mea, i<ta ouko« e kookomn i h«a «»ki i %dkabf kahooa ho»paoij)nni iloko ! i® oukon meu. «aka, a e i h*i«Ht O6koa »oq kankini me oa tao«- j hu'W®." J OWo la « Oi<e, " K feu« haku, « 1 msJM& ibo ik« weU aaa o koa kuhu. C« i ike mai oei |H|. o liou «»b« koa iaia, oia n 9 **. /Bo«ek» bo» «Inh «aai." wati a FW<fa% T do " *>e e>«a bou kaoa e lawa haku «ai. He oiaio no ua hako eo oa U kalaia, » oolaiU ua baako»i» mai lā o»a e hele e koomaUa mai kMM ham e»ai fi hoih»« aka ina pio SakoM ▼■ki ikr>«p«e Eia ka*u kaau, it

olu» e'up Sakuaa, e hoooiauau ao na mea a olua i iohe ai " .

Ke olelo hr>obamani ole nei an," wahi a Auiane, '* o kou boopuahaoia ana, ke mabpmahe nei e hanaia mai me Wa hanohano, i bupono i ko'u k'ilana. m 0 oa mea ai. me kamoe aoa, a e hanaia m : e like me ke aoo o ka ka mea e haawi aku una ina uku. Ke olelo ponoi aku nei hoi au i ka i«iea nui iwaena o oukou nana e pane mai la'u oo keia mea a'u i olelo aku nei. Ee waiho nei kuu mau miktui lima no ke kali ana i ka olelo pone." " Aole l»e olelo pane e haiia aku no kaa-a ana mai o ka paahao." wahi a Foronadibufa, " aole no hoi e hjki ia oe o Maunee De I Bracy ke pane aku " Kahea ae la ia Gile, " E kau aku i na mikina ltma o ka Fe.-aneke-lina maluna o ke kui o kahi kau lole, mnlaila ia mea e kau ai a hiki i ku bo.»kuu ia'na ona.*' Ma ia manawa, hoihoi ia aiai la na paahao ma ko laua wahi, a i ko laua puk« aua aku, ia wa no i halawai aku ai Inua me ka moneka Amhnoae e liooko»i.« ia mai ana i ua keena hana oei; o kona muu heleheiena i ka nana aku he aoo hopuh'-pnalulu. ! ko VV'am-bK ihe ana aku iaia, puana ae la ia, " O keia ke Deus vobiscum oiaio, o na moneka mua akii nei, he mau moneka bookamani wa|e no laua." Hele aku la oa moneka oei a hiki i kahi o nn uaita e akoakoa ana, puana ae la ia i ka i aoa, " E ka Makpahine Hemolele ! akahi no aii a palekana iloko o na malama ana j a na poe Kaneliano." " Ua pīilekana oe," wahi a Bracy, " no ke ano Karistiano o kou ame kou kulana. Eia Hn Baroaa nunui Regin :lH Foronadebufa ka mea ioi aku k& lnmwahawah» i m ladaio a eia hoi ka naita maikai Beriaua de Boisa Guilabeti ka mea nana i pepehi iho i oa Sarakena. In . aole keia ne man houilona inaikai o ke Karistianu, aole a'u mau hoaiiona e ,>!• i iae :io laua." * " 0 oukou na hon'loha a me na kokua ikaīka o ko kakou makua hoahanau iloko o ke Akua, k» Aymer Prior o Iova«la," w»bi ka moneka, " ua .iie nui oukou mia ma ke koku* anß nr,ft kn mHiiaoio naita a me ka manawalea hemolele ; no ka mea, o na olelo hoomnikii i k« haipule Aiigūtine o kana buke wehewehe haiao—He Civi(nte Dei." | Aole i pau pono ae ke kamuilio ana a ka | mooeke. pane koke mai la o Fr>ronadebufa, | "H« s ha kao e olelo tiei e Sir. Priost ? He j wahi manawa pōkole wal" no ko makou e j 'i. «; ke hoolohe ina pooielo aqb Makua 1 H - ni"tole " ' i

j " SkucU Maria !" wahi aka Makua Amb- ; ros«, *' noni ke keakea kolfe mai o keia poe i hoomaopopo ole ika pono ! Aka, he pono i oukou e ike maopopo e na naita koa, o na j poe powa me ka peoelii kanaka, ua kapne ae j lakou i ka uu.kau i ke Akua, a me ka ihiihi 1 o kona ekaleaia, aole lioi i ioala;na i na knno- ) k;» ii k.a Ike Hemolele, Si quis aua-'enle ; Siabolo !" j. "E ba hoah»r?eu. kahunapule." wahi a \ Temepel», "ua hiki la makou k<» noonoo aku ; i ke ano o kau olelo, aka, be pono oe e hoike | Mkaka )ea mai ia inakou, ua hoopaa pīo ia ; auei.knu haku, k« Prior ? A nawaii hoopaa ?" " Ae," wahi h Ambrose, "aia oia iloko o : na hma o nu Manaka o aa goe oowa i o kne mau ulul»au, ka poe mn)f>mn o)e i k» ihiihi hoano o ka Palapala Hemolele i olelo i mai ai, ' Maiiioopa i ko'u mea i poniia, a j i ko'.u mau kaula.' " ! "Eia kekahi hana hou m ko kakou mau j p>ihiKau:i," ahi a Foronadebufd i kona mau j hoa o;iita, " he mea pono anei i ka Abota o ! lovaula ke noi mai i» kakou e kokua aku ia !ia i keia manawa ? E hiki anei i kekahi o kakou ke kokaa aku iaia, oiai he mau hana oui ka kakou e hnna aku ai ano T E ke kahuna mooeka, heaha na kokua a kou haku i manao ai mai a makou akii ?" " E oluolu mai ookon e lobe," wahi a Amj brose, " ua hao wsle mai na lima ikaika mai luna o kuu b-ku kahunapule, me ke kue aoa ī i ka maluhia r.oaoo o kona kiro e like me ! ka'u i hai aku nei ia ookou. oua poe Ia o j Eeliala, ua wehe ae lakou i kona maa kapa j a me kona mau kahiko neni, a ua lawo aku , hoi i na dala gula maemae elua hanen, aka, : noi hon mai nte Ukou e uku hou aku i puo j dala mahnahua, a i ole oia e uku aku, alaila, e lawe la no kona ola e na poe liiua U i okij poepoe ole ia. Nolaila, oa noi mai ko oukou makua il.oko o ke Akua, e hoopakeie «ko oukou iaia, ma ka uku ana aku iaia e like me ka oui o na daU a ka poe po«a i koi mai ai, a i ole i«, e hoopakele iaia ma ka ikaika o ka oukou mau mea kaoa, aia no ia i ko oukou 000000 ana i ka aaea p»no " " Nani ko koikoi oka Prior noi !" wahi a F«ronadehufe, uhe npu nai koia ana o keia kakahiaka Ika wa hea nei la oe i ike ei ua welie ae kekahi b»rt>ria Noremaua i kena kieke dala e uko aku no kekahi kahuoapule 1 a r „a e hemo mai ai oia—ka mea nena na eke moni i oi p«qmi ke' koikoi manaua o ka mai«ou ? A pehea e hiki ai ia makou ke hele aku e hoopakele iaia, oiai, ua poai puni ia mai makou e na kanak* i oi paomi aku ka nui maenua o ko makou heluna, a ke aoehe *«i Ukeu e hoouka uiai ia makou i keU a me keitmiaute." O ka\i la e hoomaka ai e hai aku i» oukou," waAi a ka naeoeka, "iaa ke man»wa poko)e kekahi oo oukoo e m»i »L M» » ka hoopakeU an» nai o ke AUa ia'u, i loaa ole ai i ko'u 1010 elemaknle na poiao koikoi »*i heii poe pow» ake pepeki kanaka m»i Aia Ukou k«* hana U i mau pale kaua ne Ukou, a ua kukulu »e lioi i mau p« mawakomoio na pa o ka p«.k«t>ia noi." (4Waipw.>