Ke Au Okoa, Volume VII, Number 17, 10 August 1871 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]
NA MEA HOU KULOKO.
Ma ke ku ana mai nei o ke kona Ae<i i kh Poalima ibo nei o keia pule i blki mai ai ke Kiaaina o Maoi, P. Nahaolelaa. Ma keia mao la i hala iho nei o keia pole, oa Uu> haaahana uiai ko laaa poe, aaa» aku iiulīli ke pili nopu owela i ka la. £ nana i ka olelo hoolaha & kaliena Heln o ka Apaua o Kona, Oaiiu nei maloko o ka pepa o keia pule. Ma ka la hope o keia malama e pani ai kaua Buke Helu, a e hoiboi ia aku no i ka Luoa Auhan, i Mai nehinei apo ua haule koikoi iho na k.iaua kaumaha, ua hoopulu elo ia na alamti i a me ka nahele ; he mau hoomaalili ana keia ; no na la kikiki aku o ka Poakahi a ine ka i Ponlua. -—— . * ] Ma nehinei ke kn ana mai oba moku kiaj loa brigi Pelekane Aiary Cummings mai na i mokupuni mai ma ka hema aku o kakou nei. OUe kumu o koua kipa ana mii maanei no j ke kepa ana i mau kanaka paahana. Ua lono ia mai ka ua kanilehua mai o Hilo, e hoopoka ia ana kekahi nupepa olelo kanaka malaila. oka oiaio o keia lono ka makou i anoi ai e ike. Tjia he oiaio keia lono. "Olamaila ia uini ke a mai la ke abi." ■ . * Ua hiki mai nei kekahi poe hana han mai Eapalakiko mai, me ka lakon mau mea paahana no ka hana aua i ka han ma ke kulanakanhole nei Ua hooīimalinia nūī ae nei 1 kekahi hale ma Ainahou i wahi no lakon e hoomaka ai e hana. Ma ka nana ana i ka kuhikohi manawa holo o Kilauea, mai kona haalele ana ia nei ma ka hora eliaia o ke ahiahi a hiki i kona hiki hou ana mai ia nei mai Kauai mai, he kanahaknmakolu wale no hora : " Ehaehu Halemano i faa uala lehua." Ma ke kakahiaka Sabati iho nei ua nui ka ia ma kahi pakaukau ia i hiki mai, mai Puu!oa mai. Ano ks nui oka ia, ua kuai hoopoho la ae, ekolu kala i ka hapawaln, a he hapaha walo no t\o ka Oio, » m» kekahi maa ia nunui e ae kupono no ka hapalao. Ua hooholi ia ae nei ke kila o ke kuna Kate Lee, no ka hana bou ana i- kona mau wahi i manuheu i ka wa i ili ai ma o iho o ka hale kukui ma ke awa nei keia puie ae e makaokau loa ai paha oia oo ka alo bou at>» aku i na ale. . Ma ka Poaooo, bora 12 o ke awakea la 12 o Augate nei, e kuai Kudala ia ana na bipi ewalu hanen a keu aku a emi mai paha ma kahale kuai kudala o Beto, e hke rae ka olelo hoolaha a ka Hope Luna Hooponopono waiwai o Oweo J. Hoit, ma ka pepa o keia pule. — Ma nehinei ke ku ana mai o ka moku kiapa Lizzie Ross, he 17 la mai Kapalakiko mai nei, e holo loa ana i Honekaoua Kina. He mau nopepa nu liou hope loa o aā aina ekana i lawe m»i ; aka, oa piha e ka kakon pepa o ke»a pule ; nolaiia ke kaulua ana a ke-i ia pule ae, e hoike aku no makoa. *
O ra mokuahi Ji«i>iona ka moknahi e ko mai «0» ia nei ma ka ln 17 o keia malama, mai Sidaue a oiai Fiji mai. He mohuahi oia i hoomaemae hou la mai nei, i pani ma kahi oka mokuahi City 9/ Mtlbou.me Oka mokuahi City ctf Jldelaide, © ku mai ana ia nei iloko o keia Poaha ae mai Kapalakiko mai. —— Ua lonoia mai ma ka la 23 iho nei o lulai i make ai o L. Kaapa o Hilo, i ke kanahika kumakahi o koua mau makahiki. Me ia kahiko luaui ko makoo walohia a me kona : ohaaa hoi i hoohai p« i& akn ai ko makou raau aloha kaumaha. He kanaka oia i iks nni ia he hoopono, a me ka mikiala ma na I hana maikai ; a he hoa hauohano 00 ka Ha!le Ahaolelo 1 kekahi mau makahiki. Ma ke awaken Sabati iho nei, ua hopaia kekahi mau poe opiopio a me na kaeaalii ewaln a ker. ae ko lakou nui, ma ke kiowai o Puehuehu, do ka auau i ka maoli i ka hoohauuaele wawahi Sabati. Aka, ua hooknu bou ia mai la lakou me ka haawi ia niai i na olelo a<). Ua lono mai no hoi m&kou malaK la kuhi luakaha mau o kekahi poe i na bora 0 ka la, mai ka Poakahi a hiki i k« $abati • e ahuai ana i ka manawa mamuli o aa aoaa lealaa. Ua hnikau pa ilaila na k»M a m« na wahine, a o»e ua kamalii no ka leU kawa luu pcH>, ame ka paani wai ana. Kei ka la« na Uaakei 0 na keiki a kaaaka I Ma k« po Poaono iho nei, aahopaia kekahi wahi Wfca, uo kaaihuo a me k,. wawahi hale ana, n>a ka hale kamana o Tibeta a ata Sorreuaon ma, ma UUkoheo. Ika hiki ana 1 ka hora umikumakahi, aa lob«iaka aakek« oke 010 ka paka oka Uale kamana, a ninan mai la kekahi wahioe o Poka ka imai " o«r«.i °k«ia e 010 ; ka t»«t« kamana?" Aole he leo i pan« aku. noln» malie aa aihue nei ao kekat»i manawa, a mahop* ih*> maka hou nia • 010 uie ka boot»aka (iilii a biki i ka moka ana o ka laau, hemo ka puka a komo akn ka aibuo iloko. Ma i« manawa •koh» kanaka i hel«> mai e malania i na w-hi • puka ai ka aiho* iwaho, a kii aka i ka makai. Ik* komo ia ana e hali. loaa aku oia poa ana malalo »a« pahu kamaoa, a lawe »a aka ta e h<H>p*a Ma ka Poakahi iho m» aa U«« iaae oia iinna o ka Aha H.<omalu, a ua waihoia aku la ienua o ka Aha Jure.
°ko fl» A«» B, * , rae ke K o hi B8 Weiwai *», „ . Amenke Jame»tovm. Ua teok»«i 1(1 e» pu aloha maa i ku i lto iakoo fcgbflp. hookipa «aikal ia a&d tsio Q « &&&* Oher. srdi » «m kwia miia irtU tooi«. a oa malaoa o ka aMt« ao fc& -«w maioaa a« « ka bot a&a a»at ia kola ««.
Ua hmoia nai'ka 08 RWj»eb«f!a 10, aa poha se la keteabi o oa iptf l b<«Ana!oo kopaa o kabi wiliko o Kaupakuea, i kekabi la o keU pule ibo oci a &ga loaa oaai la keka* h> maoiala o ka ipo hoonialoo ka pabe hana ma ia wahi. Ma ka 1000 lope ttai net ke ola la no ua pako Io t eii nae iia hoomalule ia oia i ka eha kukonukono, a aa maoaoia no hoi, he pomaikai kona oia. Ua !odo mai makou ma ka p&a ana o keia hapaha kula, e w«iho mai ana o Prof J S. Kinoey i ka malama ana i ka haie kōīa alii, oa waiho aku la oia i koaa palapaia aoi hookuu imua oka Papa Hooaaauao, a he mea maopopō. bo kama hoo ke paai ia ana ma keīa hakahaka. Aka, aole e hiki ia makou ke puana ae, i ka iooa © ka «aea e lilo ana i kumn ma ia wahi. Ma ka po Sabati iho nei, ma ka loakini o Kaumakapili, ua komo ae la kekahi mau wahine opiopio Hawaii i hooponionlp ie ka ooonoo e na wai hoomalnle kino. me ka walaan hoohaanaele ana, mabko olaila, oie ka manao ole i ka iLiihi o ka hale a me na hoa* no eehia oka la. Ua hopeia nae laoa a lawe ia aka he roan hoa ho-an mee ao ka Halewai. Ma ke kakahiaka Poakahi iho oei ko lana hookolokoloia ana, a hoopai ia eono dala pakahi. Pela iho la e pono ai.
Ua loaa niai nei hekahi mau laaoo liiiii Sparrov> i ke Kuhina Kalaiaioa, mai Auekla»d mai, eiwa ko lakoa nui, eha manu kaD6 a elima manu wahine. Mabope fbo oka hiki aoa mai ia nei, ua maluma ia ae e Mr.
Hassinger, a miihope iho o ka hala aoa o kekahi raau hebedotr»a ua knu ia akn eUma maau, elua maou kaae, a ekolo nu» wehiee, aka, ua hoi hou mai no ka maoa wahioe *heo i kahi o lakou i hoopaa »a ai, a o oa mea eha ka i lele aku e hauoli ilok« o ka ulowehi laau oke kaoaa nei. He maou hikiwawa loa keia o ka laha, a he oolea e Uke la me na bm. na lioeta m&kalii e lele nei. .M* fca>aina (a Poaono ibo oei ke ku aaa mai o ka maouwa Amerika Janmto»n, be 64 la mai Valapuaiso mai Oke komu o kuna lohi aoa, no ka hele aoa eaana i kekahi mni mokupuni, a me na pakoakoa o ka Moaoa Pakipika oei i maopopo ole ko lakou kolaaa ma ka palapala aioa. Eia malalo iho oei aa iooa o kona mau aiii moku : Bancroft Gherardi, Commaoder. Chas. L. Hootingtoa, Lacut. Commai»ier t Ex-Officer. ftor. William Weleh, Lieoteoant aod NavigaW. M. Cowgill, A. C. MeMeehao aod J. D. Adams, Masters. Geo. R. Watkius, Paym«3ter. W. H. Jooes, P. A. Sargeoa. E. C. 11ittcher, Satgeoo. F C. Elliott, C. G Notten, S. M9)«rd aod W. Dougherty, Mates. Aadrew Milne, Boatswtōa. K. A. McDonaid 6unner. .G. D. Maey, Sāitaaker. W A. Hiods, Captaio'e Clerk. C. W. SiDclair, Paytr.aeter , 3 Clerk. Di pau ibo oei i ke pai iaka bake heluhela a ka Papa Hooaa&o&o i hana iho nei, i boke belnbela ne aa kala aopmi m& ka oiolo Hawaii, a be maa maiama pokole i koe e kali ai oo ka haaaahamo ana i aa maa buke 1«, alaila, e ike ia no koaa kiao iana o ke akea. oka loaa ana ona buke heieheio 0 keia ano, be kokoa aoi ao «a ao na kala Hawaii o Uakoa oei. kabi o ko lakoa ao aoa Ina hoomahek» oka helohein aaa. Ma s& aoao moa o ka buke, he mao hoike ua ao ke ano o fca leo roa ke kamailio aaa, ka pi?oa, a me ka ihoaa o ka leo ma ke kaewahi, ke kauo, a me ke k«mo» ana o ka leo, a hooki pokote paka, e like aek« tao maoli o ke kaaaailio aaa. 0 oa haawiaa oloko o n buke aei, aa aaahi ta mai kokaki maileko aaai ooa kaawina Mob«ta o kekahl maa boke ma ka oleio BeriUaia, aa lawe ia mai kekahi mailoko aiai o aa olelo akaaai a Soloaeaa, a aw kekahi mao wahi e ae o ka Baibala. Ua lawe ia mai hoi kekahi omiloko mai o ke ao keinhelo kahiko, a aa hakaia kekahi mao haawiaa. He maa mele kekahi aka Rev. L. Laiaaa i aoahi ai «ai ka olelo Beritaaia mai a i ka olek Hawaii, e Is. la me ka w uaaa koraka,* a me kekahi maa f»eb e ae. V% Weepnka «e a Jem Mim » kakahi hos. laha aa b«kak« w Cobun», ba ka p{. H, a i ole be « kela aaae <aai. A o kakie kakaka ai malekae aa m4e be baaori oNa Oleaaa Ua haawī «e ia o Cofeara i koaa ae aa O'Oaliwm a hakaka. Iloko o keia bebe*wa, ewala baaeri m* kanalima kwawaMMīka ka «ai « aa make am ke kolaaakaakaie • No loka ae« t a ke eko(« haneii a lae kaaaka Umam t»& Rrookljn Ua mahwahua kā m»k.« ava aa «al i el»ao ke kelmakaohaie o Nu loka i keia mae la.