Ke Au Okoa, Volume VI, Number 45, 23 February 1871 — Untitled [ARTICLE]
Ua hoomaopopo mua aku makou imua o kakou holookoa mai o a o, ua hapaiia kekahi kumumanao uoke kukulu anai Hotele hookipa maloko o ka ponaha o keia kulanakauhale nei. No keia mau pule i hala iho nei, ua noho iho kekahi mau aha halawai kuka no ka noonoo ana no ke kumupaa e hiki ai ke hoalaia ua hotele nei; a ma ka halawai hope loa ma ka Poakolu o keia pule iho nei, ua hoakaka pono loa ia mai na kumu no ke kukuluia ana, a ua kohoia i elua mau meu i Komite no ka hui ana aku ma ke Kuhina Kalaiaina no ka noonoo ana i kahi e kukuluia ai o ua hotele nei. 0 keia mau halawai anā,ua piha pu mai°no ia i ka poe i hookupu nō ke ka mupaa e hoomaka ai, o lakou no ka poe kalepa a me kekahi poe oihana e ae o keia kulanakauhale, i 'ake nui e kukuluia ua hale nei i manaoia, i komoia mai e kekahi mau pomaikai hou. Ua haiia mai, ua aneane e iawa pono loa ke kumupaa 'no ka hoala ana, a he mau tausani kala hapa koe a kekahi poe haawi komo hui aku, alaila, lawa pono loa paha no ka hoomaka ana. Ina pela, e like me keia mau hoomaopopo hapaiia ana, alaila, ua ane holo lea loa paha ke kukulu a me ka hoalaia» ana o ua hale nei i manaoia no ka hookipa ana mai i na malihini o na aina e, a me ka poe no hoi kekahi e ake ana e noho malalo o kona malu mai na mokupnni e mai. . I keia manawa, ua nele nui kakou īlo kahi a me ka hale kupono no ka hookipa ana mai i na malihini mai na aina e mai ; ua nue ia aku, ua nune ia mai, owai la anei ka mea nan'a e hoomata i ke kukulu ana'i l)otele ; ua kakaliia a ua liu wale ka manawa, aohe mea i oili mai e la\ve. i ke kukulu ana i ua hotele nei. oka poe kuonoono maoli o keia kulanakauhale, ua ku nana, me ka noonoo wale no, aohe hoomaka i hana ia e hoala ai i ua hotele-nei. Ua noonooia e kela me keia poe kalepa a me }kahi poe oihana e ae, pehea la anei e hiki ai ke kukulu i hotele ? Ua maopopo ma ka haloku mau ana o keia mau ano manao iloko o keia poe, ua ake nui ia e ka hapanui o ka poe kuonoono o keia kulanakauhale, e kukulu i ano hale hookipa ; a ua kunana nae lakou i kahi a me na kumu e hiki. ai; no ka mea, aole e hiki i ke kanaka hookahi, elua a ekolu a pela aku ke hoala, no ka nui no paha o na keakea e alai mai ana imua o kona hookumuia ana ; a he mea pono i kekahi mea oi ae o ka maikai o ka hoopaa ana mai ke komo
pu mai ma ia mea. Ua noonoo maiaoia, aohe mea e ae e hiki ai, koe wale no ke Aupnni, aia ia a komo pn mai me kona kokua ana, alaila, "hiki iho Ia ; e like me kekahi kumnhana nui e ae.
Aka, ma ko ke Aupuni komo pu ana aku e kokua me kekahi mau makaainana kuonoono i ka hapai pu ana i keia kumuhana hou—aa halawai koke mai Ia no oia me na manao hoopuka nupepa o kekahi poe, he mea kupono ole, a, " e kue ana i ko ke Aupuni malama ana i hotele, a i ole, i ko ke Aupuni komo ana mai, e lilo oia kekahi hoa hui a auamo pu i na ]ilo a me na poho e hiki ai ke malama ia hale." A e i pu ana no hoi, " aole he pono i ke Aupuni e lilo i hoa hui e alakai ai i na hana kupono i ke kanaka e imi ana i kona ola." Ua maikai a ua kupono io no keia mati puana leo ana, ke imi wale aku nae ke Aupuni e pakaha wale mai i ka pomaikai o ua kanaka» imi ola la ma kana lmno a oihana paha. Aka nae hoi, ua kakali malie no ke Aupuni o ka hoala mai o kahi poe e manao ana e kukulu i hotele hookipa kupono no na malihini, a aohe poe i aa mai e hapai ia hana nui e lōaa ai na ia kakou he pomaikai. Mai ka wa mai i hoomaka ia ai o ka ike maopopo ia ana e hooman ia ana he mau laina holomaū (ma o kakou nei ke oioina), ūa'hapai ia no na hoala manao ana no ke kukulu ana i hotele, aohe nae inea hookahi a hui paha i ala mai e knkuluia; —A i ka wa a ke Aupuni i hookomo mai ai i kona ma- " , e kokua mai, oa ala like mai
ka poe kuonoono o hooia a lokahi pu ina ke kukulu a me ka hoala ana ia mea. Aole keia he keakea ana o ke Aupuni i ka poe e imi ola ana ma ia mea ; aka, he mau hoomakaukau ana i waln no ka poe e kipa mai ana, » haawi ana no hoi i ka pomaikai i ka Lhulehu.
0 makou 110 kekahi i kokua nui no keia mea he kukulu ana i hotele, ina paha e kukuluia ana e kekahi mea hookahi a hui paha. Eia nae, aohe mea kuonoono knpono me ka puu dala uui. e li!:i me kekahi poe o na aina e, ka hoala ae no !cu ana ; aole poe kuonono iki i aa o kakou nei. | Ina he nele nui keia i ike maka ia, no ka hookipa ana mai i na malihini, a e mahua- | hua ana ka poe kipa mai ; e kakali no anei kakou a hiki i ka manawa hope loa ? j Me he la, o keia hoohalahalaia ana no ko |ke Aupuui kokua ana, ua ane like no ia jme ko kv Aupuni kokua ana i ka laina j mokumahu pili aina. Mamua, ua puana leo nui ia he mea kupono ole i ke Aupuni ke komo ana ma ia hana. Ua kali no ke Aupuni me ke akahele, a aohe nae he mea a hui paha i hoala ae e kukulu i ka laina mokumahu holo pili aina. Ano, ua ike ia he nele nui ia no kakou nei, a i ka lawe ana o ke Aupuni nana.ponoi e hooholo, ua ike ia ae la kona hopena ; a na mai la ia me ko ka lehulehu kaahele mau apono ana ma ia mea. Ke kumu nui o ko ke Aupuni lawe ana no ia inea, i kumu e hiki ai ke holopono ia hana ; a he manao wale no hoi kai loko o makou, e hoolilo mai no ke Aupuui i kekahi mea e noi aku ana e lilo mai iaia ka laina mokumahu holo pili aina, malalo paha o na aelike ana, i hooponopono loa ia ai na holo ana, i kupono i ko ka lehulehu makemake. Eia hoi, ke hoomaka nei ke Aupuni i ke kokua pu ana ma keia mea he kukulu hotele. He oiaio no o ka ke Aupuni hana o ka hooko ana i na Kanawai e malama ana i ka maluhia a me ka pomaikai o na kanaka a pau ; a pela no o ka ke Aupuni hana keia e hapai nei no, ks malama ana mai ina pomaikai. A ina e pomaikai ana ke Aupuni, owai ke Aupuni ? oka poewale no anei i hookomo i ka lakou mau dala i kokua no ke kukuluia ana o ka hotele ? Owai hou hoi ke Aupuni ? Aole anei o kakou lehulehu mai o a o ke Aupuni ? Owai ke aa e hoole mai ?
0 kekahi o na kumu nui o ko makou kokua ana i ke kukuluia o kekahi hotele (iua na ke Aupuni a poe okoa e ae pabaj o ke ku ko makou makemake nui), no ka mea, he mea- no ia e hoohoihoi mai ai i ka mahiai ana no na mea ulu, a me kekahi mau hana mikiala e ae. Ina e kukaluia ana keia hotele, e makemake nui ia ana na mea uln, e like me na hua akaakai, na puu kapiki, na kihene ohia a uala paha, na ahui maia, na ipu aimaka me na ipu ala, na p*oha a me kela a rae keia mau hua u!u ai. Aole wale hoi o ke kanaka mahiai wale do ke hoopomaikaiia aku, e loaa pu no i ke kanaka hanai holoholona kekahi, e like me ka poe e hanai ana i na bipi, liipa a puaa. Aolo iaia pau mai ka pomaikai ; aia pu mai no i ke kanaka hanai manu, moa, pelehu. ka-ka, a pela akn; aole wale ma ko lakou io, aka, ma ko lakou mau hua pu kekahi mea i makemake nui īa. 0 ka pau wale ae la no anei i keia poe? Aole, aia ke kanaka holoi lole ; e like me ka nui o na malihini e kipa mai ana ma ua hotele nei, pela no e paa mau ai kona mau lima i ka hana, e loaa pu no hoi i ka poe kahu lanahu a me ka poe ku pia kekahi pomaikai. Pela no i ka poe kalewa lio ; a he nui wale aku ka poe e hoopomaikai ia ma keia mea. Ma keia mea, aole anei o ka pomaikai i loaa i ke Aupuni, oia na pomaikai i loaa i ka lehulehu ?