Ke Au Okoa, Volume VI, Number 42, 2 February 1871 — HE KAAO NO MORIONA, KA ELEU O ITALIA. [ARTICLE]
HE KAAO NO MORIONA,
KA ELEU O ITALIA.
HELU U. Mahope iho o ka pan aoa o ka ke Kuene hoomakankan atia, aia hoi, ua honehone msi la ka leo o ka bele liiiii a ke Kuene, e like me ka uiea mau ma kana oihana. Ia Moi'iona a me Dominesela a me ke Kaikamahiue Alii o Geremania e aoho pn uei ma ka papa aina, na hoopnka hou mai la ua Kaikamahine Alii nei, no ka mea nona keia Kaao ; aka, aole paha oia i hoomanao i na olelo mna a Moriona i hai mua akn ai inaaa ona, a nn ka ee ole o Moriona no ka wa alua a ua Kaikamahine Alii nei i hoao bou mai ai e kamailin no ia mea, a no ka ike ana o aa Kaikamahixe Alii nei, aole i hookoia kona makemake, no ia mea, haale iho la ka aana aua a kona nan maka ilalo no kekahi man mioute, a ma ia hope iho, poana mai la oia i kana mau hoaolelo hope loa, " Ano, ke ike nei aa ika hooko ole ia o ko'u makemake i keia wa, no ka mea, owan ponoi ka mea i hiki kino mai nei ia nei, nolaila, ke noi akn nei an imna o olua e na mea hale, he inea pono paha e hooknnia mai an mai ka maln o ko olna home, oiai, ua aie nm' an i ko olua lokomaihai a me na hana hoonanea maikai kopono a Monona, a o na olelo a pau a'u i hoopnka ai no Moriona, he mea pono e uaawi mai i ko ulna ahonni, ma ka hoolilo ana i mea ole na olelo a pau a'o i hoopuka akn nei imna o olua, no na mea e pili ana i ko'a man manao ake nui no Moriona, nolaile, e hoolilo i mea ole keia mao olelo, owau a o olua, paa ae ia no, aole be olelo ana no ia mea, ua hala keia ]» me kana tnau liana, a o na haoa o ka wa e hiki mai ana, oia na mea kupono ia kakou e lawe no ko kakon hoomaoao ana." Me keia nian hnaolelo hooki iho la oa. Kaikamahine Alii nei i kana olelo ana.
I ko Moriona lohe ana i keia mau olelo a ke KaikamaLiae Alii o GeremaDia, mai ka mna a ka hope, pane uiai la oia me ka olaolo maikai o ka leo, " Ina pela io koo manaoio maoli, alaila, ua pomaikai oe ma keia maoao aoa, oiai, be manao ano Karistiano kela, a e loaa ana ia oe na haawina maikai a pan loa ma keia noho ana, e hana aku oe i ka mea i kopooo i kn makemake o ka Mea nana kakou i hana, a Naua no e uku mai ia oe i na haawiaa oi loa akn o ka pomaikai ma kela ooho ana lani, kahi i hookaawale ia no ka poe a pau e paulele ana i ke ahonui o ka kni, a e lilo oe i kaikoahine no'u ma ka poao a hiki i ko kakon maa eekona hope loa." A pao ka Moriona olelo ana, ku ae la ua Kaikamahine Alii aei ilnna, a ha&wi mai la i kona aloha hope loa imna o na mea hale, a hoomaka aku la ōia e hoi ma ka home o kona mea nana i hookipa ako me ka hanohaoo. Ia ia i poka akn ai, aole oia i hali ae a nana ma o a maanei, oa awiwi akn la ke ao ana a !'ona mao •wawe, oiai, oa aaki iho la ka ponli o na po oei malona o ke kolanakauhale alii o Itulia, a i ahona iki i ka maamaama o na kukni i kakuluia ma na pipa alanui a pau o ke kalanakaohale, he nui no na poe e holoholo ana ma na alanui ia po, aole nae kekahi mea i ike mai i kona ano maoli, oiai, na paa kooa mao maka iloko o ka uhi-maka, hoomau aka la oia i ke koele wawae ana a hiki wale i kona manawa i komo ako ai iloko o ka pa o ka Halealii, a i kona hiki ana ma ka romi i hookaawale ia nona, a haule aku la oia liiamoe ana ia po me ka oluolo maikai a hiki wale i ka wehe ana mai o na koknna malamalama o kekahi la ae, ala koke mai la oia a komo i na kapa kupono a hele aka la i ka holoholo no kekahi hora mamoa ae o ka hiki ana mai 0 ka wa paina kakahiaka. Aole no hoi he man olelo e ae i loheia nona, malaila oo oia 1 noho ai me ka malama maikai iae ka Moi 0 Italia, a hiki waie i kona manawa i holi hoi ako ai i kona Anpnni. Ki. LOHK ANA O AIaWE I KE KAŪLANA LOA 0 MA KANA' mao hana aomai. E ka poe e helnheln ana i keia Ka»o, aole a kakoa olelo ana i koe no ke Kaikamahine Alii o Gferea3ania, oiai, he man la helo wale no kona i koe, a hnli hoi aku i kona Aapnni, e kamailio kakoo no kahi moli pokii kaikoahine o Moriona, ka mea i olelo aku i ko lana Papa, e mahele pn i na eha a ke aloha ole i hana ai malnna o ke kino hewa ole o kona hanao moa. Ka mea boi nona na mapuoa leo aloha hope loa a koaa hanaoi maa i lohe koliolio mai ai, i ka wa boi a kona maa kapnai i hehi iho ai i kona mau keehina hope loa ma na papahelo o na home nei a ke ahonoi ole i noho ai no ka manawa loihi. Aka, me he nea la, ua hoomanao mau no pnha oia 1 ka olelo kanoha hope loa a kona hanau mua, me ke kali malie ana o ka hiki mai o ka wa kupono e hookoia ai na 01010 kanoha nei, a oia'nohoi keiaanae lohe nei, no na hana kanlana a Monona ; akahi no kakoo a holi hon ae • nana;akn i hope no ko Alawe noho
ana a tne kanu mau haua. Ia Moriona no i kaileleia niai ai mai ko lakou home mai, aole i 'wehe koke ia na kaul* i hoopaaia ai o Alawe, aka, i ka hiki ana mai o na hora a ka oanaiea i kau mai ai malun» o Alawe, no ka ai ole i na mea. ai i w'hoia aku imua ona, a ua ia mea i kono i !.. n ikuakaae, e kii aku e wehe i na kanla i hoopaia'i ma kona mau ame wawae, a hoihoi ia'ku la oia maloko o kekahi keena okoa, a haawi aku la kona Papa i ua olelo hooluolu aku imua o Alawe, oiai, o ka manao pna loa iloko o kona punwai, ualike me ka lapalapa ana o ke ahi, oiai, aole no i hookuu aku o Alawe i ka amo ana a kuna mau mnka, e upoi iho i kona man lihilihi iioko oka hiamoe. Iloko o ko Ala. we uoho hookahi ana me ka malnhia malalo o ka malama ana a ko laua makuakane no ka manawa loihi, ua nii ae la ke kino o Alawe i ka nni kupono, me ka hoike mai o konu helehelena i ke ano wahine ni.a me ka olnoln, oiai kona man la pokeo. No ka manawa loihi i hala ae, uaimi mau oia i kamu nona e kaawale ai mai sa home o konamakuakane. aka, he mea paakiki nae ke noi ana aku i knua makuakaue, nolaila ua noho oi« me ka hoomuniwanui no ka manaw;i loihi, me ka hoomaamaa aua i na leo mele, ma kekahi mau hora o ke ao a me ka po. Ma ia hana oia i hoowalea ui a hiki waie i kona wa i lohe ai i ke kaulana o ka inoa o kona kaikunane ; na nlu mai la ka maaaolana iloko o Alawe, ua kokoke mai ka manawa e h' okoia'i ka olelo kauoha hope loa a kona kaikunane i hai mai ai ia ia, aole nae oia i pihoihoi a wikiwilei aku e hele koke, no ka mea, oa kali malie »kn no oia me ka manao o ka hiki hou mai o kalono no kana man hana kanlana. Ahe mau k i hala ae, tia 'niki hou mai Ia na lono kupono e hooia mai ana i ke kaulana o kona inoa ma ke kulanakanhale alii r, Italia, pela oin i hooman ai i ka hoomanawanui una, a i kekahi la ae, liele akn Ia o Alawe ma ka hale o kekahi kaikamahine, he hoa'loha nona ma ka imi ana i na inea hoonaauao ma ns palapala i aoia mai e ke Kumuao I kona hiki ana akn malaila, ua hookipa maikai ia'kn la oia inaloko o ka rcmi hookipa, a luan«i wale iho la laua nei no kekahi man minute. a ma ia hope iho no, olelo mai la ua knikamahine uei ia Alawe, " Akahi no a loaa ia'a ka wa pono e hai aku ia oe no kou kaikunaiie no Moriona, oiai, ua ike iho nei au maloko o ka nupepa, no kona wahi moolelo. - a na manao no hoi au e hele iiku e hai ia «e no keia mea, a uo kou hiki ana mai nei hoi, nolaila au e hai aku uei ia
oe no keia ruea." I ka lohe una o Alawe i keia mau olelo a kona hoa'loha i hai mui ni, oa ulu hou mai la na inanao aloha iloko ona, me kona olelo aku i kona hoa'loha, " Ua lohe wale no'au noDa, aka, aole nae i maopopo ia'u kona wahi i noho ai i keia wa, a no kou h»i ana mai nei ia'n i keia wa, nolaila, ke noi aku nei au i kou lokomaikai, e haawi mai oe i ka nupepa, e nana " o au." Ae mai la uo hoi kona hoa'loha i kana noi, a hauwiia mai la ka nupepa ia iu, a i kona nana ana iho i na oleio a pau oloko, halawai mai la ka ike a konaman maka moolelo loihi a kona hanau moa, e hahai ana no na mea a pau e pili ana i kana huakai hele iloko o nn nluiaan no ka manawa loihi, he eono mahina—ka loaa ana ia ia o ka home maikai—ka waiwai a me ka hanohano—ka inoa kaulana a me ka hoopono, e !iUe me na mea i hoikeia ma na Helu o keia Kaao i hala ae nei. Ike ahiahi ana iho, hoi aku la o Alawe ma kona home, a i kekahi la mai, hele hou aku la o Alawe ma kahi o koua hoa'loha, a pela mau oia i hele ai malaila me ka mauao iloko ona, ina e loaa ia ia ka wa kopouo, alaila, e hookoaoa oia i ka manaoe mahuka mai ka home aku o kona makuakane, a e ukali aku mahope o koaa haoau mua. 1 ka po o kekahi la, oa hoomakaokau malo oia i kona mau pono kino o ka hele ana me ka ike ole o kona mako&kane, oiai, aole paha he manao iloko o aa. makuakane nei, e koko ke mai ana ka manawa e hooko-o ai o Alawe i ka pili ana me ka makua. He man la mahope mai, i na hora poniponi o ka wanaao o kekahi la, ala koke mai U o Alawe a hoomakaukaa iho la ia ia no ka hele ana, mamoa ae o kooa hele ana, haawi moa ae la oia i kona hoomaikai ana i ka iooa o ke Akua, maloko o kana pule aoa, penei: " Ano, ke noi aku nēi au ia oe e kou Hako leso Kristo, ka mea i kaulia iluna o ka laau kea mai ka honna aku nei no kon hewa, ka mea hoi i knaM kon kino holookoa i hoomaemae ia'i na mea a pau tna kon mau palapu, ka mea i hookaheia ke koko me ka bewa ole, e like me ke komo ana o ke kui ma kon mao lima a me na wawae, a o ka maka hoi o ka ihe ma kou puuwai hemolele, pela no ka eha iloko o'u no ko'u mao hewa, aka, ke noi akn nei au ia oe i keia wa, e kala mai oe i ko'u mau hewa a pao, a e haawi mai oe i na haawina kupono malnna o kau kauwa nei, i na wa a pan, nau no hoi e pale ae i na hoowalewale a pan o keia ao, no ka mea, o ka mea e paulele ako ia oe me ka naan maemae, e loaa no na haawina pomaikai a pao ma kelanoho ana lani, e kokna mai oe ia'o raa kahi a ko'u mau kapuai e hele ai, a nau hoie hoohalawai mai ia'u me kno kaikonane ma keia hope ak«, i hoonani ia'i r kou inoa, e like me ia i malama ia'i mai kinohi mai, a hiki i keia ws, aika wā pau ole. Amene." A mn.ia hope iho, kakau iho la oia he mau wahi lalani huaolelo na kona maknakane, e liai anu i koua maa manao maoli, ua hiki mai ka Ia a ke Akaa i kahen mai ai ia ia e nkali aku mahope o kona hanau mon, a i ka pmi an« o keia hana »ua, opiopi iho la oia i ua leta nel, a kaa ae 1a ma ke pani o ka paka o ka rumi ana e moe mao ai. (Aole i pau.)