Ke Au Okoa, Volume VI, Number 28, 27 ʻOkakopa 1870 — Untitled [ARTICLE]

He 3dEA inau no ia makou e piipai nni aku nei, o ka holomua ana o kela aupuni a me keia aupuni lahui, aa hilinai nui loa no ia malanao na waiwai knloko ako, mamua ae o na waiwai e ae owaho mai, a neai kekahi man aupuni e ae mai paha o keia honua. Ke hnli man ae no kakon e makaikai ma na mea maa mau o keia noho'na, e halnwai mau mai no anei me kakoa na kahoaka oiaio oia mau mea, i hoakakaia a i hoomaopopoia mai no hoi e ke kapn a me ka ulu pn ana mai no hoi o na waiwai kuloko. Maluna hoi o keaha ,e kukulu ai kekahi lahui e hookahua paa ai i.kona holo mea ana ? Pehea hoi 'e alakoia akn ai kakon i ka lanna kalepa ana me na mana aupuni nni o keia honna ?- ~A pehea boi kakou e hiki ai ke ike ia mai malaloo na kaikahi, ina na hooneleia kakoa me na loaa kuloko o kakou aku nei 1 He mau ninan knpono no keia ia kakon, a he maopopo no hoi, me ko inakon kanalua ole i ko oukon huipu mai e ka poe heluhelu ; aole loa kakou e ike ia mai ana, ina, aohe o kakou man waiwai ponoi e hoouna aku ai i na aupuni o na aina e. He mea maopopo no keia, ina e nana hope aku i na mauawa i kaahope ska mamna ae o ka mahiia a me ka hoohua ana mai o ko kakou mau kula i na waiwai e knpono ai i ke kalepa ana akn me ko na anpnni e. He mau makahiki mamna akn oia monawa, na lilo wale no ko kukou nei Pae Aina i mau oioina a i mau hale kipa manawa no na moku okohola, e hoomaha ae hoolooln ana no na manawa pokole, a nalo akn no lakeu no na manawa loihi wale mai ko kakon nei mau awa aku. Aka, na ma«popo no ia kakou i keia man makahiki mai nei, i ka manawa i hoohua nui mai ai na waiwai knloko, ua nui loa na hoonna ia ana akn i na aina e kalepa ia ai, a na kamaaina me ko kakon man waīwai kuloko kekahi man awa nni a me na awa komn ]iilii o ke ao nei. No keia maumaua anr. aku o ka hemo ana o na waiwai kaloko mai o kakou akn nei, na nni ka imi ia ana mai o kakou ma ke ano kalepa e ko waho mai poe. Mamua akn nei, ua aneane he iwakalua ma- , kahiki i hala ae nei, ua hnli duī ia mai nei e na kapakai o Kaleponi ka uala kahiki, a ua lako nni na kanaka ma ka hoomau ia aoa mai o ke kii ia oia waiwai o ka aina. Aka, mahope mai nae, ua lilo na Kaleponi e hanai mai me na nala kahiki ; a ua haalele ia e koonei poe ka mahi nui ana ma ia mea. I ka manawa no mahope mai, ua māhiia ■. ba palaoa, ka huita, ke kulina a me kekahi man mea uln e ae ; a ua ohi no ka poe mahiai i na hopena ona hou o kolakou mau lae. Oka palaoaameka buita maMakawaono pahakahi ikamaainanui noia mea ; a uakaulana no hoi kekahi poe kanaka Hawaii no ka nui o ko lakou mau mala a me ka loloa o na kakai mai ia mau mea mai. I ka nana ana ma keia mea oa maopopo paha o ka emi ana paha o na kumnkuai kekahi o oa kumu nui i ha&lefe ia ai o ke kanu ia ana ; a o ka palaoa hoi, na lono mai makou no ka hni ana me kekahi man lau nahele awaliia. īna o keia iho la na kumu, he mea kupono no i ke kanaka o hana mo ka mikiala ana no nalilo ; e kaupaona kupono e hoolilo no na mea-knpo-no e hiki ai ka lawelawe anai ka oihana mahiai, oiai, hookahi no makahiki hooneneno o na mahiai a pau loa oia no ka makahiki mna loa, a ina oa puka pono, alaila, oa knkuluia ke kahna waiwai hoopomaikai oia kanaka n mo kona aupuni. No ka mea, e lilo ana kana inau hana o ka makahiki i alakai e hookea aku ai i kona palalaha ana no kamakahiki aloa, a pela aku ; ke ole e koia mai mo kekahi poino e ae. Aka, he man komo waiwai e ao no kokahi

0 kakou ma Bawaii nei, ka raiki, ka pulupulu a mc ke kanu ana i ke kope a rne kekahi niau mea ulu e ae. He mea maopopo no ke kukulu ae ke kuūaka ma ka oihaua muhiai, e makemnke anaoia i kumu hana ; aka, o ria kumo bana a ke mahiai, aole wale no ia ma ke dala. i - oiaio no, oke Uukulu a me ka hoolako ana no kekahi oihana i manaoia e hapai, aia me na pnu dala aui e hiki oi. Ae, oia ka makou mea i kapae uela ina mea hoohua me ka puu dala nui e hiki ai ke hoohua. Ka mea nui loa uae i ke kanaka mahini ilihune, o kona uoonoo pono ana i na mea a pau loa ana e hana ai. No fea mea, aia no iloko ibo o kela a me keia kanaka maikai haupono a mikiala he mau kumu hana nui, a ioa e hoohana pono ia ia mau kumuhana, e hoohua mai ana no ia i ka pomaikai. ī kumo nae paha e nuho maikai ai ke kanaka mahiai ine ke kumuhana dala uuku, o ka hua koke mai a pomaikai ke kupono loa. Aka, aole nae pela naiuhi ana o ke kanaka mahiai ; aia he mau mauawa loihi a he mau manawa pokole e kali aku ai, alaila, loaa mai ua hopena o kana mau mea i lulu aku ai. 1 Maluua paha o keia mau mea hope i ane kupilikii loa ai i ke kanaka mahiai ka hookuonoono ana iho maluna » kekahi apana aina aole i mahiia mamua, ke ole e loaa ia ia he mau wahi d;tla uuku e malaum ai ia ia a me kaohana inai na mea i makemakeia o keia ola ana, a i ole ia, e loaa paha ia ia kekahi haua e kupono ai ka hoahu ana i loaa ai ka mahi ana aku i ka aina ana i manao ai e mahi. Me keia mau mea a pau laa, he hiki wale no ke pale ia ae, ke hoolilo maoli ke kauaka ma ka hoohaua mikiala ana.

Ma ka nana oiuoli io ana no, be mea pono loa ia kakou Hawaii ke malama a ke manaoio nui i ka oihana mahiai, oiai, e like me ka makou i hoopuka mua ae nei, na hiliuai ko kakou holomua ana ma ko kakou mnn waiwai knloko ponoi. oko kakou kulana waenakonu oia keia moano, iua he awa kipa wale mai no kakou no ko waho mai poe, a aohe 0 kakou taau waiwai kuloko e hoouna aku ai e kalepa me bo na awa o na aupuni e ; ala : la, ua makehewa ko kakou hoonoho lokomaikai ia ana mai mawaenakonu o keia moana aken. E manaok» kakou, oke kulana 1 haawiia ia kakou he kulana liana, a aohe henoho loma-a-kii. Ika nana'ana i na moknmahu elna, e holo ana i ka Hema a i ka Hikina, ua hauoli ka naanao i ka ike ana, ua piha pono l»ua ma na waiwai puka, a na laua ku haalele mai. E like me ka nni o na waiwal puka aku, iloko mai nei o keia mau la, he hoike ana mai no ia ake kahoaka ma-. naolana, ehapai aku ana ia kakou imna i k-> : holomoa maa ana o Huwaii nei, e pakuka't aku me na kalepa ana o na aina e. j Nolaila, he mea kopono io no kakon kc; huli ua alo i ka honna, —oiqj, heaha hoi ka hewa ina e paa ana no i na mahiai kanaka . Hawaii na lako ai kuloko nei ; a i na haole ! aku hoi ka poe mea mahiko nui, ka hoouna ! ana akn i ka lakou iwaho i uluia ia mai ai na loaa a me ka hoioniua ana maloko nei.