Ke Au Okoa, Volume VI, Number 23, 22 September 1870 — No Ka mokumahu Kilauea. [ARTICLE]

No Ka mokumahu Kilauea.

Mai ka manawa mai i pu-a ia ai o ko " Kilaaea" mau pea, a oki ka nome aoa a ka mabu i kona huila ma ko kakou nei mau ale kuloko, a me kona au ana hoi ma na makalae ponoi; ame he mea la, he moku hoahu opala oia i ku lomaloma iho ai ao na mahina lehulehu wale i kaahope aku nei,—ua hoomaopopoia e na mea a pau e kaahele ana mai kekahi mokupuni aku i kekahi, he hune a he nele nui ia i kau mai maluna o ka pomaikai o ko ke anaina kaahela ana. Aole no e hoonele loa ia ka lehulehu i ko lakou kaahele, ina aohe mokumahu ; no ka mea, he mau moku pea no e hiki ai ke kau aku a holo kuloko ma na mokupuni i makemake ai. Aka hoi, ua ake nui ia e hoawiwi a e hoo hikiwawe hoi ia kaahele ana ; oiai, i ka hapanui paha o ka poe kaahele, ua ake lakou e ku koke aku ma kahi a me na wahi a lakou e holo aku ai; ina ma ka holo hana ana a ma ka holo hooluolu ola ana aku paha. Owai ka meai makemake ole e ku koke aku ma kahi ana i manao ai ? a owai hoi ka mea ake e hoopunini ia ke loaa mai i ka malie lai ku ma ka moana ? He oiaio no aole o kakou makemake ia mea. He mau mokn pea no ko kakou i maikai kupono ; aka, he mea maa no ia kakou, he ane ka'ulua ka manao, e ku aku ana paha i ka manawa a kakou i manao ai. No keia mea, mamua ae o ka halawai ana o ka ahaolelo i kaahope ae nei, ua hapaiia ka hoomaopopo ana e kapili hou i na wahi inoino o ua moku nei ; a ma ia Kau no hoi i hooholo like ai na hoa i haawina puu dala kupono e paa hou ai oia, a makaukaa no ka holo ana. Ma ke noi ia ana oia ano haawina nui, ua lokahi no na manao o ka poe kalai kanawai; a me be mea la ke kumu nui oia ua ike ia ko kakou hune nui ma ia mea,

I ka nana ana ma kona ano kino moku, |he paa no kona mau papa, a koe nae o hope |ma kahi e pili ana i kona puka hoe ; o kahi ano popopo ino ia i ike ia iho, a i hoomaemae ia iho nei o kona kino laau, a me kau mau wahi hemahema iki e aʻe. Aka, ma kona ʻano he mahu kona me ka (?) hilinai nui loa ai o kona holo ana ; ua ike ia o na ipuhao e hoopaila ai i loaa mai ai ka mahu, oia kona mea hemahema nui Nolaila, ua hanaia iho nei ma ka Hale Hana Hao, kekahi m»u ipuhao nui, i hiki aku ko laua koikoi i ka iwakalua - kumalua tona ; a i ka pule i hala iho nei ka hookomo ia ana aku o ka lua o na ipuhao Ma ka nana ana aku i ke ano o ua mau ip uhao nei, ua paa maoli, oiai, o na mea a pau loa e pili ana be mau mea ano hou wale no, a ua puana ia e ka poe hana hao e loaa ana ia ia ka holo ana i oi ae mamua o ko ka wa i hala ae nei. E pono no hoi e haawi ia ka mahalo i ko kakou Hale Hana Hao, ma ke akamai a me ka uleu o ka hana ana ia mau mea. 0 ka hana hou ia ana oluna o ua moku nei. ua maikai maoli i ka.nana aku. O ka alapn e ibo ai i ka rumi o hope, ua hoihoi ia mai mawaena iki mai o ka moku ; a aia ma na aoao na alanui pii e iho iho ai ; a i ka manao ana, ua oi aku ka maikai oia mamua ae o ke alanui pii mua ; oiai, i ka hoihoi.ia ana ma na aoao, e loaa nui ana paha na ea oluolu i na ohua o hope. Elua no hoi mau puka aniani e komo iho ai ka malamalama i lalo. No na ohua hoi o ka papahele, hookahi mea hou i hoolako ia no ko lakou maha ; a oia hoi ka hana ia ana he mau lua hoopau piiikia, a ma ka nana ana i kona kii e ku mai nei a (oiai nae aole oia i makaukau loa ) ua maikai oiai i ka nana aku, a e kupono ana no ka meha a me ka oluolu o ka lehulehu kaahele. A me keīa mau mea a pau i hooponopono ia ai, ua manaolana ia, e halawai pono mai ana no ia me ka apono ana o ka lehulehu. E hoopuka aku no paha makou no kekahi mea. Ma ke kuai ana o ke Aupuni i ke kino o ua moku nei, ua manaoia, e komo mai ana la kekabi poe mea dala e hana hou, me ke kapili a me ka hooholo hou ana i ua mokuma hu. Ua kaliia nae a loihi wale ka manawa , aohe poe mea dala i komo e huipu ma ka hooholo ana i ua mokumahu nei. Ma keia kali loihi ia ana, ua kau iho keia nele nui maluna o ka lehulehu kaahele, a nolaila paha i manoka e hapai ae no ke Aupuni ma ka ae ana o ka Ahaolelo, i ka kapili hou ana i ua mokumahu nei a hooholo aku, e like me kona hooholo mua ia ana. Ua paa ka hapanui o kona mau hemahema, a he hapa uuku wale no koe ; a aole no e loihi loa na la i koe, a paa pono loa oia me ka makaukau kupono e palau hou i na ale i kaāmaaina mua ia ia ; a ke manaolana ae nei makou, e halawai mai no ia me ko ka lehulehu ake nui, i ke ku ana aku i na wahi a lakou i manao ai i ka manawa aole e hoohala ia e ka malie, ke ole e ku ia mai oia me na poino ulia wale ana.