Ke Au Okoa, Volume VI, Number 19, 25 ʻAukake 1870 — Hoike a ke Komite no na Kula o Kohala, Hawaii. [ARTICLE]

Hoike a ke Komite no na Kula o Kohala, Hawaii.

Ia Dr. Jas. Wight, l ) Kohala A. Hawau, Mamnli o keu kauoha oa hoike ih» nei ke koa>ite au i hoonoho ai, i na kola a pan o kpia apana, a penei lakou e hoike aku nei imua oa. Ma ka la e 5 o lulai oei, hoike ke komite i elima mau knla ma ka Hale Kula o Makapala, a eia iho ko makou nei manao no ua mau kula la. Ke Kula o Pololu. He 25 mau haumina. He knfa eu keia a nui wale. i ke knmu e noho nei, aole nae iloko o keia bapaha i pae iho nei, me he mea la ua pau e kona holo imua, a ma ka manao o kekahi poe makua, oke kolohe o ke kumu, ka mea i holo hou ole ai i keia manawa hope iho nei. Ua «nakaala maikai nae ka hapa nui o na haumana. Waiapuka. He 18 mau haumana. Aole no he makaala loa keia kula, e aho nae i ko kela manawa, hookahi haumana ka i oi loa ma ka makaukau i na palapala, he haumana no ke kula o Niulii ia. wahi a ke kumu. Hemahema ke kula okoa ma na palapala, koe nu mea hookahi nei, e hooikaika ana no nae ke kumo. JYiulii. He 24 mau hanmana. He kala naaupo keia i na hoike mamua akn nei, no ka aumeume o na makua i na keiki a komo iloko o kekahi " kula kuokoa " malalo iha o ke kumn lapuwale a hupo maoli ao. Ua pao nae iā pilikia, a iloko o keia hapa hope ihonei, ua maopopo ko ke komu hooikaika oai ma ka oihana maikai, nolaila, ua ala mai keia kula ma na palapala a pau, aole nae i hiki 1 kahi kiekie loa, hookihi nae keikihapa Pake i mahalo nni ia, mamua aku paha od& haumana a pau i hoikeia iho nei. Makopala. He 46 mau haumana. He kula nui eiaka makaala no hoi, a ua akaaka leaa boi ka hia-a oke kumu ma kana. Haaha oa keia kula, mamua aku nei ma ka ua pau nae ka wa oaaupo, fko makoo nei nana ana, a ua pii iluoa iwāena o ka poeake akamai, o kekahi kola pookela keia. Kalaaa. : 27; mao. haoaiaāa.'' ana keia kola imoa, be-koia ktii ( ka ,niolp>i-'. ka paopanah6 ole i-keJtahr o'u ipuko» '' kai o keia a pana. Ma ka la 6 o lalai oei, hoike hou kau komite i na kola eha ma ka Loakini o Kaipuhaapuoi. Palapala a pau, ua akaaka imaa. Ma ka la 7 o lulai nei. hoike hou ke Komite i na kula eha i koe ma ka Hale Kula o. Ainahea a penei ke ano. - Ke kula o Kahei. tte 21 haamana. Ho kula palaha no, ma oa Palapala a paa. Eonomamau. He 32 haumana. £ āho keia kula, he pono iki ae no. Aoheonalilo ika hiamoe loa. E kamaa ana nō. Ua pii loa no. Ke kula o KoJdo. He 28 haamana. He kula kuaaina keia, a i na makahiki na waiea; na kamalii i ka noho aku, i ko lakoa la hale. Malalo iho nae, o ka Luoa K.ala hoa, a o ke Kanawai Kaulike, ua mau na haumana i ke kula, a he maa hoike kupono hoi lakoo,. ao ko ke kuma hiamoe ole i kana hana. Ua mahaloia oia no ke ano e o kana kula. Eia nae, aole i pau ka naaupo. Koe ka hapaoui o ka Helu, a o ka Heluhelu ia lakou. Kaipuhai. He 21 oa hanmana. He kula kaulana keia i ka boJo ole imua, i na makahiki i hala ae nei. Oka hoike mua keia i ikea ai kona ala a holo ae. He maikai io no. Ainahea. He 28 mau haomaaa. Ua maikai mamaa, a e aho ana nae i keia hoike mai nei. Ikaika ke knmu i ke ao, a nui hoi ka eo ana o oa haumana, mai oa haamana nui, a.i na mea liilii, ua pooo no. Halaula. He 29 haumioa. Ua emi ka makankaa o keia kula. Miaamioa ko Koni« te, me he mea la, ua paupauaho ke kaaia! aole oae, wahi aaa 1 Ua paipaiia e Ulaahoo ■ a kai eku imoa i keia poe hoa a ike. Manao Laula. Ma ka averika, aa maikai ka helohela ana. He hapa ka poe hawawi ia mea. No ka nele i ka Huina Helo ole, i'kei* mau makahiki iho nei, oolaila, aole i mikaakau oa kula a pau ma ia lala o ka naaaao, e like me ka mea ka i ka pooo. He hapa uuku nae ka poe haole loa ia wahi bake. 0 ka averika, ua maikai, a oa laoa hoi ka manao o ke Koroite oo keia mua aka. Ma na Palapala Honaa, a me na Hoi'e Honua, ua pooo iki 00, aole loa e like me ko ka makahiki i hala ae nei. Ma ke Jlo Kiko ua makaukaa no ka nui. 1 ka manao o ke Koraite o ke kola oi, ma keia hoike oia o Ainahea, a o ko Makapal» me ko Honoipu, ua one like ko laaa miikai, malalo iki iho no nae iko Aiaakea. Me ka mahalo. ( Bond. Komite. ? P. Kamaxao. ( L. Kalai. Kohala Akau, lulai 11, 1870.