Ke Au Okoa, Volume VI, Number 18, 18 August 1870 — HE KANAWAI [ARTICLE]

HE KANAWAI

E PHJ AXA I KA HAJTA ANA I JTA PAPAINOA JUBE, A KE KA UIĪUHI | AIīA O >"A JUEE. E hooholoia e ka Moi a me Tca HaLe Āhaolelo o Jco Hawaii Pae Aina, i akoakoa īloko o Tca Ahaolelo Kaukanawai o ke Awpuni: Pauku 1. Na kela ame keia Kiaaina i hui pu me kekahi Lunakanawai Aha Kakau, ma kela a me keia hapalua makahiki ma na malama o Maraki me Sepatemaba, e hoomakaukau i papainoa o na kanaka hanau ma Eawaii nei, a i papainoa o na kanaka, he poe haole ma ka hanau ana, e noho ana iloko o ko lakou mau palena Kiaaina, a i kupono ma ka noonoo ana o ke Kiaaina a me ka Lunakanawai e hana ma ke jure, aka nae, aole e hanaia ka papa jure haole ma Hawaii a me Kauai. E kakau inoa ia kela a me keia papainoa e ke Kiaaina a me. ka Lunakanawai a e hooiliia aku i ke Kakauolelo o ka Aha Kaapuni, ama ka Mokupuni o Oahu, i ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie, ama ka Mokupuni o Hawaii, i ke Kakauolelo mua. Na na Kakauolelo e kakau maoli i kela inoa keia inoa o ua mau papainoa nei ma kekahi apana pepa kaawale a e hookomo iho iloko o kekahi mau pahu kupono, a e kaawale hoi na pahu inoa haole me na pahu inoa kanaka Hawaii. Pauku 2. Na ke Kakauolelo o kela me keia Aha, he iwakalua la mamua ae o ke kau hookolokolo o kona Aha, e unuhi mailoko mai o ka pahu kūpono, i na jure, heiwaknlakumamahamau kanaka maoli, a he iwakalnakumamaha lioi haole, eia nae, aole e ohiia ka jure haole ma Hawaii a me Kauai. 0 keia unuhi jure ana, e hanaia imua o kekahi Lunakanawai oka Aha Kiekie, Lunakanawai Kaapuni, a o ke Kiaaina paha, a no e hooiaio i ka pololei o ka hana ana. Pauku 3. Ina he jure haole wale no, a ina he poe haole paha kekahi hapa o lakou ka mea e pono ai ka hookolokolo ana o kekahi hihia imua o ka Aha Kaapuni o na Apana ekolu, a -eha paha, alaila, na ka Lunakanawai Paresidena o ia Aha Kaapuni no ia manawa e kena aku i poe haole kupono e noho ana maloko 0 ia Apana e noho ma ka jure no ia hihia. Pauku 4. Na na Kakauolelo, maloko ona hora he iwakaluamamaha mahope o ka unuhi jure ana, e haawi i ka Ilamuku o ke Aupuni, i ole ia, i ka Makai nui o ka Mokupuni, i na inoa o na jure i ohiia, e like me ka mea i oleloia maluna, i mea e kiiia ai lakou, e like me ke kanawai. A na ia mau Kakauolelo no e hoolaha ma ka nupepa Aupuni 1 na inoa o na fure, i ike ai na mea a pau. Pauku 5. &a Pauku 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191 a me 1210, o ke Kanawai Kivila, me na apana kanawai a pau i kue i keia, ua hoopauia. Pauku 6. E lilo kein sila Kanawai ma ka la mua o Sepatemaba, o keia makahiki, eia nae, o na jure i unuhiia, a i kiiia mamuli o na kanawai e waiho nei, ua kupono no e noho jure lakou e like me ka palapala kii a lakou, me ke kue ole o keia kanawai. Aponoia i keia la 18 o lulai, M. H. 1870. KAMEHAMEHA R