Ke Au Okoa, Volume VI, Number 12, 7 July 1870 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KE AU OKOA

BUKE VI---HELU 12.}  HONOLULU, TAREDE, IULAI 7, 1870.  {$2.00 NO KA MAK.

 

“KE AU OKOA.”

E HOOPUKA MAU IA’NA I

KELA POAHA KEIA POAHA,

MA KA

HORA EWALU O KAKAHIAKA.

 

ELUA DALA NO KA MAKAHIKI hookahi, he kanalimakumamalua nupepa ia.  E uku e ia ke DALA HOOKAHI no ka hapalua makahiki mua, iloko o na mahina mua eono ; a pela hoi ka lua o ke dala, e uku e ia iloko o ka hapa hope o ka makahiki.

 

NO KA AHAOLELO

 

LA HANA 48, POALUA, IUNE 28, 1870.

 

Halawai ka Ahaolelo ma Honolulu, hora 10 kak. E like me ia i hoopaneeia.

 

Mea Kiekie Peresidena P. Nahaolelua ma ka noho.

 

Puleia e ke Kahunapule.

 

Heluhelu ia ka moolelo o ka hale a ma ke noiia ana ua aponoia.

 

Hoike mai ke Komite e pili ana no na noi a me na olelo hooholo dala, hoike mai e noonooia kekahi mau noi a me na olelo hooholo i ka wa e noonooia ai ka Bila Haawina, ninauia a aponoia ka hoike a ke Komite.

 

Hoike mai ke Komite o na Aina Aupuni me na hana hou e pili ana i ka hoopii o Koolaupoko, Oahu, e noi ana e ae ia na wahine e koho balota, a me ke noi e pili ana i ka la hanau o Kamehameha III no ka malama ana ia la, a me ke noi a uku ia ka mea lawe leta o Oahu i $12 dala no ka mahina, hoikeia mai e hoomoe keia mau hoopii ma ka papa, a he hoopii no nolaila e ae ia e hele wale na lio me na lio o ke konohiki ma ka aina o na konohiki, a me ka hoopii e hoonohoia na’lii hanau o ka aina i mau Kuhina, hokie mai e waihoia ma ka papa, ninauia a aponoia ka hoike a ke Komite.

 

Hoike mai ke Komite o na palapala hoopii huikau e pili ana no na hoopii o Koolaupoko, hoike main a noonoo mua ia e ka hale a ua kauohaia ka Hon. Kepoikai e hana i bila kanawai, hoike mai e hoomoeia ma ka papa, ninauia a aponoia ka hoike a ke Komite.

 

Waiho mai o Mi Aholo he olelo hooholo e hoakea ia ka manawa e hookomo mai ai i na bila kanawai a ka la 1 o Iulai 1870, ninauia a hooholoia.

 

Waiho mai o Mi Hikikoki he olelo hooholo e waihoia ka bila kanawai e hooponopono ai no na hoopii Karaima ma ka lima o na Lunakanawai Kiekie a hoike ma ii ke Kau Ahaolelo o ka M.H. 1872, mai ke Komite ae o ka hale i keia la.

 

Walho mai o Mi Kuapuu he hoololi, e noonooia keia bila i keia Kau Ahaolelo mahope iho o ka pau ana o na bila e ae i ka noonoo ia e ka hale.

 

Ku mai ka loio Kuhina.  Ua ike iho nei au i ke noi ma ka olelo hooholo a pili ana kuu bila kanawai, a aole nae au i makaukau e pale koke aku i keia olelo hooholo i keia wa, aka, aole au i ike i ke kuleana o na Luna Kanawai Kiekie ma keia bila, a ha nui wale na kumue hiki ole a ii keia hale ke hilinai aku i ka manao o na lunakanawai ma keia mea; a e keakea nui ana au i ka hoike ana o na lunakanawai i ko lakou manao no keia bila, oiai aia imua o ka hale.

 

Mi Thompson.  No keia noi e waiho nei imua o ka hale ma o ka olelo hooholo la, ke manao nei au e pono e noonooia keia bila iloko o keia kau, o ka bila ua laweia mai ia e ka Loio Kuhina ka mea kuleana nui e hooko ana i kana oihana i waiho ia aku ia ia, no ka hoomakukau ana i na kanawai a pau e pili ana i kana oihana ma ka aoao o ka Moi, e hoopii ka poe i kue i ke kanawai, a e like me ka ka Loio Kuhina i olelo mua iho nei, aole e hilinai ia ka manao o na lunakanawai o ka aha kiekie ma keia mea, pela no hoi au e kokua nei ia olelo ana, no ka mea, ina e noiia ka lakou manao, alaila, ua like ko lakou hooholo ana me ka mana nui o keia hale, o keia bila no hoi ina e noonooia e keia hale i keia kau, ua makaukau no au a me ka mea nana ka bila e kue i kekahi mau kumu iloko o ka bila, a he mau hoololi no hoi kekahi, aka, ua makemake nui ia e noonoo ia keia bila i keia kau, oiai he mea nui keia e pili maoli ana i ka pono o ka aina a me ka lehulehu holookoa imua o na aha hookolokolo o ke aupuni.

 

Waiho mai o Mi Kahaulelio he hoololi, e haawiia keia bila ma ka lima o kekahi Komite, a aole ma ka lima o na lunakanawai o ka Aha Kiekie, a na ia Komite e hoike mai i keia hale i keia kau ahaolelo aku e hiki mai ana.

 

Ninauia a hoopanee loa ia ka olelo hooholo.

 

Waiho mai o Mi Naukana, he olelo hooholo e lawe ka hale i ka nupepa ko “Beneti Ponoi” e like me na nupepa e ae, ninauia a hooholoia.

 

Waiho mai o Mi Pilipo he olelo hooholo e kauohaia ke Kuhina o na ain e, e hoike mai i ka nui o na lilo e pili ana mai ka hoomaka ana a hiki i keia wa o ka hanaia ana o ke Kuikahi Panai Like, oiai na loaa mai ka lono ua haul eke kuikahi.

 

Noiia a hapaiia na hana o ka la.

 

Hon. W. P. Kamakau ma ka noho lunahoomalu.

 

Komite ka hale no ka noonoo ana i ka bila kanawai e hooponopono ai i na hoopii karaima.

 

Kuhina o na Aina e.  I ka wa e kamailio ana no keia bila, ua kokua au i ka olelo hooholo a ka luna o Hilo, i lawe mai ai a i hoopanee loa ia iho nei e keia hale, no keia bila ke manao nei au e kue loa i keia bila, oiai no na makahiki loihi i hala, aole no he pilikia i ike ia imua o na aha hookolokolo e pili ana in a hoopii karaima, a pela no paha makeia hope aku, ua olelo nui ia mai, aole ka he kupono o ka waiho ana aku o keia bila ma ka lima o na lunakanawai o ka aha kiekie, i ko’u manao he hiki no ke waiho ia aku a nonoi aku e hai mai i ko lakou manao, ma mua o ka lawe ana mai i na manao o na loio ka poe nana i hoomakaukau keia bila, aka, ua olioli nui au i ka lohe ana i ka pii nui ana o ke akamai o na loio o keia wa i ko ka wa i hala, a ua haule na loio akamai mamua o na loio haole, oia hoi o Burbank, Bates a me ka lunakanawai hoomalu e noho nei, a pela no hoi me Kauwahi, Kaumaea, a me Maikai ma, a ke olioli nui nei au i ka ike ana ua oi @ Ewa e hahai nei ma ke ala a kela poe loio i hele mua ai.

 

Ano e ka lunahoomalu, ke kamailio aku nei au imua o keia hale a i na hoa a pau e nana aku i ka Pauku 830, o ke Kanawai Karaima, aole no hoi au i haule mai ka’u lawelawe ana oiai au e lawelawe ana i ka oihana mua a’u malalo no o keia kanawai e kau nei, a e nonoi hou aku ana au i na hoa e nana a e hoomaopopo iho i ka Pauku 833, Kanawai Kivila, kahi o ke kanawai i pili pono i ka bila e waiho nei imua o ka hale, aia malaila, ua loaa ka oluolu loa o ke noi ana imua o ka aha, no na hoopii ana i kekahi aha e ae a me na rula, a he hiki no hoi i ka aha ke manao ia he pono, e kau a e hooponopono i mau rula.  Ina pela, aole anei he kanawai kupono keia e kau nei i oi aku no hoi ka moakaka mamua o keia bila, o keia bila na puliki paa loa oia i ka aha ina no ua pono a ua hewa, ua olelo nui ia mai no hoi, ua malama pono ia ka ka pono o ka Moi ma keia bila, a no ka mea no hoi na ka Loio Kuhina keia bila i hoomakukau me ka hui pu ana me na loio akamai i oleloia, aole no au e hopohopo ana ia mea ina na ka Loio Kuhina a me kekahi poe e ae keia bila, me he mea la o lakou no ka poe i li ia mamua i ka amana i hala hope aku nei, me he mea o ke ano nui wale no, i holo pono ai ka hana a na loio, a i hiki ai ke punuku ia na lunakanawai, oiai, he ano lili no, ko na loio i na lunakanawai, he mea oiaio no keia, pela no hoi au, he nui ko’u enemi ana no ka hooholo kue i ko’u aoao i na wa he nui, aka, mahope iho o ko’u noonoo akahele ana  @ hooko pono.

 

Ua olelo mai nei o Mi Kalakaua, kekahi o ka’u haumana kahiko, he mea keia e maopopo ai i na loio Hawaii ke lawelawe i keia oihana, ina pela, ke ninau nei au, aia la mahea o keia bila kahi i hoomalamalama nui ia ai o na loio, ke makemake nei au e hoike ia mai ia’u e pili ana no na hana a na loio imua o na aha apana, aole anei e hoakaka ana i ke kanawai me ka wehewehe nui ana a pilikia ka manao o na lunakanawai a hooholo mai mamuli o ka pono o ka ka loio no ke ana i ka haanui no ke kanawai, no keia bila ke hai aku nei au, he bila pohihihi keia nolaila, e aho no ka waiho ana o ke kanawai mua e like me keia.

 

Eia no hoi keia, malalo o keia bila, aole i haawiia i ka aha kiekie ka mana e hookomo iloko i kanawai no ke aupuni e like me ka Pauku 833, a ina oukou e nana aku i ka Pauku 163, o keia bila, aole loa au i ike i ke paewaewa ke li ia ke kanaka e ka Makai Kiekie me ka hiki ole aku o ka Loio Kuhina, Kakauolelo o ka aha kiekie a me kekahi poe kupono ano maikai he umikumalua, e like me keia bila e olelo nei, e hele aku ka Loio Kuhina, a pela aku i ka wa e li ia ai kekahi kanaka, heaha ka hana a ka Loio Kuhina i ka li kanaka, a pela pu hoi me ke Kakauolelo, aole oia kana hana, he kakau kana hana, aolo no hoi au i ike i ka hewa o keia, aka, heaha ka pomaikai, nolaila, no ko’u nele i ka ike ana i ka pono o keia bila, e aho e hoomoe loa ia keia bila a hiki aku i ke kau aha olelo o ka M.H. 1872.

 

Ninauia a hoopanee loa ia ka Pauku 1 me ka bila.

 

Noiia a hoopauia ke Komite.

 

Hoike mai ka lunahoomalu o ke Komite, a me ke noiia ana ua aponoia ka hoike.

 

Hana elua.  Oia ka noonoo ana i ka bila kanawai e pili ana i ke oki mare ma ka heluhelu alua ana imua o ka hale.

 

Noiia a hooholoia e noonoo pakahiia ma na pauku.

 

Noi mai o Mi Kahaulelio e hoopanee loa ia ka pauku mua a me ka bila holookoa. 

 

Ma ke noiia ana ua hoopaneeia ka hale.

 

LA HANA 49, POAKOLU IUNE 29, 1870.

 

Halawai i ka ahaolelo ma Honolulu, hora 10, kak. elike me ia i hoopaneeia.

 

Mea Kiekie Peresidena P. Nahaolelua ma ka noho.

 

Puleia e ke Kahunapule.

 

Heluheluia ka moolelo o ka hale a me ke noiia ana ua aponoia.

 

Waiho mai o Mi Kaukaha he olelo hooholo, e kauohaia ke Kuhina Waiwai e kikoo aku iloko o ka waihona waiwai a e uku aku ia Peter Richmond i $6.75, oiai, ua uku papalua oia i kona auhau i ka luna auhau o Waimea, Kauai a me Honolulu.

 

LA HANA 50, POAHA, IUNE 30, 1870.

 

Halawai ka Ahaolelo ma Honolulu, hora 10 kakahiaka, e like me ia i hoopaneeia.

 

Mea Kiekie Peresidena P. Nahaolelua ma ka noho.

 

Puleia e ke Kahunapule.

 

Heluheluia ka Moolelo o ka hale, a ma ke noiia ana ua aponoia.

 

Hoike mai ke Komite Waiwai i ka hoike e pili ana i ka olelo hooholo a Mi Kaukaha e pili ana no na dala 6.75 i uku papaluaia e Peter Richmond no ka auhau, hoike mai ke Komite e hoihoi hou ia ka olelo hooholo ia Mi Kaukaha, a @ kii a hoike aku i ke Keena Waiwai e hoihoi ia mai no ia @.  Ninauia a aponoia ka hoike.

 

Hoike mai no ia Komite hookahi e pili ana no ka hoopii a J. Haalou, luna lawe leta o Oahu no ke koena uku he $148, no ka M. H. 1866, hoike mai ke Komite e hoole aku i keia koi ana a J. Haalou e like me ia i hooleia i ke Kau o ka M. H. 1868.  Ninauia a aponoia ka hoike a ke Komite.   

 

Noi mai o Mi Laiana e waihoia ka olelo hoike a ke Komite no ka hoole ma ka papa a noonoo me ka bila haawina.

 

Hoolaha mai o Mi Aholo he bila kanawai e hooponopono ai i ka wai o Lahaina Maui. 

 

Hoolaha mai o Mi Hikikoki he bila kanawai e hoololi ai i ke Kanawai e pili ana i ke kula hana lima hoopololei.

 

Mi Hikikoki.  Ke ku nei au ma kekahi noi a ninau aku i ka Loio Kuhina e hoike mai i na koina e pili ana i ka uku mile.

 

Pane mai ka Loio Kuhina, e makaukau au no keia ninau ma ka la apopo.

 

Hoolaha mai ke Kuhina Kalaiaina he bila kanawai e hoololi i ka Pauku 1284, Kanawai Kivila, a e hoololi i ka Pauku 96, a e hoopau hoi i ka Pauku 99, a e hoololi ai i ke kanawai e pili ana i ka laulaha ana o ka mai pake.

 

Heluhelu akahiia ka bila kanawai a ke Kuhina Kalaiaina e hoololi ai i ka Pauku 54 Kanawai Kivila.

 

Hoolaha mai o Mi Boyd he bila kanawai e pili ana i na koina no na olelo hooholo no ka hoopii ana, a he bila kanawai e ae ana i na mahiko e puhi i ka waiona.

 

Heluhelu akahiia ka bila kanawai a ke Kuhina Kalaiaina @ e pili ana i ka Halemai Popule, a e hoololi ai no hoi i ka Pauku 7 oia kanawai.

 

Heluhelu akahiia ka bila kanawai a ke Kuhina Kalaiaina e hooponopono ai ma ka laikini i ka lawe ana i na pu ki manu a me na mea e pili ana ma ia ano.

 

Waiho mai o Mr. Kepoikai i ka olelo hooholo e pili ana i na hoopili ana i na hoopii no na mai lepera i waihoia i ke komite o na palapala hoopii huikau, e ae ana i kela mea keia mea i loaa ole na palapala ae e lawelawe i ka oihana lapaau e lapaau i ka poe mai pake.

 

Hoike mai ka Peresidena, aole e aeia ka olelo hooholo, no ka mea, aole i unihiia a ua laweia mai ka olelo hooholo ma ke ano bila kananawai.

 

Heluhelu akahiia ka bila kanawai a Mr Naukana, e hoonoho ana i Lunakanawai Aapana no Wailua, Mokupuni o Oahu, a e ukuia i $300 ko ka makahiki.

 

Noiia a kapaeia na rula, a heluhelu aluaia ka bila.

 

Noi mai ke ‘Lii Lunalilo, e hooholoia ka bila, a e kakau poepoe ia.

 

Waiho mai o Mr. Laiana he hoololi, e hookomoia ma kahi o ka uku $300, i $250.

 

Ninauia a hooholoia ka bila, e kakau poepoe ia me ka hoololi.

 

Waiho mai o Mr. Aholo, he olelo hooholo, e hapai hou ia ka noonoo ana o ka bila kanawai e haawi ana i uku hoomau no na Mea Hanohano P. Kanoa a me C. Kanaina.  Ninauia a hooholoia.

 

Waiho mai o Mr. Laiana he hoololi, e kapaeia ka inoa o C. Kanaina, a e hookoeia ka inoa o P. Kanoa.

 

Mea Kiekie W. C. Lunalilo, Ke nonoi aku nei au, e hooholoia ka bila e like me ia e waiho nei, me ka nana ole i ka hoololi i waihoia mai nei, no ka mea, he mea kupono ia kakou ke haawi aku i uku makana i kekahi mau alii e noho nei iloko o keia hale, i noho loihi e lawelawe i na hana o ke Aupuni a poohina.  A ke nonoi aku nei au i na hoa a pau, mai manao iho lakou no ko laua ano he ‘lii, ua nui ko laua waiwai, a ua hiki aku i ka miliona na dala.

 

I ka la inehinei, ua oleloia mai e ke aoao kue, o ke kumu i kokuaia’i o Anoru ma, ka wahine a Rikeke, no ka mea, ua lawelawe no laua i na oihana Aupuni.  Ke hoike aku nei au, he oiaio no ia mea, aka, heaha ka like o ka loihi o ko Anaru ma, Rikeke, a me ka wahine a nana o Rikeke manawa i lawelawe ai i ka oihana Aupuni, e like me ko na mea a kakou e noonoo nei, ke hai aku nei au, he mau wahi makahiki uuku wale no.

 

Ninauia a hooleia ka hoololi a Mr. Laiana, Mr. Pilipo.  Ke kokua nei au a ke nono aku nei au e hooholoia a e kakau poepoeia ka bila, ina paha e manao iho na hoa, o na elemakule alii a kakou e kamailioi nei, i ka wa aole i Aupuni ae e like me keia, o laua wale no na iwi i koe o ke Aupuni e ola nei, i ka wa poeleele no o ke Aupuni, ua hiki ia’u ke manaoio ma ko’u mau lohe, o laua no e ola mai nei kekahi o ka poe i kokua a i hooponopono i ke Aupuni a hiki wale i ka lilo ana o ka hooponopono Aupuni ana ia hai, aka, eia no nae laua ke hana nei i ka hana a ke Aupuni, i ko laua mau la kanikoo o ke ola ana.  E aho kakou e hoike i ka mahalo i keia mau elemakule i uku makana, mamua o ko laua hele ana i ka lua kupapau ; a aole no paha he poe iloko o keia hale i noho loihi ma ka oihana Aupuni e like me laua.

 

Mr. Hikikoki.  Ma keia bila, aole au i ike i ka pomaikai o ke kakau poepoeia ana, no ka mea, o ka bila ma na olelo elua, ua mau no ka hemahema, a ina e hooholoia keia bila, e maheleia ana hookahi tausani mawaena o laua, a oiai no hoi, o kekahi mea e kamailio ia nei, ua hoole loa mai oia no keia haawina.  Nolaila ke hoololi nei au, e kapaeia ka inoa o P. Kanoa mai ka bila mai.

 

Ninauia a hooholoia ka hoololi, o C. Kanaina e loaa ia ia $1,000, no ka makahiki.

 

Noiia a hooholoia e kakauia na ae me na hoole, o ka poe ma ka ae o lakou ka poe kokua i ka bila, a o ka poe ma ka hoole o lakou ka poe kue i ka bila, e kaku poepoeia me ka hoololi.

 

Poe ma ka hoole:

J. O. Dominis, C. R. Bishop, F. W. Hutchison, S. H. Phillips, H. R. Hitchcock, J. W. Kumahoa, S. K. Kaai, J. L. Naili, S. M. Naukana—9

 

Nolaila, ua hooholoia ka bila me ka hoololi a kakau poepoeia.

 

Hoolaha mai o Mr Kahaulelio he bila kanawai e hoonoho ai i Luna Kanawai Apana no Kaanapali Maui.

 

@ na hana i @.  Oia ka noonoo ana i ka olelo hooholo e kauoha ana i ke Kuhina o na aina e hoike mai i na lilo a pau e pile ana i ke Kuikahi Panai Like e like me ka lono ana na haule.

 

Ninauia a hooholoia ka olelo, hooholo e waihoia ma ka papa a hiki i ka wa e noonoo ia ai.

 

Hana Elua.  Oia ka noonoo pauku ana i i ka bila kanawai e pili ana i ke oki mare.

 

Waiho mai ke Kuhina o na aina e, C. C. Harris he hoololi, e hookiia ka mare ana o na mea mare no na kumu penei.

 

No ka moekolohe o kekahi o na mea mare.

 

Haalele kumu ole o kekahi a hala ekolu makahiki a oi ae.

 

No ka hoopaahao ia o kekahi a pau ke ola, a i ole ia no na makahiki ehiku a oi ae, a he mau kumu e ae no hoi kekahi, a pela no hoi no ka hoolilo ana i ka mare i mea ole, a pela no ka hookaawale ana i na mea mare no kekahi manawa no kekahi mau kumu.

 

No na mea a pau e pili ana i keia bila, ke nonoi aku nei au e hoihoi mai i kuu noi ana e hoopanee loaia keia bila, aka, ke makemake nei au e noonoo nui ia keia bila i keia kau e like me ko’u hoomaopopo ana i ke ano o ka bila, ak e kokua nui nei au i na olelo i hoopukaia mamua no ke oki mare, e hoohaikiia ka puka oki mare, a e like me ke ano o ka bila, he mea pono io no e hookiia ka mare ana imua o ke ao holookoa, oia hoi imua o ka lehulehu.

 

Noiia a hooholoia e kakauia na ae me na hoole o ka poe ma ka ae o lakou ka poe kue i ka bila, poe ma ka hoole o lakou ka poe kokua i ka bila.

 

Poe ma ka ae:

 

H. A. Kahanu, D. B. Wahine, G. W. Pilipo, N Kepoikai, L. Aholo, W. Hanaike, D. Kahaulelio, J. Kaluapihaole, D. W. Kaiue, E. H. Boyd, S. P. Kalama, J. S. Naili, S. M. Naukana—13.

 

Poe ma ka hoole.

 

W. C. Lunalilo, P. Kanoa, J. O. Dominis, C R. Bishop, C. Kanaina, W. P. Kamakau, C. C. Harris, J. M. Smith, S. H. Phillips, H H Hitchcock, C. J. Lyons, J. W. Kumahoa, G. W. D. Halemanu, S. K. Kaai, W. F. Martin, C. H Judd, W. H. Rice, D. Kaukaha, S. K. Kuapuu—19.

 

Ninauia a hooholoia ka Pauku 1, me ka hoololi.

 

Heluheluia ka Pauku 2, a me ka ninauia ana ua hooholoia.

 

Ninauia a hooholoia ka Pauku 3.

 

Noonooia ka Pauku 4.

 

Waiho mai o Mr. Kaukaha he hoololi, e hiki no ke lawe ia na hihia oki ma Honolulu, e hoolohe ia ai ma na kau kaapuni o ka Aha Kiekie ma na mokupuni e ae.

 

Ninauia a hooleia ka hoololi.

 

Hoike mai ka Paresidena, aole i kupono malalo o na rula o ka hale ka olelo hooholo, e aho paha e lawe mai ma ke ano e ae.

 

Noiia a hooholoia e haawiia i ke Komite Waiwai.

 

Hoolaha mai o Mr Naukana he bila kanawai e hoonoho i Lunakanawai Apana no Waialua mokupuni o Oahu.

 

Hapaiia na hana i pau ole.

 

Hana mua.  Oia ka noonoo ana i ka bila kanawai e pili ana i ke oki mare.

 

Noi mai ka Loio Kuhina e kapaeia na rula o ka hale, a e lilo ka hale i ka noonoo ana i na hana o ka la i hoopaapaa mua ole ia, ninauia a hooholoia.

 

Noi mai o Mi Bihopa e hoopaneeia ka noonoo ana o ka bila kanawai oki mare a ka la apopo a e lilo oia kekahi hana o ka la, ninauia a hooholoia.

 

Hana elua.  Oia ka heluhelu akolu ana i ka bila kanawai e hoonoho ana i L. K. Apana no Ahahola Kauai ma ke poo, ninauia a hooholo loa ia.

 

Hana ekolu.  Oia ka heluhelu akolu ana i ka bila kanawai e pili ana i ka hoopaa ana i ka uku o na paahana ma na aie kaa ole ma ke poo ma na moku holo pili aina.

 

Noi mai o Mi Thompson, e hoomoe loa ia ka bila oiai eia no imua o ka hale ka bila ma kona heluhelu akolu ana, a he bile ino loa keia, ma kona ano nui ua hoopaa loa ia ke kapena, a ua pilikia na ona moku, na kapena a me ka poe e hoolako aku ana i ka moku, no ke ano maopopo loa o ka bila i na hoa a pau, ke nonoi aku nei au e hoomoe loa ia keia bila ma ka papa.

 

Ninauia a hooholo loa ia ka bila.

 

Hana eha.  Oia ka noonoo ana i ka olelo hooholo e kauoha ana i ke Kuhina o na Aina e, e hoike mai i na lilo a pau e pili ana no ke Kuikahi Panai Like.

 

Mi Kaukaha.  Ke manao nei au e kapae loa ia ke noonoo ana o keia olelo hooholo, oiai aole paha i loaa mai kekahi palapala a me kekahi lono ponoi i ke Kuhina o na Aina e mai ka elele mai e noh ana ma Wasinetona, no ka oiaio o ka haule ana o ke Kuikahi a me na mea a pau e pili ana.

 

Mi Laiana.  Ke nonoi aku nei au e waihoia ka noonoo o keia olelo hooholo a ka la apopo, a oia kekahi hana o ka la ninauia a hooholoia.

 

Hapaiia na hana o ka la.

 

Hana mua.  Oia ka noonoo ana i ka bila haawina.

 

Kuhina Kalaiaina.  Ke nonoi aku nei au e hoopaneeia ka noonoo ana o ka bila haawina a ka Poakahi, oiai he mau mea kekahi au i manao ai e lawe mai ke kukaia imua o ka aha kuhina.

 

Hoololi mai o Mi Judd e hoopanee a ka Poalua, oiai he la Pokiulai, la 4 o Iulai, ninauia a hooholoia.

 

Hana elua.  Oia ka noonoo ana i ka bila kanawai e pili ana i ke Kanawai Hoopai Karaima i hooponopono hou ia, e lilo oia ke kanawai no ke aupuni ma ka heluhelu alua ana.

 

Ninauia a hooholoia e kakau poepoe ia ka bila.

 

Hana ekolu.  Oia ka noonoo ana i ka bila kanawai  e pili ana i na hoopii a pau e pili ana i ka waiwai o ka mea i make ma na bila aie a pau.

 

Waihomai ka Loio Kuhina he Pauku hoololi, ninauia a hooholoia ka hoololi.

 

Ninauia a hooholoia ka bila kanawai me ka hoololi e kakau poepoeia.

 

Hana eha.  Oia ka bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 780 o ke Kanawai Kivila,e pili ana i ka nui o na Lunamakaainana.

 

No Hawaii 9 Lunamakaainana ; Maui 8 ; Oahu 8 ; Kauai 4.

 

Noiia e hoopaneeia ka noonoo ana o ka bila a kekahi wa kupono.

 

Hana elima.  Oia ka bila kanawai e hooponopono ai i ke ana ana i na mile o na alanui, ninauia a hooholoia e kakau poepoeia ka bila.

 

Hana eono.  Oia ka bila kanawai e hoono ai i na Lunamakaainana i mau lunahelu ku i ka wa, no elua makahiki ma ka heluhelu alua ana ma ke poo, ninauia a hoopanee loa ia ka bila.

 

Hana Ehiku.  Oia ka bila kanawai e hooponopono ai me ka ae like mamua o ka mare ana ma ka heluhelu alua ana, oia hoi aole e emi malalo o ekolu mahina e hoopalau ai.

 

Ninauia a hoopanee loa ia ka bila.

 

Hana ewalu.  Oia ka bila kanawai e hooponopono ai i na kula kuokoa no na wa e kula ai a me ke kupono o ke kumu ma ke poo ma ka heluhelu alua ana.

 

Hoopaneeia ka noonoo ana o ka bila a kekahi wa kupono.

 

Hana eiwa.  Oia ka bila kanawai e pili ana i ka hooponopono ana i ka Oihana Hoonaauao a e hoololi ai i ka Pauku 20, a e hoopau i ka mokuna 10 o ke Kanawai Kivila ma ka heluhelu alua ana.

 

Ninauia a hooholoia e kakau poepoeia ka bila.

 

Huna Umi.  Oia ka bila kanawai e hooponopono ai i ka Papa Inoa o na Kiure a me ka unuhi ana ma ka heluhelu alua ana.

 

“KE AU OKOA.”

KA UKU O NA

OLELO HOOLAHA.

 

NA OLELO HOOLAHA – No na lalani he 10, @ hoi 1 iniha, no ka hoopuka hookahi ana, $1 00; alua hoopuka ana, $1 50;  ekolu, $1 75; hookahi mahina, $ 2 00.

 

Aia no ke keena o “KE AU OKOA” ma ka Hale Paipalapala Aupuni, maluna ae o ka Hale Pai.

 

Ninauia a hooholoia e kakau poepoeia ka bila.

 

Hana 11.  Oia ka bila kanawai e papa ai i ka poe mea hale inu kope, pahupahu a me na hotele, e hookapu aku i ka pipili ana o na keiki hele kula mai ka puka a ka napoo ana o ka la, ma ka heluhelu alua ana, waiho ia ka bila a noonooia mahope i ka wa kupono.

 

Hana 12.  He bila kanawai e hoololi ai i ke kanawai e pili ana i ka lawe ana i na @ moku mawaena o keia pae aina, noiia a hooholoia e waihoia a noonoo pu me ka hoike a ke komite o ke kalepa no ka hoopii a na ona moku holo pili aina.

 

Hana 13.  He bila kanawai e ae ai i ka hookolokolo Kiure ana ma na hihia oki mare, hookolokolo moana a pela aku.  Noiia a hoomoe loa ia ka bila.

 

Hana 14.  He bila kanawai e pili ana i ke ao ana eha keiki Hawaii ma ka Oihana Lapaau ma na aina e, ma ke poo hoopaneeia ka noonoo ana o ka bila a ka wa kupono.

 

Hana 15.  He bila kanawai e hooponopono ai no ka noho ana o na konohiki me ka poe mea aina ole.

 

Noi mai o Mi Hailasi, Kuhina o na aina e, e hoomoe loa ia keia bila.

 

Ninauia a waihoia ka bila e noonoo i ka wa kupono.

 

Hana 16.  He bila kanawai e kukulu ana i na Halemai ma na mokupuni ma Hawaii, Maui, a me Kauai.

 

Noiia a hooholoia e waiho ka bila ma ka papa a noonoo pu me ka hoike a ke Komite Hoola.

 

Hana 17.  He bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 528 Kanawai Kivila, e pili ana i awa ku moku ma ka heluhelu alua ana.

 

Noiia a waihoia ka bila e noonoo i ka wa kupono.

 

Hana 18.  He bila kanawai e hoopau ai i ka Mokuna 10 Kanawai Kivila e pili ana i ka Oihana Hoonaauao.

 

Noiia a hooholoia e kakau poepoeia ka bila.

 

Hana 19.  He bila kanawai e hoonoho ai i aha kaapuni ma ka mokupuni o Hawaii.

 

Noiia a hoomoe loa ia ka bila.

 

Hana 21.  He bila kanawai e hoohoihoi ai i ke kukulu ana o na hale hana lole pulupulu a hulu hipa.

 

@

 

Hana 21.  He bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 1035 Kanawai Kivila, e pili ana i ka hookoe ana i na waiwai mai ka hoolilo ana e uku no ka aie.

 

Noiia a hoomoe loa ia ka bila.

 

No ka pau ana o na bila i kaheaia, ua hapaiia ka noonoo ana i ka bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 215 & 216, o ke Kanawai Kivila e pili ana i na paahao.

 

Noiia a hooholoia e noonoo pakahiia na Pauku o ka bila imua o ka hale.

 

Noiia a hoomoe loa ia ka noonoo ana o ka Pauku Akahi a me ka bila holookoa.

 

Hapaiia ka noonoo ana i ka bila kanawai e haawi ana i uku hoomau no na Mea Hanohano P. Kanoa & C. Kanaina i $1000, pakahi no ka makahiki.

 

Waiho mai ke’lii Lunalilo, he hoolilo, e kapaeia ka inoa o ka mea Hanohano P. Kanoa mailoko ae o ka bila a e hookoe i ko C. Kanaina.

 

Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e kapae loa ia ka noonoo ana o ka bila, o ke kumu o’u i kue ae i ka bila no ke kapaeia ana o ka inoa o P. Kanoa.

 

Mea Kiekie W. C. Lunalilo.  O ke kumu o kuu noi ana e kapaeia ka inoa o P. Kanoa, no ka mea i ka heluhelu mua ia ana o ka bila ua ku mai no o Mi Kanoa a hoole mai aole e ae oia i ka $1000, e aho no e noho oia ma kona ano he kiaaina.

 

Ninauia a hoopanee loa ia ka bila.

 

Lilo ka hale i ka noonoo ana i ka bila kanawai e hoololi ai i ka Mokuna 10 Kanawai Kivila e pili ana i ka Oihana Hoonaauao, a e haawiia i uku no ka Peresidena o ka Papa Hoonaauao, e like me ka oihana aupuni e ae.

 

Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e kapae loa ia ka bila kanawai.

 

Mahope iho o ka hoopaapaa ia an, ua noi ia a ua hooholoia e kakauia na ae me na hoole, o ka poe ma ka ae o lakou ka poe kue i ka bila o ka poe ma ka hoole o lakou ka poe kokua i ka bila.

 

Poe ma ka ae:

 

H. R. H. W. C. Lunalilo, P. Kanoa, J. O. Dominis, C. K. Bihopa, C. Kanaina, H. A. Kahanu, F. W. Hutchison, C. C. Harris, J. M. Smith, S. H. Phillips, H. R. Hitchcock, D. B. Wahine, W. T. Martin, L. Aholo, S. M. Kamakau, S. P. Kalama, J. Komoikehuehu, C. H. Judd—18.

 

Poe ma ka hoole:

 

Hon D. Kalakaua, C. J. Lyons, J. W. Kumahoa, G. W. D. Halemanu, S. K. Kaai, G. W. Pilipo, M. Kapihe, N. Kepoikai, W. Hanaike, D. Kahaulelio, J. Kaluapihaole, D. W. Kaiue, E. H> Boyd, J. L. Naili, S. M. Naukana, W. H. Rice, D. Kaukaha—17.

 

Nolaila ua haule ka bila a na hoomoe loa ia ma ka papa.

 

Hoopanee ka hale apopo i ka hora 10 kakahiaka.