Ke Au Okoa, Volume V, Number 51, 7 April 1870 — Ke Au Hou o ka Honua. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ke Au Hou o ka Honua.

Ua puana ia e ko kakou mau kupuna o ke au i aui ae, "O ka aina he mea nee imua," —he puana olelo uo ia aole paha i malihiin loa i ko kakou poe e noho ae oei ; aka, ua ano malihiui ole no ja i kekahi poai o kakou e noho nei ; he mau hopuna no i paanaau nia ke kaana olelo ana, a e oili mai ana ao ia i na wa e luana ai o ka noho'na, a hoopaaua olelo ae. He mea no i maopopo i ns alaea o keia noho honua ana, a i ike lea ia no hoi e na loea o ka haiamu ana ma keia aoao, aole o ka makalae ke nee a ke hoopoheheo ia ae imun; —a aole no ho.i e hiki i kekahi mana kanaka a honua paha ke panee oku i ke ao imua ma konft ano honaa paa maoli, e like me ke ano a ka Oia Mau i kukulu ai me kona ahonui a me kona lokomaikai ainaiwa, a kakou palupalu kanaka e hooki ole ai i ko, kakou mau hoomaikai. He lua ole ka Mea nana i hana ka honua, a he ano lua ole no hoi Kona lokomaikai nui i hana ai i ke kauaka. Ma na mea nae ana a pau i hsra ai, aole e hiki i ke kanaka me kona akamai i hoopomaikni ia mai ke hoololi ae, a ke hoonee maoli aku paha i ka ouo paa o ka iioaua imua; —He mana ia aole i hoopomaikai ia mai i ke kanaka pulupalu nawaliwali okeia ao. Aka, he mana e ae no nae ka ke Akua i "'waiho maj ai, a oia mana, o akahele ke kanaka, ma' hooio a mai hooakamai ae ia e oi niamua o ua mea la nana i haawi mai, no ka mea, o ko ke konaka palupalu is, a o: oie ae mamua o kana i hoopomaikai mai ai. Ua kukulu ka Makua Nui he honua, ua hana i na kula a me na awaawa no ko ke kanaka pomaikai; a '.eaha ka ke kanaka e hana ai me ia mau mea ? E noho palaualelo wale iho no anei oia i Pela anei, kakou e pono ai ? Waele ibo la| kekahi kaoaka mahiai i ka honua, a hua moi la na hoopomaikai ana ;—o ke oo ai wale iho 1% no anei ia pan iho la' ka momona o ka aina o ka lokomaikai i hoolako mai ai ? E pooo no ia kakou ke nooooo me ke akahele a me ka maiau i na mea i haawi ia mai. Pela no ka hoonoho ia ana mai o ke kanaka.; he mea nui ke kanaka i hoonoho ia mai ai, he haku maluna o na inea a pau o ka hoū3&. Aka, i ka hoonoho ia ana mai o ke kanak», u/i baawi ia mai ia ia h« maoa i oi ae maa.ua o kona maa hoahanau holoholona. e hoolehaleha i keia honua; s oia mana, oia no ka mana nooaoo, e hookiekio ae ai ia ia, he ano hakn maluoa o na uiea a pau ioa ; a maluna o ua maoa kiekie aoonoo nei o ke kanaka i hilinai nui ia ai ka holomuu aoa o ka honua. E like me ka makou i olelo mua ae nei, aole e hiki i ka mana kanaka, ke hoanee kino maoli i ka honua mai kona wahi paa maujmai, be mana hiki ole ia i ke kanaka ke hoao, me kona ikaika a pau loa. Ake, o ka mana nooooo o ke kanaka, me he mea la, he wahi mana ia nona i hoopomai-

kai ia mai, e ano liokoke aku me kn Mea mai nona koia lianO ann. Hauwi a lionpomuikui mai la ke Akun in knkou i nu mea a pou loa ; nka nno, noho Nann wale nn e hoolako uiai mo ka maknukau e i nn mea a pau lon, 6 kakou kekah' 3 pono e hoopomaikai i na mea i haawi ia mai ; n me he mou la, noInila i hookuu ia mni ai na mea ola a pau e imi no lnkou iho. Ma kn inii ana nno o kekāhi poo, na pokeln nkn kokahi mnmun ne o kona liookanaka. Un pii lon kekahi ike aknmni n me kn noea» pakela ; a o kekahi poe hoi uu pii ino loa lukou i luuwaiwoi nme na Inko o kein no. Ua oleio ia nne kfi poe mua u makou i hoopuka ae la, he poe lakou e hu!o mun ai o kein no ; n o kn poo hope hoi un lakou e kokua uku ku holomua ana o Leia honun nkea. O kn poo nliamai n nio ka poe imi loa o keia hoinia, he poe no lakou uo!e i lehulehu nui wale. Ak», aolo mie e hiki wale i kn noonoo aknmal ke hookele wnle in n ke liilinni hoi mnlunn o ko Inkou nknmni walo iho no.'ke ole o kokun in mni t k« mnna o hiki ni Uo hnpni in man holo inua nnn. E hiki no ia knkou ko nann, mni lnmikila ole lon ka uinnn mokumahu, ina nolo i kokua ia inni o Fill«tona o kona m«u honalohn lona—Mni InnnUila lon 010 ku ninnn uiln n Beniammn Farennkalina ; ina nolo i hoomnopopo lea loa, a ikokua nui in mni e ka inonn' t«logni-npa a Profossor i\[orse i hoomoa lioumnkili ai ; a i kein wn ko iko ia nei, lie ili nnoano o kftei kiv, ka teleg-urapn i ka honua nei. Aolo anei keia he mnu mnna o hnoholo ai ikn honun imun ? Ona mana nna hoku, a me na nno nke akamai i kn wehewehe ann i ke ano o ka honua; —ho mau mann oiaio no ia a ko ke knnaka noonoo i huli maiau aku ai ; —Aka, ine he mea la, un nno hoopnhu'ii ia aku ia ona mano holomun o ka honua i keia wa ! Owni, a nuwni i maoao mua he alahno nui e moe mni ann mnluna o na kula 0 Amerikß Huipuia, n e hoopokole aku ana ia i ke kaahele an« mni kekahi aono, a kekohi ? Owai kn i moeuhr.no mua, he hiki i Ueia lewa nuu malunn ne nei o ku honun, ke lalama ae, alaila, kilohi i ko len honua mnu ano. A nawai hoi i hooku o mni mamun, o ka puuli o Sueza i hnnnin ni, e oki in ana ia 1 alawai a i hlhlinln na ke knlepn a uio nn waiwni kukai e hiolo oi ? Akn, o ka holomua ana o ka lionua, aolo i mnnoo wale io, i hooknhi wnle no ona knhua 0 holo malana :u ; aka, ho mea pono e hooholo like ia mli koknhi wahi a keknhi. Ua hai mai kn noa«> o ua moolelo ma ka Hikina kahi mua i hoen m,ti ai ka holomua ana o ka honua ; a ua ike pu ia no hoi malaila, e naue hele nna i ke Komohana ; n ua maopopo no hoi ia knkou i keia mau la ke ano naue nei Ike Koniohana nei. E noonoo kakou ke ia nei na Laina Mokumahu ; a ua ike ia ka waiwai ma ua ala komohana nei, a ua kono ia kekahi mau mokumHhu a pau e haalele ikr ..o'o ana ma na kai Hikina. E ka mannohma e hapni aku ia makou i kela wahi a makv>o i manao ole ai ; a i kela niau pahu ku hoi u ka holomuitßna o keia honua!