Ke Au Okoa, Volume V, Number 37, 30 Kekemapa 1869 — KA MOOLELO HAWAII. NA S. M. KAMAKAU. [ARTICLE]

KA MOOLELO HAWAII.

NA S. M. KAMAKAU.

lIELU 11. t Aluila, kipapani ka noio i ko kikikou i kn ta, oia knnn ni, a ho hoauloha ka miio no kc v nku, nio ke kawnkuwa, ma ko lnua walii c liolo ai, aia molaila ku noio e imi ui, a ike ka lawaia i kahi a ka mnnu e hoowili ai t kahea ka lawaia, aia ka ia, i ikaika ka hoe, a hiki i kahi u ka manu e haianm ana, n o wili ana . iluna ilalo ka mann, a ike ka Inwnin ika ;a, he umi pnhu anana a oi nku e kokoke nkn ana i ka ia, knhea ko lawaia i kn poe lanhoe omiiii, kakona kn w:.., ! kakona ! kipn omon, a kupe ae la na hoo iiiim, a hnli o liope o na waa ma knhi o,ka ia, ina he kaiinha pahn waa a he mnu'\anaha kn mii, ua kakona like ae ln.ka anlyrfe, i»« hekneho palia, a he ponnha pahn, a H'ilnnloa paha, alaila, e like me ke uuo o ka iā, pela no kn moinno like o • ka auwnn, aka, iofi he ia pohapoha ako, alaila, knuliilii ka nuwna, alnila kahen ka la■waia, hoolei ka iao, lele iho la elua kniiaka, hookuhi kanaka ia ia ka honlei o ka iki, a o kahi kanaka ia ia ka haawi o ka iamo a ka poe lawniu, ku iho Inua ma im laan holo o ke paimalu, a hoolei pakuhi nkn la ke kanaka ia kn hoolei ino, a i ka, wa i lioolei iu ai ka ino, alailo, pohn ao la, a ike ke knnaka hoolei iao ike pohapoha raa ; , hoomnhnahua i ka iai/, o ka halukn mai ln no ia o ke aku, o like mo na ale e kupikipikio nna, a me he nalu kai|kooiU « popoi m&i.anp, a o ke koieie %ko hoe a JtapooWhl w«a, alaila mahiki raai )ft ka iao i ka hop#> o ka watKtXie,k« hab|»i mai ike ke aku Me ke hr#wakawo popoi maila i ka.ji«« a konio ka ia i ka hopo o na wna, a o ka hiolo aku la no ia o na mokoi ohe, o na ohe pokolo, oin ua ohe i na lawaia ia lann na poho hope, a maliope'Aio, he loihi mamua o ka mea ia ia ka poho hppe, a o na kanaka laua kuaiako a kuu jvnle aku la no kekahi mau ohoā ka. pola, Aana aku, iho makawalu lni, ks kahea la kallawaia, hoolei ka iao, keikioe ke kanaka iao me ke poi'hoolei *ku lq, a ninini me ke poi, ke kahea la ka lawaiā, ka Wmo/ ke mnkankau la ke kanake ia ia l<a :iao maonn, ke akiaki la oia i ko nuko o ka iao rrtaunii, a pnpnpii i ka wahu, a j ke poi, o lalau iho la ka lawaia i ka itio, a hui ae i >a lihi o ka makau ma ka wuha o ka iao, a puka ka lihi ma ka panepoo io ka iao, a 0 ka 'xiu wale no o ka iao ke k«Iolio mai i ka ili ■> ke kai, a o ke kumu ohe ma ke kowa o na uha, a'ō ka ltfm\ heniia ia i» ka paa o Ita makoi, a 0 ka lima aknu jia ia ke kopi i ke kai i ka iamo, a i ka , paa nlna o ka ia, knpololei ae la ke kanaka lawaia illuna a hopu ae la na limo elua i ka oho.

Ia manawa i hoala mai ai ka lawnia i kn makoi, aoka wa piipu no ia o in, a hemo ko poo i ke kai, o kn oili pololei lroai la 110 i:t o kn io a pa i ka hnlo akau o ka umauma, mc he puao kai ]a ka poha o ka poo o kn poaeae o ke kanaka lawaia i ka pa ana mai i ke aku, a hoholo iho ka lima nkmi i ka poo, a pai ae la nia ka aoao, a oili ae U ka makau, )ieku iho la ka lima akan i| ke ukn, 0 ka holo aku la t>o ia o ka ia imuo o ka wa»; aia nn ka mmo | ka wuha o ka lawuiiij> hni iho la 1 ka tnnui|in, hooh-i no, inn e piui na iamo n ia lawaiii he kaualia, nlai la, hu leannha 110 aku i niuio iu lawaia uiia, a lie eini tnai uo keknhi, |i o 1111 luwaiu c>i 110, oia 110 na luwuiu i ki' | 0110 liope, a lie i(nau mintite 110 ka lioolulu nmi, a me ka lmlukn ana o be aku, 1 miha ilio 1a nalowal», a nana 11011 ka la\yuia i kahi e le'o »i ka mnnu, a e wili nna ka munn nio ke kipnpui i ko kirj, ain ilailnka ia, 0 Ue alualu 110 ia ilailu, a pela e lāwaia ai' a pan ka iao, aluilu, kaikai ke paimaku nal 0 ku polu, a hoohuli ilalo ka w«ha ake paimolau, oia lnp niua i ololi-. mau ia, " huli ka miilnu." I lea wa kahiko, he lau kp ak« o l:n malau hoo!tahi, komo kanHia, kunno ka; au ivaa hoapipi, konio kaukahi nni, i ka hoi an 1 i uka, ua pwia.o uka i ka piele, i ka. tnaaunnwa, i ke kailepa, 0 ka poi, pai »i, 0 1 a uala, 0 ka tnaia, ke ko, ka uln,* 0 ua mea ai no a paii), o ka awa, ke knpo, 0 ko pat!i, oka mahi,'o ka moenn, oo na niea af/ a iwo ua, mea anhu, na lako lotv I ka 'pae 0 ka auwaa hinku, na auwnn malan, na hoj)kon ka wahine o nka i na inen ul kapn om'ua a kaawale, n uu kaawale hoi ka oinnn l oka nale. A ppe ka anwna hiaku, lelo mna ke poo 0 na luwaia me na ia ma liiii» akan, a ma ka lima homa, a komo i ku luiian' Kuuhi, n pau leana oihuna noonmna. Akn», a kiolni 11 aia na ka numaluia kane, »- tne ka aoao o na aumaleua wahine, hoi niai k'e poO lawaia, haawi kn ia a ka poe kaohi kn ia ana hoolulu iao, ka ia"a lto iinhu ka in a ka poe luwaia a pnu, a o ke koenn ,*> ka iu na ku men waa, a 11 a ka nioi» tlp6r)a naepuni, a na k(» poo kapokn iao, h 0 ke kot ona ua leo poo lnwaia, n« kn liakn, inn ho lawain hakn, A paii ku ia ikn lioohikihiki 1 kuuiiulo, kauwalo ka ia'knp», pili» iua linlo

mnn, knnwnh»» ia no», pilm nn liale non, nunu ka Inwnik i kaAva] ( bomi> kn m»lo m.i- -| 100, nnlin k<> kihi'i, boa na jmu pnWlo i Ui t liiinwi kd in onamm i koni i« e kn wnliino, mon kn in pnholo, \lali kn nw#, mnlsu,ikiui nn mon ni inin», lonla I<a ni B na, p» n | tu pulc inn ka nwn, hooinl' ka ia me n& mminpnin, ooki kn o«ia o «cn vswa, no k« luhi o ka lnwaiii i kn ehnkni. o U oliua, o ka ohan ». o nn knnnkn n pim, knpi ift, knlope, a knknhinkn, knknka in i ka wN « pnw kn pnnkni, knnlni. 0 kn )nwnin,.\in no oia ko hoomnknnknn nini la riio kouiPmnu hoa lnwain. mi> kt> knkn. mo kn 01010 Ipioa ln e piha ni kn knkon mnlnn i fc« ino.iole e pnka kn Hnknlon, nin O mon k»hi nn wnh{ loko pun in o kn iM». IVlh no e knka ni kn pfn> lnwma ninlnn. Hooknhi l«>wa o k«it, in c> !;n mnon o iin nhn i ka h<>lo i knpni ino, maoa ne nn knpnknpn, r Im !nhi ana no hoi in, k<> pihn kn ! kn inrJ4'i,*n.a pan ka Inhi. VT<> poe knnl:uin k» »•!',(> i;:*ika \ k* Inwnin hinkn, i kn ■ piko \-.z) \n- k«,a_y if, ka ohe, n i kn nln.. no, ' nohe walii pijj<}j(> o ka w-koi, n ilnon o kn i iini.A e kn «i »;< kn nino no k«kn- ' lii o ka wna i»<« ka hin«s•s!<■?, & be aknmni lon ; no kti pop |t ; O ha lmntin a»<t i ke ji /Wi «le ka pa. i I k|, wn k!ihil-;o,l(>i:, no)f ō kn ino n m o nn ! in '(iiljii e ip k(v ,j;«ii(ti>.l si mni ai k<> nkn, '■ n me a R>o |><Mi!ii, nk», u» imi in I ka | aoki ki i mnonn, iiia kn ohi, k;t pn- I paoß|Bjttennon. o~ka iihi koknln' inon, n o ) kn pnoT« ( kck(>hi īnon, o?a ni<-!i i |r>nn i kn | monnn/ i#»<i pipi nui.N » ; w ; (nV!l i. O a ua I nnnn in o ku pnnn mii. o ; ko , m , k() p( , (ll)i i lima n oi ne ka pnlHhnlalin,, k(l tllJ j 0 t)|l , u) _ ao oln a, o kniwi o kn nkii, lk 11K! i <a | UMllil * *»b « ' i loko. O k« uhHnikni, oiß kn uh j P'o |»nu ke «nuenne, » o 'iko no hoi me kn «I». pelano hoi ka n i!iik:ii, »» hoike ia o ka leho niav nho 0 kon „ m> a 0 ka tia iihi in konn inif ku j a mc k()na nani ianwenne e kona wahf „; n tt nann p ono ia e 4» (pe-«knmai i k» ni; la xM< a jke i9( e ka gmen.KkaniHi.loa, ; he \ \ maikaii alai)il I ( ' lnß |po pn, he pn & V pft \ "j na ''® 0 1 551 u h'> P r ilf>i i ka wel«u o k ® ul sii, nlaila, okioki'e lik' rae k t . pB lnhalaJlB °[|kn mnnamnna Hlna^|| erB j n , a j a e pahn me lima ka. loi->-i alen,} ka pa, al«i,a » a joni a pmi fea iiDalfto,yaiio a lona iho ka rn|aikai iloko e like jtftlfyii me ka leho nla, k« Wjj wuhine alii rela no ka pt>. 0 ku ''«a hiaku, he filii maikai loa oia na k fe ako, a elike ine nR k4 i rr.»ikni 6 kn p*jpela no ke akn i si. Ma ke|ii)£oii o knpa, he wa» hi ktb*}gpjt, na hon ias pi'ka mulaila, i kumn e P a |& ai le» o ke kMiiiipai ke kwmn mai «M Hhi o ka uiakan i,k|» ?a «i ka Welau o Wa « paa. 0 ka mak|ji \) ka lihi o ka pa, i wi knuaka, he iwi ilip, pa hole ia a mai. kai 4 pi o maikai ana k«i|ihi, o k> mnkoo, a he n iaa huln puaa ma ,ke kemu u fea lihi e hn'Ha noa me ka welan i> k». pa, • na pea> ia la, i ole e hina ka Hhi malnlo, a o ka he me* ia e k||ili ai ke kai mahopM ke i,'«a ai ka poe «'""ia 0 ka-wa», a va k<srjhe*[fc aku, he heia liilii o ae e.holoana iluna o kn i'i kni, a o k« haluku no jiy»ke nku mo ka h'opiihnpu i ka pohi«kii. O halawnin hiak» ra f mnkiPmake nui ia e nn'hi, a e na J|foi, *Vlnkt)o po kekuhi o holo pu i ka Ihw.iiii, u. b kalawain hinhy i ko nu o Kamehiimehu I, ain. kn|lk mau; in e holo'imnn ni i ku 'nwaia,- he fnin in Muulnnn i ka wu kahiki>. Awto i like pu o Inwiūa malao, mo kn :aw«l# pifc«; 0 kn lnWain ho luwnin ip j. knhi hooknhi, 6' o ku lnwain )te(kpa, s }ie lnwni|i hoe iinikn in i k« w&i» wu WiAa , w»W ma koia hokoi i ifft lawiia'.Walau., N<il»|i|tt, m/le pono i kn . )H"ain Hi m«i kn poe liwui» nhni ka po lawuia pn i ku in ka pnlena o kn ' m 1 »b>kot ka lawuin, d « ku \ RiaU>,|. & (D0 ku lnwaill PA|Lq le mau ia in i kii in Ma pOT ' ka leva, nia i ka hnnhan o " R j«in#r ia bfi ni u ia koa, h« nmn ia kn poe knniko i kn lewa, a i maoli o nn in 1 nn| i nn kon o ' ftftj knka}l», he 80 nunna a oi )i'ki]ji'ißcjMtf H?"', a o ke ka«kan, he kalown kAil'n IaMMpMWi up i pa Ifoos ho kon kuhnln paiU,o kn pohakialon, oin kn Il'|laia.fp^|i|fc."p((l'i , nii o ik. kon, ho elua hnn<>i'i , anona, a liiki i kn Inn ft||l h<i k|thfl]a mokulein, o M'l'plīOpHilo# l », 0 o ke oholeKimKm "ele&la, «1 hnpiiu nlniiln, o k» 'Mhalnn, o I.>< uku, 0 )ku o fejsl|rnoeloa, o kn I<>h«'s, o o kflU *ntnV K^n kniuliuli, fkirt ihe ko koi ke k«pi \)nn o kn ia i kn inftpSi*Je«!«ittko ka poe liwaia o kii i ka

« kn nunmu olinli, he man koa luwnia i», i Inili it\ o ka poo luwaia knhiko, n hc p n; linnn knpn loa, or. he.olilo ia o ka poo kal.iko ou koa limia o ku inoaiiH, lio umoko a lio ipnkai, uhe kupniiakHiu l , a hc kupunawahiuo, a c> na koa linna, ho wahi mi ka wowa, a me ka popohi kanakn, o iko wale ia o ka lohnlohn, aia uo ka moa kuhikuhi o kokoiki ponoi, n iiolailn, iia pan i ka iuilowalo na kiia a ka P"0 kaliiko, a ho kiikuikahi np. kon i koe, a o iu* koa i ike ia, ho liapa lon, a no ka enii inai kokahi o ka iko i kn lawaia koa, a no ko iio 010 ia o nn koiki o koia wn, ho koa huna 0 I'nliipiila ma kn aoao hikinn o Moknlioonik', ho koa huna ia niiimna, a i ko au ia Khhekili a innmnn ako. i<a iko nna, a ua l-.inln-hn lon i l;oin ninii'W'a, a o«i iko ia o ka liolonn. I'ola kn liuna mw ona koa akn poe kaliiko. [ko ao ana oko kannka i ka lawaia nioana, o knai iima i ka waa, a lona ka wan, ho waa piikalii p»ha, a ho waa pnlua, a pnkoln, a hilei i ka waa olima, a eono anana a 01 aku, alako ka lawaia i ka waa, nlaila knni i ke aho, nn kn mea, oole na ka lawaia e hilo ko aho, 'io poookoa no ka poē nkamni i kn liilo alu», hft aho kaalna puha, a he aho ka.ikoln paho, e like me ka makemnke o ka In.wain e hooliiiiiilinia ai i ke kanaka liilo aho lnwaia. Ho hnna nni ka huiia e hilo ai ke aho lawain, n o kc polio ka mea e hamo mua ai i ka ohn, oi« ka nioa o poki ai ka maawo' 0 kti inilo o ke aho, he aho kaalna paha, a he aiio kankoln [.nha, a ua maikai loa ka milo ann o ko alio iiio ka pnali 010, he nono pnlia a ho awnlu palia kaau a liiki i kalnu, o liko nio kn makomako o ka lawaia. O ke aho liaku n o ke nho alii, o ka lau no kn palena a me na kanu keu, a o kahi a ke aho Imu a na'lii o waiho ai, a e lawaia ai, Ivhokeo olulo hc anaiia ku lo'a a enii niai, mo lie ania la, u me lie iako waa la ka hole a n.o he anneiuio la ka pipio, a o ka oleo'e o ko aho iloko o ka olnlo i ka> nhai a ke nhi, a ko Kahala, a ka ulna, a kn huhaluu le'eiona. koikoi kaumaha a halakala ka ahni me kiwikiwi nna, bfi m»no ka in, aka, i kolili ka ah.'ii a kapalnhi iluna o kn ilikal, he. aulepe, nkn, i mnkomoko ko kikiwi o ka ia -Trie "ka oleole o ke nho, he powa o i hoonohoMoho pono mni ke aki a,Ua ia, me he ohana pn.aa la e i. ka wuiu o ka inaknahine, i ka ekueku mui a moe, alailn, e iko aunnei ka lawaia i ka olioli, e like me ko kolili oka hae o na tnoku niannwa mai ke lia wnena a ke kia hope, a mni ke kia hope a ke pai lnlo o ka pea hope, pela no ka lala.ni o ka in me he lepa 10, inn he umi makau, he.umi no ia, inu he iwni:alua makau he iwnkalua no ia, a hiki i ke kanaha a kanalima n 01 akn, o ka pohakinloa keia, he kaka ka maknu, hookahi no hnki ana, komo ka waa, ilalo no o ke kou a make o ka-pohakin-loa no ka mea uann e pepohi mai ilalo o kn ia a pau i ka naue, a i ka huki ana i ke aho a no ka hohonn o ke koa, a i hemo ka ia mai i ka makau aku, ua lau» ka ia i ka ili o ke kai «a henio ka opu o kn ia uia ka wnha, a lana sfale ae la no ka ia i ka ilikai me he moa lu ua pau i ka ruake i ka auhuhu a me ka holahola ia. Heaha la ka muknu a ka poe knhiko ? Ein ua innkiiu. oko ka(i:i o ka en, lie maknn nui kekahi a li«- makau liiiii kekohi, na hole | ia aku maikni kn lou mnloko n mnwalio o i l(ft lihij o ka ulii puhiiiku, ua hole ia e liko | mo ko ka eu, o ka iwi o ka ilio, nn hole ia j mq ko punn, a"m ke apuapn pole, 0 ka I iwi knnaka ua pili i ko kanaka oloho, anh< i pili i l;u nni oka kahnka a pnu, he iwi oooa ko Ha l<?hnl»*hn u pan, heiwi haihai wa- | lu. Oka poe akumai i kn nana iwi maiean, ' oko knniiliiVi r wi pft»klW,-ūii holo ia ka iwi ; u pau, O'im iwl i <riomii, li» -Apo i», ho iiimu uuikiin ninileui lob ia/noloe kni o liko nio ko kaknla hoo, n e llkemo ka pa hiakn 0 nii iwi hilo, o nu iwf kii, otia iwi t>luna, o | 11 ii iwi kuin» kupit.a, lio niun' iwi ia e holo I okoa ka lihi oluoa, ahe holo okoa olalo ke

luino, n he wuh k»n nm kn punpim a pan, » 0 ku iwi liilii, un holo ia i lioomo, hc hoolaoa i>i uinkau, o like me kahoolaoa puhi, p, linniikakii ia na huolaoa no na koa pohakialoii o ka moann hulionu, aia a moni ka la i ka hooluon, alnilu uu paa loa, ilulo no o ke kou a puu ka ia i ka nialie, n ho mukuu g op no kekohi a ka poe kuhiko, o ki» mukau ki liolo, oia ka'iihmhi, ku waluhee, ko koaie, ka uweoweo, a ine nn louu puu e ae, he liookui keknhi kiholo, h he kiholo hoopio muoli ia kekulii n like pu mo ka mnkua. 0 ko 10, no ku nmno, no ku niuhi, no ka luhiu, uo ku unlepe, no n-i iu nui o ku inounu, a o k» pnheli' kuiilu, u o ku hopn o na lima, oiu nu inukaii u krt poe kuhiko. A lako ko kunakH luv.nia, i kn wuu, i ke ulio m.i, i ke aho iki, 1 ka mukau nni, i ku inukuii iki, i ka hooluoa nui, i ku hooluou iki, i ku hoomo nni, i ka hooino iki, i ke kiholonui, i ke kiliolo iki, i'ko lino mii, i ko kuula lino iki, i na puka nui i nn puku liilii, i nu pohakiulon nni, i na pohakialoa liilii, i nu pohnku kialoa puka no nu p(fWa o ka nioann, a pnu i ko kan i o ln honnu, muli n pnn, luwnkun u muknnkuu, kuuli wnle n.. a pun na oihnna lawnia a ke ku.

i n»ku aiinii.kiiu lawuin, kukuli aku l<u l;iwaia o ka mnlie o ka hooilo, oia kn i olelo iu e ku poo knhiko. "0 ke ah;, pulu ku hoo--110 " lloko oka ino nui o ka hooilo hole mai ka n.ilu, liele mai kn na, hele mni ku hekili ka nihi, lielo ao kn lepo o knikea, o *kailuhoe, pau ka lua o ka ohiki, aole e hiki nkn ka lawaia kuili, uole oili.inu luwnia e pili kokoko akn «na ika oinn, pnleileiio ae olalo, poeleele olalo i ku lepo i ke kuike iu e ku nnlu. Alaila nianmi ae la ka Kwaia, a>u ka ia owaho o ka holioim, inn ho n»! ka jmi)u luiliamnhi, he nni ka ua ka hokili, ka nila. a he ua polni, aole e nmkau ku lawaiu i keia niuu uio, aia o ka ino me ka ninknni k« lu;wa. 1 ka nioo niia ilio <, ka po oka luwaia, o k» hokeo, a n ka i'pn holoholona '.nwnia a ke konuka lawaia, i ka mop ana iho o na kanuka, o nwi inni ana ka hokeo me he mnu koko aha In nu kn man'iauwa, n me he mnn koko punpnu »ha la na na nipinipun a_nu'lii kn iiwiuwi, me he iole komo ipuwai olekon. Pela no ks hokeo a ka lawaia e hoolalemni nna e holo, alailn, ala ka luwa--111 aholoa i ka po iki pnpuhi kukui ai a maona, a o na liou lnwnia, o ka makuukane, o na honhanau ponoi, hupni ka wan, ina he mannu hoomoe, o ke kule, o ka opelu, o ka mnhe'% a i ole ka maunn hnomoe, alnila, o nn koulana muhee, ulailii, lawe pn i kn uppiiu ninhee, u o ka nla pnhn, a i ole koia mau maunu e loaa no ku pilikia o ka aina i Jta nnlu a me kn I po, aia no ka muunu i ka nmana, a hiki ko lawain i kn moana i ka wa knknliiuka, nn.ihi ne la ka lawain i kekahi nmu leho makninne, n hauhoa ilio la i ku pohnku i ka umana o ke kakala, he muheu pnIm. he k)!c niho pnho, he kewanpnn pnha, he kalopuiki pnhn, n paa kn pohakn, aluila, popoi ka leho ma keknlii aoao, ma ka aoao ku 0 ki< kuknln, ma kn pnnpna a m» ke kaa o ku leho, a pnn, alu : la hikiikii.ke nho, he nhi ku leho o kn ws molehulehn, a o ae ke ktiknna o ku. la, o ke knpa ola, a o ka leho uln, 1 loa ii:i ilnna ka leho i ka h«Vo' unu u kxi i'.ato, h'oah' i.e In ilurra r a hookuu iho, n e kuku ai:a, nlnifo, na ku itaio, he alua &" ekolu kanu alailaku ilalo.

Ia manawa ka luwnia e huki ae ai ilnn:., elna paha aln, Inln iho ka leho, aole e loihi ka lulu nna iho, noho no ka hee,. a o ka hnki ae la no io a hooili i ka waa, a ir»a elna le-ho kuuiilalo, elna no hee, a aa nni ka maunu lelua a 'ekolu hee, aluila, holehole ka alualu, a o ka iho o ka pu a o ka aweawe. ilaila, pojke a nunnan, a waliwali, alaik, mali i k» j makau a paa i ka mnunn, ina he iwakalua makau a oi akn, a o na koa kunpue aia no i ke kanaha a oi nku ku maknn, penei ka haun ana, o ka pohnkinlou malalo, he pohakn ia e like me ka pnhukn kni poi, na kalai loihi in a poheheo kahi e nnkiuaki ni i >e kanIn, a he mahunhna iki olnlo o ka pohnkialoa, a ma kahi kaula e uakinaki ai ke uho, a he mnn anuna elua phliu ka loihi inai ka pohakiuloa ae, alnila, knka ae ka mukau, he iwi puha ke kaawule inai kekahi mukan, a i ke kowa o keknhi makau, a pela e pae lalnni ni iluua o ke aho me he lopa la, a i ka hookun nna o ke uho rne ku pohukialoa me ke knka 0 ku mukuu a ku ilulo o ke koa a pni ae lu o hookoele hou iho u un kupono ilnlo o ke koa, rnu kn nunn o ka uinkn o ku luwaia i uka j ka ainu, elna moku ka houilona, a o ka ho iinu kupono o ko koa i ka ninn, akolu mnku e imnn ui i Jco kou, aiu no a knpono i nn mulin ho'iilonu u me ke kuhuu, uluila, ua kiipnmo i ke koa liiwuin, n i ulo no mnka a me 'iiu lioiuiu o ke kou, uluila, na huule ke uhn i ke pulli, aole e ui ia i ka ia, ho; nni no ka meoa knhua o kekuhi koa, aia no o kft i ku luwain kun, ua mnopo--pn lon iu lnkon n>i kilu> o ku lal.lu u me ki. lonitu kel» kiui, o keia koa lawnia o ku nioona. 0 imi koa Uk«upm>, u J)e kon i ike ole ia e ka lehulohn, im liiokela k.>tt,i ipukui, i lou uo ilunn, ke-haule ka ilaln ki knkn me kn pohaleiulnn, hiKikahi no h'jki ob«, tr& , ino ku waa i ku f», aoki tioi no 'ia i nka, a ~iki i uka, o ka ia»ti'lie akoa'u kaawUle, a o ku nui uknia na kanaka. Ona kea huna,. 1 uka no, haua,6 no ka ni&unu a paa ka maknu, a « knhi aho pokole i nakii ia ai ke ka l<u o kn maknu, a ka hokeo okoa, a o k« nho i kn hukoo okon, i ka wanano, he lawain okoa uh hoohewahewa ana, nlailu, o ka holo malu iio iwuha o ke koa, i mnlnmulnmn ae ana ka hiion, o ka liooholo iho la no io i ka pohukialoa ilnlo o ke kon, e lik < me ka nui o ka ma«au, poln no ka nui o ka ia, a ike iho la ka liiwniu, un pnu loa iho la ke kaka maknu i ku ui ia e ka iu, nlnila.'huki ae la i ke aho uie ka ia u waenn, un hoolana ia ae lu ka pohuku e ka ia, a hnwolo iho i kj uho i ka muku o ka wua a paa, aluila, holo aku la n nalo kn maka o ke kon, alnila, hoki ae la i ka ia n puu i kn hooili i ka wua, alnila, hoi iuka, mn kahi e hoi mai ai, peln ka poe huna koa e hoohewahewa ni, o loaa ia hai n laulaha, pela kn nui o nn koa a ka poe kahiko, a ua pau ka lakou poe innmo, a ua pnu loa i k'» nalowulo, (Jlule i pau j