Ke Au Okoa, Volume V, Number 36, 23 December 1869 — Untitled [ARTICLE]

.• 9&■. W. Wooā, i haalele iho ai [ la.oei i ka la 6 o Sepojtemaba, no na Mokupani Pakipika Hema;—ua hoi mai oia i ke khiahi la Sabati iho nei, mai kana haakai kii M paahana ana. 0 kana hnukai, aole ia i holo pono loa "e like me ka mea i manao io; oiai, ua hoi ma> oia me ka nui o na wahine a me Jfca hapa uuku o na kane—e he iwakaluakumaono wahinei a he umikumaono kane. Ma.iraetia o lakon, elima poe i niore; a o ka hapanpi o. keia poe, he poe ui.ka hapanui o lf kon - Ua lawe ia mai lakou ma lie ano na.makahiki elua, a i/ka pau āna„oia maoawa,. e. hoihoi bou ia ajf; ai la.kou.i lio lakou wahi, psla kaiiana o( a olelo aelike. īa aua. 0 ka olelo a keia pōp, aole > no l maopopo, aka, he wahi helehelepa ano like.np n>e mo ko kakou uei lahui. ETe poe .kanaka.lakou no ka Mokupuni' Danger, e «>a ka latifcq 10 o 54 - H ema, a me , ki lopjtu 186 ° 54' Komohaua. f , Mahope iho o ka haalele ana o Kapena S V Wood ia nei. ua : ®. k V a ° a ka ?? ao lu,u 0 k? Mokupuni 'l '«v aŌih ' k - : a^ al,ila kaW ana i manao ai, e iw •.°f" lka m ".M H eka Hi alii , o P io > o ka. Moku- „ I pbniKfifie" Aka, i kona kipa, ana akn maflpip_nei i ka - \}W!* * 1 k& mea nona ai ' iki U»o o k« Kapena ' rW «n«i o o, °' la ia t ka ' ? .TAW^ W .'- Jn# k ? manao; ua kipa - .ii»^i^ a ?>»e|oaa.akq ai ia ' O: Aa'Bfokqputoi'Niiie.iiei he uuku, a iohe ao h6i hē uo nlomOmp ka aina. Ca oliilo ■ kkHMulio pu «i mo keka- ?»»•, ,n»f kj| ippa, pl(i, '* inai A kekf|bi palapala, „ . , w na ,o M fla ( o, n» 0 »owi kazjak« «ako

auo paahana, e lawe aku i ua aina e, ma Tahiti, Samoa, ame kekahi wahi e ae. No "keia mea, makou i kakau iho ai i koia palapala; aka, aole nae ūo keia mnn mea makon i hana iho ai i lje kanawai i hai ia ae la. He kanawai kahiko no 'n, aka, akahi no' makou a kakau palapala ilm', i maopop6 ai i kekalii man aina ē aku.

He mau makahiki i hala aku nei, ua hilki mai kekahi poe mokn mai Collao mai, a u& aihue aku.i kekahi poe lehulehu wale o ko makou lahui. Ua puanuanu ko makou mau puuwai, a ua nui ka nwe ana no ka makou mau keikikane a me na hoahanau i aihue in aku eia poe moku. Nolaila, ua hana iho na '.Lii o keia aina i kaūāwai, aole o holo _aku kekahi waa mai ka aina aku iluna o kekahi moku e kalewa mai ana mawaho o ka Mokupuni. Ua na kapena o kekahi poe moku i ko makou kanaw.ai f a ua holo aku me kolawe ole ana i na'kanr.ka; a o' leekahi poe hoi, aole i malama aiai i ko makou knnawai, aka, ua lawe aku i na kauaka, me ke kue i ke kanawai. Aole i hookuu ia aku kela poe kanaka o hele, aka. ua lielo lakou uie ke kuo mai i ke kanawai. Eia ka makou olelo. ona 'Lii o Niue i ina Kapena moku e kii knnaka mai ana : Aole o makou makemake o lawe wale i ka inana maluna o oukoo, kahi hana knpono, aka, ke n'oi r.ku noi makou e malama mai i ko makuu mau kanawai; a aole hoi ka lawe wale i ka makou poe keiki, ke holo aku io oukou la. H'i uui a he mana no ko oukou mau aina, a ua ko ouk(ju mau alii no e haua i na kanawai no lakou. Ho uuku ko makou aiua, aka, i ko makou manao, he pouo o makou ka mea mana maluna o ko makou aina a me na kanaka. . Hookahi a makou noi aku ia oukou, a oia hoi, mai kipe oukou i kekahi kanaka Niue, e kii kanaka roai no oukou. lua e loaa mai i kekahi kanaki'. ka uku no ia mea, e hoepaiia no oia, 110 ka mea, aole ia i kulike me ko makou kanawai. Ua kauoha ae makou i kekahi o ha_Misionari, e kakau i keia mau huaolelo iw makou, a e unuhi hoi ma ka olelo Enelani, a hoouna aku iTahiti, Samoa a me Sydnty; a i ka poe kalepa hoi e nobo nei raa keia wahi. Ua hoapouo ia keia palapala e makeu, na Lunakanawai a me na 'Lii ma ko makou halawai ma Alofi ( i keia la 9 d»Feberuari, 1869. Aole i loaa mai ia Kapena English. ka pomaikai o ka hulawai. ana'ku me -kekahi o ka poe na lakou ,i hana i ke v anawai. Me he.mea la, ua noi ka poe i e hele pu mai me Kapena English, aka, ona olelo kauoha ia ia, aole e ia.wei kekahi me ka hoapono ole mai o ua poe alii la. Ua lohe pu no o Kapena Ēnglish no ka pepiehi mainoino i hanaia maluiia o ka moku Moaroa; a i hahai ia ma kekahi wahi o ko kakoa pepa o keia la, a oia i manno ai, aole he kupono o ka holo. nna'ku mawaena oia man mokupuni. Ke, kumu ka oia haunaele i kana lono mai, no kekahi wahine a ?' e ;' kpmo ma ka huina o ka.poe lawe ia mai, ua kau nae iluua o ka moku,'a ua hoopaa ia ma ka rumi ohope, U<i koi aku k.ona

►kaikunane, e hooknu ia mai, a e hoi i k>ila ; aole nae i manao ia inai kana koi- auo, a ua kui ia a haule ilalo ; a ka hoomaka ibo Ja no ia oka haunaele, Mai Niue mai, boi mai o English i ka (noknpuni a mai laila mai i loaa mai ai ia ia ka poe aha i lawe nAi ai. r ■,