Ke Au Okoa, Volume V, Number 32, 25 Nowemapa 1869 — Untitled [ARTICLE]

I KEp p«'u ii,. . , ua iioani iki makou no kekahi Ahaiiu. . kukuiu ia e kekahi poe i ; p'aa, a i akamai i na Hana Lima e holio uei maioko nei o ka poai o ko k,akou noho kula- . nakauhale ana, a ua kapa,ia ua Ahahui la ka " Ahahui Hana Linia Hawpiia ua kohoia' 0 L. L. ■To.yber.ti- Esq ; (Hulipahu) ka Luua Hoomalu. O ka hana nui a keia Ahahui i hoohui ai ia lakou iho, Oia uo ka hoao ana' e kai> ia i mau auhau dute kiekie maluua o na waiwai paa.i ka hana ia, e lawe ia mai aua mai oa aiua e mai, i hiki a i loaa mua hoi ka makaukau o hiki ai ke hailaia maloko nei o kakou e ko kakou poo i ike i na akamai hana lima. Ua hoakaka pu ia no hoi ma" kekahi olelo hoohplo a lakou, na waiwai paa i ka r ianaia e lawe ia, inai aua ia, noi mai na aina e inai, e hookau ia aku ai o ua auhau dute kiekie. Ua kooholo no lakou, e hoala ihalawai no ka uoonoo ana o keia mau mea, a e Loouna akii ng i kekahi«mau palapala i pai ia, a me , ke kepa pu aua aku no i mau haiolelo ma na inokupuni o keia pae moku. . ■Ua hooholo pu ia no, me ba. mea e pili ana ■ •i ka malama aua i ka kakou mau mea i hana ia inaloko nei, e kokua pu no lakou i ka Papa Hoopae Lima Hana ina ka lawe ana mai Ina paahana makepono malalo o na.olelo ae like ; a i ka wa nae e pau ai ko lakou mau : -mauawa ma ka ae like, e hoihoi hou ia aku no lakou i ko lakou aina. • U"a hooholo pu ia no, e kokua lakou i na kanawai e D"oho nei, uo ka hooko ana i na olelo ao like, e like me na mea i hahai iā ma na Pauku 1419, ame 1420 o ke Kanawai • Kivila. Aua hooholo po ia no hoi e lakou, o ko lakon mau pomaikai a me ko ka poe mahiko, e kuilima pu.: Oiai, e hoohua mai ana, a e . mai oua ka mahiko i ke dala iloko o ka aina, e hoohua, a e malama mai ana no :hoi lakou i lee dala mai ka puka ana aku o ke dalu mai ka aina aku. Ua.manaoio lakou, o ka hopenaoia mea, o lilo no ia i mea . hoowaiwai, e hoohana ai ina kanaka ma na hana mikiala kupono. Ma ka po Poakahi iho nei, ua lialawai ao ua Ahahuinel ma ka, Rumi Paikau ;a un hoopuKi mai kekahi poe kakaikahi o ua Aha-" , hui ]a i ko lakou mau manao kokua no ia hapai aoa. Ua weheia ia halawai, i mea e . halawai mai ai me na kumu kuo o ku poe e kae ona i» nvau mea, oiai, i hiki ponp ai ke ike na aoaō elua, ahe meo maikai no ia i ike pono lea ia ai na mea o pili ana i na aoao eluao ka nipoii. Ua' malialo makou ia mau manao ana pela ; a aole e like me kekahi o na halawai i hata aku nei, hookahi wa* la no aoao i hoopapau nui ia, a'na ane kipulu wale ia aku no kekahi aoao o ka ninau. Oia poau ,ano hoopaapaa, ua hoopnka mua no , mikou, aohe, wahi ono waiwai iki oia mau hoopaapaa an%,ma ka hopOnn. Ha'kekahi o ko makou man manao pepa o •, n * pep» i hala mua aku nei, ua hoopuka aku no makou i ko makou mau manap e pili ana e liko mo keia. ao, ma ka lawe ia ana mai o na J ? r 'f* ma aina e, ai b ua likaloa ka aphau dute i kau id maluna o na mea i paa 'i ka hanaia, a me ' °l®' he 10 topahaneri maluna o kela dala kety dala o na kumuVuai o'na ano WMWiai a pio, ! hoopae ia mai. 0 keia 10 " dpt9 n Q na waiw„i hoopae !*' ° auha » kupololei^ l 05l';ipWdn» o kq heiua o ka lehulehu. nae i hpokau ia mai malu- , n» okajtoo, aow i |ianiuhu ia e kikou, no ®ole 'ia f help kupojolei raai, o'like ; me n* ānbau mau malnna o kakou t kau ia \ Wl.

E naua kakou, ke auhau iii uei kakou Elima Pala i kola a ine keia makahiku ,o ka mea a.waiwai ole. A iua lioi o 'ia kauaka nei, e kuai ana oia i kauakolu a i kaiuiha palu dala- i ka niakahiki hookahi, alaila, ke ukn la iai ka. auhau kupololei ol.e, he okolu a eha dala i ka inakahiki ; a ko hui ia me na auhaur maoli, eiwa dala ka auhau muoli ika inakahiki. Ua manao no pahaka poe e kuai nei i na waiwaii mai na aina e mai, ua loaa m:ii ia lakou na waiwai me ko lakou man kumnkuai niaoli. Aka, aole oia ka oiaio, e nku oi aku aha oia iKamua ae o ;na auhau cluto a me na lilo o ka lawe atia I mai i ua mau waiwai la. | No ke kuUko loa ona dute maluna o iia waiwai lawe ia mai me ka paa no i ka hanaia uia na wahi i lawe ia mai ai, nolaila, na hapai no kekahi poe kalepa waiwai i mau hale kuai ine na waiwai paa wale uo oloko, a na aue lehulehu ka hapauui ma ia mau niea. Ika nana aua ona waīwai paa i hanaia, a me na wuiwni paa ole, ua ane like pu loa ke doto ke lawe ia inai ia nei, aka, ma ke kuai ana, ua pii ko na i-a i paa i ka hanaia, mamua ae oka mea aole i paa. Pela me kela a me keia waiwui e lawe ia mai Dei ; a auhea ke kaulike oia mau mea ? Aia kekahi mau hale kalepaona waiwai lole paa, ua huki ka lakou mau eke, a naue hoi aku, me ka lawo pu a.ia i na waiwai i loaa mai maloko nei o kakou. Nokeia tnea, na ulu mai i ko makou kanana ana, ka niuau : E ike mua aku anei kakou i ka waiwai i hanaia a paa ma na aina e, a lawe ia mai i o kakou uei e kalepa ai, itfannia ae o ko kakou mau ike a nialama ana niai i na waiwai i hanaia e na lima o na pa-.ihana kuloko nei ? He ninau nui a knpono keia i ka noonoo akahele ia e kela mea keia mea. E pono no kakou, e haliu a e nana, o ka malihini o hea mai la anei ka ka. kou e nana mua aku ai, mamua ae o ko kakou noonoo pono ana iho i ko kakou poe ponoi. Ua wehewehe aku no makou mamua aku nei, he lehulohu wale no na liana lima a kanaka Hawaii i ike ; eia uae, aohe paa mau 0 ko lakou mau manawa i ka haua—a no ke aiia ? Aole no ka mauele ame ka palaualelo maoli i ka haua lima a lakou i ike, oka, no ka mea, ua pilia ka niakeke kuai i na mea i paa i ka hanaia o ua aina e mai. Aka, e hoomanao ia nae ma kekahi mau waiwai paa i lawe ia mai, he uui no na ano waiwai apulu, a popopo, no ka mea, o lawe ia aku ana mai kekahi makeke, a i kekahi ; a no ka lilo ole paha ia makeke pela e paialewa, la niai ai a hiki loa i Hawaii nei. o,ka mea 1 hanaia, i hnmu ia, a; i hoomakaukau ia a paa ma Hawaii nei. ua oi aku o ka paa, no ka mesi, he makamaka, a he ano hou loa na -mēa a pau i lianaia. No keia kumu, o ka malama ana mai o kakou ia kakou iho ma ka kakou mau mea e, hana knloko ai, a ijie ka hoao e noi aku i ka Ahaolelo, e hoomahuahua ae i nadute nialuna o na waiwai paa i lawe ia mai i Hawaii.' nei, e like me ke kiekie kupono i. manao ia ! ai. He mau mea kupono no ko lakou mau I manao ana e hoohui ia laliou, a loaa ia makou ka wa hou, e kamailio nui no makou no keia mea.