Ke Au Okoa, Volume V, Number 13, 15 July 1869 — KA HAKU MONETE KARISO. [ARTICLE]

KA HAKU MONETE KARISO.

MOKUNA XL I. Elima minuto mnhnpe iho, puka hou mai 1« ua o Bcrtoccio, mo ka hni mai, un makaukou nn men n pnu, o ka paina walo no koe. Lnlau ae la o Moncte Knriso i kn limn o MndMno Vilefota ; a o Vilofota ia Madame D»nglnrs ; kai like nku la lakou ikn rumi oina.

Ua iko maopopo ia, hookahi mea hoohuoi nui i komo mni iloleo o na.hoa i poloai ia, no ke kuniu hen la lakou a pau i kono ia mai ai e hiki mai lakon ia hale ia ahinhi e launa like ai, a hookahi ka lokalii ana me ka olioli. Aka, me ia mau manao hoohuoi iio o lakou, aolo nae keknhi o lakou e makemnke ana e noho aku mai ia hoouinulu ana. 0 na wahine hoi, ke nana iho laua i ko laua mau kulana palupalu, aole he hoa o ko laua aoao malaila, nana e hookipa oluolu malaila, a e hooluko mai hoi i na mea a ko laua aoao e 'piakemake ai. Ua noho like ilio la lakou ma |>k.a papnaina, o M. de Vilefota ma 1«; poo, a noiio like ae la ka poe i koe iho ma na aoao, a puni ka papaaina. Ua nani na mea ai i hookaumaha ia iho ai ka papaainn; aole o na mea ai a me na hua ai o ke alo ulii o Parisß, aka, o na ano mea ai o ka hikina, kai hoomakaukau ia no ka poe hoa pnina i noho iho, a he mea'ano malil'ini ia man mea in lakou. ona manu hihiu loa, a me na Ia aole i ike in ma Farani, ua wniho mni iluna o na pa gdla a mo na pa dala. ona waina iloko ons omole kinohinohi no Asia Nui mai, a me na malawaina kaulana i hauaia no na makahiki loihi waie, ua puai mai ko lakou roau ala e hoomnia ana ike kupaoa aala oka papaaina. 0 ka mea kaiiuha nni nae i ua poeParisa nei, ua hiki aku ke kumukuai o na mea i hoomakaukBn ia no na hoaai he umi i ka 1,000 louis.

Ua haka pono mai la ke cnunt i ke ano kaliaha o na hoaai, a i mai la oia ia lakou me ke ano akaaka. "E na keonimana a me na lcde, e hookuu mai paha onkou ia'u e hai aku, i ka manawa e waiwai ai o ke kanaka, e Ipua ana ia ia na makemake f 'ieia ola ana o ke kino, olike me na mea a pau ana e ma--keuiake ai. Ua hiki ia'u ke hooko i ko'u mau makemake ma na kumu elua—o ko'u makemake, ame ka'u dala. Ke makemake au loaa no ike dala. Elike no hoi me ka ana o ka manao, pela ka'o i hana ai. E nana oukou i kela mau Ia elua ; o kekalii la, ua lawe ia mai, mai kahi mamao mai, he hookahi haneri me kanalima mile mao aku o Peteroboro ma Rusia ; a o kekahi, he umikumalima mile mai Napela aku. Aole anei he ano lealea ka ike ana ia lana maluna o ka papaaina hookahi ?"

Ninau mai la o Danglars. " Heaha keia mau Ia elua ?" Pano mai la ke count, " Na OluUean Rcnauda e hai mai ia kakou i ke ano o kekahi, no ka mea, e noho a kamaaina ma Rusia; a na Cavalacanti, ke kamaaina o Italia e hai mai i ka inoa o kekahi, a me ko lau'a wahi i hopu ia ni." Hai mua mal la o Chateau, " I ko'u manao o ka inoa o koia, lie >eUralcta, aolo e loaa roa kau w«hi e ae, aia wale iio ma ka muliwai Vologa," Pau hoi kana, hai mai la o Cavalncanati. " I ko'u manao hoi, he lamapcre ka inoa o keia la ; a o ko ano la nunni eliko mo k .la, aia wale uo ma ka Moanawai Fusaro e loaa ai ; a oia moanawai, ho umikumalima mile mai ko kulanakauhale aku o N&pole, e like mo ka ke count i hoopuka mai noi." I ka lohe ana o na hoani i keia mau mea, ua puana like ao la lukou, " Kupanaha I Kupannhal 1 " Pane aku la ke count, "0 keia iho la na mrj e hoolealea mai ai ia'u. Ua liko wau me Nero o ka hoolealea ia ma na mea hiki ole i ka manao o nn kanaka. 0 keia la, aole paha i oi oe kona maikai mamua ae o ke Samano, aka, o ka lawe ola ana māi ka mea nui.—" " A pehea ka hiki ana mai o keia mau Ia i Farani nei ?" walii a kekahi. " He mea hiki wale no, aohe mea nui," wahi n ko couut. " Ua lawe ia mai kekahi Ia a me kekahi ilokoo na pnhu i hoopiha ia kekahi me ka.wai muliwai, a o kekahi me ka wai moanawai ; a ua lawe ia mai maluna o na auamo i hanaia no ia mea; a o ka uumi ja ana inai nei no ia e ke kuke, na pepehi ia kekahi me ka hooinu ia ana i ka waiu, a o kekivhi me ka WHina. Aolo ka paha ou manaoio i ka'u mea o hai nei o M. Danglars ?" " Aole o hiki ia'u ke hoopau i ke kanalna I ni(fa e hoopau ia ai ke kanalua o Danglars, kahea ae la k<> conut, " B l»we mai i na Ia ola me na pahu.mai no." , Paipai like ae la na mea a pau i ko lakou mmi lima; a hapai liko mai la na kauwa i.no- paL.i elua, me ka wai a nie na ia no e holo ana, ■ i like loa ko laua ano me na Ia inaluna 0 ke pa. ",Heaha ke kuinu o ka la\yc ana maielua Ia o lrt)la ano keia ano ?" wahi a ka niuau a Dniig'larB. Nu ia mea, pane aku la ke eounl, " No ka moa, mn ka lawe ana mai paha uu īnei, ma-

ko pnhn knln' n ola hoi kpk#hi; oiai, o ka se--Icralrta ho nnii 1a kn We i» ana in mai ka mnliwai Volo ff a mai; a o ka lamaptra, he f walu la—" I mai la o Danglars, '• Ho mea oiftio, ho kanaka kupaiannha maoli oe ; a na prino no k» 01010 ana a ka poo akoakamai. ho moa ka noho'na waiwai;" a hoo kni mai la hoi l?a mndamo Ī)nnglarB, " A me ka naanao noonoo knpono kekahi mea nni." " O I m»i mnhalo l<m m«i ne i«'u m* keia men e madamo. " wohi a ke eounl, "ua han» mun ia kein mea o ka Inwe ia e ka poe Roma, wnhi aka hahai ana n Pilina. He men lenlea nae ia Inkou ka make ana oia mnu moa, no ka mea, e loli' ana ko lakou m»u »no me he anoonue la.—" "Ae, " wahi a Debrny. "»ka, o Osatia, he mau mile pokole wnle no mni Romn akn. Aole e like me keia ka mnmno loa." I m«i la o Chntean, "Heman mea kupaianaha wnle nn keia a pau. Aka, kekahi mea, kupnnahn, o ka hooko pono ia o kau mnu kauoha a pnu loa. No ka mea, eonowale no ln i hnln ne mni kon kuai ana i keia hnle, a eia, uo nno e I6i r kn pa me kn hale knhiko, a lilo i hale hou. He Upii anei mnkahiki i h«la mai ka .noho ia H na e kanaka, eM. de Snnatn Memna. Ua ano kuhuluku, a ina aole i noho ia keia hale e ka makuahunowai kane o Vilefots, ka lunnkanawui, .i„a, ub manao ia, he karaima nui kai hana i& ma keia wahi "

Ia wa, .0 Vilefota, ka mes i hono ole i na waina meiUai o kela ano keia ano, laUn aku la ia i kekahi kiaha.waina, a inu ae la, roe ka punna ana i ka maikai; a o ke knmu paha i inu ai.i mea e hooikaika&e ai i kona mau an koko anuanu nokela huaolelo ",karaima.' He mao wahi mioute pokole'ae, i mai la ke count, " He mea kupanaha no e Chateau, pela iho la no ko'u msu manao ia'u i komo mua m»i ai iloko o keiawahi ; ua ano anoßho no ka nanaina, a aole no au e kuai ana i ke.in wahi, no kuu kuene ka hewa i ke kuai aha, mamua ae o kuu hiki ana mai. Malaila paha, ua kipn ia kuu kuene e ka luna kakau palapala."

Pane mai la ka lunaksnawai Vilefota, " He oiaio, o keia wabi no kun makuahonowai, aole nae an i ike i na mea ino i hanaia. 0 keia hale, ketahi hapa keia o ka ■waiwai mare o Valenatina, a makemake o Merana e kuai, no ka mea, ina e ku he {mau makahiki elua i koe, pan i ka helelei." īa manawa hoi, mae mai la ko Maximiliana Morela hele helena.

" Ma kon makaikai ana i keia hale, i ka la mna o ko'u komo ana mai, ua halawai mai me a'u kekahi rumi ulanla ane kupaūaha ke nana aku, me hc mea la, he mon meaino paha kai hanaia iloko oia wahi. E noho kakon o pan pono ka pāina ana, alaila an kuhikuhi aku ia oukou; a inu kope aku kakou iloko o ka mahinaai. Mahope iho ka hana keka."

I ka pan pono āna o ka paina, koi mai la' 0 Yilefota e hele lnkon; a ua kau liilii ae la lakou e nana ana i na kli maikai, no ka manao ma ka rumi kanlana hookahi wele no takou e hoomakaikai ia'kn ai. Aka, koao aku la ka haku hale ia lakou, c makai like lakou Ina rumi a pau oua hale nei. Nolaila, hoomaka iho la lakou i ka makaikai an» i na rua pau; o ka hapaoui nae o narumi, na hoonaiii wale ia no mo na kinohinohi ano e o ka iiiuahikina. ona paia, ua hoonaniia mo na kii maikai o kela ano keia ano a na kanaka nkanmi loa ike kaha kii ana. ona puka aniani, na knuwelu ia me na ailika' maikai loa o Kina a roe lapana. ona koki, ua nhi ia me na vclcveta ulaula omaomao o Belegiuma, a kc noho iho iluna oia mau noho. na poholo pu ka noho ana me ka oluolu inaikai loa, me he mea la, aohe e iko ana ka mea noho iho, he noho kana i noho ihd oi. a ua .kona kulana noho iho i hai mai. c noho ana oiailalo. Na moena e halii ana i. ka papa liele, na kapoo pu na kapnai, ka na mea o ki uolu maoli.

Mahope, hiki mai la lakou i ua man rumi kaulana nei. . Aoho he ano nui aua o ua rumi nei; o na rumi e »e a pau toa kai hoonani maikai ia, a koe ua rumi nei. " He ano weliweli 10 keia rumi," wahi a Madame Vilefota. Hoao inai Ib hoi o Madame Danglars e kamailio, aole nae e hiki. O ki manao nne o na mea a pau," he rumi ane kupanaha woliweli m» koaa.ano. " A no ke aha hoi ka mea i ole ai ?" Wahi a ke count. "E nana i kela moe, me ka paku ane haukae ,i ke koko. Kela mau kii i nalowale na ano no ke koou launa ole." H&ikea mai la ko"Vilefota helehelena. Noho iho la o Madume Danglars iluna o ke koki, a i aku la o Madame Vilefota, " heaha kau e noho nei maluna oia nolio, malia paha maluna oia wahi kahi i hanaia'i ke koraima," a ku ino fie la ō Madarae.Daoglars iluna. A alaila," wahi a ke eounl, " aole keia o ka pau ana, era ako no. He ano e kehahi inau halo p&ohao a'u ifjke~ai, a eia kekah> nlapii ano e loa. £ nana mai oukou, n e hai mai i kooa ono like.—" " Nani ke ano o keia alanui pakauakee," wahi a Chateau.

" Aole au i maopop'o na k» wiioa paha o Kiosa i hoopoluluhi mai ia'u," wahi a Debray, "aka, ona mea a pau o koia rumi, he eleelo wale no."

I ka wa i hoopūka ia e Vilefōu, o keia ha!e kekuhi hapa ia o ka waiwai mire o Va'enaline, ua noho maHe o Meximiliaaa Morela me ke kaamaha." I mai la ke count, "he me " h'ki anei ia oukou ke manao wale, o kekehi olelo, ua iho aku ia ma keia alanui pii, e lawe ana i kekahi mea me ka manao e hun* mai na maka aku o ; a i ole ia mai ke Akua aku." I keia mau olelo, maule hapa iho la o Madame Danglars ma ka lima o Vilefota, " haikea maoli kōu helehelena e MBdame," wahi a Debray, " heaha ke kumu oia P'' He kumu kupono no," wahi a Vilefota, "no ka mea, ma na. hoohaili manao ana a ka Haku Monele Kan'so, ua ane paulehia kokon a pau loa i ka hoomakaukau ia." " Heaha keia on ?" wahi a Debray ia Madame Dang)ara. " Aohe roea,P wahi a Madame Danglara, " Eia wale no, e hookun mai ia'u i wahi ea." " Ua makan io anet oe ?'' wahi a ke Count, "Aohe," wahi a Madame Danglars, "Aka, ma kou hoohalike ana i kou malnao wale.'me he mea la, he mau mea oiaio la e ea uiai ana mai ka po mai.ī' "A!Ae !" hou ake count, " he mra manao wale, a no ke 'aha hoi e hiki ole ai ia kakou ke manao wale, o keia ke kee.ia o kekahi makuahine hapai keiki ? A maluna o kela moe i hiki mai ai ke akua wahine Lueina ? A ma kela alanui pii kupannha ka-lawe ana aku o ka makuakane i kana keiki e moe aea ?" Ika lohe hou ana o Madame Danglara i keia, na maule maoli aku la oia; a i mai la o Yilefota "Ua nawaliwaii ka Madame, e pono e hookau aku ia ia maluna o kona, kaa." Haha ae ia ke count i kahi oipole 'kan hoohanuhanu ana; a onoa mai la o Madame Vilefota i kana a ke cppnt no.i baawi aka ai i ka maule ana o kana. keiki o Edew«da, ma ke alanui mawaho iho o Anteila. Hapai ia aku la o Madame Danglars i kekahi rumi aku, a ninini iho la ua connt npi f kauwahi kalu ma ka lebe!ebc, a puoho ae la me ka bpoho ana, " anwe ) ka moenhane weliweli F Kaomi iho la o Vilefota i kona lima i mea e hai aku ai aohe. moeuhane kai nluhia iho ia ia. Ua imi aku la -o Barona Danglars, aka', ua hala akn la i ka mahina'i me C4vatacanati, a eu kamailio ana nō ke alahao i manao ia.mai L»eghorn akn £ i Pclorena. Alaka;. akn la ke count ia Madame Danglars i -ka mahinaui, a loaa kana alii kane lede; no ka lilo nui loa o ka manao i ke kamailio ana.

"Ka ! ua waule mai nei ka oe ? U» piliki* paha koa nianao no ko'a hiki ole ako V Wahi a Dang)ars ; a i mai la kana lede, "aole au i pilikia loa, hehanli makan wale no i komo mai." " Ano,"-wahi a ke .Caunt,. '.' he hiki no ia oohoa ke kanalua mai ia'u, e like me ko oakon makemake. Aka, he manaoio. maoli ko'u, ua hanaia kekahi karaimo maaHei." "E malama i kau mau mea e oleio ai," wahi a Madanie Yilefota, "No ka mea, eia maanoi ka Lunakauawai," " A. 1" wahi a ke Coant, " Ua poao loa aa la, imua ona au e haawi aku ai i ka'u man olelo hoopuka; a imna hoi o keia poo hoike,'' a niiiao mai la uo hoi o Vilefrita ia mea. I mai la o Debray, " Hoopukaia ae na mea, iua be knraima io maoli kekahi i hanaia; a e pouo kakou e imi pono—" Hoopaakiki hon n <.i la no ke Gount. meka i mai, "He karaima io no kai hanaia, hale mai maanei «u--kou a pau loa, a imua hoi 'o na luna aupani kupono." Kona alakai aku la no ia i ua poe nei, a komo aku la iloko o ka ululaau, ma kabi tnamalu loa; aku iho ta, i mai la, "E ku iho. Eia ma keia wahi ponoi, ua kauoha au e eli ia, i hookomo ia iho ai ka laaa hou; a i ka eliapa o kuu kanaka, ua loaa iho na mea huo,o kekahi pahu, a maloko ona pahunei na iwi o kekahi keiki hauau h00. ,: Ua haālulu o Madame Danglara me Yilef6ta ia ma-. nawa. "He keiki hanan hou 1" wahi a De- ■ bray, " E, ke ano hohona !oa mai nei na karaima nei." j "Pela no, " wahi a Ghateau, "aole au i hrwa i ka'u olelo ana, o na na ohane a me na helehelena, ua like me kanaka, a o ko lakoo mau ano o wsho, ua hoike mai no inn ano o loko. O keia hale, ua ano eehia a weUvreli, uahuna ja ke k«raima niianei." —" Nawai i olelo mai, he karaima?" wahi a Vilefota. : "?ehea?" wahi a ke coiint»- Viole anei he karaima ke kanu ana i ke kaiki ola iloko o ka mihinaai? heaha iho la kan kapa apa no ia ano h'ana ? " pane mai la o Vilefota, .«'nawai i hai mai ua kanu ol« ia?" "heaha hoi ke kumu o ke kanu ana maanoi, ina, ua mafee? " wahi a ke connt, ''aole he pa kup«pau keia mahinaai." ■ Ma keia \yah»; ninau mai «Cavalacanati, nia keiaaina.haaha ka o|>aa'9 hanii ia'ko ai i ke poe pepehi keiki ? " A pane mai i la o Dtnglars, he oki ia kona poo. (Aole i pau.)