Ke Au Okoa, Volume IV, Number 23, 24 Kepakemapa 1868 — HE KAAO NO RIVA HOME. Ka lei aloha o Geremania. I unuhiia mailoko mai o ka Buke Kaao a George William, mailoko mai o ka olelo Geremania, a i ka olelo Hawaii. [ARTICLE]

HE KAAO NO RIVA HOME.

Ka lei aloha o Geremania. I unuhiia mailoko mai o ka Buke Kaao a George William, mailoko mai o ka olelo Geremania, a i ka olelo Hawaii.

HELH 29. Ia E. Home ma i manao ai e lele ako i aka, ua pakele mahunehune mai la lakou i na lima o ka poe Farani, a i ka ike ana aku 00 hoi i ka hae mao o Farani e welo mai ana 1 ka makani, aole be mau olelo kupono iloko oia wa mawaena o ns aoao a i elua, aole no hoi i liulia iho, na liiki mai kekahi paiapaia mai ke kaikuaana mai o Maselonia -e hai mai aoa, avle e ae ia na kapuai o ka poe Pelekane e hehi ma ka lepo o na aupuni la, i ka noonoo maikai ana i na kuma kupono e hiki ai ke hooko ia ko lakou makemake, he mau minute i hala ae mahope-iho o ka hiki ana aku o ua palapala la, ua liuliu ae la na koa Pelekaoe pau, aku mai la oR. Hope iluna a hai mai la oia i kana olelo imua o na koko Pelekane a pau, e na koa wiwo ole o kuu aina hanau, he hana nui e ili mai ana maluna iho o ko kakou mau kino i keie la, ma keia hana e hookaawale aku ai i ke hoaaloha iloko o ka launa oluolu ana, a pela no hoi ke kane i ka wahioe, o ka makna i ke ke keiki, ho hana kaulana keia no kekahi poe, oolaila, eia ka'u oleln ia' kakou i keia la, e hilinai aku eukou a pau i ke Akua la no oa mea a pau o keia ao nei, ma o oa la e lanakila ai kakou i keia la. Ina oukou e paulele i na mea o-ka lani wale no a pau, alaila, he mea ole oa koa o Farani nei a- me oa make a pau e hele mai ana imua o ko oukou alo, ina oukou e ike i ka haoaa ka'u lede alii nei i kona la i kaua ai me Maaelonia, malaila wale no oia i ianakila ai i na lala, elike me ka'u e olelo neiia oakou i keia wa; ina e hoolohe pono oukou i ka'u, e māuauanei ka welo ana o ka hae o ko kakou «upaui malunn o ke aupuninei o Farani, a hiki i kuu la iope loa o ke ola ana oialuna o keia Nolaila, e na koa Pelekane, imua o Pnrisa i keia la, mahope iho o ka pau ana o keia olelo a B. Home, ua hoomnkaukan iho la oa koa a pao ma b R. Home a0.40 .40 oo ke kaua aoa. Ikawa a ka la i hnolei mal ai i kōna malamalama nui maluna o ka honua, ua ike ia aku na hiohiona ka(ia maluna o ka poe Farani e liuliu mai ana, a i ka hapalua o k". hora 9 oin la, ua hoomaka ia ke katm ma ta aoao eloa ma ke awa ku moku o Pariaō, iia hoomau ia ke kaua ma oa aoao elua me ka ika'ika loa, ua alakai pololei aku o R. Home i kona poekoa me ka makaukao loa imua o ka poe koa F«rani, ua lilo ka make i m?a paaoi me ka lealea nui e huro ana iloko o ke kahua kaua hahaaa, ioa koa Pelekaoe # paa. -

Ua like no ke kulana ona aoao elua ma ka booili ana o ke kaua ia la, he mea weliweli ka lele a >a mai o na mea make īwaena 0 na puali koa na ka hoouka ana o ke kaua, he oia mau ke \ ulana*o na koa Farani ma ko lakoa aina mai. Ika aui ana ae o ka la, ua hoomaka aku la na koa Pelekane e lele aku 1 uka o ka oina me ka hoopuehu aku i ka poe Farnni, a he aneane elilo holookoa mai ana ke kulanakauhale kaulana o Parisa, ma ka poho o na lima o ka poe Pelekōne, aka, ua ksakea ia mai e ka pouli o ka po, a oia ka mea nana i hoopau ae i ke kaua ana o na aoao elua. He mau la i hala ae mahope iho ua ike hou ia aku la no hoi ka welo ana mai oka hae Farani ma kona ano mnn no, malalo ona puali tausani koa e mati mai ana ma ka aoao hikina o Parisa, ma ia wa i kuka ai o Riva Home, me kana Lady Alii a me ka Hooilina Moi o Pelekane, nona ka manao paa e hooneoneo loa ia ka lahui Farani, nolaila, tia hoonohonoho koke ia hoi na puali koa Pelekane ma ko lakou aoao me ka eleu loa i ka puka ana aku o na puali koa Pelekane mai loko ae o ke kulaoakauhnle, aia hoi ka hooilinamoi 0 Palekane me kona puali koa ma ka aono Hikioa ae kahi i hoolailai mai ai me kaih'iihi lauaa ole mai ke ho-aiki aku na maka. O R. Home hoimekona puali koa, e hele ana ia i ke Komohana Akaii, o ke Ahikanana boi o Helene Suriana, me kona mau puali makaipono mai o na kBpa kahakai <P&arisa, 1 ka ahai ia ana ae o na hae o Pelekane e na we'elau mukani aheahe waiannhea mai ana ms ka Hikiua mai, aole no i alualu iho halawai koke enai la ko R. Home, puali me na koa Farani i hoononea maikai ia mai e na mea kaoi leo hoohonehone e ioiki malu mai ana i na puuwai palupalu e hoolono mai ana. He mau minute hoi i hala ae, ua hoomaka koke ia ke kaua weliweli loa. " E li ana ka i-o i ko anu a Hauailiki." Ia R. Home, e hoouka ana i ke kaua me ka hi-o ole mai ihope o kona mau koa, aole i kikokik-o ka hakaka ana o na aoao elua aia hoi, na halawai koke mai la ko ke keiki Ālii Pelekane mau koa, i ke kie-i ana aka i ke kahna, he like no me ka wili ino ana o ka e-a o ka puahiohio nui ika makani aole e hiki ke ike aku kekahi aoao i kekahi, aiano ma ka halawai ana aku oka umauma. ona koa me na mea eha. Ia wa no, hookani ae la o R. Home, i kana ole ma ka inoa o ke Akoa Mana, Loa. A puana a e la i keia mau lalani Himeni.

" Hoooani ia ke Akna, Ma na lani kiekie loa, * He malū roa ka honua, He aloha no i kaoaka." Ia wa no, kahea aku la oia i kona maa koa j Pelekane a pau, imua e na koa' Pelekaneo| ke kulanakauhale hauohano o Ladana, maho- i pe iho o kona hookani ana i kana o-le ua ike i koke ia aku la ka hooilina Moi o Pelekane rae he Liona la e haehae mai ana i oa koa hieoa o Farani, aka, heaha Ia hoi ia Gen. Havene, k<j Tiga. puni koko o Farani. Ua oia mau kena kulaua me ke kanalaa ole, aka, he mea weliweli ka ike aoa iho i ke ahu alalakukui o na koa o na aoao elna, i ka aui ana ae o ka la, oa ēmi hope mai Ia ca koa Pelekaue a pau loa a hiki i ke kulana o Suriana me kona mau koa, a he mea maopopo ia i na koa o Farani e lanahila ana lakou ia la, i ka ike maopopo ana aka o ke alii wahine ua aneane e pio na koa Pelekane, ua hoomaka koke aku la o Suriana e maki i kona mau koa iloko o ka hahana o na puali koa 0 F»rani, a i ka hui ana aku ona me kena kane a me ke keiki alii, bai ae h oia i kana olelo kauoha imua o na koa a pau, e na koa Palekane a pau loa, e hoolohe mai i ka'u oleIo i keia la, ma kahi a'u e hele ai, malaila mai oukou e hele mai ai, alaila, aole e hala ka mtnute hookahi, e ike oukou aia ma ka poho o kuu lima ka hae o Farani nei, ma ka hui ana mai o oukou me a'a nei, aka, na ke Akua e kokaa mai ia kakou 8 pau i keia la imua o ka make a na koa o Farani nei, nolaila, i Inna ka manao e na puali koa, a pao keia mau olelo, o ka hoouka aku la no ia o ke kaua, he hspal'ua.hora paha i hala ae, aia hoi, ua bee aku la na koa Farani a pau. Me he pun opala la e puhi ia ana e ka makani, a ia Suriana i komo poo aku ai iloko o ke kaua, unuhi ae la oia i kana pahi kaua a paa ae la oia ma kona lima, a pole aku la.oia 1 ka maka o na pahi he nui wale, a oki ae la oia i ke poo o na'lii koa elima ma ka aoao o na koa Farani mai, ma ia wa koke no ua hopu aku la oia i ka pahu hae o Farani a lilo mai )a ma kona lima, oia ka hoomaka ana o na koa Pelekane e huro me ka lanakiln, a ua nui ka poe i hopu pio ia, o na koa Farani a pau e waiho ana me na kino eha, ua hana ia lakou me ka hoomainoino ia imua o na maka o ko lakon mau alii, me ke kanalua ole o na koa Pelekane. Ma ia la i ike ia ai ua lanakila ka poe Pelekane maJona o na enemi, a oia ka lilo hou ana o ke kulanakauhale alii o Parisa ma ka poho o na limo o ka poe o Beritania, ua lanakila lakou a pau iloko o na la he 27. I kekahi la, na ala hou m»i la na puali koa oFarani a hoomaka hou no ke kaua ana me ka poe Pelekane, ma keia kaua ana, ua lanakila hoo na enemi, aa honpuehu ia mai la o R. Home me ko lakou mau puali koa, ad(e e hiki ia lakou ke kcßkea aku. i ka poe Pelekane. Ua olelo ia ma keia kaua ana, aole e hiki i na'lii koa o Beritania meko lakon tnau puali koa, ke hoomau i ko lakou kulana mauka o ka aina, ua pau lakou i ke auhee maluno o na aumoku kaua o lakou ma ka moana, me ka noonoo i na kumu e hiki ai ke kaua hou aku i na- enemi, ua hoi hou o Farani elike mo kona kulana mau, a welo

hou kona hae kalaunu, he mau la ka nohu ana o na moku kaua ma ka moana no ke kaii hou ana i na moku kaua mai Berilania raai, nohila, eka mea e heluhelu ana i keia kaao e waih'o iki i ka aDa no na mea i ike ia ae nei e kakou. E huli ae kakou a r.ana aku i ka hiki ana mai o ke keiki a R. Home ma, ka moa nona ka inoa i kapa ia o Aleba Riva Home, ka men nana e pulumi aku ka lahui o Faraoi a lilo i mea neoaeo. iAole i pau.)