Ke Au Okoa, Volume III, Number 21, 12 September 1867 — Untitled [ARTICLE]
I Ka Poalua iho nei, ka heoholo lon iei ana o ke Kuikahi Haawi Like, mawaena o ke Aupuni o Amerika, a me ko kakou nei Aupuni, a o ke kumu nui no hoi i kahea ia ai keia Ahaolelo Kuikawa. Ma ka nupepa puka la o ka Aliaolelo, a me ke Kuokoa, e olelo nna no ko makou nnho mumule ka, aohe kumailio iki no ua Kuikahi neij
Ma ko makou pepa o ka fa 15 o keia mahina i haia iho nei, ua hoikeike ae no makou i kekahi o ko makou mnu manao e pili ana i ua Kuikahi nei. Na makou i hoikeike mua ae,a mahope mai kalakou hoopuka ana ue, aka, no ke ano kanalun no o makou ma kekohi mnu mea, nolaila, ua noonoo akahlle iho no makou, a aole hoi i pulale, i na manao wehewehe o ka Ahaolelo i mau mea e holoi uku ai i ko mnkou mau kunalua, a pula no hoi paba ko ka lehnlehu.
Mai k& hoomaka ana mai a ua Ahaolele nei, ua kunalua keleahi noe hoa i ke kaulike ole o ka poumileai o loua mai ana ia kakou m;i ia Kuikahi, oiai, uu pni nui wole ia no ka poinaikai, a aohe i ikeia aku k;i hopalnpu o keknhi aoaoo ke kii. A ma na wehewehe nna a ka L'>io Kuhinu i na pomnikai o k« (Cuikahi, ua weho iu mai la ke alnula o ka nialamnl'iinu o ko knkuu nei tna.ii pomaikni; a ua ho loi iu uku la no hoi n« manao kiinnluu niai na umn"ma uku o ki-knhi poe hoa o ua Aha Kuiknwn nei. A ma ko noi n kn Luna n Wainlua e weliewehu mai ku Kuliina o nu Aina E i konn mnu manao knnalu, oiai, ma konu' honmuka unu e liiwolhwo ma ua Kuiknlii nei. Ke kumu nui nao o ko kana' iu o un Kuhina nui o nn Aina E i konu hooinuka ana e uuo-
iuūo. no kona maa mua ole i ka oihann kalepk o keia Pae Aina, a ua kanalua na Kuhina o|pilikia auanei kakou i na Aupuni e ae. Ua nianao e auhau nui ia auanei na makaainana •'niea e piha iho ai ka makaiua poho o ke ..upuni. Aka, mahope iho o kona halo pono ana, ua hoopau ia kona mau manao kanalua no ia mea. Ma keia mau wehewehe ana a na Kuhina, ua ikeia na aoao a i elua o ke a-ka o ke Kuikahi, a he mau kumu paipai uj. no hoi ia i ki hooho'o karalua ole ana i ua Kuikahi nei, e haawi like ana i ka pomaikai ia Amenka Huipuia a me ko kakou nei Aupuni. E ala mai paha auanei ka ninau, " E pomaikai io ana anei kakou holookoa ? " Ke hai aku nei makou me ka hoopalaimaka ole, " Ae." He mea mau, ahe mea oiaio no hoi, aoie e - .hai waie mai ana no ka pomaikai ika poe e hiolani ana iluna ko lakou mau alo e haliu ai, me ka hoolohe mai o na elelu auwar*> o ka paia, i ka nono o ko lakou mau puka a ihu—aole e uhai mai ana ka pomaikai i ka pue e moepuu ana ko iakou mau lima iloko o ko lakou mau pakeke, a me ka poe lima lewalewa malalo oka la—e auhee aku no hoi ka pomaikai a keia Kuikahi Haawi Like, mai ia oe aku ' 1 ~ 'ianaka opiopio, kino puipui, e anee & -a kae o ka hai umeke a me ka hai ip I ka poe o keia ano, aole e o aku ana a o ka pomaikai i ko lakou mau pap' -na! ! oka poe no. hoi o keia a .o, he mea kupono ole ko lakou kuleana uae keia Kuikahi—aole no i hana ia no lakou ! Aka, i ka poe aloha i ka hana, maa mau i ka lawelawe anai na ano hana a pau—a i ka poe pu hoi e pelu ana i ko lakou mau kuli i ka honua, a e huli ana hoi o ko lakou • .au alo lakou, ka poe hoa kui lima ona poniaikai o keia Kuikahi Haawi Like. E pipili mau ana maluna o ko lakou mau kua, e aaki paa ana hoi ma ka poli o ko lak i mau home, a iloko aku hoi oka ikoi oko lakou mau ohana. No lakou na umeke a me na ipukai i koikoi mau i ka ai a me ka i-a; a e uwi mau anei na ko-ko e apo lakou 1 ke kaumaha o na pomaikai. 0 keia Kuikahi aohe ia he mea e ae, aka, he mau kui houh u ia kakou e hoomalihini ole, a hoopaweo oie hoi i na hana mahiai, a me na hana mikiala o na aoao a pau. Mai ka maoawa i puka mai ai ka Olelo Kahea Moi no ke Kau Kuikawa, ua lohe ia kekahi poe kanaka a me kekahipoe haole manao pokou e olelo ana, o ka poe mahi ko walc no ke pomnikai ana ma keia Kuikahi. Ke 4 nei makou me ke kuoo maoli, e pomaikai ana mai ka mea elua a he umi ona mau tausani eka ko, a hiki ilalo loa i ka mea hookahi hapa eka i piha i ka uala, a mau kipoho h ī i paa i na laau hua, ke ole e mauele ia u ieipoha l.iiliī i k& makaala hana an«, no ka mea, e komo ana me ke dute ole ia na mea ulu a pau, i na awa o Amerika Huipuia, me ke dule ole ia, koe nae ka pulu. Ma ke komo wale ana mai no hoi o na mea aahu a me na mea ai iloko nei o ko kakou Āupuni, e emi ana no ke kumukuai o ka lole, na lako hale, a me na mea ai mai Amerika mai. Aka, ua olelo nae kekahi poe, aole e emi ana. Ke hai nei makou me ke kuihe ole, e emi ana, oiai, inp. e holo keia Kuikaßi, a komo mai na waiwai me ke dute ole, e hoenni no anei kekahi halekuai, a owai ka mea naaupo i ka hele e kuai ma nahale pii. Aka, aole no hoi oia wale, aia no kekahi poe haole kalepa waiwai ma Kaleponi, a me kekahi mau kulnnakauhale eae t> Amenka, ke ike inai lakou, ua hamama ko kakou nei mau makaha, ko lakou pau nui mai no ia ia nei, e kuai hoemi ai i ko lakou mau waiwai, u na lakou anei i hoemi, alaiU, naue ka pu, pau pu mai me na aweawe. Aka, o na ninau nui nae ma ka holo ana o
keia Kuiknhi, " Pehea la aneie piha ai ka hakahaka ? E auhau hookaumaha hou ia inai ana paha kakou, i mea o piha ai ka ha kuhaka ?" Ma keia mau ninau, ke waiho ae nei makou i na kaana o ka lehulehu ma na kuhikuhi a:ia a ke Kuhiua Waiwai ad interim malalo nei. • Kumu manao no ke pani ana mai i na dala e poho an;i, mamuli o ka aponoia ana o ke Kuikahi Haawi Like rae Amerika Huipunia. Ua manaoia e loaa mai aua kekahi mau dala, ma ka hoonui ana i ka auhau ma na waiwai paa a me na waiwai lewa. Ua olele ia mai, ua pono ke haDa hou i na kanawai e pili ana i na Palapala Ae kalepa, na Hoailoua Pai o ke Anpuni, a me na ulflj awa ku mokn, a e kau hoi i kekahi auhau maluna o na dala loaa a kela kanaka keia kanaka iloko o lea makahiki, ~-Ua noonoo ia keia mau mau e like me ka hiki iloko 0.. ka inanawa pokole. Kii manao e waiho ia aku nei, aole paha iawa no ke pani ana mai i na dala a pau loa, aka, t uuku loa ke koena, a hiki no ke hooponopono ia n: ihope. Na dala i mannoia e poho ana, e like me ka hoike ana ina keknhi papa mamua akn nei, $<>3,265.44. Ua manaoia aole anhau ia ka waiwai o kekahi kanaka ina aole i oi akui mamua onn dala 100. Alaila, koe Ewalu Miliona Dala ku ika auhau. I keia manawa ua auhau ia ka waiwai Jc., aka, ina i auhau ia he £c., akila loaa $40,000.00. Ina i kau ia ke dutc inaluua o ka Opiuiua 100c., a maluna o na mea gula a ine na mea dala, a ina ka Buka, 50c., alaila loaa $17,500.00 Na loaa i manaoia $57,500.00 Aole i manao nui ke koena, no ka inea, ua uuku loa ia. Kc waiho aku nei me keia i kekahi Sila Kanawai i hooponopono ia me ka noonoo inii—i inea e hooko ai i keia mau inanao. M.ilaila, uu olelo ia aolu no e lilo una ua kauawai la i knuawai, inamua o lea aponoia ana o ke Kuikahi. « Me ka mahnlo, S. H. Phillips. la Ka Mea Kiekie. M. Kekuanaoa, Paresidena o ka Ahaolelo.