Ke Au Okoa, Volume III, Number 18, 22 ʻAukake 1867 — AHA KIEKIE. [ARTICLE]

AHA KIEKIE.

aina, (estate.) i hoikeia mai ua waiwai ole, hoomau aku no nae ia ia tna kana hana, 110 kekahi manawa loihi, aole e hiki ke kue mai i kana koi no kekahi uku, mamuli o ke kuaiu aohe makaukau (i ka hana.) Ua hooholoia : Mamuli o ka ae ana aku i ka mea hoopii e noho no k:i manawa loihi, oia no ka ae ana e lawe i kana hana e like me ke ano o ia mea, a o ka uku o ia mea e anaia no e like me ke auo a me ka nui o ka hana i haaaia. Ka olelo hooholo a ka Aha ma o Justice Davis 'la. Ua -waihoia aku i ka Aha me ke jure ole, mamuli o ka ae ana mai o na ao io a elua. 0 ka mea hopii ma keia hihia, ke koi nei mai ka mea pale mai i na dala he $3,237, no ka hana i hanaia iloko a maluna hoi o kek >!ii aina mahiai, i kapaia ka " Aina Mahiai o Kaneohe," ma ka Sl.»kupui o Oahu, ma kana kauoha inaoli ana a no kekahi mnu mea hana i hoomakaukauia no ka hana a ka mea pale i oleloia, iloko a e pili koke ana hoi i ua aina mahiai 'la. A ma kekahi kumu hoopii e aku, ua koi houia na dala he $327.30 ma ke ano mau dala i hookaaia a i hooliloia no hoi e ka mea hoopii no na hana a ka mea pale, ma na oihana o ua Aina Mahiai la i olelo mua ia. Ua hoikeia mai ma ka palapala hoopii, ua hanaia ka hana mai ka la 8 aku o Sepatemaha, 1862, a hiki i ka la 20 o Aperila, 1865. Ua pane mai ka mea pale ma ka olelo General issue (hoole) ma ka olelo i oleloia no ka hana i hanaia e ka mea hoopii, a me ka pane kaokoa mai hoi, e hoole ana aole i kauohaia e hoolilo aku i na.dala $327.30 no kana*hana, (use) a ma ke kne ua olelo m-ii (avenn) ua haawi aku oiai ka mea hoopii mai ka la 1 mai o Novemaba, i kekahi puu dala nui, i hiki ai ka nui i na tausani dala he lehulehu wale, i oi ae inamua o umi tausani dala, i mea e hooli'loia maluna o ka aina mahiai o Kaueohe. 1 kā wa o ka hooloheia ana (o keia hihia,) ua ae mai ke kokua o ka mea hoopii i ka loaa ana mai o ke dala i hiki aku ka nui i ka $.475.60, a ua hooliloia nae ua mau dula no ka aina* mahiai, me kekahi mau dala hou aku he $249.39. A ua aeia mai no hoi e kē kokua o ka mea pale, o ka papa hoike i haawiia mai e ka mea hoopii, ua hoike mai ia i na dala i ho'olilo maoliia no na lilo o ka aina mahiai, e like me ia i hoikeia maloko o laila. I mea e kokua mai ai i k? koi no ka hana i hanaia, ua Liwe mai ka mea hoopii he mau hoike e pili ana i'ka ike anai kamea hoopii e hana ana ma ka aina mahiai ma Kaneohe, mai ka hapa hope o ka makahiki 1862, a hiki wale aku i Maraki, a i Aperila paha, o ka makahiki 1865, ma Ke ano Luna Hana, a Luna Hooponopono paha maluna o ka aina mahiai, he mau kanaka hana kakahi e hana ana malalo ona. he 20 a he 30 paha, o kana hana mu i o ke kukulu i na hale, ka aina.) alaila, o ke kanu raiki, a he elua oo ana; a ma ia hope mai ua hoomaka oia i ke kiinu ko, he 100 eka i kanuia ma ka olelo a kekahi hoike, mawaen v o ka malama o Augate, 1863, a me lanuan', 1864, koe nae he 10 eka i kanuia mamua o ka la mua i haiia maluna, (Augate, 1863,) ma ka mala uuku aoao mauka o ke alanui—he 30 paha ek i o ia mala. Ua hoike pu ia mai no hoi e Mr. Wilder, he mea i noho ma ka oihana kanu ko no na makahiki eha, a he aina mahi ko no hoi i keia manawa ma Kualoa, ma ka aoao (Windward) o keia Mokupuni, o ka $100 no ka malama, me ka hale pu, a me ka hookaa ia o na lilo kupono e ae, he uku maikai loa ia no ka Luna Hana, a he kanaka makauleau hoi e kupono ai ke loaa ia ia ia uku ; a u i hoolimalima ka oia ma kona aina he 150 kane a me na wahine, a ua loaa he 200 eka ko i kanuia. A o kekahi mau hoike e ae ua hai mai ua oi ae mamua o ia na dala i haawiia, a i mea ia aku e haawi i ka poe makaukau ma na aina malii ko nunui i oi ae mamua o keia, ma na wahi i lehulehu na poe paahana mai ka 140 a hiki 160 kanaka ka nui, a he nui hoi ka aina i kanuia, a i kekahi manawa hoi i ka wa e komo pu ai o ka oihana luna puhi ahi a mea puhiko paha i ka wa kau, me kela oihana luna hana, a luna hooponopouo nui paha. 0 ke kanalima dala ($5O no ka m ilama) me ka uku hale a me na lilo e ae, e laarme na lilo no ka bipi, a me na mea ulu i hoouluia iluna o ka aina, ua hoopukaia no ua hookaa koke ia iho nei no ia uku i ka Luna hana o ka aina mahiko o Kaalaea, e kokoke ana no (i Kaneohe,) aua haiia mai oia he kanaka hana. Ma ka olelo hoike a C. C. Harris, i hoohikiia no ka mea pale, ua ikea iho ua hele aku ka mea hoopii iluna o Kaneohe ma ka h ipa hope o ka malama o Okatoba, 1862, a oia o Harris, e noho al:u ana oia ma ke ano Agena no keia mea pale, ma ka hooponopo:io anai kekahi puu waiwai lo?» mai ona, -a me ka hooponopono pu no hoi i kona Estate ma Kaueohe, o ka hana i manao ma-i ia (ia wa) o ka hana i aina mahi laiki, a hai pu mai no hoi u i 'ianaia he olelo aelike me ka mea hoopii e hoike ana e noho oin maluna oka aina maliiai no na maljahiki. ekolu mahope aku 0 N )vemaba. 1862, na ka Agena o ka mea pale e hoolako aku i na dala e kupono ai, a e kauia ka ukupanee maluna o ia mau dala mai ka manawa aku e hookaaia aku. Ai ka pau ana o ka m m iwa i aelikeia, e loaa no i ka hoopii no kana hana ana i ho'ikalu hapalua, o ke koeua iho o ua ioaa mai noloko mai o na uiaa kanu o ka aina, mahope iho o ka hookaa ana i na dala i haawi mua ia me ka uku hoopanee inaluna o ia mea. I ka wa i hookolokolo ai na kue ke kokua o ka mea hoopii i na olelo hoike a pau e pili ana i ka olelo aelike i haiia ae la maluna, no ka mea, oia ano olelo aelike, ma kana mau olelo ua kue 1 ke nanawai no na mea e epa ole ai (3tatute of frauds,) a no ka pololei o :a '.ue ana, aia a hoopuka aku makou. A ua hai hou mai ,io hoi ka hoike ua hoomakaia ke kanu ana i ke ko iloko o lulai, 1863, e ka mea hoopii, me ka manao ole o xa Agena o ka mea pale e hoomaka i aina mahiko, a aole no hoi m i kanakauoha, a koi ana'ku, a ae ana, eia wale no o ka hookuu ana aku ia ia (e hap.a.) Ua kanu mua ia ke ko mala liilii ma ke ano lioao, a ma ka pau ana o Maraki, 1865, ua hiki aku na eka i kaiiuia i ke 71, me ke komo pu ole mai o na eka he 39 i kanuia ma kek<ihi olelo aelike i hanaia me -kekahi mea e ae. Hai mai nei ka Agena o ka mea pale, ua hanaia keia hana malalo o ka olelo aelike i haiia maluna e ia, me ka ike maopopo a me ka hana like hoi o keia mea hoopii, a i ae pinepine ia no hoi e ia imua 0 na hoike ; a ma ka olelo polfcle ana, e hana ana oia ma ka mahele. Uoko o ka hapa hope o 1864, a me ka hoomaka ana o 1865, me he mea la, ua ala mai ke kue mawaena o ka Agena o ka mea pale a me ka mea hoopii, no ka hoolilo ma ua mea e pili ana i ka hoolilo hou ana akn no na_]ilo o ka aina, no ka me', ua hoolilo aku ka mea hoopii i ka puu dala nui e hiki ana kj, nui i ka pau ana o ka makahiki 1862, Tka $7,000 a $8,000 paha—e hoole ana na poe paahanai ke kauoha a ka Agena o ka mea pale, e pili ana ī ka hana ma ke kula mahiai. Ma ka la 18 o Maraki, 1864, tu hoolimalima ka Agena o ka mea pale, nana e hooponopopo i ka hale-wiliko, a ma ia hope m ii, olelo aku ka mea hoopii ia iaaole oia (kamea hoopii,) e hoi 'hou iluna o ka aina, aia a hooponopono, a ua makaukau ka oia e haalele ia wahi ina e makemakeia pela, a o ka hope oia o ke kii ana'ku a loaa mai i ka Agena o ka mea pale he palapala a i ole ia lie kauoha ma ka palapala e haawi ana iaia i ka mana kuokoa nuiluna o ka aina, a i ka hoikeia ana aku i ka mea hoopii, olelo mai la oia, aole oia e bana malalo ona, ka Agena o ka mea pale, .) mahopo mai haalele, a ua hoolimalimaia o Joseph Emerson i Luna hanama ka la 20 o Apenla, aka, ua hoikeia mai e na olelo hoike, ua ma-u wale ko Wakeman haalele ana, a ma ke degere kona hele liilii ana,«mamua o kona haalele loa ana, e heleloaana mai ka aina aku, me ke kauoha iho i ua poe paahana, uole e hoolohe i ke kauoha a ka poe e ae. Ma ka olelo hoiko a Emerson, o ke ano o ka aina mahiko i ka a Wakeman i haalele iho ai, ua hoikeia mai no kona hawawa 1 ka mahiai, ua piha na mala i ka ulu paapu ia e ka mauu, ka iniko/a me ka laau koli, a me ka hana nui i hoomaikaiia'i i loaa uaai fti ke ko i kanula he ko liilii o ke ano. No ka hawawa o ka palaoia ana, a me ka furrow ia ann, nolaila, ua paakiki ka hoopulu ana'ku i ka wai, a ua ane hiki ole loa no. Ua kokuaia mai na plelo hoike a Mr. Emerson, e Dr. J. Mott Smith, he mea i hele pinepiue aku i ka aina mahiko, i ko Wakeman wa o hooponopono ana, a ua o]eJo pu no hoi oia aole oia e hookomo i wahi dala hookahi iloko o īa aina t ina e like ke ano o ke kanu nna mokana i ike'rif'nra'ia ano mahiko ; ua lohe no hoi oia ia Mr. Harris e kue jgfaepine ana no ke aao o ka hau&ia ana o ka huua, aole no

hoi he inea i lianaia e like me kana Harris i makemake ai. Aohe ano loaa maikai oka lua oke oo ana (rattoon) oke ko. Ua lohe tio hoi ia AVakeman c kamailio pu aua me ka Agona o ka mea pale, e i.mai ana oia kekahi ona a ona hui paha maka oiliaIna kanu ko, aole loa nae oia i noi i uku mahina. oka hoohalike ana me ke ano o ke kauu ana mawaena o ka mea e noho luna hana nei, a me ka luna hana mua ma na mea o ka manawa e hiki mai ana, ua nui ae ka maikai no ka mea e noho nei, a e lioike mai ana no hoi i ka oi ae o ka ponu.ikai o ka aina mahiko iloko 0 ka manawa e hiki inai ana. A nolaila, ua ikea iho elua kumu kaawale i kue ia mai ai ke koi ann oka mea hoopii. Akahi: Ua komo oia iloko o keia hana malalo o kekahi olelo aelike, a olelo hoolimalima, a o ka uku e loaa mai ia ia, e hilinai no ia ma ka maikai o ka hana i hanaia, e loaa mai ana ma ke kanu ana ika laiki, (a i mea ae paha e hooukiia ana iluna o ka aina,) he mea hoi ia i hanleleia o na malama pokole mahope iho, a na hoomakaia ke kanu ko, ma ka hoike mai a ka mea pale, ma ke ano nui, mamuli o ke koi ponoi ana aka mea hoopii. Ina keia he olelo hoolimalima knpono e mau nei, alaila, aohe wahi mea e loaa aku ai ia ia i keia wa, no ka mea, o na pomaikai no ka laiki mai, aole no ia i hookaa i na lilo, a o ke ko hoi, a hiki wale mai i ka manawa a ka meahoopii 1 haalele ai, aole no ia i lawa kupono no ka hoohua ana mai i ka puka nui eoiae ai mamua oka lilo nui. Ua aeiS mai po keia mea ma na olelo hoonohonoho a ke kokua o ka mea hoopii. Aka, hooleia mai kela olelo aelike eka mea hoopii, aua hookahua iho i kana koi maluna o ke quantum meridt nokahana i hanaia e ia. A i mea e pane mai ai ia kumu, ua hoole mai ka mea pale, i kona hiki ke hooukuia no na hana a ka mea hoopii i hana'i, mamuli o ke kumu, uo ka makaukau ole, a me ka hana kupono ole, a me ka nele hoi i ka malama kupono a me ka hooponopono kupono ika estate, oia ke kuniu dua, ai ko makou manao oia ke kumu pale nui. 2So ka maopopo loa no o ka hoikeia ana o ke kumu hoopaapaa ma ua olelo hoike, a me na olelo pane (pleadings,) o ka mea wale iho no i koe ia makou o ka hoike akn i ka hopena o ka makou' uoonoo ana, ma ke alakai ana ame na olelo hoike. Jfo ko ma- . kou noonoo ana iho i ka olelo aeiike i hoikeia mai nei e Mr. Harris, ina he kupono (valid,) alaila, e lilo po ia i kumu pale no ua koi aka mea hoopii, nolaila, mamua o ka hil'i ana ke- hele hou aku, he mea kupono ia makou ke hooholomua ma ia mea. oke kanawai i oleloia mai nei, a i kukula iho ai hoi ke kahua o ka mea hoopii i kana kue, aia no ia ma ka Pauku 1053 o ke Kana■wai Kivila, malalo oke poo, Moknna 20. "No na mea e epa ole ai, a me na mea e hoohiki wahahee ole ai, ma na olelo aelike a me na hoopii Kivila," a penei ka heluhelu ana : " Paūkū 1053. Aole no e hoopiiia no keia mau kumu malalo nei. " 1. E koi aku kekahi Hooko Kauoha, a Luna Hooponopono Waiwai Hooilina paha, no kekahi olelo hoohiki ana e pani i kekahi poho noloko mai o kona waiwai ponoi. 1,< 2. E koi aku i kekahi no kekahi olelo hoohiki ana e uku no ka aie, no ka hana ole, a no ka hana hewa paha o kekahi. " 3. E koi aku i kekahi mamuli o kekahi olelo aelike no ka mare ana. " 4. No kekahi olelo aelike no ke kuai ana ikekahi aina, am'e na mea a pau e pili pono ana i ka aina.. " 5. No kekahi olelo aelike aole i hookoia iloko okamakahiki hookahi mai ka la i hanaia'i. " Ke palapala ole ia ia olelo hoohiki a olelo ae like paha, a ua palapalaia kekahi olelo hoomanao no iā mea, a mamuli olaila ka hoopii ana, a ua kakauinoaia hoi e kekahi mea kupono, a i ole ia, e kekahi mea pah| ana e koho ai, e like me ke Kanawai." 0 Mr. Harris, ka hoike nui no ka olelo hoohiki i oleloia, ua hoopuka mai oia i kana mau olelo, penei: "Uaae ka mea hoeh pii e lawe i ka aina mahiai no na makahiki ekolu, mahope mai o Novemaba, 1862, na'u hoi e hoolako aku i ke kula, a o na dala a pau a'u e haawi aku ai ia ia, e hookauia ka uku hoopanee mai ka la aku o ka hookaaia ana ; a i ka pau ana o na makahiki ekolu, 0 na dala i haawi mua ia, a me ka uku hoopanee e hoihoiia aku 1 ka mea pale, a e loaa hoi ia Wakeman, ka hookahi hapalua o ke koena iho ona loaa mai ma ke ano i uku nona—a oke koena iho he puka ia no ka mea pale." Ano ia mea, aole ka olelo aelike e hookoia aaa iloko oka mnkahiki hookahi. Ua manaoia ma kela olelo aelike aole e hookoia a hiki i ka pau ana o na makahiki ekolu. Aia wale no ika pau ana o na makahiki ekohi, wabi a ka olelo hoike, e hooponoponoia ai, a ia wa wale no e kakauia'i ka olelo hoohalike «.na, (no na lilo a me na loaa mai,) a e hookaa hou ia aku ua lilo a me ka uku hoopanee, a e loaa hoi ia "Wakeman ka hookahi hapalua o ke koena iho o na loaa mai i uku nona. A iloko oia kona manawa he olelo aelike mau ma ka aoao o ka mea hoopii ka hana aku e like me ka maikai hiki maluna. o ka aina no ka pomaikai o na aoao a elua, a o na lilo a me i na loaa mai e hooponopono pau ia mahope o namakahiki ekolu.

Ua manao iho makou o keia olelo aelike a ke kanawai i hai ai he mea ole no ka hooi;umu ana i hoopii ma ke kanawai, ke ole i i kakauia ma ka palapala, " a i kakauinoaia hoi e kekahi mea kupono ; a i ole ia, e kekahi mea paha ana i koho ai, a me ke kanawai." Aua manao pu iho no hoi makou, oka olelo aelike o ia ano me ka hoike ole ia e kekahi palapala i kakauinoaia e ka mea hoopii, aole e hiki ke kukuluia- mai i kumu pale ma keia hoopii, e ole ia, ina la ua hiki pono loa ;I ke hooliloia i kumu e pane maoli mai ai ma ke ano-kaupale (Special plea in bar,) no ka pono o ka mea hoopii i kukuluia e like 'me keia maluna o ke quantum meruit. A nolaila, oke kumu kuoo loa a makou e noonoo ai, oia no ke kumu no ka hana. Ua hanaia anei ka hana i kupono ke ukuia ? A ina pela, alaila, heaha la~ka uku no ia mau haua, ke hookahuaia maluna o na olelo hoike, a ka mea pale e uku ai ? Ma na mea e pili ana no ka loihi o ka manawa o ka noho ana o ka mea hoopii i noho ai maluna o ka aina mahiko, aohe no he £ue ano nui malaila, e kupono ai ke iioonoo ina ia mea. Aka, ma na mea e pili ana ike degere maopopo oka hana i hanaia i oleloia, ua manao iho inakou ua kamolamola na olelo hoike oka mea hoopii. He oiaio, oia no ka luna nui maluna o na kanaka paahaua, he iwakalua a he kanakolu paha. Aole i mahiai ia ka aina i kona manawa i hoi aku ai iluna o ka aina; ua mahiai mua oia i ka aina no ka laiki, a elua oo analaiki i loaa, a Mr. Severance i hoike mai, ua hiki aku ka nui o na dala Tiet.\ ka $1.219.11, me $827.58 e huiia mai, no ka laiki i kuaiia aku ia Mr. Prendergast, me ka hoolawe ae nae i ka uku no ka hoomae«nae ana. Alaila kanu oia ka mea hoopiii i ke ko, ma ka hai mai a kekahi hoike, ua hiki ka nui i ka 100 eka, aka hoi, īna ka hai mai a ka Agena o ka mea pale, he 71 eka wale no, a o kanamakamaopopo o kana hoike ana no ka nui o kela a me keiamala,i ka makou manaoio oia ka pololei, a oia man eka, e waiho kaawale ana iloko o na mala liilii e ine ka waiho iho i ke ko iloko o ke ano e hiki ole ke loaa ka lua o ke oo ana, a o na aina mahiai holookoa nei, ua waihoia ma ke ano hemahema loa o ke kanu ana (culture) ua lilo oia me ka hana nui loa ana a ka luna hana hou, e loaa ai ka. pomaikai oka aina no ka manawa e hiki mai ana. oka nui o na loaa a pau no ke ko, me ka huipu me ke ko.malakeke, he $4,618. # Hui aku me keia ka lilo ole oka noho ana oka mea hoopii me ke Agena nui o ka mea pale, iloko o kona (ka mea hoopii) noho ana iluna o ka aina, a he mea nui hoi ia o na aoao a elua, no ka hooholo pono ana i ka hana' i mannoia e liana, a he mea hui i na like me na dala hoike i uluhia mai noloko oka like ole o ka noho ana o na aoao elua, me ka malama pono ole hoi o ka mea hoopii i kekahi. No na mea e pili ana i ka uku i uku mau ia no na luna hana ma na aina mahiko, ua lawa maopopo a ua moakaka lea uo, aka, o ka hiki ana o ka Aha ke alakai ia ma ia mau nku. iloko o keia hihia, aole no he mea oluolu loa ke hooholoia. e Ina e aeia mai ua noho wale iho no ka mea hoopiie ma ke ano uku, me ka hol'o pono ole nae o kana hana iloko o ka manawa loihi i haawiia nku ai e ka mea pale, he mea hikilele no hoi kona aua mau loa ia e noho me ka hooponopono ole ia me ie, a hoopauia la hoi e ka Agena o ka mea pale, a i ōle ia, o ka neia ana aku o ka mea hoopii e hoomau no i ko ano mahiai i ike loihiia no mamua aku o kona haalele ana, e poho ana. Oiai mai hiki no la paha ia makou ke olelo ne maanei," e hoikeia mai na mea i iko mau ia i kela la keia la, ua hoike mai rio ia o kn hana mahiai o keia ano, ina paha ma ke ano nui, a ma ke ano uuku", he kakaikahi ka mannoia e puka ana iloko o na makahiki mna elua, a ekolu paha. Aole no i manaoia aku naloaae hookaa pau mai ana i na lilo nui i knpono no ka hoomaka ana i na hana o kein ano iloko o keia manawa, a nolaila, ina ua hilinaiia ka nui o ka uku malalo o ka olelo aelike i eleloia mamua, ina no la aole loa he wahi moa o loaa mai ana i ka mea hoopii, a]fa, maliapaha he mea kaoa e uku aku ai i kela aoao. A oi<i kekahi kumu i lilo l

ai lie mea paakiki ia makou ka manaoio ana'e ua manao laua 710 ka ])ooponopono ana no na dala puka, a. no na lilo paha i loaa ma ka pau ana o ka makahiki, malalo o ku manao wale ana. iho, he olelo aelike kela e holo ana mai ia makahiki aku a ia mak.'ihiki aku, i mea e koino mai inalalo oke kanawai A o keia mea hoopii aole no oia i iilo o kekahi o na luna hana makaukau loa he mea kanalua ole no ia, aka. he kunana no nae ka Aha mamua o ka hoole ana i kana hoopii, ma ke ano nele loa i ke kupono ke ukuia mai mai na lima mai o ka mea pale. Me he.mea la, ua loaa ia ia ke hilinai nui ia e ka mea pale, ana i waiho aku ai ia i na dala he nui wale ia ia, maloko aku o na lima o kona } gena, kamea nana i hai mai, ua palau oia he 71 eka aina, ua hana oia ma ke kukulu ana i na hale, no ka lioomaka anaika hana, me ke kanu ana hoi i ka laiki a me ke ko mahope mai, o ke ko, aole no ( i kanuia ma ke ano mahiai maikai, aka, no na mea e pili anaika c laiki, aole no he olelo hoike nana i hoike mai i ka maikai ole o ke kanu ana o iu, oiai nae hoi, aole no i loaa ka puka, he kupono no ia i ikeia ma keia aina, ma na hana mahiai hou. Huipu aku hoi ine keia, e hele mau ana o Mr. Harris, ka Agena o ka mea pale iluna o ka aina inahiai, a ua loaa ia ia ka wa pono e nana ai ma ia manawa aku i ka holo a me ke ano o ka hana ana a Wakeman. a malia paha, a makou i ike ole ai, mai hiki no la hoia ia ia ke keakea, a hoano e ae i ke ano o ka mahiai ana i pomaikai ai, • c * e like me kana olelo ia ia na hana a pau o ka aina mahiai (ko;) a. ma kana mau olelo hoike, a no ka nui j.oa ua manao iho makou me he mea la nana ponoi. He 'oiaio no, ua hoohalawai ia mai keia mau kumu o ka hihia a kamea hoopii, e na elelo hoike hilinai nuiia, e hoike ana i ke ano hemahema o ke kanuia ana o ke ko a me ka hookunia ana e ulu a paapuia (e ka mauu) a ua kanuia hoi ma ke ano nui e hiki ole ai ke loaa ka pomaikai o ka hoopulu ana i ka wai, a me ka hiki ole ole ia hoi ke manao?a e loaa mai ana ka lua o ke oo ana. Aole i kue ia maiik»i:i mau olelo hoike eka mea hoopii. Aka, 0 ka Agena o ka mea pale, me ia ike no i keia mau mea i hana maoliia, oka mea hoopii ana i i mai nei; aka, ua hoomau aku . no i ka haawi ana ia Wakeman i na dala he nui e hoolilo ai, a hiki wale ika nui loa ana, a hoole oia ika haawi hou aku. Xo keia auaia ana no o ka mea hoopii e hana me ia fteia no o na mea a pau i lianaia, oia ke kumu nui o ko makou manao ana ua hookeu ae ka mea pale ia ia ma ke kuleana e biki ai ke hooukuia aku i wahi uku no ka mea hoopii. Ma kona ae ana ia ia e hana no.kekahi mau mahina loihi,'i ae aku ai oia e lawe i kana hana e like me ke ano oia hana ana. A nolaila, o kahi uku aka Aha e haawi aku ai ia ia, e ana ia no ia, e like pili hiki me ke ano, a me ka nui o ka hana i hanaia e ,like me ia i hoikeia mai e na hoike o na aoao a elua. Ma ke ano o ka makon nana ana iho i keia hihia, e like me ia 1 hoopukaia maluna, ua hooholo iho makou e haawi aku i ka uku o ka mea hoopii i hookahuaia maluna o ke ano uku i haahaa iho malalo o ka uku haahaa loa i hoikeia mai no na luna hana, a makou i hoopaa iho ai i $20 no ka malama, no ana i noho ai ma Kaneohe, oia hoi he kanakolukumamaono malama, oia hoi $600, me ke $50 koena akuia iamakanabukehelu (account) e like me ia i aeia'i mahope iho o ka hooholoia ana mawaena o na kokua, a me $56 no kekahi mau mea i hoounaia.aku i ka aina mahiai (ko) e like me ka'mea i maopopo ai a me ka ike hoi oka Agena o ka mea pale, e hoohui ana ia mau dala he $715, a me na koina o ka hookolokolo ana. E hookuuia ka olelo hooholo e kakauia e like me ia, no keia mau dala a me na koina, no ka pono o ka mea hoopii, me he la no ka la pau o ke Kau o Okatoba. E. H. Stanley, Esq., no ka mea hoopii. C. C. Harris, Esq., no ka n»ea pale.