Ke Au Okoa, Volume II, Number 36, 24 Kekemapa 1866 — Mai Ahulau ma Hamakua, Hawaii. [ARTICLE]

Mai Ahulau ma Hamakua, Hawaii.

E Ke Au Okoa e :—Alolia oe: —' Akahi no a lana mai ka Luoaikehala, e koi ana, e hai aku i ke ancro kela mau hua e kau kehakeha ae la maluna, i ike mai'ai na hoa o kaua mai'ka hikina a ka la i Haehae a ka welona olu a ka la i Lehaa, ma-oaku o JN'iihau. Elua ano oka mai e hai aku ia oe; eia ka mua. Ma ka iho nei o Novemala, oia iho la no ka manawa i hiki mai ai ka mai ahulau naa Hamakoa Hikina nei;' aole no hoi o kana mai, mai ka lanī mai ka honua/a lapuu mai ana na kane ame na wahine, me na keiki pu, maloko ona kauhale o lakou; me he mau enuhe e lapuu ana iluna oka lau uala, ka hele no a pepelu ke kikala iioko o ka huluhulu nui; i nana iho ka haaa i ke ano o keia mai, me he mea la ua pa kiaha ia la. ka hele a kunewanewa, me he mau ohua ia no Ki!auea, ke poluea, ka hana io maoli 0 kahi haole o Niihau, ia makou iloko 0 keia mau h i kunewa ae nei, i na paha e like keia mai me ka hepera, be oi nui aku ka pilikia, no ka mea, ika manawa hookahi no, ua puu loa ūa mea o ka hale i ka mai, o ke kuho wale no ia 0 ka puu moni ai i ke kunu, e kuho ai me he kamalii leiekawa la no Piikea, ka iamo oka popo kuha raa ka paia. Aole nae hc mea hocftahi i lawe ia aku i ka make, oia ka mea pono loa o keia mai ahulau ana. Eia kekahi mea kupanaha, ekolu paha loaa ana a i ka lima o ke kanaka ika mai ika manawa hookahi. Eia ka lua oka mai; o kela mau mai mai kaliiko loa mai, moi'na kupuna mai i hala ako la i ka make, a ke koe nei ka lakou anoano i keia manawa, ke laha nei ma.kela wahi keia wahi o keia mau pae moku, mai Hawaii 0 Keawe a Kauai o Mano; ma ka ir.alama 0 Okatoba i hala aku la i ka make, o ka wa mai ahulau kahiko ia o Hamakua nei, pau na kanaka i ka loaa i keia mai aai ino, oia ka uala, ka mnia, me ke kulu, he launa 010 ke konaka ke loohia i keia mau mea ino, i palukuluku ia kona kuekue wawae e na makua Misionari e noho mai nei, i nana aku ma na maka o kekahi poe, me he mea la i ku i ke kopena, ka oioi me he maka kuikele la, ka winiwini o ka poe loaa i keia mau mai, ua loan ia lakou ka olelo haole, penei e hana ai : yes, yi?s, no, no, he mau olelo e ae no kekahi, e hikapalale hinlua ai i 0 ianei, a pela aku, i na hoi ma ka olelo Nu Zilani kekahi poe, penei e hoopuka mai ai na olelo ma na waha ma ke anomele nae e hana ai: O Wuwau—a, O Hihimanu—a, O na mnnu—a, O mamola io hoa—a, E ka lele iho ana—a, O haole—a, A e inu ati—a, A pela aku no. - Ia manawa, oka inu wala ki ae la no ia i kahi kiaha pnepoe, a i ole kahi kiaha, he wahi puna ohe, e minoinoi ni iloko 0 ka umeke, a pela aku. Nolaila, ko hooki nei nu iko kaua knmuilio nna maanei, ua keiia ka maka o ka ppni sila ika inu ana i ka woi uliali 0 kn inika. Alohn no oukou eka poe hoonolio o ka Hale Pai, kn hoi nei nu i ka olu o ka hnu 0 Maunakea. S. K. Kaanaana. Hamakua, Hawaii, Dec 12, 1866. Ua hai ia mal makoueL. H. Kuliko, oke Kuokoa, ka nui ona dala i loaa no ka Hoikeike n ke Kula 0 Makawao, ho $400 a kou aku paha.