Ke Au Okoa, Volume II, Number 32, 26 Nowemapa 1866 — Nele i ka ai ole. [ARTICLE]
Nele i ka ai ole.
Ma ka Poakahi i hala aka nei i hope, ua ike aku au i na huakai wahine he lehulehn wale, e huli hele ana i kahi e loaa'i ka ai. O kekahi poe e pii ana ma ke alanui Nuuanu, a e hele loa ana ma Pauoa; a o kekahi poe hoi, e hele ana i Kunawai. O kekahi poe hoi, e iho mai ana me na kinipana i na hale pake inuki. A halawai iho la au me kekahi poe wahine, a ninau aku la au, " I hea oukou e keia huakai wahine e hele nei o ka la ? Aole o oukon makau ika mai ?" Wahi a na wahine, " I huli hele aku nei hoi paha makou i kahi e loaa'i ka ai, aohe wahi mea a ai iki ?" na ai ke kino; ina pela ka hooikaikaana i ka ai o ka uhane. I keia mau la, ua hoonele nui ia mai na hale maauauwa i ka ai ole: a ina e loaa ka ai ma kekahi hale maauauwa, alaila, e hooliilii loa ia iho ana ka umeke, me ka hoowali pu ia iho la a hehee loa, o paa ka i ka lima ke miki ae. No ka wi mai o ka aina, nolaila, hooliilii loa ia mai la ka umeke a liilii; ua ike ia ma keia mau la ka hele nui ana o na kanaka ma na hale inuki ona pake me na kini. A he nui ka walaau ana o na kanaka no ka wi i ka ai ole. NO KA WI —O ka wi, aole he mea hou ae nei no keia au a kakou e noho nei; aka, he mea kahiko loa mai no ia. Mamua aku o ka hiki ana mai o ka mai ahulau mua ma Hawaii nei, oia hoi ka (Okuu.) Ua ike na ku puna Hawaii o kakou i ka wi o ia wa, aka, o ka wi nae ia manawa, he wa pilikia loa ia, he nui ke kaua o ia wa, nolaila, uuku ka wa mahiai. Aka, i keia wa, aole kaua, aole auhau Poalima, aole la koele o na alii, aka, he nui ka wi. Ua manao ia, o ka mahiai ole o na kanaka ke kumu i wi ai, ua lilo nui na kanaka i ke kumakahiki a na haole, holo i ke okohola kekahi poe, a noho wale iho no hoi kekahi poe; waiho wale na kuleana, lilo i ke kuai ia me na haole, a o ka nele ka hope. Pii ka ai—Ma kekahi mau la o keia pule aku nei, ua ike'ia ka pii ino o ke kumukuai o ka ai. No ka mea, o ka umeke e kuai mau ia nei hoi i ka hapaha, aia he hapalua, alaila loaa mai. Ma keia mea, ua nui loa ka pilikia o na kanaka, no keia hoopii ino ia o ke kumukuai o ka ai. O kekahi kumu pilikia loa, o ke ana pono ole ia o ka umeke hapaha me ka hapalua, e like me ka na haole ke kaupaona pololei ia. O ka kauaka hoi nei, alunu wale aku Ia no e noke ai a hehee, me he pia aiana lole ia. Nolaila, aole e pau wawe ana keia pilikia ma Honolulu nei i keia mau la e naue nei. O ka iliki mai hoi nei o ka mai, aohe kunu mai a koe, pale hoi ke kau mai o ua hae ai liilii nei e hoopiipii ai. W. N. PUALEWA. Honolulu, Novemaba 15, 1866.