Ke Au Okoa, Volume II, Number 26, 15 ʻOkakopa 1866 — HE KAAO NO EMADAI. Ka mea i kapaia ka papa akahi o Pekina i unuhiia ma ka olelo Hawaii. [ARTICLE]

HE KAAO NO EMADAI.

Ka mea i kapaia ka papa akahi o Pekina i unuhiia ma ka olelo Hawaii.

HELH 23. Aokawa no hoi ia i hoi aku ai na kulu wai o ka lani a noho i ko lakou wahi maa, aia hoi, ua ike lea ia'ku ka lewa holookoa a pau mai o a o, a aia hoi ke kulanakauhale o īeiio e waiho kahela ana oia me kona nani nui, a na ikeia'ku hni na hae o lapana e welo haaheo ana maluna ooa eheu o ka makani. Ia manawa no hoi i ike poao iho ai lakou i na mea a pau maluaa o ua aina la, niai na mea nui a me na mea liilii, naai na mea inaikai a me na mea ino, ia lakou e kau ana ma ka lewa, me he mea la, ua hoopaa ia lakou naa ia wahi, oiai na nianu e kau malie ana ma kahi hookahi. Ka Uee ana o ka Moi a me na'lii a me na kanaka a pau o lapanū, t na manu a pau im ka lewa me na Kamalei Jllii oia Kau. I ka wa ana manu e hoolai malie ana mn ka lewa, aia hoi, ua ike aku na'lii a me na kanaka a pau o lapnna i ka nui o na manu a pau loa o kela ano keia a&o, ua paa pu ka lewa holookoa, ana hiki ole i ka malamalama o ka la ke hoolele mai i kona mau knkuna | maluna o ke kulanakauhale aJii o ledo, oolaila, ua hiki ole i na kaoaka ke hoopaa i ko lakou mau leo ina ko lakou waha, no ka mea, ua koino mai iloko o lakea na manao eehia, me ka pono o!e o ko lakou mau puuwai, a he mea hoa no hoi ia i ko lakou ike ana i ka nui ona manu ma ka lewa, me na kanaka e nobo ana inaluna o lakou. A, aia hoi ka mea nana i hanai o T«nelo e hi'ioholo ana oia m» kona wahi mau, me na kulu waimaka e hiolo ana mai kona mau lihilihi aku. A iaia no hoi e hana ana pela, ua hoouna ia mai kekahi manu hookahi mai ka lewa mai, mamuli o ka'makemake o Tonelo i olelo ae ai i kana Alii kane, nolaila, na oleloia o ka Helu 2ia ona mea o lapana i kau maluna o na manu ia wa, nolaila, ua lele mai ka inanu mai luna mai, a lawe aku la iaia ma ka lewa, a malaila oia i haawi ae ai i kona aloha nui i kana haoai, a o kona wa no hoi ia i ike aku ai i ke Pookela o Pekina e hoolai malie ana oia, a be mea hiki ole iaia ke pane ae ma kana olelo aaa, no ka mea, ua hoopuni ia mai kona kino holookoa ena iini nui o ka makemake, a oia no hoi kana mea i olelo iho ai iaia iho, " ua kuhi au he wahi nani ae nei a lohe mai la i ke ao, eia ka aole o kana mai, nolaila, ua pono io no ka ko lilo ana iaia." Mahope iho o kona ike ana i na Hiwahiwa Alii a me kaoa olelo ana, o kona wa no boi ia i haawi ae ai i kona aloha ina mea a pau o Pekma maluna o na manu, aole i liuliu ihi>, ua ikeia'ku na lima o ka Moi o ledo e ani peahi ana oia ma ka puka o kona Halealii, me ka nana pono mai o kona m*u maka iluna, aka, aole oia wale no, o na mea a pau o ua Halealii la, nolaila, na hooemi melie iho ka manu aiii iaia iho me ua mau Kamalei Alii nei maluna ona, a pela no hoi na mann a pau loa, nolaila, ua lele pono mai lakou ma kahi o ka hale o ka Moi, oia hoi na makua o Tonelo, ka mea nona ka hanohano nui i ikeia e kona lahui. "I ka manu alii i ike pono ia'ku ai e iho pono mai ena mai ka lewa mai, o ka wa no hoi ia i wehe akea ia'e ai ka puka komo o ka Halealii me na koa kiai mau eku ana ma kela aoao keia aoao me ko lakou mau kahiko nani ano-e ke nana'ku, ia manawa no hpi i wehe akea ia'e ai ka Bumi nui hookipa oua hnle la, i kahiko ia i na mea n&ni hihiu o lapana i like ole me ko Pekina. Ia lakou nei i hiki ai ma ka pnka o ka Halealii, aia hoi elua mau kaikamahine e lawelaweana ina mea o loko, aia laua ka hookipa ana malaila, a me ka lawelawe ana i na mea a pau o na malihini, e like me ke ano mau o ka hiki malihini ana. O keia mau kaikamohino nae, noloko mai no laua o ka ohana alii o lapana, a ua hookipa ae laua i na mea a pao loa maloko o ka Halealii ia.wa, a ma ia hope iho, ua kii ia'ka ka Moi ame n&'lii a pau a me ka ohana alii a o'lapana, okawano ia i helo like mai ai lakou a pau a hiki ma- ka Rumi hookipa, a nana aku la lakou i ka nani oi kelakela o Pekina, a me kana Aliiwahine, a me na'lii a pau o-Pekina e iluna o ka eheao nā manu me'ko lakoa mau kahiko oani Hno-e loa. 'onoho like aoa lakou a pau o loko ona Kumi la, a o ka wa no ia i haawi ia'i ke aloba imua o na malihini a pau, a haawi aku la boi na leiki o kaohanaalii a pau o lapana i ka makana ma ko lakoo mau lima, i aa mau Kamalei Alii nei, oiai, akahi no lakou a ike I ko lakou Haku Alii, a me ka Hooilina Alii boi o Pekina, a o ka wa no boi ia a ka mea nana i hanai o, Tonelo i olelo ae ai i kona mau makua, "E ka Moi a me na'lii a pau o " lapana nei/.ua lohe olua i ka'u i olelo aku ai ia olua i na la i hala'ku nei mahope, i ka wa oia./nei i hanau mai ni, a lilo ma kuu lima ka hanaiiana.iaia; a hiki wale i ka wa'i . hiki mai ai na manu elele o.Pekina i kii mai W ai iai|,*V olua i ka'u mau olelo imua ' WMI:-

o olua, a o ka hooko ia ana ia oia olelo ana a'u. ke ike niaka nei olua i keia la iaia, a me ke aiea a'u i upu aku ai e lilo oia i«i», i loaa ai ka pomaikai nui o keia noho ana," a pau kana mau olelo ana imua o ka Moi a me ka ohana alii a peu. Ma ia hope iho, ua hoonoho koke ia ka pa-pa-aina maloko o kekahi hale e aku, a ua kau ia na mea ai o kela ano keia ano a pau maluna o'ka papa-aina me ka maikai loa, a he mea hiki ole no ia ke hoomaopopo aku i kn nui o na niea ai i hana ia e ka poe o lopana. A makaukau na mea a pau me ka hemahema ole, o ka w& no ia i hele aku ai tia mea a pau e ai, a ia lakou i noho like ai maluna o na noho e ai ana ina mea a pau, aia hoi ka manu alii o ka lewa e hoomakaukau ana oia iaia iho, a Huli ae la kona poo ma-o a ma-o a puni, a o ae la oia i kona mau eheu iluna, a a hoomaka aku la oia a me na manu a pau e lele aku i ka iewa, me ka ike ole o na'lii a pau i ka lele ana o na manu, oiai lakou a pau maloko o ka hale ia wa, nolaila, ua lele aku lakou ma na kuahiw'i o lapana, a malaila lakou i hoomaha iho ai ia lakou a pau, a imi aku la lakou ika lakou mau mea ai. . A he mau hora paha ka loihi o ko lakou noho ana ma na kuahiwi, a hoi mai lakou.

Aka, i na mea a pau o loko o ka hale ai e noho ana, ia wa i hele aku ai kekahi kanaka o ua aina Ia e hai aka imua o. na'lii i kona manao, a iaia i hiki aku ai malaila, ua ninaa ia mnioia i kona kuleanao ka hiki aoa'ku malaila, a ua hai aku oia i kona manao ia wa, " ua hele mai nei au e hai aku i ka lohe i na alii o Pekina," " I ke aha ? " wahi a ke kiai puka. "Ua pau na manu ika lele aku ma na kuahiwi o lapana nei," i ua kanaka nei e kamailio ana, ua lohe koke mai la o Ateni ia olelo, a o kona ku ae Ia no ia iluna a haalele iho la oiai ka papa-aina, a hele mai la oia a hiki ma ka puka o ka hale ai, kahi hoi a ua kanaka nei e olelo ana, a nana pono aku la o Ateni ma ka Halealii, a«>le na mmu, a hoomaka aku la oia e nana pono ma ke kuahiwi ame na mauna o lapana, a ike aku )a oia i ua manu e halakaa ana maluna o na laau o ke kuahiwi, nolaiia, ua hanhao o Ateni i ke-

ia hana a na manu a me ka manu alii, a un maopopo iho no hoi i ka manu alii, aole hoi lakou e lawa i tia mea ai a pau' o lapana i hoomakaukau ia na na'lii, a me na hoahele a pau mai Pekina mai, a oia no ke kumu o ko* na lele ana aku ina na mauna o lapana, aka, ia Ateni e haka pono ana kona mau maka i j ka nana ana, na hoomaka ae o»a e paipai i | kona lima, me kona hoopuka ana i na huaole- | lo ma kona waha, aole |>aha-i hala na ininuīe he umi o kana olelo ana, aia h«>i, ua ike aku oia i ka manu alii a me na manu a pau e uhi inai ana ko lakou mau eheu i ka lewa me he ohu la, a lelo pono mai la lakou a pau imua o Ateni; a hiki mai la na manu malaila, ua hoopuka koke aku o Ateni i ka huaoielo ninau i ke 'alii o na manu, a ua kamailio pu laua ia manawa, a ua maopopo ia Ateni ke kumu o kona lele ana me kona ohana a pau, a ua lilo nn ia he mea maikai ia lana, a noho ibo la na.mann oia ko lakou wahi mau i noho ai, ia wa no hoi o Ateni i hoi koke aku ai noaloko o ka hale ai. A, iaia i hiki h»a ai maloko o ka hale ai, aia hoi, ua pau ka ai ana a na mea a pau, a noho iho la oia maluna o kanoho, a he mau minute paha i h»la ia lakou o ka noho ana, me ke kamailio pu aka o na'lii o na aoao a i elua, e like me ka mea mau. Ia manawa, ua hoi aku lakou a pau maloko o ka Halealii ia wa, a malaila lakou i hoonane malie iho ai a hiki wale i ka wa a na ehea o ka la i welo aku ai ma na kuahiwi o lapana, a hoohuelo aku ma ka ilio ka moana kai-lipolipo, a oia hoi ka manawa a na eheu o ka po i uhi mai ai maluna o ka honua a pan, o na Hooilina Alii hoi, aole a laua hana ia wa, hookahi no a laua hana o ka hoonioni iluna o kahi i hana ia i na mea maikai a pau o lapana, aia hoi oa manu kiai e hoopuni ana ma ko laua mau aoao me Uo lakou mau kahiko mau, a i na paha he mau kino kanaka maoli ko lakou, ina paha ua miki mai na popoki o lapana ia lakou. Ia manawa no hoi a na mea a pau e ala like ana me ke kamailio aku a kamailio mui, ma ia hope iho, ua kauoha ia'e e ka Moi na kaikamahine maka nohea o ka okana alii a paa a me na keikikane puukani e na-ha ai o lea puuwai o ka aoao palupaulu, e hele mai lakou maloko o ka Halealii ia wa, a pau kana olelo aua, ua hooko koke aku kona poe elele, e like me ka'inakemake o ka Moi, aole no i liuliu iho, ua 'hiki kino mai lakou a pau loa imua ona, i ka wa a lakou i hiki mai ai, ai« hoi na keilei nlii a me na kaikamahine a pau o ke alo alii o Pekina, e hilinai malie ana, me na pua o ka nani maluna ih» o ko Inkou mau papalina, aole hoi o lakou wale, o na mea hoi kekahi no luua keia &uao a kakou e heluhelu nei. nolailo, aole paha oe e 'poina ana e ka mea heluhelu ia laua, no ka mea, aia no mnluna o Emt>dai na helehelena e hiai ai ka puuwai o ka mea e hoomaopopo" pono aku ana i kona nani lua ole, a me he inea ln aolo e hala ia Em«diii na minute elima ke kuu pau mai oia i kona helehelena imua o na m«ka o ka mea e nana aku ana iaia, aole auanei-oia e liuliu a haule koke aku oia i lalo o ka honua,e like paha me ka laau e ku ana maluna o ka ili o ka honua, a hiki i ka wa a ka makani nui e pa mai ai. ulaila, e ike no auanei oe e ka mea heluhelu, emoole ka mea e hoomnu mai ana i na kuko iloko o kona naau a hina aku i'lalo, oiai, aole no i pau kona nani, he mea kiai mau no ia iaia i na'" wa a pau o kona noho ona ina ka honua, ka hele a nonoihelua i ka la o ka makalii. I

Ka nai ana o ka Moi i kana olelo imua o na heikihane a me na haikamahine a pau o ka Ohana Alii o lapana, ame ka lakou meu hana mahope iho.

I ka wa a lakou a pau i hiki aku ai imua o kolakou Moi, ua hoopuka koke mai ka Moi i kana huaolelo imua o lakou, "ua kauoha aku nei au ia oukou a pan e hele mai oukou a pau imua o'u i keia wa, a eia no ia, ma keia po e hoomaka ai oukou e hana i na mele oi loa aku o ka nani o lapana nei, i hana ia'i e ka poe haku mele o ka wa i hala aku, a hiki wale mai i keia wa a kakou e noho nei, a oia iho la ka'u mea i kauoha aku ai oukou a pau," a o ka pau no ia o kana olelo ana imua o lakou a pau. A o ka wa no hoi ia i hoomakaukau koke ia'i kekahi hale nni ioa maloko o ke kulanakauhale alii o ledo, a he hale no hoi ia e hoike ai i na mea lealea a pau 0 lapana, a be wahi piha mnu no na'lii a me na kanaka e luana ai.i na po nui lealea o ia aina, a maloko o laila e lohe ia'i na leo nahenalie e hone ana, ka n)ea hoi nana e uueune na puuwai o ua aoao a elua, a e haule ai hoi na waimaka mai na lihilihi aku o kekahi poe, ti he hale no hoi ia e pau pono ai mea he lealea ana o ke kino, a malaiia hni e ko ai ka makemuke o kekahi poe, a o ka hale ia e hiki ai i ka mea palaualelo ke olelo iho, "na pomaikai au i kuu hui kino ana i keia po," a o ko lapana bana mau ia ina manawa a pau maloko o na hale la, aole nae o ka poe 01 loa aku o ke akamai ke ike ia i na manawa a pau, no ka mea hoi, ua hookapu ia lakou e na'lii, aia wale no o na'lii ke ike ia lakou. Mahope iho oia manawa, he manawa ole ua makaokau na mea a pau o loho o ka hale a me na mea kani a pan o kela ano keia ano; aia hoi na ipukukui nui o lapana ua kau ia maluna ona wahi kiekie o ke kulanakauhale alii, a ua holo aku ka ponli inaluna o ke kulanakauhale mai o a o, a me he mea la aole he po ma ia wahL Ama ia hope iho oke kau ana o na kukui, ua lnhe koke ia'ku ka leo o na mea a pau e wawa ana mai kela pea a keia pea o ke kulaoakauhale aiii e hookeke ana ma na alanui a pan, no ka piha loa ina kanaka, a he mea paha ia ua maa ia lakou i ka ike ana i na hoailona oia mau ano i kona ws e hiki mai ai, e like paha me ko kakou hele nui ana eike i na keaka ma ko kakou kulanakauhale alii nei i keia wa, a oia paha kau wahi mea i ike maka ia eka mea heluhelu i ka pau p»no o kou makemake, a me he mea la ua like no me ia, ma ka hora 7 paha o ke ahiahi o ua po la, ua ki ia na pu-kuoia-hi o lapana be nui wale, a pnu ia, ma ia hope iho, ua hele aku na Kamalei Alii a me na alii a pau o Pekina e ike i na mea lealea o lapnna, mai ka waha mai o ko laila poe keiki puukani, a me na kaikamahine wai-pahe i ka wn a na Kamalei Aiii.'i hele aku ai me na manu a hiki ma ka puka komo o ua hale la, a hoomaka aku la laua e komio iloko me ko laua mnu kahiko nani ano-e loa ke nnnaaku, ahe mea pono ole ia i ka onohi o ka maka ke hoonui i kona ike, a me ka hoomaopopo ana ia mau.mea, i ka wa a laua i komo aku ai, aia hoi, ua ano-e ka helehelena o na kanaka a pau o lapana i na mea hihiu o ka Hiwahiwa o Pekina, aka, na ku koke mai na keikikane a me na kaikamahine alii o lapana me ko lakou hoopnka anā mai i ko lakou mau leo mele ma ka inoa o Tonelo ko lakou Haku Alii, ka mēai kapa iaoko lapana Hoku Loa. -1 ka wa a lakou i hoomaka mai oi e hana, $ia hoi ko lakon mau leo e hoeha ana i na pepeiao ona mea a paa'o Pekina, a ua lilo ia i kolopa.uneune bo ka puuwai o na keikikane a me na kaikamahine alii a pau, aka, ona mea nona keia Kaao, aolei komo iki mai iloko o laua ia mau mea, a he aha la ka leo o na keiki alii a me na kaikamahine o lapana ia laua, ma ko laua hana ana i na me--1«, aka, o na hoa hele hoi o ka hele ana aku mai Pekina akn, aia hoi lakou, ua komo ho-' hor»ū aku lakou iloko o na iini nui, i hiki ole | ke hoomanawanui iho a hala ka manawa kupono, nolaila, o ka hooko wale aku no ka j mea nana e hoopau ae. (Aoleipau.) E Ke Aū Okoa e ; —Jīlohe oe : Ma Wailuku au i ka la Sabati i hiki ae ai ka Bihopa o Honolulu malaila, a owau kekahi i hele e makaikai i na hana a ua Bihopa nei malailh, a. me he meala ua ake nui kekahi poe o na kanaka maoli a me na haole, i ko-' ha Ekatesia, mnmuli ona mea i hanaia. Ia kakahiaka, ua bapetisoia e ka Bihopa kekahi keiki, a i ko'u'poka ana mai, loho inai lu au, ua haiolelo o Rev. Alexanedero, ua hewa ka Bihopa no kona ao ana, a ua manaoio ka' Bihopa "no ka hanau hou ana o na keiki iloko oka bapetiso." Ame he mea la aole l<>a no i manaoia o Rev. Alpxanedero, "heloaa ke ola ma ka bapetiso ia ana."

I Uuu lohe ana i keia mau olelo, olelo iho I» au iloko o'u iho, " Ina pela io ka olelo ona a Rev. A!exanedero, olaila, ua ao ole oia e like mo ke kuhikuhi o ka Palapala Hemolele a lakou i lawe mai, a mnnaoio wale no ma na mea a lakou i manaoio ai." Ua mnnao au, mamnli o ka'u heluhelu ana, ua pili pono loa ka hapetiso ana no na men e loaa ai ke ola i ka Uhane, a ina <> ka pololei ka Rev. AlexHnedero, alaila, ua oi aku aku ia a me kann ao ana, inamua oka mea nana i olelo, " Ina o hnnau hou ole,ia ke kanaka i kn wai a me ka Uhnne,- aole e hiki in ia ke komo iloko o ke aopuiii oke Akaa." loane 3: 5.

. I ko'u manao, o ka ipuka ia no kakou e komo ni, ā hoohui pu ia kakou iho il.oko o ko Kristo pa, i mea e ola ai. He «iaio, e loaa ann no ia kakou ka auwana mailoko mai oia komo ana, a haule iloko o na hewa make he

lehulehu. .0 kekahi poe, ua hele loa ika launa ole mai i kauwahi hunohuna o ka pono ; a o kekahi poe, ua haule ino iloko o ka hewa, a mahope, hoi hou e mihi. O kekahi poe, mahope iho o ko lakou bapeliso ia ana, ua n«ho palaka, a hiki i ko lakou make ana, aka. iloko o keia mau auwana ana a pau, he wahi lihi iki no ko ka mea i bapetist> ia. No ka mea, oia ke kumu i kauia ma ke poo o kela mea keia mea e makemake ana e hoolilu ia j ia iho i kanaka a i koa no ke Akua. A pela | no kela mea keia mea i bapetiso ia, ina do oia he kanaka.pono a he kanaka hewa paha, aole nae oia ka mea e lilo ai kona kuni i mea ole, no ka mea, aia ma ka lima o ke Akua na tnea a pau. Ma ka hoohanau hou ia ana o ke kanaka e loaa ai ia ia ke ola hou, a me ka hanau hou ia ana iloko o ka £kalesia, a iloko hoi o kona poli e hoomakaukau ana' e ai, iloaa ai ke ola, ma ka lawe ana ae a omo i ka U o kona kino ame kona koko. Aka, mahope iho oka loaa «na ia kakou o na pomaikai a pau i haawi ia mai e kona Eknlesia, a inake ana no kakou. 0 keia iho la no ke ano o ka Ekalesia mai kinohi rnai a hiki i keia wa. Ua like me kekahi hooiliaa i loaa ia ia kekahi waiwai nui, aka, hoomaka iho la oia e uhauha, a e lealea, me ka hana i na mea ano ino. Auwe ! oia ka hewa nui oka hoowahawaha i na pomaikai a ke Akua, iloko o kona aloha, i haawi mai ai oia ia kakou, me ko ka kou hoino aku a hoeha aku i ka Lhane Hemolele. Ua like keia ao ana me ke kuhikuhi o ka Palapala Hemolele, a aole e hiki ia fiev. Alexanedero ke hoole. A e like me ka'u i olelo ae nei, ma ka b*p°tisoana i hoohanau hou ia ai kakou, pela ka lesu olelo ana, " lna e hanau hou ole ia ke kanaka i ka wai a me ka Uuhane, aolee hiki ia ia ke komo iloko o ke Aupuni oke Akua." loane 3:5. Ua'olelo o Paiilo ma Galatia 3: 27. "No ka mea, o na mea a pau o oukoo i bapetiso ia iloko o Kristo, ua aahu ih» oukou ia Kristo." "Ua b«petiso ia kakou iloko o kona make ana." Pela ka Paulo olelo ma .R<>ma 6: 5. 6. ' Ma ka pauku 6, na oleloia, " Nolaila, ua kanu pu kaUou me ia ina -(ea bapetis» ia iloko o kona make »na, e like la me Kristo i hoola ia'i mai ka make mai, ma ka nani o ka Makua, pela hoi kakou e pono ai ke hele ma ke ola hou." Ma ka bapetiso ana, na komo kakou iloko o ke ano ola, kahi e hīKi ai ia kakou ke haule, ma ka hana qna i ka-hewa.-Ua oleloia e I Petero, 3: "21. "Ma ia mea o ka bapetiso aua, ka mea i hoailona ia, oia ka mea e hooU mai nei ia kakoa, (a»le nae o ka holoi aoa o ks pauinaele o ke kino, aka, i ka hoomaopopo anai ka manao m»ikai i ke Akua,) ma ke 'ala hou ana o I< sa Kristo." Ua kukala ia e ko kakou Haku ka hapetisn ana, ma ka olelo ana aku i kana mau haumana, " E hele ae oukou e hoohaumana aku i na lahui kanaka a pau, e hapetiso ana ia lakon, &c. M.ataio 28: 19. Oia pu no hoi kekahi i huho aku i kana mau haumana ponoi, no ka " papa ana aku i na keiki liilii e hele aku ana i ona la." Ano ke aha la hoi ka mea e hoole ia aku ai na mea a pau, i kona Uhane, i kona wa i hele aku ai o la.we i keia Sakarema Hemolele o kona Ekalesia ?

He hiki no ia'u ke lawe hou tnai i mau hoike hou he lehulehu aku, aka, un lawa iho la paha ke«a. O ka'u wahi ninaa uuku ia oe, no ke aha la i hoinoino loa ai na Misionari i ka Bihopa ? No ka mea, a«le i olelo ino ik' ka Bih<>pa'ia Inkou ma ia la Sabati, aka, ua olelo maikai loa oia ia laknu. Aole no i hana ino aku ko kakoa H»kui kona wa i hana ino ia mai ai, aka, ua noho malie oia, a pela no hoi oia e hahai nei ma na kapuai wawaeo kona Hako. Ina pela kakou a paa e hana ai, a haalele i ko kaknu wahi enemi kino, al;.ila, e I»aa no ia kakou ke ola iloko o ka noho lok'ahi ana. A. M. K. Lahaiaa, Oct. 6, 1866.