Ke Au Okoa, Volume II, Number 20, 3 September 1866 — No ka hale kupapau o Napoloen Bonapati. [ARTICLE]
No ka hale kupapau o Napoloen Bonapati.
He pono paha ia oe a me'kou Luna Hnoponopono ke hookomo iho i keia puolo gula, adaimanamana wahi kaawale piha ole o kou mau keena hookipa, i ike mai ai na makamaka hou, a pau o kaua e noho mai nei mai Hawaii, a ke kaunu a ka la roa ka mole 0 Lehua, oia hoi keia malalo ae nei, e nana ibo i pau kuhihewa. Ua hoomaka ia ke knpili sna o ka hale kupnpau o Napoleon Bonapata ma ka A. D. 1847 ma Pnrisa a ua 19 na makahiki i ba!a ae nei, ka hooponopono ana i na wahi hemahema o ua hale la a me na mea hoonani o kela ano keia ano, aua paa maikai loa oia i keia wa, a ke ku la na koa kiai mawah.o o na puka i kahikoia ina mea nani ano e o ke ao nei me na mea kumu kuai nui. Aohe ona lua ma ke ao nei a pau. He nui loa ka poe i hele ae malaila e makaikai ai, a he nui loa ka hookeke ana a ke anaina i na la e wehe ia ai ka puka a hoohamama ia, i wahi e komo ai ka poe makaikai. Elua la i kela bepedoma keia hepedoma e hookipa ia ai na malihini, o kela aupuni keia aupuoi. Eia nae ka mea akaaka, oka hookeke o kanaka e ake e komo, aka, aole nae e hiki, a ma keia mau mea, he nui loa ko'u kahaha oo ka nani loa o kona hale kupapau, aia no ia malalo iho o ka Haledome o ka hotele o na koa mai, ua hana ia kahi a akea, 1 wahi e moe ai na iwa o ua koa lanakila la. O ke kuahu ka mea nani loa i ike jnua ia aku ai, aole au i ike ika mea nani i like me ia ma na aina a pau au i hele ai, o na kia, he mamora eleele i hoohinuhinu ia me he aniani la, a maluna iho he mamalu gula nani, e hinuhinu ano, a komo mai la ka la me kona mau kukuna ma na puka aniani, aa hoopiha ia ka hale i ka malamalama melemele me he gura la e kan ana maluna o na mea a pau. E kokoke ana no ka hale kupapau i ke kuahu, he mamao iki aku no nae, ua kukulu ia maloko o ka lua i eli ia, he 10 paha na kapuai ka hohonu malalo pono iho o ka Haledome, o ka hote!e, he mamora keokeo me ka pahu kupapau mam«ra maluna pono, e ku ana a puni i na kii mamora, i kalai ia me na kino i like me ka helehelena kanaka. [Ja kapaia ka inoa oia mau kii peneL- O Moolelo, o Kaulana, o Koa, o Lanakila, a pela aku. E hamama ana ka pahu kupapau aole i waihoia na iwi maloko, no ka paa ole o ka hana ana, a me ka nakaka ana o ka papa laau kedera. A malnna o ka pahn mamora ano e uliuli, keokeo, e waiho ana ka papalekoa o ka Emepero o Napoliona, d~ me kona pahi kaua, a me kona kahei, a me na gula e lilelile maikai ana no, elike me ko na'ili mau gula e luhe mai nei, ma na ki poohiwi. Aua waiho pu ia no hoi malaila me kona koloka' manoanoa nui oke kumukuai. A o kona maa kamaa puki loloa, ua malama ia no malalo iho o ka paha mamora, ua kiai mau ia ka 'puka komo o ka hale kupapau e na koa, a hiki i keia la, a ua hookomo pakahi ia na mea makaikai, a mahope iho o ka nana pololei ana aa kipaku ia ae oia e hoi aku ma kela aoao o ka hale i pani ia kona hakahaka ena mea bou eiua e kiai mai ana mawaho.
Ua pena maikai ia ka aoao lalo o ka Hale»dome oluna, aona mea apau e pili ana ika hale, he maa mea lua ole ia ma ke ao nei i ike ia. Aole no hoi ia ma na aina a pau, a he mea lua ole no hoi ia o ka nani ke nana aku. Malaila ka maikai, ame ka hanohano, aale no hoi e nele ana ia maka i ka maona, no-ka ike aku ina mea kupanaha, i hana ia eke aupnni holookoa o Farani. He nui no hoi na dala i lilo i keia hana. Ua lilo iloko 0 ka hana ana o ke kuahu wale no, $9,000,000, na ke aupnni o Farani i uku ia maa mea a pau, aka, he aina hoomana kii no o Farani i na koa kaulana i make elike me ko lakou ano mana kakou e ike nei ma ko laliou mau hooma. .. Kupanaha maoli no ko ia aupuni. C na kamaaina noho ma ka hote!e o na mai ine na koa elemakule o Napoliona i nele 1 ka home ole, ua palupalu lakou a ua hele a pau ika elemakule loa, Ua kaha ia ko lakou mau maka a me na kino i na eha, i loaa ia lakou iloko o na hoouka kaua ana a Napoliona. Ua linla ko lakou manawa kaua, a ke noho maluhia nei lukou malulo o ka Emepera hou, Napolioua 111 ua hana ia a hnaahu ia lakou e ke aupuni, ua ao ia lakou ma ke kaua wale noj aole nae iao ia ma na mea e naauao ai, ua hoopaakiki ia ko lakou mau manao ma ka pepelii kanaka. He poe haumana lakou na Napoliona, o ko lakou hauoli nui i keiu wa, o ka noho e kiai i kona hnle kupapau, a e kamailio knao i ko laleou hoouka kaua ana me ka lakou hiwahiwa kaulana loa oia Au. Aole nae o lakou wule, aka, o na mea eae kekahi oia aupuni. O Farani no hoi lee pookela o k ke aupuni puni kaua nui wulo oka lionua nei. Ake kokoke mai nei ka manawn e kena ai kona puu i ke koko o kona mau'enemi, a me kona koko iho e holomoku ana ma ke kahua kaua. Ho. Kapae ia.—Ua loaa mai ia makou kekahi palapala na J. Kaiiniola, aka, no ka pihu e o ka pepa ua kapae ia ae, a keia pule ae, hookomo aku. I kekahi haole e moe ana malnna o kon'a wahi moe iloko o ke kekahi Halemai ma Kaleponi, e hanai ana hoi ke kauwa wahine, i aku la ua mea niai nei," He keiki nui leeia au o hauai nei. I inai hoi ke lenhu hanai, " He keiki maikai «ae, aohe alalal"