Ke Au Okoa, Volume II, Number 15, 30 Iulai 1866 — Untitled [ARTICLE]
Ke Komisina Amerika.—l ke ku ana mai nei o ka moku Elhan JMan, i ke ahiahi o kela la Sabati aku nei, ua hiki mai ma ona ia ke &ornisina noho o Amei-ika, ma ke alo Alii o Hawaii nei, oia hoi o Gen. E. M. McCook. Tja hele pu mni oia me kana wahine. He kanaka pololei maikai kona kino, a o konaano he nana ia aku, he ano koa. Ua lawemaioia i keknhi mau lio nunui, he kaknik&hi paha na hoa like oia maa lio, ke hoohalike ia ae me ko kakou mau wahi koloua. Ua hookipa ia aku oia ma ke alo Alii o Hawaii nei, i ka Poaha iho nei, a e ikoia no ma kekahi o na kolamu o ko kakou pepa o keia la, aa mea i hana ia ma ka Hale Alii lolani. $500 Hoo.—l ka Poakolu i hala iho nei, ua puka hou ae kekahi olelo hoolaha hou, no ka Pake Asee, me ka nku makana i ka mea e Joan ai o kona kino, he $500 hou, huipuia me ka ko Aupuni, $1,000. Okeia uku makana hou, na na Pake Knlepn ia o Honolulu nei e uku, a ma ia mea, ua hai mai ia, o lakou knhi i hoowahew.iha a hoino ioa i ka hana aloha ole a kela Asce ; a he mea ia e hai mni ana i ko lakoa mnkemMke e kinai ina hana oiaano. No ka Pake Asee.—l kela la Sabati i hai la aku nei, no ka ike ana paha o ke kulnnakauhnle i ka uku makann, $500, nolaila, ua huli nui kekahi mau baneri kannka i na kualono a me na puu o ko kua o ke Kaona nei, a hoi mai la lakou me ka howhoka ia. O lakou nao kai poho, ua nnhaehae ka lole o kekahi poe, a ua hakahaka hoi ka opu o kokahi poe. Aole no paha i ia mai o, o ko oukou la huli Pake ia. Aole no hoi i iko ia kahi oua Pake nei i mahuka ai, aka, aole nao ia e nalo iki ana.
BILA HAAWINA NO 1566 A ME 1867.1 E hooholoia e ka 3īoi a me ka Hale Ahar olelo o ko Haieaii Pae Aina i ahoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanaieai o ke Aupuni: Pauku 1. Ona haawina dala maliope nei, i hiki aleu kona hnina i na dala Le Ewalu Haneri me Kanalima Kumamawalu Tausani, Ewalu Haneri a me Kanaiwa Kumamahiku Dala, a me Kanaono Kumamawalu Keneta, e haawiia ia mau dala mailoko ae o na dala e waiho ana iloko o ka Waihona Dala Aupuni no na lilo o na maleahiki elua e hoomaka ana ma ka la mua o Aperila, 1566, a e pau ana ma lea la 31 o Maraki, 18GS. No ka Moi PO.N'OI. Ko ka Moi dala ponoi me ka Oihana Alii $35,000 Puuku me ke Kakauolelo Moi 5,000 $40,000 Haawina Hoouau. No ka Moiwahine Emma $12,000 " Mea KielneM. Kekuanaoa. 8,000 $20,000 • Oihana Kalaiaina. Xo ke Kuhina. . $10,000 " Kakauolelo mua 4,000 " " alaa 3,000 " na Elele me na Kiai 088 " ke Kiai Ilina Alii me ka pa. 600 " keKiaainao Maui 3,600 . " " " Oahu 3,600 " " " Kauai 2,400 " " " Hawaii 2,000 " lee Kakauolelo Kiaaina o Maui— 600 " " " " Oahu 600 " " " " Kauai... 500 " " . " " Hawaii.. 1,200 Ana Aina 800 Oihana Kinaia'ni o Honolnlu 1,255 No ke Kaawai Hou no ka Puali Heln 4 o Honolulu 2,000 No ka Makai Kiekie 6,000 " " Nui o Mani 4,000 ■ " ke Kakauolelo aka Makai Nui o Maui 1,000 No kaMakai Nui o Hawaii 4,000 No ke Kakauolelo a ka Makai Nui o Hawaii.. 1,000 No ka Makai Nui o Kanai 2,000 Ola o na Lawehala 9,000 Luna Hale Paahao o Oahu 3,000 No na Makai o Oahu 18,600 " " Maui 6,200 " " Hawaii 6,856 " " Kauai 2,000 Lako palapala no na Aha Hooinalu me na Aha Apana 500 Lako Palapala a me kela lilo keia lilo o ka Oihana J ,500 LunaLetaNui 3,600 Kakauolelo aka Luna Leta Nui. 2,400 Kope ana i na moolela n ka Aha Kukamalu 200 Lawe Leta o Hawaii 2,000 " " Maui ameMolokai. 800 " " Oahu 624 " " Kanai ame Niihau.. 400 Na lilo no ka Papa Ola 20,000 Na lilo no ke Paipalapala Aupuni, (He $1,200 no keia mau dala e hooliloia no ka nnuhi ana, a me ke pai ana i ka Olelo Hoo- - holo ok* Aha Kiekie, e. like me ka mea i waeia e na Lunakanawai o ka Aha K'ekie) 11,200 Hoolimalima no na Keena Oihana 2,400 Kokua ana i ka mahiai me kaeemoku 5,000 Luna Wai a me ke Kakauolelo o ka Makeke 3,600 TJku no na Luna Alanui 9,000 Kuai Lako Alanui 1,500 Uku poho no na Alanui 1,000 No na alanui a me na alahaka o Hawaii 10,000 No na alanui a me na alahaka o Maui 4,000 No na alanui a me na alahaka o Oahu 5,000 No na alanui a me na alahaka o Kauai 1,000 Uapo me na mouo o Honolulu... 15,000 Eli ana i ke awa o Honolulu 15,000 Hoonui ana i ka Oihana Wai.... 20,000 Ohe Wai Hou. 3,000 Mokumahu " Pele " &c 10,000 HalePupule 16,000 Ilina Alii 4,000 Na Heleuma me na Mouo. 10,000 Awa pae ma Hamakua Hawaii.. 1,200 No ka hoopaa ana i ke awa pae ma Honomalino 700 Hale Hookolokolo a me ka Halepaahao o Wailuku 2,000 Hale Hookolokolo a me ka Halepaahao o Kauai 1,200 Uku no ka hopu ana i na Lawehala 3,000 Halekukni o Lahaina 500 No ke kuai ana i na mea ana me nakaupaona 800 No ke kuai ana i na Pahu Balota. 200 Hoopaa ana ina Uapo o Lahaina. 600 Hale waihoPauda 1,500 Hoomaemae ana i na Hale Aupuni 20,000 ' Kuai ana i na Buke no ka Wai- : , hona Buke Aupuni 1,000 Halepapaa no ka Hale Dute 40,000 40,000 - $398,223 00 OIHANA 0 K0 XA AINA E. No ke Kuhina ; $10,000 No ke Kakauolelo 4,000 Komisina oka Moi ma Ladana.. 1,600 Lilo no na Agena ma na aina e.. 2,000 Lilo nkn Icta, me na lilo e ae, a me ka pepa 2,000 Na Elele ma na Aina e 3,000 $22,600 00 Oihana Waiwai. No ke Kuhina $10,000 No ka Luna Bukc Helu 4,000 Luna Duto Nui 6,000 Kakauolelo aka Lnna Dute Nui. 3,000 Kiai Oihana Dute me awa o Honolnlu 2,400 Luna Halepapaa o Honolulu.... 2,400 Luna Dute me Luna awa Kawaihae 400 <« <« «< «< Kealakeakua 200 Na kokua kiai Dutc Honolulu me na awa o ae 1,600 Lako Palapala me na ljlo e ae o Hale Dute 1,500 Uku o na Luna Hehi 7,000
Uku o na Luna Auhau $7,000 Kela a me keia lilo o ka Oihanr.. 1,200 Uku hoolimalima kahua Uwapo.. 2,000 Dala kokua i ka Halemai JToiwahine 10,000 Dala Halemai i manaoia 3,000 Kukui awa o Lahaina 500 " " Kawaihae 200 Aie Aupuni 48,850 Ukupanee maluna o ka aie Aupum . 24,460 " " ke Dala Kula. 5,125 " " " " Hoonoho haumana 360 No ka hoonoho haumana 1,500 No na waapa no ka Hale Dute Awa TOO $143,995 00 OIHANA KAUA. No ke ola o na Koa $66,026 20 OIHANA HOON'AAUAO. No ke Kahukula Nui $4,000 " Kakauolelo 3,000 Lako palapala we na lilo e ae... 600 No na Kula Hawaii a me na KulaEnelani 24,000 Kula Hoopololei 5,824 Helumakahiki o 1866 3,500 Kokua ia L. Aneru e hooponopono i moolelo Hawaii, e hoolilo ia e like me ka manao o ka Papa 1,000 $41,924 00 KAKAWAI. No ka Lunakanawai Kiekie $10,000 Hoa " Mua 8,000 " " Elua 7,000 Loio Kuhina 10,000 Kakauolelo a ka Loio Kuhina... 2,400 Hookahi Lunakanawai Kaapuni o Oahu 1,600 Na Lunakanawai Kaapunio Hawaii 3,600 Lunakanawai Kaapuni o Maui... 2,400 Lilo no ka hele ana o ka Lunak. Kaapunio Maui 200 Uku o ka L. K. Kaapuni o Kauai. 2,000 Lunak. Hoomaluo Honolulu 4,000 " " Lahaina 2,000 Hilo 1,600 Kakouolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Elua 400 Kakauolelo Mua Aha Kaapuni Apana Ekolu 300 Kakauolelo Elua o ka Aha Kaapuni Apana Ekolu 300 Kakauolelo o ka Aha Kaapuni Apana Eha 300 Kakenolelo o ka Aha Kiekie 4,000 " alua " " 2,400 Maheleolelo me Unnhiolelo Aupuni 3,000 Na lilo o ka Aha Kiekie me ka uku o na hoike ma na hihia Karaima 2,200 Na lilo no ka Aha Kaapuni Ap. 2 me na lilo no ka hele ana o na Lunakanawai a me ka Loio Kuhina. 1,200 Na lilo o ka Aha Kaapuei Ap. 3. 1,000 " « " " "4. 400 Lako Palapala Aha Kiekie me Kaapuni ;... 500 Kuai ana i na Buke Kanawai 500 Uku o ka L. K. Ap., Puna, Hawaii 600 " " " " Kau " 600 " " " " Kona A. " 600 " " " " " H. " 600 " " " " Kohala A. " 600 " «' " " " H. " 600 " " " " Hamakua " 600 " " " " WailukuMaui 700 " " " " Hamakua " 600 " " Hilo A. Haw. 500 " " " " Han'a Maui.. 600 « " " " Kaupo " .. 600 " " " " Lanai 400 " " " " Molokai 600 " " " "Ewa&Waianae 600 " " " " Waialua a me Koolauloa Oahu 600 " " " " Koolaupoko" 600 " " " " Hanalei ame Anahola, Kauai 700 " " " " Lihue Kauai. 600 " " " " Koloa " . 600 " " " " Waimea" & Niihau 600 $83,800 00 Kela lilo keia lilo. Kakauolelo Aha Knkamaln $ 200 Haawina ku i ka wa o L. Aneru. 2,000 " " J.1i... 2,000 Lako Palapala me na lilo e ae o kaAha Kukamalu 100 Na lilo o ka Ahaolelo 15,000 Na Dala a R. C. Wyllie i haawi e ae no ka Oihana Kaua 2,998 38 Na lilo o Sir Johnßowring 3,000 00 Na uku kaa ole 1,264 45 Na lilo o ka Moiwahine Emma... 3,000 00 Na lilo no ka hoolewa ana i ka Mea Kiekie V. Kamamalu Kaahumanu - 12,766 65 $42,329 48 Pauku 2. E kau no ke Kuhina Waiwai ma ka aoao o na loaa o ka Bila Haa--wina o 1864 a me 1865 i na koena a pau i haawiia ma ke kanawai i aponoia ma ka la 10 o lanuaii, 1865, aole nae i ukuia a hiki i ka la 31 o Maraki, 1866, aole hoi i hoakakaia ma kahi e. a oia mau puu dala a pau e manaoia aole e ukuia no na kumu i haawiia'i i Kinohou. ■ Paūku 3. E hoomau aku ke -Kuhina Waiwai i ka'uku anao na uku makahiki i oleloia ma keia kanawai, ka uku o na Koa, a me na Makai, na lilo o ka Oihana Kinaiahi, a me ka Aha Kiekie, a me na Aha Kaapuni, na Bila Aie o ko Aupuni a me ka uku hoopanee ma ke dala kumupaa no na kula e waiho ana iloko o ka Waihona a hiki i ka la 30 o īune, 1868, ke hooholo oleia he Bila Haawina hou mamua ae o ia la. Pauku 4. Aole loa e ku i ke kanawai ke uku ko Kuhiua Waiwai, aole hoi e aē e ukuia aku i kekahi dala mailoko ae o ka Waihona no na kumu e ae, no na kumu wale no i hoakakaia ma keia kanawaij aka hoi, o na dala a pau i waihoia mai iloko o ka manawa pokole, a _ua haawiia aku no ia he palapala hoike aio, a me_ ka uku hoopanee ma ia dala, e ukuia no i ka manawa i oleloia me ka haawina ole, aka, ina o puka mai ka mailuku, a o ke kaua, a e kauaia mai. a o ke kipi a me na pilikia e ae o ka lehulehu, alaila, e hiki no i ka Moi iloko o ka Aha Kukamalu, ke haawi i na dala kupono no ia pilikia, a e hoike ke Kuhina Waiwai i ka Ahaolelo e
liiki mai ana 110 na dala a pau i ukuia mamuli o keia olelo. Paūku 5. Uakunoikekanawai, ina i pau e kekahi haawina okoa iloko o ke•icabi oihana e hoolawa ke poo o ka oihana ia ia noloko ae o ke koena o kekahi haawina okoa e ae, iloko o ua oihana nei, ina he koena: ma ke poo o kela oihana keia oihana e hoike i ka Ahaolelo mahope iho, i ke dala i hooliloia pela; aka hoi, aole i aeia ma keia e hoolilo aku ina haawina no na hana hou ma kekahi Apana Ēiaaina mawaho ae o ia Apana.Pauku 6. He hiki ole i kekahi mea ia ia na Oihana Aupuni elua i hookaawaleia ka uku makahiki no ia mau Oihana, ke ohi i ka uku i oi aku mamua o ka uku o ka Mea Kiekie o laua, ke oi aku ka uku 0 kekahi o ia mau Oihana mamua o elua tausani no ka makahiki, a, aole no e ulaiia oia i kekahi uku e ae a uku i oi aku paha : Pauku 7. E lilo keia i kanawai mai kona la e hooholoia'i. Ua aponoia i keia la 16 o Mai, M. H. 1866. . KAMEHAMEHA R.