Ke Au Okoa, Volume II, Number 14, 23 July 1866 — HE KAAO NO EMADAI. Ka mea i kapaia ka papa akahi o Pekina, i unuhiia ma ka olelo Hawaii. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE KAAO NO EMADAI.

Ka mea i kapaia ka papa akahi o Pekina, i unuhiia ma ka olelo Hawaii.

HELU 12.

Ka hoouna ana o īmaāai i na eleīe, ekiiina Pake Kauka a pau o Pekina. I ka wa ana e kamailio ana imua o na'lii, a pau kana olelo ana, a ma ia hope iho, hoouna aku la o Emadai i kona mau elele, e kii i na Pake Kauka a pau o Pekina, e hele mai e nana i ka mai o ka Moi Alotena, ia wa no i hele aku ai na elele maloko o ke kulanakauhale a puni Pekina, a hai aku no hoi i ka lakou olelo imua o kela Kauka keia Kauka, a ( he manawa ole hoi ia mea, ua lohe na Kauka a pau, ia wa no i hele mai ai na Kauka a pau me ko lakou makaukau, e like me ka mea mau i na Kauka a pau, a kakou hoi e ike nei. I na elele i hele ai a hala ka hapalua hora, a hoi mai la lakou a hiki ma ka'Hale Alii, a hai aku no hoi lakou i ke ano o kolakouh&e ana imua o ka Moiwahine Emadai, a ua lilo no ia he jnea maikai i ka manao o ka Moiwahine, a noho iho la Iakou -me ka makaukau e hookipa i na Kauka a pau, ke hiki mai. Ka hiki ana o na Kauka a pau ma ka Hale a halawui me Emaāai. Mahope iho o ka hoi ana mai o na elele, ia wa no, ikeia aku la na Kauka a pau loa e hele mai ana a hiki ma ka Hale Alii, kahi hoi a Emadai e noho aoa iluna o kona nohoMoi me ka hanohano nui, i ka pau loa ana mai o na Kauka a pau loa, a haawi mai la lakou i ko lnkou aloha ia Eraa<3ai, a aloha aku la no boi 0 Emadai ia lakou a pau, a hookipa ia ae la na Kauka a pau maloko o ka. rumi hookipa, oiai lakou e noho ana malaila, ia wa no i hai aku ai o Emadai i kona manao imua o na Kauka a pau, " E na Kauka a pau i akoakoa mai maaaei i keia wa, mamuli o ka'u kauoha 1 ko'u mau elele, nolaila, ke hai aku nei au ia oukou, ua kauoha aku nei au ia oukou a pau e akoakoa mai maanei, no kekahi mea a'u i manao ai. oia hoi e nana mai oukou i ka mai o ka Moi AJotena, ina nae he mea hiki ia oukou ke hana, e like me ko oukou ike a me ko oukou akamai ma ka oukou oihana, alaila, he pono ia oukou ke hai mai ia'u i keia wa." A 0 ka pau no ia o kana olelo ana aku imua o lakou. Ka nana ana o na Kauka a pau i ka mai o ka Moi Alolena. Ma ia hope iho, ku like mai la na Kauka a pau iluna, a olelo mai la ia Emadai, " E ka Moiwahine maikai, ka wahine i ka iu o ka ln, 'ka mea hoi i kau i ka wekiu, ua ae like makou a pau i kau mau olelo mai ka mua a ka hope, a eia wale no ka mea i koe, ke make'make nei makou a pau e ike aku i ka Moi Alotena, i ke ano o ka mai i loohia ia maluna ona, oiai hoi, o ko makou kuleana ia o ka hiki ana mai ianei." A o ko Emadai wa no hoi ia 1 ae aku ai i ka manao o na Kauka a pau, ia wa no, hookomo pakahi aku la o Emadai i na Kauka a pau ma kahi o ka Moi Alolena e waiho a mai ana. Hele ako laoEmadai me ke Kauka mua, a nana iho la oia i ka mai o Alotena, a pau kana nana ana, hai ae la oia ia Emadai, e like me kona ike, '* O ka mai oia nei, (Alotena,) he mai no, aka, aole naee make ana, he mea liilii wale no keia mai ia'u ke hana au iloko o ka n)inute hookahi." Ma keia olelo a ke Kauka imua o Emadai, ua lilo ia i mea e mama ai'kona manao, no ka mai o AIotena, a pau ia, komo mai ana he Kauka. a nana iho la i. ke ano o ka mai o Aloiena, a e like me ka ike a ke Kauka mua, pela no hoi kana, aole e make ana, .a komo mai la ke kola o ke Kauka, a nana iho Ja i ke ano o ka mai o Alotena, a e like me ka ike a na Kaūka mua,.pela no boi kana, a pau ka nana ana a na Kaaka, a ma ka lakou ike, aole no e make ana ka Moi Alotena, nolaila, ua lilo ia he mea maikai i ka manao o Emadai. E ka mea heluhelu, aole paha kakou e hoopoina ana ia Kauka Apiona, ka mea nana i hai akaka mai i ke ano o ka mai o Emadai, a kakou hoi i ike ai ma kekahi o na Helu i hala ae nei, a ma ia hope iho, ninau ae la o Emadai imua o na Kauka a pau loa i komo mai iloko o ka nimi'o Alotena e moeana i ka mai, "Oka pau mai la no auanei ia o oukou ? " ." Aoie,"' wahi a na.Kauka, "o' Kauka Apiona wale no i koe, aia no ma ka rumi hookipa kahi i noho ai, mamuli hele mai. ' . Ke kahea ia ana o Kauka Jlpiona, e heīe mai e nana i ka mai o ka Moi -Alolena, a me kona hai ana i kana ike. I ka wa a Emndai i kahea aku ai in Kauka Apiona, ia wa no i hele mai ai o Kauka Apiona a hiki ma kahi o AloteVia e moe ana i ka mai, olelo aku.la oEmadai, " Ua kahea ia'ku nei oe e hele mai e nana i ka mai o Alotena, a nau e hai mai imua o makou, e like me k» ike i loaa ia oe ma kou ano Kauka," " Ae," wahi a Kauka Apiona. Ia wa no, hoomaka iho la o Kauka Apiona e naoa, ku ao la o Kauka Apiona iluna, a unuhi ae laia i kekohi hainaka eilika keokeo maikai, a olelo aku la oia imua o Emadai a me na Kauka a pau loa, a me na'lii hoi a pau e noho ana maloko o ku rumi o Alotena ia wa, penei: " Auhea oukou a pau loa, ke hai mua aku nei au ia oukou, ua ike mna no oukou i knia hainaka ailika keokeo, i hanaia e ka poe ulana ailika. o Pekina nei, he meo no ia i hana maoli ia e ka lima o ke kanaka, a malaila oukou e hoolohe <

mai ai, i ike ai oukou i ka oiaio o ka'u mau olelo e-hai aku ai imua o oukou a pau loa, ina

wau e uhi iho i keia hainaka malana oia nei, (Alotena,) ahala na minute elima, aina nae e lilo keia'hainaka keokeo i mea ulaula loa, e 'like me ka hainaka silika ulaula, alaila, aole keia he mai make no ia nei, he mai hiki ia'u ke haawi i ka laau i ka wa pokole loa, a o ke ola no ia, a eia kekahi, ina e lilo keiahainaka ailika keokeo i mea eleele, alaila, aoh« no he kanaka akamai ma Pekina nei, e hiki ai ia ia ke hoola i keia mai." A o ka pauooia okana olelo hoakaka imna o lakou, a ma ia hope iho, hoomaka aku la.o Kauka Apiena e hana i kana hana, hohola aku la oia i ka hainaka maluna o na m'aka o ka Moi Alctena, paa ia, kakali akii la lakou a hala na minute elima, ia wa no, ike aku la na mea a pau, i ka lilo ana ae o ka haioaka silika keokeo, i hainaka silika eleele, ia manawa no, : ku hou ae la o Kauka Apiona iluna, a olelo aku lai imua o na mea a pau, " TTa lohe no oukou a pau i ka'u mau olelo i olelo mua aku nei ia oukou, nolaila, ma ka'u ike i keia wa, ua hoike akaka mai keia hainaka i ka make o ka Moi AIotena, e make ana oia maloko o na la he umi, mai keia la aku ka helu ana a hiki i ka umi o na la, a o kona la ia e make ai." Pela Ahoike maopop(Tana o Kauka Apiona imua osa mea a pau, ia manawa no, huli ae la o Emadai,,.a olelo aku la imua o na Kauka a pau, " Pehea hoi oukou i olelo mai nei, aole keia he mai make no ka Moi Alotena, he hiki ; ■ u ke haawi i ka laau, a e ola ana no o ka Moi Alotena." Olelo mai la lako .u loa imua o Emadai, " E ka Moiwahi . maikai, ke Aliiwahine o ka malu, oia la auaaei hookahi halau i aoia'i: A no ka like ole hoi o ka manao o na Kauka, nolaila, ua lilo ia he mea kaumaha i ka puuwai o ka mea nona keia Kaao, a ma ia hope iho, hoomanao ae la oia ia Ateni, ke kanaka kauiana oia wa. A maanei Ia, e ike hou ana kakou i ka Ateni ; niaa hana.akamai, a me kona ike ana i.na hoailona alii e make ai o AIotena, oiai, aole no paha kakou e hoopoina ana ia ia, a hiki wale i ka pau ana o keia Kaao. Ku ae la o Emadai iluna, a hoopuka ae la oia i kaua mau olelo imua o kekahi o kana mau elele, e kii ia Ateni, e hele mai oia e nana i ka mai o ka Moi Alotena, a pau kana olelo ana, ia wa no i kii aku ai ua elele nei ia Ateni, e like me ke kauoha a Emadai, hele aku la oia a hiki ma kahi a Ateni e noho ana, maluna loa oia okaHale Alii kahi i noho ai, ia ia i hiki aku ai ma kahi o Ateni e hoonanea malie ana, hai aku la oia ia ia, '*E Ateni—e, ua hoounaia mai nei au e ka Moiwahioe Emadai, e kiimaiia oe, e hele oe malaila i keia wa." A ae aku la no hoi o Ateni, ia wa no, hele pu aku la o Ateni me ka elele i hoounaia mai ai, a-hikilaua ma kahi a Emadai e noho ana, ia wa no hoi o Emadai i hai mai ai i kana mau olelo a pau imua o Ateni, apau'ka laua kamailio ana, ku ae la o Einadai a me Ateniiluna, a hele aku laua ma ka rumi o ka Moi Alotena .e waiho ana i ka mai, hele aku la o Ateni a ku iho la ma ke poo o ka Moi Alolena, a nana iho la oia a liuliu, hele hou aku Ia oia a ku ma ka puka o ka Hale Alii. Ka nana ana o Jiteni i ka īa a me konaike ana i na hoailona alii, a mekona hai ana mai i ke ano imua o Emaāai amena mea apau maloko o ka Hale Alii ia wa. Ia Ateni e ku ana ma ka puka, ia manawa, huli ne la oia a nana ako la kona mau maka iluna i ka la, a ia ia e nana ana, ike aku la oiā i kekahi ponaha nui poepoe, me he anuenue la ke ano, he luakalai kona inoa ia kakou, a ike aku la oia i na ao opua-e hoopuni ana maluna o ua ponaha la, mehe kanaka la ke ano'o kekahi mau ao eha, aia lakou maloko o ua ponaha la, a o kekahi ao ulaula e kau ana, me he pahu kupapau la kona ano, oia ao kai waenakonu o ka onohi o ka la, kahi i kau ai, a o ha aoeha, he keokeo, he eleele, he olenalena, a he omaomao, a ia lakou e hoopuniaoa mawaho o ke ao ulaula, me he mau kanaka la ke ike aku, a elua mau ao ano e loa kenana aku, me he mau mann la ma ka lewa, oia □a ao e hele wikiwiki ana mawaho a puni ua. ponaha la, me ka.poai puni mau ana, a liuliu kaha nana ana, huli ae la oia a nana aku la ma o a maanei, aole nae oia i ike ako i kekahi mea e ae, a aole no hoi he wahi ao e ai» e kau ana ma ka lewa ia wa, a o ka pau no ia o kana nana ana, huli hoi mai la oia a ku iho la iwaenakonu o ka Hale Alii, a olelomai la oia imua o Emadai a me na'lii, a me na Kauka a pau, ,*"E ke Aliiwahine i ka iu o.ka la, ka. Iwa-kiani o Pekina nei, na'lii a me na Kauka a pau Ioa, e hoolohe mai oukou, no ko'u kauohaia ana ae nei e Emadai, e hele mai e nana i ka mai o ka Moi AIotena, kona mua ma ka noho Moi o Pekina nei, a nolailu, o kona mai a me kona mai ole, o kona make a me kona ola, aha au mea i noi mai ai ia'u, nolaila, ano, i keia wa, ke hai aku nei au ia oe a me na mea a pau e noho mni nei maloko o keia rumi i keia wa, o ka mai oia nei, (Alolena,) he oiaio, he mai io no, he mai hiki ole ia'u a me kekahi mea e oe ke haawi i ka laau e ola ai keia mai, aole hookahi kanaka akamai iloko o Pekina nei, e hiki ai ke hele mai a olelo iho, e ola ana keia mai ia ia, ke haawi oia i ka laau, no ka mea, ma ka ike i loaa ia'u i keia la ma ka'u oihana mau, he kilokilo a me ka nana ana i na ouli o na ano a pau, nolaila, ua hoiko akaka mai ka la ia'u i keia hora, e make ana keia, aole e ola." A no keia mau olelo a Ateni i hai aku ai imua o na mea a pau, ia wa koke no, ike ia akyj la no waimaka e kahe mai ana ma na papalina o un Iwa-ki-ani nei o Pekina, a pela no hoi ke keiki Tamia, ke Tona-iliahi o Pekina, nolaila, ua ili iho maluna o laua ka ukana kaumaha a ke

aloha, no kamaioka Moi Alotena, ka mea nana i hookiekie ae ia laua maluna o ka panepooo o ka lahui holookoao Pekina, no ka ike ana aku o ua lawaia akamai lua ole nei o ke kai hohonu, oiahoi o Ateni, i na maka ; o Emadai a me Tamia, a hoolai malie iho la oia i kana olelo aaa, no kekahi mau minute pokole, ia manawa no i ninau mai ai o Emadai ia Ateni, " Pehea la i maopopo ai ia oe, e make io ana kaMoi Alotena ? ?' Pane aku la o Aieni imua o Emadai, " No kau ninau ana mai ia'u i keia wa, nolaila, ano, i keia wa, ke hai aku pei au ia oe, ma ko'u nana' ana iluna o ka lani, a ike aku la au i ka la e kau malie ana me kona nani nui, i hoopuni ia e kekahi ponaha nui poepoe, me na ao a me na opua e kau ana a puni ua ponaha la, nolaila, ua maopopo ia'a he m&kaluaikumamaono la i koeoia nei e ola ai, a i ka iwakaluakumamahiku o'na Ia, ma ka hora kakahiaka nui, i ka wa a ka la e pukamai 'ai a haalele iho i ka ilikni, a hoolele mai oia i kona mau kukuna malama* lama nui, maluna o k'e kulanakauhale holookoa o Peki'na nei, ia wa e lalau mai ai na 'lima menēmene ole o ka make ia Alotena, a e Iawe aku i kahi hiki ole i na mea a pau ke aua aku ia ia." Ua ike no'paha kakou e ka poe heluhelu i keia Kaao, i'ka olelo a ke kanaka 'noiau loa i ka wa kahiko, oia hoi o Solomona, penei kana : " Aole he kanaka ikāika ē paa i kona'hanu, i kona la e make ai." Pela o Ateni i 'hai'aku ai imua o Emadai a me na meai a pau e noho ana, a wehewehe akaaka aku la oia i ke ano o na mea a pau ana i ike ai no ka make o'ka Moi Alotena, imua o na mea a pau loa maloko o ka Hale Alii ia la, a penei ka Ateni bai ana i keanoonahoailona ana i ike ai iluna o ka lani, " O ka ponaha nui poepoe, me he anuenue la ke ano, e hoopuni ana i ka la me ke olenalena, he mea mau no ia oo na'Iii nui e noho Aupuni ana, oiai, o ko lakou hoailona no ia, he hoailona no nae ia no ka make ana o ke Alii nui a mau Alii nui paha, mai ka wa kahiko Ioa mai a hiki wale i keia wa, a o na ao opua e kau ana malona a puni ua ponaha la, he oiaio, ooukou no ia, o na'lii a me ka lahui holookoa a pau o Pekina nei, e kanikau ana me ke kumakena no ka la i make ai o ka Moi Alotena, a o na ao opua eha, i like ole ko lakou mau waihooluu, o na ao opna ia o ka lewa, nana e kiai a e malama ia ia ma kahi ana i makemake ai e waihoia kona kioo kūpapau, o ke ao ulaula loa mawaenakonu o ka onohi o ka la, he oiaio, o ka pahu kupapau no ia oia nei, (Alotena,) o ke Alii nae ke make, aole e waihoia ana kona kino kupapau. ina ka honua nei, e hoolele ia ana kona kino kupapau a me kona pahu ma ka lewa, malaila mau oia'e waiho ia'i a hiki ia hanauna aku a ia hanauna aku, a o na ao e holo ana ma o a maanei, he mau manu ia nana e kiai a e inalama i kona kino kupapau ma ks lewa, a oia iho la no ke ano oia mau hoailona, e like me ka'u ike ana i na ao opua ma ka lewa, ma ko'uano kilokilh." Pelaka Ateni hoakaka ana imua o Emadai a me na mea a pau e noho ana maloko o ka Hale Alii ia wa, nolaila, ua lilo ia i mea maikai imua o na mea a pau, oiai, aole he mea hiki i namea a pau ke hoomaloka i ka olelo a Ateni, no ka mea, he mau hana kana i hooko waīe ia no, mai ka. mua a ka hope o kana mau wanana ana, ma ia hana no oia i pii ae ai ma na kuIana kiekie loa o na mea a pau o Pekina, nolaila, ua ane like no kana ike me ka Kauka Apiona ma kekahi mau mea, aka hoi, o ka oi aku no o Ateni. Eia nae ka mea kupanaha loa, o ka olelo ana o Ateni, e hoolele ia ke kino kupapaa o ka Moi Alotena ma ka lewa, e like me ka olelo a Emadai ia Aklena, i ka wa i hooiliia mai ai ka Hooilina Alii maluna ona, oiai hoi, ua ike kakou ma ka Helu 10 o keia Kaao, oiai boi, aole o Ateni maloko o ka Ha|e Alii ia wa ; aka, aole no paha kakou e hoopoina ana i ke ano maoli o keia Kaao, no ka mea, ua ike no kakou i na mea kupanaha he nui wale ma keia Kaao, a kakou e hele nei i ka loa me ke akahele loa. A maanei la, e waiho iki iho kakou .i ke kamailio ana no Ateni, a e huli ae kakou a nana i ka mai o ka Moi A!otena, no ke kokoke mai o ke ao o Olepau, a kaha aku kela, hele ana i ke ala hoi ole mai. JVb ha waiho ana o Tca Moi Alolena iloko o ka mai, a me ke kokoke ana mai o kona mau la - hope o ke ola ana. Mahope iho o ka pau ana o ka Ateni olelo ana imua o na mea a pau, he oiaio, uu hoike akaka mai ka hana a ka mai a me ka pilikia, maluna o ke kino holookoa o ka Moi Alotena, oiai oia e waiho ana iloko o ka mai, a aole no hoi he mea hookahi i aa e hana aku i kona akamai ma ka Oihana Kauka, i mea epale ae ai i 'ka pilikia i'loohiaia maluna o ka Moi Alotena, oiai hoi, ua kokoke nrai kona la e make ai, a aole no hoi he kaumaha o kona manao no ia la, oiai hoi, ua ike no oia i ka hopena o ke kino, he mea mau ole i ka noho ana maluna o ka honua, no ka mea, ua hoikeia mai ina 0 Adamu laua o Eva, ka makamua o na kanaka a pau, ua lanakila no nae ka make maluna o laua. Pela i hook'oia ai ka make maluna o na mea a pau o ke ao nei, e like me ka mea i oleloio, "Helepooe, a e hoi hou aku no oe ī ka lepo." A hoomanao ae la au 1 kekahi mau wahi lalani mele a ka poe haku mele, a penei no ia : " He mouu pala wale—a, Ka lau o ka Awapuhi—e, 1 uhi ia ae e ka noe lehua—a, Po Puna i ka uwahi o ka lua—e, Pale ka ike aku a na maka—a." Hoomnka aku la o Emndai a me na mea a pnu e helu i na la a JUeni i hai ai no Alotena e ola'i, oia hoi he iwakaluakumamaono wale no la, a i ka iwakaluaknmamahiku o na lo,

oia kooa la e make ai ; aka hoi, mnloko oia mau la, ua nawaliwali loa. iho la ka Moi Alotena, ua hai mai no oia i kaoamau olelo aloha imua o Ēraadai a lue Tamia, a me na'lii a me na makaainaoa a pau o Pekina, a ua hoolahaia ua olelo la maloko o ke kulanakauhale o Pekina a.pau, a penei na olelo o ua palapala la : . Ox.EL0 AlOHA MAKAAINANA A3MEKA AlNA Hanau. ' " Owau o Alotena, ka Moi o Pekina nei, ma keia palapala, e ike mai ai na mea a pau loa o ko'u kulanakauhale alii nei, owau no ma ka noho Moi, mai ko'u la opiopio mai a hiki wa- : le i ka wa i papalua mai ai ka lauoho ma ko'u poo, ua noho au ma ia kulana kiekie me ka hanohano nui, a hiki wale mai i ka la o na Iiwa-kiani o Pekma nei; i ola hou mai ai mai ka make mai, a o ka la ho hoi ia a'u i hoolilo aku ai i ka Hooilina Alii maluna o laua, oiai, ua ike iho no hoi au i ko'u kino holookoa ma ia kulana, ua aneane no e hiki aku i ka welo ana a ka la i Lehua, a oia ka wa e. uhi mai ai ka pouli. Ua ike no paha kakou i ke ano oia olelo, he ano like nae me ka olelo nane, ano, ke hai aku nei au i ko'u aloha nui ia oukou a pau, mai ka poe kiekie aka poehaahaa, oiai, uaikeuo oukou i ke ano o ko'u noho Moi ana, ua lawa oukou a pau i ka maluhiaa me ka noho oluolu ana me ka pilikia ole, nolaila, 0 ko'u manao hope loa keia e hai aku nei ma ke akea, a e pau ana hoi ko oukou ike ana ia'u a me ko oukou lohe ana i ko'u leo, a hele aku au i ke ala hoi ole mai, nolaila, na oukou no e hai mai i ka oiaio o ka'u mau hana maluna o oukou, aia a hiki aku i ko'u la e make ai, aole no hoi oukou e hoopoina ana ia'u mai ka poe kiekie a ka pne haahaa, owau pu no me oukou a pau me ke aloha nui, nolaila, e halawai hou ana no au me oukon ke ukali ae ma ko'u hope, nolaila, ke waiho aku nei au 1 ko'u aloha nui maluna o oukou a pau, ka hooilina o kuu aloha no ka wa pau ole. Owau no me ke aloha nui, Aloīena, Ea Moi o Pekina. Hanaia ma ko'u Hale Alii ma Pekina nei." I ka wa i puka ae ai o keia olelo hoolaha a ka Moi Alotena ma kc kulanakauhale a puni 0 Pekina, aia hoi, ua nui ke aloha a me ka uwe o na mea a pau, no ko lakou Moi aloha kanaka, no ka mea, ua ike na mea a pau loa 1 kana mau hana lokomaikai he nui wale, iloko o na makahiki o kona noho Moi ana, me ka loaa ole o ka poino a me ka pilikia maluna o ka lahui holookoa, nolaila, ua kulou iho na mea a pan ilalo o ka honua, me ka eha a me ke kaumaha o ka naau, no ka nui o ko lakou aloha i ka Moi Alotena, no ke kokoke mai o kona la e make ai. Ka malee ana o ka Moi AIotena, me 1ca Emaāai mau hana ma ia hope iho, no na mea a pau e pili ana i ha Moi Aloiena. •" I ke kokoke ana aku e hiki i na la e make ai ka Moi AIotena, oia hoi ka iwakalnakumamaono o na la, e like me ka Ateni mau olelo, a kakou hoi i ike mua ae nei, ia la no hoi i pau ai kana olelo nui ana me ka ikaika, a no ka pilihua paha kekahi o kona manao, no ka la ana e hoi aku ai i ka aoao mau o ka honua, nolaila, ua nui ka pihoihoi o kona manao ma ia la, me ka holopono ole o kona mau manao a pau, a ma ka auina Ia o ua la la, ua hoopuka ae o Emadai i kana mau olelo alii imua o kona elele, eolelo ana, " Ma ka la apnpo, oia ka iwakaluakumamahiku o na la o ka Moi Aiotena, a o kona la hoi ia e haalele mai ai i keia ola ana, a hoi aku i ka aoao mau o ka hnnua, ma ka poka ana mai o ka la, i ka wa e lohe ia'i ka leo o ka pu, e hukiia ko'u hae alii iluna a hoohapaia, ia wa e komo pu ai na mea a pau me a'u i ke kanikaii, hookahi hoi ke kumakena pu ana o ka lahui holookoa a pau, a e kauia na hoailona kanikau ma na hale a pau, a ma na alanui hele a pau o ke kulanakauhale nei, a pela no hoi maluna o na moku a pau,' e ku ana maloko o na awa ku moku o Pekina nei." A pau kana olelo ana imua o na elele, o ka wa no ia i hele aku ai e hooko i ka makemake o ka Moiwahine, oia hoi o Emadai, maloko o ke kulanakauhale o Pekina, me ka hikiwawe loa, e kala hdle me ka leo nui, e like me'na olelo a pau loa a Emadai i olelo aku ai ia lakou, he manawa ole, ua lohe na kanaka a pau maloko o ke kulanakauhale, mai kela pea a keia pea, o ke kulanakauhale holookoa o Pekina, a i na elele i huli hoi m&i ai, ike aku lakou i na kanaka a pan, e liuliu ana no ka la e hiki mai aha, a hoi mai la na elele a hiki ma ko lakou wahi mau. Ma ia hope iho, i ka wa a ka Ia e aneane mai ana e haalele i kona malamalama, ia wa i hoopuka ae ai o Tamia i kana olelo imua o na'lii a ne na Kuhina, na Kiaaina a me kapoe pili alii a pau maloko o ka Halo Alii ia wa, a penei kana mau olelo: " E na 'lii a me na mea a pau i akoakoa mai maloko 0 ka Hale Alii nei, e hoolohe mai oukou a pau loa, ano, ma ka hora o ka liula, e hoomaka'i na mea a pau e noho ana maloko nei o ka Hole Alii, a e hookeai, e hoomaka ana ia mai keia hora aku a'u e kamailio nei, o hiki 1 ka la e hoolele ia'i ke kino kupapau o Alotena ma ka lewa, ma keia po, e hooleleia na ahi kao o kela ano keia ano, a e hoomauia no a hiki wale i ka wehe ana mai o ke alaula o ke ao, 'ia wa no hoi e lohe ia'ku oi ka leoo na manu, knni kupinoi ana maluna o ka Hale Alii nei, nolailn, e hoomanao oukoo a pau loa i keia mau olelo, i kumu e hoike akaka mai ai i ko oukoii aloha no ka Moi Alotena, a e hui pu mai hoi me maua iloko o ke kanikau a me ke kumakena, no keia poino nui i loohia maluna o ka Moi Alotena." {Aole ipau.)