Ke Au Okoa, Volume I, Number 33, 4 December 1865 — Page 3
NU HOU O NA AINA E.
Ma ke ahiahi o ka Poakolu, ua ike ia aku mawaho, kekahi o ko kakou mau moku lawe leta, D. C. Murray, he 19 la mai Kapalakiko mai. Ua lawe mai ia i kekahi mau nuhou mai Europa a mai Amerika mai. Aohe no nae he nui wale o na mea hou, aka, o na mea ano nui ka makou i lawe mai.
Ka make ana o Lo Palmerston.
Ua make o Lo Palmerston ke alakai o na mea pili Aupuni o Beritania Nui, ma ka la 18 o Okatoba iho nei, hookahi la mamua ae o ka make ana o Mi. Wyllie, ko kakou Kuhina o ko na aina e. Me he mea la paha ma ka make ana o keia mau kanaka, ua hele mua kekahi i elele no ka hiki aku o kahi.
Ua hanau oia i ka 20 o Okatoba, M. H. 1784. Ina ua make oia ma ka la 18 iho nei o Okatoba, alaila, he elua wale aku no la i koe, hiki aku oia i ke 81 o kona mau makahiki. Iloko o ka M. H. 1807, komo ia iloko o ka Hale Ahaolelo o ka poe makaainana, a iloko ia o ka Ahaolelo no na makahiki he 53. Ina wa a pau loa ana i noho ai maloko o na Ahaolelo. Ua kaulana nui kona inoa, ma ka hoopaapaa i na mea pili Aupuni o kona aina hanau. Ua kanikoo hoi, kuu ka luhi.
Aohe ia he kanaka alii, aka, he makaainana o ia no ka papa olalo, ma kona akamai a me ke ahonui i pii ai ia a hiki i ka noho'na Kuhina Nui no ke Aupuni o Beritania.
Ke Kolera.
I ka hiki mua ana mai nei o ka lono io kakou nei, aia ke luku la ka mai ino, ke kolera ma kekahi aoao o Pelekane, a i ka lohe hope ana ia mai nei, ma ka eke leta hou, ke namu la iloko o na kaiaulu o Parisa. He elua haneri ka nui o ka poe make i ka la hookahi. Ke hele la ka Aka Bihopa Nui o Parisa e makaikai i na Halemai o ka poe kolera. Aia no hoi, ke laha pu la no ma ke kulanakauhale o Nu Ioka.
Jeff. Davisa.
Maloko o ka nupepa National Inteligence o Wasinetona ua ike iho makou, i ka hiki ana ae o kekahi Aha Elele wahine, e noi ana i ka lokomaikai o ka poe hooko, a me ka Peresidena no ka hookuu ana ia Davisa. Ua hoole aku ka Peresidena. Ua hai aku ka Peresidena, i ka makaukau o na mea a pau loa e hookolokolo ia Davisa, e like i me ke kanawai o ka aina.
Ma ka nupepa World hoi, e olelo ana, ua hai aku ka Luna Kanawai Kiekie Chase i ka Peresidena, aole e hiki ia ia ke noho ma ka ahahookolokolo, e hana i ka hihia o Davisa ma Rikemona. Ke kumu nui o kona hoole ana, no ka mea, aohe ahahookolokolo io i hooala ia malaila. Ua olelo ka Peresidena, aole ia e hiki ke hookolokolo ia ma kekahi wahi e ae. Ka manao nui e haluku la, e hookuu ia ana paha ia.
Ka haunaelel ma Jamaica.
He haunaele nui ma ka mokupuni o Jamaica. Ke kulanakauhale o Kingston, ua pioloke loa, a ua hoopau na kanaka i ka lakou mau hana lima, a hookahi hana o ka hoomakaukau i ke pale aku i na ino e uluhia mai ana. Ua hoala ae ke Aupuni i kekahi mau halawai. He nui na waiwai a me na ola i hoopoino ia, e ka poe kipi. Ua aneane lanakila ole ka poe koa i hoouna ia aku e hoopio i ka haunaele. Mawaena o na hana ino i hanaia e ka poe kipi, ua paki liilii ia kekahi haole o McCormack iluna o ka pu kuniahi. He kahunapule o Rev. Hornschello, ua oki ia kona alelo. O Baron von Kittlehoop, ua okioki ia kona mau manamana lima.
HE BILA DALA ILOKO O KA BAIBALA.—I kela la aku nei ua hai ae kekahi Kapena moku i kekahi o ko makou hoa Luna Hooponopono o ka Friend, i kekahi wahi moolelo nona. I kona haalele ana i ka home a holo sela aku i ka moana, ua hookomo iho kona makuahine i kekahi Baibala me ka bila dala oloko, a i ka hoi hou ana aku i ke one hanau, wehe ae la kona makuahine i ka pahu e waiho ana no ka bila dala. He hoailona keia aole i wehe ia ka Baibala. Ke manao lana ae nei makou o ka poe a pau i ike i keia, e huli koke lakou i ko lakou mau Baibala, ina aohe e loaa he bila dala, e loaa no nae ilaila, ka mea i oi loa ae, ke ola mau loa.
KA AHAHUI HOOHOLOMOKU MAHU.—Ma na kolamu o na Olelo Hoolaha, o ko kakou pepa o keia la, e ike ia ai ka wa e hana hou ai o Kilauea, i kana hana mau. E holo hoao ana ia i ka Poakolu ae nei, ma na awa mau ana e holo nei, a Kawaihae hoi mai. Ua loaa i keia Ahahui, he mau moku kuna hou, maikai. Ka Alberni e holo mau ana ia i Hilo. Ka Onward, ke paa pono ae ia, e holo mau ana ia i Koloa a me Waimea, a o ka Annie Laurie, i Kahului a me Maliko ma keia hope aku.
HE MAU MALIHINI.—Mawaena o na ohua i ku mai nei maluna o ka moku D. C. Murray (kekahi o ko kakou mau moku lawe leta,) ua hiki mai Mrs. Adimarala Pearson a me kana kaikamahine. I holo mai laua i anei, me ka manao e halawai ana maanei me kana kane a me kona makuakane, ka Adimarala Pearson o ka moku kaua Lancaster o Amerika Huipuia. Aohe paha e emo ku mai ua moku nei.
He moo niho awa ka aie.
E KE AU OKOA E; Aloha oe:
Ua maopopo no paha ia kakou a pau e ka poe i ike, a i maa hoi i ka ike ana aku i ke ano ino maoli o keia mea he aie. Malia no hoi paha ua komohia mai no hoi iloko o oukou e ka poe e heluhelu ana, ka makau a me ka weliweli, no ka ino o keia mea he aie a me kona hua e loaa mai ana. No ka mea, o ka mea aie a me ka mea pakela ai, e ilihune ana no oia, no ka mea, o ka aie ana o ke kanaka aie a me ka lawe ana ae i kona noonoo kanaka, no ka lealea wale no kana hana ana pela, a hiki mai ka la a ua kanaka aie nei e kii ia mai ai, alaila, ua pau koke iho la ka lealea o ua kanaka aie nei, a ua aneane kaumaha loa iho la kona manao, ua paluhe a nawaliwali, ka manao a me ke kino holookoa, a lilo iho la kona naau i mea nawaliwali haalele loa.
A ma keia mau mea i hoike ia aku la imua o oukou e na makamaka, he mea oiaio no ia, aia no paha ka mea aie ma ka puka o ko oukou mau home, e hoope ana imua o ko oukou mau maka, a he kumu maopopo no hoi ia a kakou e nana ae ai. Aia no keia mea he aie ma ka hale o ke kanaka lealea, uhauha, ulaia, inu rama, pili waiwai, maika, pahupahu, a me na mea like o ia ano, oiai he nui no o ia poe, aka, he lehulehu paha lakou e noho mai nei ma na wahi a pau o ka honua nei. Aka, aole no hoi i pili kiea mau olelo i ka poe ulakolako, hanohano, kiekie, a waiwai no hoi, no ka mea, he mau aina ko lakou, a he mau waiwai no hoi e hookaa aku ai. Aka, ua pili pono keia mau olelo no ka poe aie ilihune, aie ma ke ano kolohe, apiki, a poho wale hoi ka poe waiwai ia lakou.
Aka hoi, ua maluhia iki paha kekahi poe o ia ano i keia wa, no ka mea, ua hooholoia he kanawai no ka poe aie, i keia wa, aole no hoi e ae ia kekahi kanaka ilihune, kolohe, apiki, e aie, ke ole hoi ona aina, a pa hale paha, oia hoi ka waiwai paa, a waiwai lewa paha. He oleloa no, nolaila, e na makamaka o'u mai ka la hiki a ka la kau, e hoomanao oukou, a e nana ae no hoi i ke ano ino maoli o keia mea he aie.
Oiai hoi o kou manao ana e lawe mai i ka waiwai a kou hoalauna ma ke ano aie, he pono e haawi aku oe ia ia i palapala hoopaa, i ka mea a mau mea paha nona ka waiwai au i lawe ai ma ke ano aie, a e hoakakaia hoi maloko o ka palapala ka manawa a me ka la au e hookaa aku ai, a e hoakakaia hoi ka uku hoopanee no ke dala hookahi. No ka mea, o ke kanaka aie kaa ole e lauwili wale ana i ka waiwai o ka poe maikai, ua maopopo loa, he kanaka kolohe kela, a ua pono ke kapaia aku kela kanaka he inoa lapuwale.
Eia hoi kou hewa e ka mea nana ka waiwai i aie ia, o kou koi ino aku i kou hoalauna, me ke ano hakaka, a hoohilahila hoi i ka mea i aie i kou waiwai, me kou uai ae a ke akea o ka ahakanaka, koi ino aku, a hoohilahila aku paha i kou hoalauna, a ina oe e hana pela, o kou poho no ia, ina kela e manao ana e hoole mai ia oe, ina ole he palapala aie i ae like ia e olua, ai olelo ia hoi no ka la ana e hoihoi mai ai. Alaila, heaha iho la kou pomaikai e ka mea nona ia waiwai, ina pela oe e hana ai? Nolaila, he pono no e noonoo nui oe mamua o ka haawi ana kku i kou waiwai e hoaie i ka poe ilihune, i lohe oe e kuu hoa aloha i waiwai iki ae, a waiwai nui paha, a i ku paha ka hale kuai lole.
No ka mea, "O ka mea i manao e pomaikai i kona wa e ola nei, a ike i na la oluolu, ua oluolu kona alelo i ka olelo ana i ka apaapaa." Pela io no, ua oki io no, ua oki loa no ka aie ana, no ka mea, o ka makamaka puni aie, naau iini i na mea nani, a malaila ia e manao nui ai he pomaikai ke loaa mai ana ia ia, a he hanohano paha, a ma ia mea, ke olelo aku nei au, aole ia o ka mea e hanohano ai, a e olelo ia ai oe he kanaka maikai, eia wale no, o ka huli iho o ke alo i ka honua, hopu na lima i ka o-o, a me na mea like o ia ano, a e hana oe me ka pauaho ole, a mahope, e ike oe i ka pomaikai, oia hoi na hua o kau hooikaika ana ma ka mahiai a me na hana a pau e pono ai keia noho ana, a na ia mea e hoolilo ia oe i kanaka nui a kaulana, no ka mea, ua ano kuonoono a waiwai maoli oe, i ka ike ia e na mea a pau, a ina oe e manao e aie, e kohu auanei.
Aka nae, he pono paha au e hoakakaka iki aku ma keia mea, eia no ma Honolulu nei kanaka kuonoono, aka, ua aie ia kona mau dala he kanaha, e kekahi kanaka, aole nae i hoihoi ia mai a hiki i keia la, a e aneane ana paha e poho, aia i Hilo, he kanakolu dala, a aole no i hoihoiia mai a hiki i keia la, a o ka nui o kana mau dala i aie ia mai, he kanahiku, oia hoi na dala a ko'u makuakane hanai. A ke ike nei au, he mea ino loa ka aie, a pela like no paha ia oukou a pau e na hoa'loha, ka poe e noho ana ma na palena o kei mau mokupuni, mai Hawaii a Kauai.
S. W. B. KAULAINAMOKU.
Haliimaile, Honolulu, Nov. 29, 1865.
KA MANUWA HAWAII GALATIA.—Ma kela pule i hala aku nei, ua hoopuka ia ae e ka nupepa haole Commercial Advertiser a H. M. Wini, e olelo ana ua kuai aku nei ko kakou wahi Aupuni nei i kekahi moku manuwa Galatia me ke Aupuni Amerika. O kahi i loaa mai ai ia lono ia lakou, mai ka napepa o Victoria, aka, ua ike iho makou ma kekahi nupepa American Flag, ua kuai ia ua moku la i olelo ia, e ke Aupuni o Hayti no na dala he $54,000.
He nui ka poe e hana nei i na pahu kupapau, aka, he nui no hoi ka poe e komo nei iloko o ua mau pahu la.
MA KE KAUOHA.
Olelo Kahea.
Ke koho ia ana o na Luna Makaainana o kela Apana keia Apana, o keia Aupuni, no ke kau Ahaolelo e hiki mai ana, e hoomaka ana ma ka POAKAHI mua o Ianuari e hiki mai ana. Na wahi e koho ia ai o na Luna Makaainana, no ke kau Ahaolelo e hiki mai ana, aia no ia ma na wahi i koho ia na Luna Makaainana no ke kau Ahaolelo o ka M. H. 1864. F. W. HUTCHISON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 16, 1865.
NO KA MEA, ma ka Pauku 3 o ke "Kanawai e pili ana i ka poe i ae ia e koho balota," ke hai ia aku nei, ma ka la 25 o Dekemaba a mamua ae paha, e hoike mai ai na Luna Auhau, imua o na Luna Nana o ke koho balota ana, i ka papa inoa pololei o ka poe i ae ia e koho, o ko lakou Apana ; a,
No ka mea, ma ka Pauku 5 oia Kanawai, ua hoike ia he wa, oia hoi he umi la, mawaena o ka hoolaha ia ana oia papa inoa, a me ka la koho balota ; a,
No ka mea, e hiki mai ana ka Monede mua o Ianuari, ka la e koho balota ai, o keia makahiki ae, ma ka la mua o Ianuari, nolaila, eono wale no la mawaena o ka la 25 o Dekemaba, a me ka Monede mua o Ianuari.
Ke hai ia aku nei ka lono i na Luna Auhau, ma kela Apana keia Apana o keia mau Mokupuni, e hoomakaukau a e hoike ae imua o na Luna Nana o ka la koho balota, i ka papa inoa o ka poe i ae ia e koho balota, a me ko lakou mau Apana. C. DE VARIGNY,
Kuhina Waiwai.
Hale Aupuni, Nov. 24, 1865.
Ke kahea ia aku nei na Luna Nana o kela Apana keia Apana, oia hoi : ka Luna Auhau, ka Luna Kula, a me ka Lunakanawai Apana, e nana i ke " Kanawai e pili ana i ka poe i aeia e koho balota," i hooholoia i ka la 31 o o Dekemaba, M. H. 1864, a e nana pono i ka Pauku 5, 6, 7 o ia Kanawai, e hoakaka ana i ka lakou oihana ma ia mea.
FRED. W. HUTCHISON,
Kuhina Kalaiaina,
Keena Kalaiaina, Nov. 23, 1865.
Ma ke Kanawai i hoopuka ia no na mea e pili ana i ka Papa Luna Nana o ka la Koho, ua pai hewa ia Luna Helu, o ka pono Luna Kula.
Ua oluolu i ka MOI ka hoapono ana i ka hookohuia ana o Charles L. Parker Esq., i Hope Kanikela Hawaii no ke awa o Astoria, Oregon. C. DE VARIGNY,
Kuhina Waiwai.
Hope Kuhina o ko na Aina e.
Keena o ko na Aina e,
Honolulu, Nov. 23, 1865.
[Ke pai hou nei makou i kekahi mau kope e hoouna aku ai i na poe i loohia i ka mai lepera ma kekahi mau mokupuni e aku.]
He Olelo Kahea.
No na Mai Lepera, e hele mai e hoike i ko lakou ano, ma———ma ka la———o———la———Ma keia, ua kauohaia oe e hele mai ma———ma ka la———o———e nana ia ke ano o kou mai, e like me ke Kanawai a me na Rula i kauia e ka Papa Ola. Eia pu me keia ke kope o ia mau Rula. Ma ke kauoha a ka Papa Ola. T. C. HEUCK,
1865. Kakauolelo.
Olelo Hoolaha a ka Papa Ola.
No ka mea, ma ka halawai ana a ka Ahaolelo i hala ae nei, ua hooholoia "ke Kanawai e hoopau ai i ka laulaha ana o ka mai Ledera," ua konoia ka Papa Ola ma ia Kanawi e imi ia Papa i nakumu ma ko lakou noonoo anaei hooikaika i mea e ola ai kela a me keia loohia i ua mai la, a e pale ae ai i ka laulaha ana ae i ke akea ma o a maanei ; e kauoha kaika ana no hoi i ua Papa la e hooko pono i na mea i oleloia ma ua Kanawai la.
Nolaila, ke hai ia aku i kela mea keia mea i loohia i ka Lepera, a i manao ia paha ua loohia oia.
Ua kukulu iho ka Papa Ola i kekahi Halemai, me na hale kupono, ma Kalihi-kai, ma ka Mokupuni o Oahu, eha mile mai ke kulanakauhale aku o Honolulu, malaila e nana ia ai a e lapaauia ai, me ka malama pono ia o ka poe a pau i loohia i ka Lepera, me ka manao ia e loaa mai ke ola. Ua hooponopono mikioi ia keia Halemai e ka Papa, i mea e hanai ponoia ai a e malama ponoia ai na poe mai, a e hooikaika pu no hoi ma ka hoola ana i ka mai i loohia ai lakou.
No keia mea, e hoolako no ka Papa i na mea kupono loa, na kokua lapaau, a e kiai maikai loa ia ka oluolu kupono o na lepera a pau loa e hoihoi ia ai i ua halemai la.
No ka manawa a me na mea e hanaia aku ai, e hoomaopopo i na mea e hanaia ai no ka wa e hiki mai ana, aka, no keia manawa, ua manao ka Papa e kauoha aku i na mai Lepera a pau e lawe ia ma ka Halemai ma Kalihi-kai no ka nana ia ana. O ka poe i hai ia mai ua loohia lakou i ka lepera, aka, ua ikeia he mau mai okoa e ae ma ka ili o na mai i loohia ai lakou, e lapaau ia no lakou, a i ole ia, e ae mai paha lakou e hoi i ko lakou mau home, aia ma ke kauoha ana a ka Papa.
O na mai lepera a pau i manao ia e hiki ke lapaau ia a ola, e kauoha ia lakou e noho ma ka Halemai, i malama kuponoia ai lakou.
O na mai lepera a pau i manao ia e hoopilikia mai ana i ke ola o ka lehulehu, ma ka laulaha ana ke hui aku me lakou; e kauoha a lakou e hookaawale ia ma Kalaupapa, i
ka Mokupuni o Molokai, i hookaokoa ia no ia poe e ka Papa, a e haawi ia aku no hoi ia lakou ka malama maikai ia ana.
I ku like ai me na rula i hai ia ae la maluna, o ka Papa Ola, ke hai ia aku nei i ka poe a pau i loohia i ka mai lepera, e hoomakaukau lakou ia lakou iho e malama i na kauoha a na Luna i hookohu ia e ka Papa, i ka manawa a me ke ano o ka hookaawaleia ana o ka Halemai ma Kalihi-kai. No keia mea, e haawi ia aku no kekahi olelo hoolaha, a ua hilinai nui ka ma na mea i olelo ia ma ua Kanawai la, a pela no hoi na Rula a me na Hooponopono ana ia mea.
Ua noi ia na Luna Aupuni, a me ke akea e kokua mai i ka hooholo pono ana i na mea e hooluolu ai i na mai, a i mea hoi e pomaikai ai ka lahui. T. C. HEUCK,
Kakauolelo o ka Papa Ola.
Keena o ka Papa Ola, Oka. 25, 1865.
28-6t
KULANUI O LAHAINALUNA,—Ua lohe mai makou, ua haalele o Rev. J. F. Pogue, i ka noho Peresidena ana no keia kula, kahi ana i hoopiha ai no keia mau makahiki he umikumamaha, no kona ano maimai, a ua ili aku kona wahi ia Rev. S. E. Bihopa, o Hana, a o Rev. C. B. Andrewis, kona hope. Ua haawi hou ia aku ka noho ana Peresidena ia Rev. W. P. Alexander, aka, ua waiho mai oia. Ua loaa mai ia Pogue, ekolu wahi e kahea ana, e hele aku e noho kahu no lakou, o Kau, ma Hawaii, o Hana, ma Maui, o Waimea, ma Kauai, aka, aole i maopopo loa kona wahi e hele ai a noho.
NELE MAOLI.—I keia mau la e naue nei, ua nele ke kulanakauhale i ka nui o ke dala keokeo, a u a hoaa no hoi kekahi poe. Hookahi no ka hao a ke keaka lio, kau wahi opala ole. O ke dala ulaula wale no ka mea ike ia.
MAKE —Ma ka la Sabati, Dek. 3, ma Honolulu nei, KAMAKANOE, keiki a Kaai laua o Kaupena. Ua hanau oia ma Kailua, Hawaii, Mei 17, 1834. E hoolewa ia'na kona kino kupapau i ka la 'popo, oia ka Poalua, i ka hora 4 o ke ahiahia, mai ka hale aku o Maj. Mahuka.
OLELO HOOLAHA!
I
KA POE KOHO!
—O KA—
Apana o Honolulu, Kona Oahu,
O KA POE A PAU E MAKEMAKE ANA E loaa ia lakou ka pomaikai o ke Koho Balota, i na Lunamakaainana o ke Kau Ahaolelo e hiki mai ana, i kulike ai me ka Pauku 1 o ke Kanawai e pili ana i ka poe i aeia e koho balota, a me ka Olelo Hoolaha a ke Kuhina Waiwai, i hoolahaia ma ka nupepa haole, "Hawaiian Gazette," i ka la 25 o Novemaba.
Nolaila, ke hai ia aku nei, e hookiia'na ke kakau inoa ia ana ma ka Papa Helu Inoa, i olelo ia ma ka Pauku 6, ma ka la 19 o Dekemaba e hiki mai ana.
G. H. LUCE,
Luna Auhau.
Keena o ka Luna Auhau, Nov. 27, 1865. 33-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka Mea Hanohano R. G. Davis, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e Kupa (k), no ka hooiaio i na palapala kauoha o Ana Manoha (w), no Manoa, Mokupuni o Oahu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili o ka Poalima, oia ka la 15 o Dekemaba, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia palapala kauoha a me na mea hoole i hoike ia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
WM. HUMPHREYS,
Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Dec. 2, 1865. 33-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA HOOKOHOIA MAI KA mea nona ka inoa malalo, i luna hooponopono no ka waiwai o Kealalio, o Kona, Hawaii, i make aku nei. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na mea a pau i aie ia ia, e hookaa koke mai, a o ka poe a pau ana i aie aku ai, e hoike mai i na bila aie kupono. A o ka poe hoi a pau nana e malama ana i na Waiwai o ua Kelalio nei, e hai mai ia'u mamua mai o ka la 31 o Dekemaba. J. L. KING,
Iole, Nov. 20, 1865. 33-1m
OLELO HOOLAHA.
O NA MEA NONA NA INOA MALALO, NA Luna Hooponopono Waiwai o George Shaw, o Lahaina, i make aku nei, ke kauohaia aku nei ka poe i aie mai ia ia, a me ka poe ana i aie aku ai. E hoike mai mamua ae o ka la 30 o Dekemaba e hiki mai ana, e loaa maua, i kela Poakahi, keia Poakahi, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina. E wiki, o hala ka manawa, a hoihoi maua i ka maua Oihana Luna Hooponopono i ka Aha Kauoha. A. MANAKU,
MAUNAHINA.
Na Luna Hooponopono Waiwai.
Lahaina, Nov. 7, 1855. 30 1m
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA HOONOHO IA MAI NA mea nona na inoa malalo, i mau Luna Hooponopono no ka waiwai o J. H. Kaiheekai, o Lahaina, i make aku nei. Nolaila, ke kauoha ia aku nei, na mea a pau i aie ia ia, e hookaa koke mai ia maua, a o na mea hoi ana i aie aku ai, e hoike mai ia maua i na bila mamua mai o ka la 31 o Dekemaba.
WILLIAM AP. JONES.
FANNY KAIHEEKAI.
Lahaina, Nov. 6, 1865. 29-5t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e V. Knudsen, e hookuu ia ia mai kona noho luna hooponopono ana ma ka waiwai o W. B. Aka, no Waimea, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ia ai keia nonoi ana, ma Waimea.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni Apana 4, Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e V. Knudsen, e hookuu ia ia mai ka noho luna hooponopono ana ma ka waiwai o E. Naiwi, o Waimea, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, oia ka la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ia ai keia nonoi ana, ma Waimea.
DUNCAN McBRYDE,
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e A. S. Nuuanu, e hookuu ia ia mai kona noho Lunahooponopono ana i ka waiwai o D. Nahau o Waioli, Hanalei, i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 4 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hanaia ai keia nonoi ana ma Hanalei.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA!
—A KA—
AHAHUI HOOHOLO MOKU MAOLI KULOKO,
—A—
MOKU MAHU O HAWAII NEI!
KA MOKU MAHU "KILAUEA!"
E HAALELE ANA IA HONOLULU nei, ma ka POAKAHI, la 11 o Dekemama, no
LAHAINA,
MAALAEA,
KALEPOLEPO,
MAKENA,
HONOIPU,
KAWAIHAE,
KAILUA a me KEALAKEKUA.
A hoi mai i ke kakahiaka Poaono.
Pela ma na Poakahi a pau, no na pule elima mahope aku.
N. B.—E holo hoao ana o "KILAUEA," ma na awa mau ana e holo nei, a hiki i
KAWAIHAE,
ma ka Poakolu ae nei, la 6 o Dekemaba, ma ka hora 4½ ahiahi, a hoi mai i ke kakahiaka Poaono.
Ka uku o ka holo ana, ua like no me mamua. O ka uku o ka ai ana, he hapalua.
KA MOKU "ANNIE LAURIE,"
I HANA HOU IA IHO NEI A PAA pono, e holo mau ana ia i KOLOA a me WAIMEA, a hiki i ka wa e paa pono loa ai
KA MOKU KUNA HOU,
—KA—
"ONWA RD,"
alaila, e holo ia ma Kahului, a me na awa ma ia aoao o Maui.
JANION, GREEN & Co.,
(33- tf) Agena H. S. & G. L. I. N. Co.
OIHANA PULUPULU!
—O—
HAWAII NEI!
E like me ko'u mau manao i hoopaka ia mamua ae nei, e kuai no au i ka Pulupulu maikai o ka
HELU 1, A ME KA HELU 2,
i lawe ia mai i o'u nei.
Ua emi mai ke kumukuai o ka Pulupulu ma na aina e, no ka pau ana o ke kaua ma Amerika, a nolaila hoi ke kumu e emi nei maanei. I keia wa, e haawi no au i ke kumukuai no ka paona hookahi.
EONO KENETA.
Ina he ma-u, a he lepo, aole paha e oi mamua o 5, a me 5½ keneta no ka paona. Aka, ina he loloa, a he maemae loa, mai 6½ paha a hiki i ka 7 keneta o ka paona.
No ka Helu 2—He 3 keneta no ka paona, a ina he maikai a he maemae, he 3½ keneta no ka paona.
Mai kanalua oukou e o'u mau hoa'loha, aka, e hoomau i ka mahi ana a me ke kanu ana i ka Pulupulu, oiai ua oi aku ko oukou pomaikai me ka nui ole o ka luhi, mamua o ke kanu ana i ke ko a me ka uala. Ina e kanu pono oukou i ka oukou mau Pulupulu, alaila, e loaa no i kela a me keia no ka eka hookahi, i paa pono i ka Pulupulu Helu 1, he $50.00, a ina he umi eka, he $500.00 no ka makahiki hookahi.
Iloko ae nei o ka malama o Dekemaba, e loaa mai ana ia'u mai Kaletona mai, kekahi mau
HUA PULUPULU SI AILANA HOU!
Mai Kaletona Hema mai, i hoouluia'i na Pulupulu, e loaa no ia lakou na hua Pulupulu iloko o keia mahina ae.
Mai hoopoina oukou iloko o ka malama ae nei o Ianuari e hiki mai ana, no ka mea, e haawi ana au i na Makana a'u i manao ai e haawi i ka mea nui loa o ka Pulupulu, iloko o keia makahiki 1865, ewalu makana ka nui—mai ke $50 a i ka $5 pakahi. No ka makahiki 1866 e hiki mai ana, ua manao au, e haawi aku i na makana i oi ae. Nolaila, mai kanalua, a mai hoopoina hoi oukou, o ka mea hooikaika, oia ka mea e lilo ai ka makana. Me ke aloha.
H. M. WINI,
Mea kuai Pulupulu, ma ka Hale Leta.
Honolulu, Nov. 16, 1865. 34-5t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e Keaweihawaii e hooponoponoia ka waiwai o Kaniaupio, no Waimea i make aku nei, kolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, na la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ai i keia nonoi ana ma Waimea. DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e Kauka w., e hooponoponoia ka waiwai o Poonui o Wahiawa i make aku nei; nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poaono, ka la 9 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hanaia ai keia nonoi ana ma Wahiawa.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
UA HOOKOHU IA NA MEA NONA NA INOA malalo nei, i mau Luna Hooponopono Waiwai no ka waiwai o IOSIAS KAAUKAI, i make aku nei: Nolaila, ke hai aku nei i ka poe i aie mai ia ia, e hookaa koke mai, a o ka poe ana i aie aku ai, e hoike mai i ka lakou mau bila aie ia A. F. JUDD, (ALAPAKI,) ma kona Keena Loio ma Honolulu.
E. MAHIAI.
JOHN O. DOMINIS, KIAAINA,
Honolulu, Nov. 14, 1865. 31-1m
OLELO HOOLAHA.
N O KA MEA UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e V. Knudson e hooiaio ia ka palapala kauoha o Kekaua no Punalau Hanapepe, mokupuni o Kauai i make aku nei, nolaila e ike auanei na kanaka a pau ka Poakahi ka la 11 o Dekemaba ma ka hora 9 o ke kakahiaka oia ka la a me ka hora e hanaia ai keia nonoi ana ma Waimea.
DUNCAN McBRYDE.
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e Kapihenui, e hooiaio ia ka palapala kauoha o Puakau, no Makaweli, i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ia'i keia nonoi ana, ma Waimea. DUNCAN McBRYDE.
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e I. K. Hart e hooponoponoia ka waiwai M. Makaio no Koloa i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poaono, ka la 9 o Dekemaba, ma ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ai i keia nonoi ana ma Wahiawa. DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, No v4, 1365. 31-3t
OLELO HOOLAHA!
Ke kauoha ia aku nei na Luna a pau o ka Nupepa "KE AU OKOA," e hooili mai ma ka lima o ka Luna Pai, o J. H. Black, i na dala a pau loa, a ia ia wale no, aole ia hai, oia hoi na dala no ka lawe pepa, na olelo hoolaha, na kanikau, a me na mele; aole hoi e ae ia kekahi palapala hookaa ke ole i kakauia ma kona inoa mai keia manawa aku, e kapaeia no. MA KE KAUOHA.
Keena Oihana, Aukake 22, 1865.
HE MAU PAPALE NANI HOU LOA!
I O'U MAU HOA PUNI NANI, A MAU MEA hou, ke hai ia aku nei, ua loaa mai ia'u he mau
PAPALE HOU MAIKAI LOA!
A ME
NA LIPINE ANO MAIKAI LOA!
no ke kumukuai haahaa, mai ka $1.50, a hiki i ka $10.00. E hele mai a e wae i ko oukou makemake, e kipa, he wahi oluolu no e luana ai.
M RS. J. H. BLACK.
Alanui Papu, Honolulu, Oct. 27, 1865. 28-
OLELO HOOLAHA.
A KA
LUNA AUHAU!
O KA
APANA O HONOLULU, KONA, OAHU
E WEHE IA ANA KE KEENA NO KA OHI ana i na auhau, no ka Apana i olelo ia ae la maluna, i kela Poakolu, keia Poakolu, a me kela Poaono, keia Poaono, mai keia la aku, ma ke Keena o ka Luna Hana Alanui, ma "AIENUI," Alanui Marine, e hele la i Ulakoheo.
N. B.—E hamama mau no ka puka i kela la keia la, a hiki i ka la 6 o Ianuari e hiki mai ana.
G. H. LUCE,
Luna Auhau o ka Apana o Kona.
Honolulu, Dec. 22, 1865. 30-3m
KUAI! KUAI!
E IKE IA MA KEIA, KE KAHEA IA AKU nei ka lehulehu, a ke ahi ia aku nei oi i ke akea, ua loaa mai ia maua he mau waiwai ano hou maikai loa, a ua makaukau maua e kuai aku, ma ke kumukuai haahaa loa, i oi aku ka haahaa mamua o na mea e kuai ia ana ma na wahi e ae. E naue mai i ike maka, a na oukou no e wae no oukou iho.
T. MOSSMAN & SON.
Wailuku, Maui, Nov. 18, 1865. 31-1m
OLELO HOOLAHA.
UA HOOKOHU IA NA MEA NONA NA INOA malalo nei, i mau Luna Hooponopono no ka waiwai o Antonio Francisco i make aku nei, nolaila, ka hai aku nei i ka poe i aie mai ia ia, e hookaa koke mai, a o ka poe ana i aie aku ai, e hoike mai i ka lakou mau bila aie.
HEN RIQUE VIERRA DE AVILA,
PAAPOHAKU,
Na Luna Hooponopono Waiwai.
Honolulu, Nov. 10, 1865. 30-1m
OLELO HOOLAHA.
E KUAI KUDALA IA ANA I HOKI WAHINE ulaula, aole ike ia o ka hao. 1 Lio wahine puakea, ua ike ia no, i ka Poalua, la 5 o Dekemaba, i ka hora 12 o ke awakea. He mau Lio hou kahi.
Lio kane ulaula, aole ike pono ia o ka hao. Lio kane ulaula puakea, hao ano e. Lio kane lokia, hao ano e. Lio wahine puakea, hao ano e. 2 Lio wahine, ua ike ia no.
P. KAAIAHUA,
Luna Pa Aupuni.
Pauoa, Dek. 2, 1865. 33-1t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e Opuanaole w., e hookuu ia ia mai kona noho lunahooponopono ana i ka waiwai o Piomanu o Wailua i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poaha, ka la 7 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hanaia ai keia nonoi ana ma Nawiliwili.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai,
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e Kolomona, e hooponopono ia ka waiwai o Kaka, no Makaweli, i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ia ai keia nonoi ana, ma Waimea.
DUNCAN McBRYDE.
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e Halai, e hookuu ia ia mai kona noho luna hooponopono ana i ka waiwai o Kikala, ma Nawiliwili, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poaha, ka la 7 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ia ai keia nonoi ana, ma Nawiliwili.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e A. W. Kaapuni, e hooponopono ia ka waiwai o Kehewana, o Waimea, i make aku nei, nolaila, e ike anei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ai keia nonoi ana, ma Waimea.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e Simona, e hooponopono ia ka waiwai o Kumukou, no Waimea, i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 11 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka nora e hana ai i keia nonoi ana, ma Waimea. DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e S. W. Malaelae e hooponopono ia ka waiwai o Lalahilimoku no Hanamaulu i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka o ka Poaha, ka la 7 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hanaia ai keia nonoi ana ma Nawiliwili. DUNCAN McBRYDE.
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e Nihoa e hoonoho ia ia i Lunahooponopono waiwai, ma ka waiwai o N. Kupukupu o Hanalei i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poakahi, ka la 4 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hana ia ai keia nonoi ana ma Hanalei.
DUNCAN McBRYDE.
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo e Haili Wright e hoonoho ia ia i Lunahooponopono waiwai ma ka waiwai o Meheula w., no Wahiawa i make aku nei, nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, o ka Poaono, ka la 9 o Dekemaba, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora e hanaia ai keia nonoi ana ma Wahiawa.
DUNCAN McBRYDE,
Lunakanawai Kaapuni o Kauai.
Wahiawa, Nov. 4, 1865. 31-3t