Ke Au Okoa, Volume I, Number 12, 10 Iulai 1865 — Keens o na mea a'u i kamailio ai no na makua. [ARTICLE]

Keens o na mea a'u i kamailio ai no na makua.

- Oko4 s *; —Aloha oe ' kei? kawaaiaūao hookahi, «»&nao aaa, s ||M«i pau aku i aa mea a~pau «'u i ike ai. no keia poe makiia. AhH Hij)i&hi O)olae|ae o na la i hala, l;a wft £pi t a y \% e hupa iho ana i koi}& mau palaiailama; e oao$& ana po a Vrn|jko ; V:f9au.boa aloha, ma kahaīe kuai [nakemaka o makou. Ia w^i| t ējh£ ]a &u.i ka lehulehu kaoaka »ui t e ]ijplo ana'iloko o ua walii haie kuai aw&'n^,me kuu J)ooiuaopnpo ]oa aku i ke keia goe,,me he Ss, ua hapa ka hoo : _ ka ai a me ka ia, i keia inea he Xatoanawa, ioiki aku ia au i ko'u mgu noe ka i ans... "Hu keu hoi ha keia a neiea laki aui * wale," ae m«tf la Uk<?u la; ''a-e, lie oi hoi keia a ka mea laki." O ke£ahi o keia poe kaaaka, he mau makua no mau keiki o na kula a makou.-u ka o ko lakou mau luaka i ka uaua 'ku, ia i ka hoihoi a me ka olioii, uo k«ia roca he awa. Ia makou no e iuana aaa Wiue mai ana kekahi wahi keiki uuku, he no p«'u i ka wa * ha'a, a na-ka la ike ana hele pipa ae la no kela, a komo i ka hale kuai awa, a hoi aku ia ine I be Alapeke liilii la, ka mea hoi e ino ai ka I maiawama, wahi a Solomona. Mahope o ka I hoi ana 'ku o keia wahi keiki» e kyeo hele ! mai ana oo eiua kaikamahine ma keia aao | ihookahi, a hoi aku la no hoi me ia mea UooJ kahī. "He hana kupono anei keia a na maai i oa keiki, me ka, hoounae halawai me keia mooike t&n I kona i^ u Q Aiuenka Hema ?" lraQ *#.»* mo iakou 'ia ae hoi, aohe kumuknai^kūw ana, i loaa \ hoouoauna ia ma kela kona nane j j QOj ao j e e jj Ue a honle hoi 1» o na makuu, ao ka mea ku>ā, mB kua no ke poo, a i na e liooiohe ' a jr' ° huhu mB ' ' a 00 l8 > a o eha S3b»i%S??£®p e -—Nolaila, e ae wale ana no na keiki i na n*ea a pau a na makua e hoounauna pono no*la hoi ia hoounauna i na mea kupoooi a koe ae na mea kupono ole; aka, kfl hawele pu ia rrei i na kaula kaakolu a Apofuona. Nolaila, ua kupono ke Jawe hou m«i i keia mau noonoo elua, a kukuiu hou 0 keia kahua ho»kahi. AkaKi. Aole he ano i keia , . .... /. .• £ . Alūa. Aole i koipohia mai ka naau o ke- j ia poe makua e ka, Kilahila. E noonoo mai | ,: *lnrtß)flrfi)a ka inonao. "Aoīe he ano aloKa i poe makua." Pela io maoli no i nfanana *ku, no ka mea, o ka aahu o kekafci keiki, ua nahaehae no ia e like me tejhae o na moku i hookui mau ia e Nepeo ka moana. I ka I;; au e ike «i i keia nahaehae, oia* mau no ia a hala a rne ka mahina; rrie ka nana '"~ī«<i po hoi o ka maka o na niakuahine me kc ' aJotaote a manao ole āe /a hoi, e humuhumu V jfe"k«hi m f de o ka aalm o kana keiki, a * tens ioa^^/ili. —I na o keia nohae aua he f!o, e wikiwiki auanei kela-a j3ela 'i&kāL jna be nohae no ka nuho kapakahi, e auanei kela i ka hale kijmeka, o nele iJt? ho!o lio ana i ka aluna afciahi, i hea ae j ° ft ' e ° aa^eo, "He-ha-mai-," noMQ«, 'aa keia ano i akaka'i ke aloha ole o hā maku». Ēia boi, i ka manawa e noi aku /al k| keiki i ka mea ana e makemake ai i ko|of makaa, he wahi dala paha, a he mea e aku paha, alaila, a ka pane mai la no ia me ' k&iloha ō!e, "E wahi keiki lapuwaie-i ka ' butf a loaa alaila, haawi mai." Me iie j f& uā'nana iho i ke keiki !a-a he loaa, ku iho ka olelo a ua ne! pe]e, e akaka ai H tioi ka lapowale o na keiki—Nolaila, e like KM; ta"polo!obua o ka <(%ha o na makua, pela jtd aOanei na keiki mahopa aku. Eia hoi kekahi, He mea mau i na makukka hoouna- / ttn# i na keiki e kii i ahi 'paka—O nei haua aloha ole keia a nn makua i ao aku ai i na f keiki, no ka mea, o ke. puhl paka, aole ia he kupono i ka wa opiopio, aka nae, no | keia hana pinepine pela/ua pauhia na keiki iloko o keia poino nui. O kekahi wahi uuku e nqho ana ma kahi kokoke i ko'u wuhi, he wihi keiki no ke kuia Koto!ika, ua maa loa oia ma i% hana, a o ka eke paka, a me ke'kila, ipu-paka, aole e haule ana ma koya poli—no ka mea, ua ono loa ia, ia mea, a o ka pai paha o na makahiki, ua aneane eono j • oī aku paha. A ua ike no paha na lehu- j leho a p«ui maa ma ia hnna, i !.e ano ino o i ia mea. I ka manawa o lakoha I. ke ali: o B«ritania Nui, ua lilo loa na'liī a me . na kanaka ike puhi paka, a o ha k;ihunapu!e, ua I ka hoike aku i ka hewa o keia hana, o b<noo ia mai lakou, alaila, mahope ihī>, ksltau iho !a ke alii ī palap ila lioohew* i ke puhī paka jpia mala!o iho ke auo o kana palapala 1 felteu ai. "Oke puhi paka, he mea i hoopailua ia ke nana aku, he me« pī!au ke honi aku, a he mea e eha ai ka mea Vk hoi e ote *i ke akemaesa. O "ka ualu eloele o ka paka, ua Kke me ka "uahi o ka luaahi." O ko iāii iwahine kiaeina no kekahi i hoīke le« mai i k« pOno ote o ka paka, oia o !Vlaria • i hala e'atiu i ka aoao mau o | kaheffßft, Bia hoi na ktipuna o ka kakuu mau i bk(|l% aobo Moi nei. Eia iho m&lalo nei ka- I kft& ak'u Sa Mr Tinela, i ka. la 3 |

0 Dek, M. H.1865. "K* hai aku nei au ia oe, e Mr. Tine<a 4 -i keia-alii ika paka a ona; a mako loa."—Aole i lohe «' ka pāpa ana mai a Paulo a me kana kauoha. "E haatele ina mea ano ino a pau" o Pauli ka inoa o-ua fclii 'la, a o Kaleioku keka|ii "ihofc, oia fea'li'aktiakane o Keola i make aku sei. Eia ke kumu i uiake 'ai īa alii. Hoala ihō la ia la Kiloa, a me Kalohi, ala ae !a lauo, hoolale mi*' no 'ua alii la i ke ahi. "Ē ka mai i ah> i>dka." Alaila lalau aku !a o ltialoa 1 ke kila, a ka iho 'īa i ke ahi a a-, hahao ihola o Kialoa i kona Ipupaka, a f>upuhi iho 'la ua 'lii la, a pupuhi pu no hoi me laua nei a himoe aku la laua nei, me ka ike o!e i ka naku arta mai bua alii nei a hina ilaio. O Manono, a me Keliikannkaole, o laua kai ike alaila, ala mai"a o Manoōo, ka wahine a Panli, a hoala aku la ia Kialoa a me Kalohi— Otelo mai 1a īa, nole i ike ia kona pono; o ka "moe no ka, ka oīua ! A!a ae Ia faua.' Ē-ha wale no lakou i ike ia ia. Alaila, uwe iho 1a o Manono ia Pauli kona hoa pukuianu. —I ka wa e noho ena na'Kukini i Oahu ka manawa i make ai, aia ma Kananuwai i Honolulu kahi i make ai. Aole i ike kona mau hoahanau, bme kona kaikuahine ia ia. Aloha i kona mske naaupo anat, aole i lohe i ka ke Akua olelo, nolaila, ua maopopo he mea inoa make ka paka. Na'u na Hoiipiliwahine." Na Hoapiliwahine no hoi r!Īoike i ka make ana o kekahi mau poe he 64 i ka paka i ka manawa hookahi, no ka loihi loa oia palapala, nolaila, aole au i hookomo iho ma keia kakau manao ana. Ua lawe mai au i keia mau palapala a, Mari.a Hoapiliwahine, /nai ka "Kuinu Hawaii" mai, no kuu manao he wahine liaipule oiaio ia; a o kana |j)Bu olelo he mau olelo oiaio no. Eia hoi kekabi. O kupono olela o ke ola o na keiki—l k$ keiki i makaukau ai e heie i ke kula, o ka hoomaemae mua ka haha a na makua, a pau ia, alaila, paina kona aina kakahiaka, a hele aku ike kula. Ia ia no i hala aku ai, hiki uiai la no paha kekahi mau makamaka o na makua, alaila, paina pu iho lakou nei, a pau loa kaii ai a me kahi ia. 0 ka noho keia o ua wahi keiki nei a "pau ke kula, o ka hoi mai la no ka manao riui mai no i ka ai, no ka mea, o ke ano mau no ia o kamalii. A hiki mai la i ka hale, hoolale aku la no i ka ai ; (e ai au, wahi a ke keiki ika makua ) Paue mai la ka makua me ka leo kalakalaea, "ua ike ihon«i no hoi paha oe e kena wahi keiki, he uuku kahi ai 1 koe-a o oe wale no hui ke ai, a pehea makou," o ka hena mau no keia a kekahi poe makua e honnaukiuki ai i na keiki, a he keu no hoi ke aloha ole. pono paha e nana ak\i i k» olelo a ka mea manā loa; ka Hakn lesu Kristo. Penei kana Epeso 6: 4. "O oukot: fioi, ena mikua, mai hoonaukiuki i na keiki a oukou, aka, e alakai ia lakou mā ka hoopono a me ka hnonaauao a ka Haku,' 1 Koloaa 3: 21. "E na makuakane, mai hoonaukiuki j ka oukou mau keiki, o nawaliwali Kinohi 18: 17. Kanawailua 4: 9. 6: 7, 20, Halelu 78: 4. Solomona 19: 18. 22: 6. Manao elua. " Aole i komohia mai ka nanu o keia mau makua e ka hilahiln (ku # !oko.") Mamun ae o ka hoomaka ana o na kula, a inahope iho o ka pau ana, e hele auwana wale ana no na keiki a na makua au e kamailio nei, me ua mau wahi apana welu la no; e pikao hele ena i na la a'pau, me ka nana aku no o ua makua, me ka manao iho paha Ia he nani ia—" Be keu a ka hilahila ole."—Eia hoi kekahi, o na wahi hilahila o keia poe keki, e waiho wale mai ana no, e like me ke- j kahi mau aina o ka moana Pakipika uei, e | noho ana me ke ano hupo, i like ai hoi me ke- j ia mau'makua hilaliila ole o Hawaii nei. Eīe hoi keia, o ka auau ana o keia poe ma kahi hookahi, ona keiki a me na kaikamahioe ' e hui ana ma keia ano hookahi. He wahi loko hohonu e moe ana a puka i ke kai, a aia i ma ia wahi hookahi, e hui'ana keia,poe keiki, j oia kahi uapo mua o nei, i haua ia'i, o ka lakou hana he leīe liawa, me ka ike aku o na kanaka he lehulehu wale, uo niea, aia I ma kahi kokoke I na alanul, o na keiki kane i hoi e ku ana iluna, o ua kaikamahine hoi, e noho puekekei ana, i ka lioi e lele ai, o na kaikāmahine e huai ana, a lipnlo' aku la i na aupuni o Wakawalia. o na keikikane hoi, e paa pu ana no i Ija ipu kau;la Puukape'e—A ina i konio īloko o k& naau o keia poe makua, mu ha ua kiai a malama p.ono-aka nae,-okaj inoa o keia poe e. lawe hele ia ana. i j oia nēi.—Maiaua ae'o ka hiki ana mai o ka' mea JJapohaigp A. ua .kau kana-' wai mua aku !a au pue keiki kula, aole e auau iki ika no ka aea, oka hopeoo hookahi n<> *o na ]|eiki k-ula a pau i kupono ma ia wah| t ua ia ka aa- . au o ua pop>eiki oie)o,ai„ig Inkou, ake, ma,hope t"Io liou ao i j au i wehewehe mua ae o&l, lia-, na, aohe wahī mea him, i j | aku, oia li|f ans no ka la ih? hana pu me 11 a makua, uia pouo loa, ; noonoo iho la au iloko o'u ihp 4 q kau | hui ,a halawai me na makua ka pvruo !oa, tc| oiaio ia maa»° »na o'u a halawai io ao j tyakou me ha makua $ ka'u mau keiki j kala. Iks makou kuka pua* a hoohoio i n&j maeao a'u i kamailio ai .iiß.u.& o iekou, ua j wehewehe moakaka lea au i ko lakeu anOj I liupo, lua ka imi &ua i mea e hoio ai ka uaau- | ao o ua keikl, a aie ke aao o ka hoouiaeu*.'-. ( , aua, ame ke auo 0 ka hoopai kupoao ao,a ( | j u>e ke aloiia aua oka uaau. Ma keia uiau | mea a pau a'u e kamaiho ai, ua kau ua liuia , j . W \

0 na makua _sj}pono i ka'u meu f wehewehe ai imua o lahou. 0 ka manao hope lo« au i wehewehe ia lukou, o keik' ano hila- ; hi!a ole i komohia sa Sakou, ua ae mai no Uer. kahi poe, he oiaio no ia mea aii e hai mai fa, aole bni e hihi, o ka nele. Nolaila, mahope' iho o keia hui ana, übi ia kahi hilnhila o kekohi poe, a kapu loa hoi ka auau pualu aha ma kāhi hookalu ona keiki o kau feula, ke f kumu o keia niala ana, o ke kokua pu'o- na raakua me na'kumukula, alaila o ka hopeiia e loaa mai, o ka pau o keia hoohilahila i ua mau makua I»,—Eia hoi kekahi, 0 ka liooktm wāle ana o na niakua i na e holo i HonoluHi, a i ka holo ana aku, e hamama mau ana ka lua mīmilo o ka Halenelsina o Honolulu, e hea ana ka poe e ku f:ta i ma ka Hhilihi kae o ua lna 'la mo ka olelb tfi«i' e lawe kakou i palapala laikioi, "a-e" walii' a ka mea i holo aku. . Noho"iTio la' na Wahi inakua, a f«ihe mai la, ua komo aku nei o mea i ka lawe laikini"; aohe hilahila iki o*Ha mak'ua ia lolie and mai 'la. Ka noho keia a manao e kii aku iua kaikamahine nei i Hortn!u!u. me ka manao akb no aib ho T<e da!'a i ke kaikamah ne, ia kokoke ana o ka nv>ku i ka napo ek i'nai ana kela nse ka makaukuu 1 ke daia Itmo, o ka olioli ae la no ia, a hoi aku !ff ī fca hile me ka naau hoihoi no ke dāla a ke kaikamohine—fa ahiahi ana iho no, o ka lawe pu iho l& no ia o ua makuahine nei, i fea pālapala laikini, he keu ka hilahila ole. I ko <hft'k*u lohe anamai he oiaio, ka m'ea i hana ia no keia mikuahine, me lie kaik«tfiahihe;liu ka aha a haalele wale, i ua tnea lie keukeu o ka hilahlhrole. Nolaila, ke kau leo aku nei au « o'u mikamaka a pau, o na. makua e hana pu ana i keia ano hooknhi, e hoopau ae i keia ano aloha oTe, a hilahila oie no hoi, a iha hoi he poe i hana ole, e kuhikiihi aku iua prfb la—īa oukou no hoi kekahi e ua mau hoa tfulolia nei, o kahi oihana kumukula 'e pono kakou e makaala i keia poe makua, no ka mea, wahi a ka olelo paipai a ke Kahukula N"ui, o kakou ka poe i waena o na makua, a me nā kanaka e paipai aku ai E Aioha auanei. Na Kopa H^waii. Ls?hatha lune 9, ,T9fis